برنامه بانک مرکزی برای مهار بازار با عرضه اوراق سکه
همزمان با عبور دلار از ۳۵ هزار و رسیدن سکه به ۱۶ میلیون تومان، بانک مرکزی از برنامه های خود از جمله عرضه اوراق سکه خبر داد، این برنامه ها چه تاثیری بر روند بازار خواهد گذاشت؟
خراسان- اگر چه دلایلی نظیر اخبار مذاکرات هسته ای و تحولات سیاسی بین ایران و آمریکا، نرخ دلار در بازار آزاد را تا حدود 33 هزار تومان در هفته های اخیر بالا برده بود، اما در نیمه دوم هفته گذشته، انتشار اخباری توسط پایگاه آمریکایی وال استریت ژورنال، موج محسوسی در بازارهای سرمایه گذاری کشور به راه انداخت. این پایگاه، سه شنبه گذشته به نقل از یک مقام آمریکایی مدعی شد که ایران تهدیدهایی علیه عربستان انجام داده و نظامیان آمریکایی در حالت آماده باش درآمده اند. این موضوع به رغم این که بعداً توسط مقامات کشورمان تکذیب شد و فعالان بازار آن را نشانه ای مبنی بر توقف روند صعودی ارز دانستند، موجب شد تا بازارهایی نظیر ارز و طلا متلاطم و صعودی شوند. در مقابل، بانک مرکزی از برنامه چهار بندی خود برای کنترل بازار ارز و سکه رونمایی کرد که از مهم ترین آن ها می توان به انتشار اوراق سکه بهار آزادی از این هفته اشاره کرد.
جهش دلار آزاد به 35 هزار تومان
رصد بازار آزاد ارز نشان می دهد که نرخ دلار در این بازار، در روز چهارشنبه، حدود هزار تومان افزایش یافت و از حدود 33 هزار و 700 به 34 هزار و 700 رسید. در روز پنج شنبه، این روند با ورود قیمت به بیش از 35 هزار تومان ادامه یافت و تا حدود 35 هزار و 100 تومان هم رسید. نرخ ارز در دیگر انواع خود یعنی توافقی و نیمایی نیز شاهد افزایش قیمت بود. بر این اساس، در روز پنج شنبه نرخ دلار توافقی به 33 هزار و 551 تومان رسید. این در حالی بود که در روز چهارشنبه، نرخ پایانی 31 هزار و 961 تومان برای آن ثبت شده بود. «دلار توافقی» دلاری است که برخی صرافیهای مجاز به مشتریان خود با شرط ارائه کارت ملی و به میزان محدود میفروشند. قیمت این دلار کمتر از قیمت دلار در بازار آزاد است و به همین دلیل هم هست که از آن استقبال شده و در روزهای اخیر صفکشی مردم مقابل صرافیها برای خرید آن بیشتر شده است اما در بازار نیما نرخ دلار تا نزدیکی 29 هزار تومان نیز رسید.
در بازار طلا نیز قیمت ها افزایشی بود و روز چهارشنبه هر گرم طلای ١٨ عیار حدود ۵۵ هزار تومان و هر قطعه سکه تمام طرح جدید نیز ٩۵٠ هزار تومان افزایش قیمت را تجربه کرد. در نهایت سکه تمام طرح جدید که مرز ١۶ میلیون تومان را هم رد کرده بود، در آخرین معاملات هفته روی ١۵ میلیون و ٨٠٠ ایستاد.
رونمایی از 4 برنامه بانک مرکزی برای کنترل و ثبات بازار ارز و سکه
همزمان با تحولاتی که در بالا به آن اشاره شد، پایگاه اطلاع رسانی بانک مرکزی به نقل از صالح آبادی رئیس این بانک از چهار برنامه برای کنترل و ثبات بازار ارز و سکه به شرح زیر خبر داد.
1-راه اندازی سامانه برخط خرید ارز: صالح آبادی گفت: از این هفته سامانه برخط صرافی ها، با هدف تسهیل ارائه خدمات به متقاضیان عملیاتی خواهد شد. به این ترتیب افرادی که درصدد هستند ارزی را خریداری کنند به جای مراجعه حضوری به صرافی ها از طریق سامانه برخطی که راه اندازی شده است، می توانند درخواست های خود را به صورت برخط به صرافی مدنظر خود ارسال کنند و پس از احراز هویت، به صورت حضوری مراجعه و ارز خود را دریافت کنند.
2-عرضه گواهی سکه: به گفته صالح آبادی عرضه گواهی سکه بانک مرکزی نیز از این هفته به اجرا در خواهد آمد. وی توضیح داد: این اوراق معاف از مالیات بوده و با سررسید شش ماهه، در بورس منتشر خواهد شد. قیمت تسویه اوراق سکه بهار آزادی، قیمت روز سکه بوده و معاملات ثانویه آن در بورس امکان پذیر است.
3-ورود بخش خصوصی به ضرب و عرضه سکه با نظارت بانک مرکزی: به گفته رئیس کل بانک مرکزی باتوجه به حباب قیمتی موجود در حوزه طلا و سکه و تقاضای فعالان بخش خصوصی از بانک مرکزی، مقرر شده طلای آب شده ارائه و سپس به سکه تبدیل و در بازار عرضه شود. هم اکنون کارگروه ویژه ای در این باره در بانک مرکزی تشکیل شده است و این امر تحت نظارت بانک مرکزی خواهد بود.
4-پیگیری برای حذف مالیات بر سود سپرده اشخاص حقوقی: مقرر شده با جدیت موضوع حذف مالیات بر سود سپرده های اشخاص حقوقی از بودجه 1401 پیگیری شود. موضوعی که اثری نیز بر درآمدهای دولت نخواهد داشت و این گونه دغدغه فعالان بخش حقوقی برطرف خواهد شد.
بسته جدید سیاستی بانک مرکزی به دنبال چیست؟
به گزارش خراسان، بسته جدید بانک مرکزی را باید به نوعی سپر سیاست های ضد تورمی از منظر بازار ارز قلمداد کرد. به طور کلی رشد تورم در کشور ما، ریشه اصلی رشد کسری بودجه دولت، ناترازی بانک ها و رشد هزینه ها از منظر رشد نرخ ارز است. در ماه های گذشته، دولت توانسته است با تمرکز بر انضباط بودجه ای و حاکم کردن نظم در نظام بانکی، دو عامل اول را کنترل کند و در مورد سوم نیز با توجه به رشد صادرات نفت و نیز کنترل فضای روانی در قالب ادامه مذاکرات برجام، بازار ارز تا حد زیادی مهار شد.
با این حال با توجه به موج ارزی به وجود آمده که همزمان با کند شدن روند افت تورم به دلایلی نظیر سیاست های حمایتی در ماه های اخیر به وجود آمده است و نیز وابستگی مستقیم نرخ سکه به دلار، بسته بانک مرکزی در صدد کنترل ابعاد رشد تقاضای به وجود آمده (ناشی از رشد نرخ ارز) است. در این باره سامانه آنلاین خرید ارز می تواند در کاهش تبعات روانی صف های دلار که در روزهای گذشته جلوی صرافی ها شکل گرفته است، موثر باشد. ضمن این که به تدریج موجب افزایش شفافیت در این بازار خواهد شد.
اما درباره عرضه گواهی سکه، از آن جایی که سرمایه گذاری در بازار طلا دردسرهای قانونی کمتری نسبت به بازار ارز دارد و این بازار در زمان رشد نرخ ارز با افزایش تقاضا روبه رو می شود، باید گفت که اقدام بانک مرکزی برای تعریف ابزار هدایت سرمایه گذاری در حوزه طلا می تواند نظر سرمایه گذاران را جلب کند. این موضوع مسیری متفاوت از دولت گذشته (یعنی حراج فیزیکی سکه) است. به این ترتیب از ایجاد تقاضا در بازار فیزیکی سکه و حراج منابع بانک مرکزی نیز جلوگیری خواهد شد. البته به نظر می رسد در این حوزه برآورد دولت از نرخ ارز یا بازار طلای جهانی در شش ماه آینده، به گونه ای هست که به پول پاشی برای جبران نرخ سکه منجر نشود.