نگرد؛ بلیت نیست!
کمتر مسافری است که با مراجعه به سایت ها و سامانه های فروش بلیت با عبارت «ظرفیت تکمیل»، مواجه نشده باشد. سازمان تعزیرات روز گذشته ضمن انتقاد از وضعیت عرضه بلیت، به موضوع فروش خارج از شبکه آن ورود کرد. ما دلایل کمبود بلیت در ناوگان هوایی، ریلی و جاده ای را بررسی کردیم

غفوریان-اگر سفر کاری یا سفری غیرمنتظره پیش بیاید، تقریبا می توان گفت که «بلیت» گیر نمی آید، مگر این که خلاف آن ثابت شود. اگر این سفر در فصل تابستان و کمی در حوالی ایامی خاص باشد، قطعا باید از خیر وسایلی همچون قطار یا پرواز و حتی اتوبوس هم بگذرید، چون سایت ها و اپلیکیشن های فروش بلیت، عبارت «ظرفیت تکمیل شد» را پیش رویتان می گذارند.
بلیت نیست اما واسطه ها هستند!
اما در کنار تمامی مسائلی که درباره کمبود وسایل نقلیه عمومی بین شهری وجود دارد، بی شک بخشی از آن نیز به کم کاری ها و سوء مدیریت ها مرتبط است. یعنی در این میان نیز، عده ای سودجو از بلبشوی کمبود بلیت نهایت سوء استفاده را می کنند. نمونه روشن آن گاهی وجود واسطه های فرصت طلبی است که در مقاطع مختلف با دریافت پول بیشتر از مسافر، همیشه به بلیت ها و رزرو دسترسی دارند. نگارنده این گزارش در شهریور گذشته خود شاهد بود که برای تهیه بلیت قطار و اتوبوس به مقصد یکی از شهرهای پر مسافر می شد با پرداخت 30 درصد بیشتر برای هر نفر، بلیت را تهیه کرد.
ورود تعزیرات به کمبود بلیت

در همین خصوص اعتراضات و گلایه های متعدد مردم، باعث شده سازمان تعزیرات حکومتی به موضوع ورود کند. روز گذشته احمد جعفری نسب معاون نظارت و بازرسی سازمان تعزیرات حکومتی درباره کمبود بلیت در ناوگان حمل و نقل کشور گفت: کمبود بلیت یک دغدغه برای مردم و مجموعه سازمان تعزیرات حکومتی است که به صورت روزانه این موضوع پیگیری میشود. جعفری نسب با بیان این که برخی از سایتهای مجاز در زمینه فروش بلیت هر زمانی که مردم مراجعه میکنند تا یک ماه آینده هم ظرفیتشان تکمیل است،اظهار کرد: سازمان هواپیمایی کشور را موظف کردیم بر سایتهای غیرمجاز نظارت داشته باشد و سازمان تعزیرات هم از طریق پلیس فتا مکاتبات متعددی انجام داده که سایتهای غیرمجاز فروش بلیت تعطیل شوند. قیمت بالاتر یعنی عرضه خارج از شبکه و باید این بلیتها در آژانسهای مسافرتی دارای مجوز یا سایت فروش بلیت دارای مجوز فروخته شود. سوال مهم این است اگر ظرفیت تکمیل است، چرا در محل دیگری فروخته میشود و این موضوع از نظر تعزیرات، عرضه خارج از شبکه و گران فروشی محسوب میشود.
بلیت با قیمت بالاتر هست!
وی گفته است: در سایتهای مجاز فروش بلیت شاهد هستیم که ظرفیت را به هر نحوی تکمیل شده اعلام میکنند و مردم با مراجعه به مکان دیگری مانند فرودگاه میتوانند بلیت پرواز را با قیمت بالاتر خریداری کنند. جعفری نسب با اشاره به این که در روند فروش بلیت عدهای در حال سوءاستفاده هستند، گفت: قطعا هر شکایتی که صورت میگیرد، پیگیری میکنیم و نتیجه خواهد داد.
عرضه و تقاضا همخوانی ندارد
اما نظر عالی ترین مسئول در امر حمل و نقل چیست؟ مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی بخش اعظم این مشکلات را در کمبود ناوگان حمل و نقل می داند و می گوید: عرضه و تقاضای بلیت با یکدیگر هماهنگ نیست و میزان تقاضا بالاتر از عرضه است. کمبود بلیت تنها مربوط به بخش حمل ونقل ریلی نیست، بلکه در تمامی بخش ها از جمله بخش هوایی هم با کمبود بلیت مواجه هستیم.
توسعه ناوگان در دستور کار است
بذرپاش می گوید: اعلام کرده ایم که توسعه ناوگان در تمامی بخش ها از جمله ایرلاین ها در دستور کار قرار گیرد تا فاصله در این بخش کمتر شود. البته نظارت بر بازار و مقابله با سوداگری یکی دیگر از سیاست های اصلی وزارت راه وشهرسازی است.
پول نیست، قطار نیست
محمد رجبی نایب رئیس انجمن شرکت های حمل ونقل ریلی نیز درباره این پرسش به باشگاه خبرنگاران جوان گفته است: تعدادی از ناوگان حمل ونقل ریلی از رده خارج شده و همین موضوع باعث کاهش ظرفیت ناوگان حمل ونقل ریلی مسافری شده است. به گفته رجبی، هم اکنون شرکت های تولید کننده واگن و ناوگان نیازمند تامین تسهیلات و اعتبارات هستند تا از این طریق بتوانند بخشی از قطعات مورد نیاز خود را تامین کنند. او میگوید: مشکل اصلی در حوزه حمل ونقل ریلی، کمبود لوکوموتیو و منابع مالی است که امیدواریم هرچه سریع تر در این زمینه برنامه ریزی لازم صورت گیرد.
نیاز 550 هواپیما، موجودی 180
در بخش ناوگان هوایی نیز، همین موضوع مطرح است به طوری که جعفر یازرلو، سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری 4 روز قبل در گفتوگو با خبرنگار ایمنا درباره کاهش تعداد ناوگان هوایی مسافربری در کشور اظهار کرد: در برابر جمعیت ۸۵ میلیون نفری کشور، به ۵۵۰ فروند هواپیما در تایپهای گوناگون برای جابهجایی مسافران نیاز داریم، اما اکنون تعداد ناوگان مسافربری هوایی فعال در کشور محدود به حدود ۱۸۰ هواپیمای فعال است.
از 15 هزار اتوبوس به 6500 دستگاه رسیدیم
محمدرضا عامری، سخنگوی اتحادیه شرکتهای تعاونی مسافربری کشور نیز گفت: تناسب نداشتن هزینه و درآمد شرکتهای اتوبوسرانی باعث شده تا از تعداد ناوگان فعال کشور کاسته شود. به صورتی که تا دو سال گذشته حدود ۱۵ هزار و ۵۰۰ دستگاه اتوبوس فعال در کشور وجود داشت که هم اکنون تعداد آن به ۶۵۰۰ دستگاه کاهش یافته است.