اظهارات رئیس جمهور در روز چهارشنبه که تأکید می کرد مثل مردم در روز جمعه از اجرای طرح سهمیه بندی بنزین مطلع شده، به شدت در بین فعالان سیاسی و کاربران شبکه های اجتماعی حتی فعالان هم سو با رئیس جمهور انتقادبرانگیز شده است. برخی این سخنان را نوعی فرار رو به جلو و ناشی از کنار کشیدن روحانی از پذیرش مسئولیت زمان افزایش قیمت بنزین دانسته و عده ای «بی تدبیرانه» و «ناامیدکننده» را حداقل صفتی بیان کرده اند که می توان به این سخنان اطلاق کرد.

کرباسچی: غرق در عرق شرم هستم!
کرباسچی دبیر کل حزب کارگزاران از نخستین افرادی بود که در همان روز چهارشنبه و به شدت به این مسئله واکنش نشان داد و در توئیتر خود نوشت:‌ «به عنوان یکی از حامیان این دولت غرق در عرق شرم از مصاحبه دیشب جناب وزیر کشور بودم که سخنان همراه با قهقهه امروز جناب رئیس‌جمهور پاک ناامیدمان کرد. دریغ از کمی انصاف و احساس و تدبیر.»

زیباکلام: مسئولان به مردم صادقانه توضیح دهند
به گزارش جماران، صادق زیباکلام هم در صفحه توئیترش نوشت: «"کی بود،کی بود، من نبودم"، شده حکایت بنزین. ای کاش مسئولان به جای فرار از زیر بار مسئولیت تصمیمی که گرفته بودند،  به مردم صادقانه توضیح می دادند...».

ابطحی: روحانی عذرخواهی کند
محمدعلی ابطحی عضو شورای مرکزی مجمع روحانیون مبارز اظهارات روحانی را «نشانه نهادینه شدن غرور و بی توجهی به مردم» دانست و افزود: رئیس جمهور باید به جای خنده تمسخر در اعلام اطلاعش در روز جمعه، گریه و عذرخواهی کند.

دفاع حسام الدین آشنا از اظهارات روحانی
در عین حال حسام الدین آشنا مشاور رئیس جمهور در حمایت از روحانی نوشت: «مسئولیت‌ هماهنگی اقدامات حساس و دارای ابعاد اجرایی و امنیتی در سطح ملی برعهده شورای امنیت کشور به ریاست وزیر کشور است. سخنان رئیس جمهور در این باره نشانه نهایت اعتماد و اعتقاد راسخ ایشان به توانمندی‌های دکتر رحمانی‌ فضلی است.»

انتقاد تند پرویز امینی: انگار نه انگار!
پرویز امینی تحلیلگر سیاسی مسائل سیاسی هم با انتقاد از زبان بدن روحانی و به ویژه خنده های او هنگام ایراد این سخنان، نوشت: «هیچ نشانه‌ای از همدردی و مرهم‌گذاری بر تن زخم‌دیده ایرانیان در این حوادث تلخ دیده می‌شود؟! انگار نه انگار که او مسبب اصلی حوادث تلخ این روزهاست.»

جلالی زاده: این سخنان در شأن رئیس جمهور نیست
جلال جلالی زاده  عضو شورای مرکزی حزب  اصلاح طلب اتحاد ملت  به فرارو گفت: «شاید، چون کار خراب شده، خواسته با اعلام بی اطلاعی، پشت وزارت کشور و شورای امنیت کشور را خالی کند. [این سخنان] اگر حقیقت داشته باشد خیلی بد است و اگر هم دروغ باشد که در شأن یک رئیس جمهور نیست.»

حاجی بابایی: امیدواریم لاریجانی اطلاع داشته باشد!
حمیدرضا حاجی بابایی رئیس فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس این سخنان را دون شأن رئیس جمهور و ملت ایران دانست. این وزیر دولت دهم به کنایه گفت: «امیدواریم لاریجانی حداقل اطلاع داشته باشد!»

رضایی: کنار کشیدن روحانی از مسئولیت جای شگفتی دارد
محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام هم در توئیترش نوشته است که «کنار کشیدن آقای روحانی از پذیرش مسئولیت انتخاب زمان و چگونگی اجرای افزایش قیمت بنزین جای شگفتی دارد!»

مطهری: این سخنان عذر بدتر از گناه است
به گزارش ایسنا، علی مطهری نماینده تهران در مجلس نیز در یادداشتی با اشاره به در جریان بودن استیضاح وزیر کشور نوشت: «رئیس جمهور مقام اول اجرایی کشور است و باید برای اجرای آن تصمیم در جزئیات آن دخالت می‌کرد و قبل از همه با مردم صحبت می‌کرد و ضرورت اصل این کار را برای مردم بیان می‌کرد و در واقع به شخصیت مردم احترام می‌گذاشت نه این که آن ها را غافلگیر کند.»

بازتاب اظهارات روحانی در فضای مجازی
اظهارات رئیس جمهور در فضای مجازی و رسانه ای هم همان طور که انتظار می رفت بازتاب گسترده ای داشت. پایگاه خبری انتخاب در یادداشتی تند خطاب به رئیس جمهور نوشت: «آقای روحانی! اگر از زمان سهمیه‌بندی بنزین، اطلاع نداشتید، استعفا کنید.» یک کاربر در توئیتر نوشته است که «اگر روحانی راست گفته باشد، باید گریست! چراکه او از زمان مهم‌ترین جراحی اقتصادی کشورش بی خبر بوده و با خیال راحت به دیگران واگذار کرده است.» رضا رشیدپور مجری حامی روحانی در انتخابات 92 نیز به طنز نوشت: «من خودم هم نمی‌دونستم که رئیس‌جمهورم. تازه جمعه صبح فهمیدم»! روزنامه فرهیختگان هم با انتشار این جمله روحانی که «من هم مثل شما مردم صبح جمعه باخبر شدم» تیتر جالب «صبح جمعه شما» را انتخاب کرد. روزنامه اصلاح طلب آرمان هم در یادداشتی به شدت از سخنان روحانی انتقاد کرد.

الهه آرانیان - این هنرِ فردوسی است که توانسته آموزه‌ها و موضوعات متنوعی را در ظرفی به نام «شاهنامه» بریزد که هنوز هم بعد از بیش از هزار سال، حرف تازه ای برای گفتن دارد. این، یعنی ما انسان‌های امروزیِ قرن 21 هم می‌توانیم برای نیازهایمان به سراغ شاهنامه برویم و از دلِ آن نکاتی را استخراج کنیم که به درد زندگی‌مان بخورد؛ از مسائل مدیریتی، فرهنگی، هنری و روابط اجتماعی گرفته تا موضوعات مربوط به کودکان و نوجوانان، مانند بازی‌ و سرگرمی. با دکتر محمدجعفر یاحقی، شاهنامه‌پژوه برجسته و مدیر قطب علمی فردوسی‌شناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی، درباره ظرفیت‌های فراوان متن شاهنامه گفت‌وگو کرده‌ایم که می‌خوانید.

از تاز‌ه‌ترین فعالیت‌های قطب علمی فردوسی‌شناسی در زمینه شاهنامه‌پژوهی بفرمایید.
به تازگی کتابی به نام «رستم نامه نقالان» منتشر کرده‌ایم که نثری قدیمی از داستان‌های عامیانه رستم است. همچنین از یک رساله دکترا با عنوان «مقاله‌شناسی فردوسی بین سال‌های 80 تا 85» دفاع شد.
گویا استاد شفیعی کدکنی که به تازگی به دانشگاه فردوسی آمدند، از قطب علمی بازدید کردند. درست است؟
بازدید به معنای رسمی نه ولی در قطب علمی، خدمتشان بودیم. آن‌قدر دانشجویان، متقاضی وقت گرفتن و گفت‌وگو با ایشان بودند که فرصتِ صحبت درباره فعالیت‌های قطب فراهم نشد ولی ایشان به طور کلی، از فعالیت‌های قطب علمی مطلع هستند. در جلسات خصوصی با استاد، در این باره مذاکره می‌کنم. این را هم بگویم که دویستمین شماره مجله دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی که به صورت ویژه در قطب علمی کار کردیم و من مدیر علمی و تخصصی‌اش بودم، حاوی مقالاتی عمدتاً راجع به شاهنامه فردوسی است و اولین مقاله‌اش هم، از استاد شفیعی کدکنی است.
یکی از موضوعاتی که این روزها خیلی درباره‌اش بحث می‌شود، اقتباس‌های نمایشی و سینمایی از شاهنامه است. به نظر شما چه باید کرد تا توجه بیشتری به اقتباس از شاهنامه بشود؟
عموم مردم خیلی به شاهنامه‌خوانی گرایش پیدا کرده‌اند. در حوزه ادبیات کودکان هم به شاهنامه توجه می‌شود که شاید کارهای درخشان و قابل توجهی نباشند ولی از نظر وسعت خیلی خوب است. در زمینه نمایش هم به ندرت کارهایی هست ولی کم. مشکل این است کسانی که مسائل فنی هنر و نمایش را می‌شناسند، خیلی با فضای شاهنامه آشنا نیستند و کسانی که با شاهنامه آشنایی دارند، فضاهای هنری را کمتر درک می‌کنند. بنابراین باید پلی زد و این دو مسئله را تلفیق کرد. باید هنر را به شاهنامه نزدیک کرد. زبان گفت‌وگو با نسل جوان، زبان هنر است. با کارِ دانشگاهی نمی‌شود شاهنامه را به میان مردم، به ویژه کودکان برد. فقط هنر است که می تواند این کار را بکند و الان ما این خلأ را داریم که هنرمندانمان خیلی با فضای شاهنامه انس ندارند و شاهنامه‌پژوهان و محققانِ شاهنامه‌شناس هم با فضای هنری بیگانه اند. الان در قطب علمی فردوسی‌شناسی جلساتی تشکیل داده‎‌ایم تا این دو را به هم نزدیک کند؛ مثلاً چندی پیش جلسه بسیار باشکوهی برگزار شد و در آن ظرفیت‌های شاهنامه را برای پرداختن به پویانمایی بررسی کردیم که بسیار مورد توجه قرار گرفت. جلسه دیگری داشتیم درباره بازی‌های شاهنامه برای کودکان؛ یعنی می‌توان بازی‌هایی از شاهنامه استخراج کرد که به درد بچه‌ها بخورد. عده‌ای از مربیان کانون پرورش فکری و آموزش و پرورش هم در این جلسه شرکت کردند و اصول کار را یاد گرفتند. یکی از دانشجویان ما هم در حال تحقیق درباره معیارهای اقتباس از شاهنامه است؛ این که چطور می‌شود داستان‌ها و آموزه‌های شاهنامه را بر نیازهای روز منطبق کرد و آن‌ها را بین کودکان و نوجوانان برد.
هم اکنون یک فیلم سینمایی پویانمایی به نام «آخرین داستان» در سینماها به نمایش درآمده که برداشتی آزاد از داستان ضحاک است و نویسنده به متن داستانِ فردوسی به ویژه در پایان‌بندی وفادار نمانده است. شما تا چه حد معتقد به برداشت آزاد از متونی مانند شاهنامه هستید؟
هر اثر کلاسیک این ظرفیت را دارد که برای نسل امروز دستمایه قرار گیرد. به این معنا که هنرمند امروزی می‌تواند برداشتی را که متناسب زندگی امروز است، داشته باشد. هیچ اشکالی هم ندارد. به شرط این که هنرمند خودش درک و دریافت درستی از شاهنامه و مسائل آن داشته باشد. نمی‌شود دست و پای هنرمند را بست و او را مقید کرد که فقط متن را منعکس کند. گاهی واقعاً آموزه‌های کلاسیک به همان شکل خودش به درد امروز نمی‌خورد و نمی‌شود آن‌ها را آموزش داد و بهتر است که آن‌ها را متناسب با روزگار خودمان بازآفرینی و بازسازی کنیم. بازآفرینی، کار هنرمند است؛ یعنی مایه را از متن می‌گیرد ولی دریافت و پرداخت خودش را متناسب با نیازها دارد. فقط آن آدم باید ظرفیت، توانایی و فهم و درک این برداشت آزاد را داشته باشد، متن را خوب بفهمد، جامعه مخاطب خودش را خوب بشناسد و متناسب با مخاطب درک و دریافت خاص داشته باشد.
هم اکنون جای چه نوع تحقیقاتی درباره شاهنامه خالی است؟
تحقیق یک چیز است و استفاده عملی، چیز دیگری است. تحقیق در شاهنامه یک کار کلاسیک و دانشگاهی است که اغلب در مقالات و پژوهش‌ها این کار را می‌کنیم. اگر به تحقیقات جهت بدهیم و آن‌ها را متوجه مسائل روز بکنیم، خیلی بهتر است. تحقیقات بسیاری را درباره شاهنامه می‌توان انجام داد که امروزه توجه‌ها را جلب کند. درباره مسائل اقتصادی، مدیریتی، فرهنگی و روابط اجتماعی، همسایگان، مخالفان و دشمنان ایده‌هایی در شاهنامه هست که می‌توان آن‌ها را با نیاز روز منطبق کرد تا منجر به صلح‌دوستی و حقوق بشر شود. این‌ها جایشان خالی است. نه فقط هنرهای نمایشی، بلکه هنرهایی مانند نقاشی، پیکر تراشی، مجسمه‌سازی و حتی هنرهای رایانه‌ای می‌توانند در خدمت مطالعات شاهنامه شناسی قرار گیرند. بنابراین می توان دو کار کرد؛ یکی کار تحقیقاتی و بنیادین و دیگری تحقیقات هنری که می‌تواند مخاطب داشته باشد و فرهنگ ما را نرم و لطیف به دست امروزی‌ها برساند و باعث ایجاد علاقه شود.
به تازگی ترجمه‌ای جدید از کتاب «زنان شاهنامه» دکتر جلال خالقی مطلق منتشر شده است؛ نظر شما درباره این ترجمه که گویا اشکالات ترجمه قبلی را ندارد، چیست؟
این کتاب رساله دکترای آقای خالقی مطلق است و خیلی جدید نیست و تازه به فارسی ترجمه شده است. در آن زمان و در آن مقطع کار خوبی بود اما در فاصله تألیف و ترجمه این کتاب، مقالات و کتاب‌های زیادی منتشر شده و دیدگاه‌های جدیدی به وجود آمده است که می‌تواند این کار را تکمیل کند. در عین حال، کار بنیادین دکتر خالقی مطلق به لحاظ اشراف ایشان بر شاهنامه و دقت و مراقبت فنی، بسیار قابل توجه است البته خود ایشان بر ترجمه نظارت داشته است و آن را تأیید می‌کند.

هر ساله از آخرین جمعه ماه نوامبر به عنوان Black Friday یا «جمعه سیاه» یاد می‌شود و چند سالی است که در کشور ما هم در همین تاریخ انجام می شود. در این روز فروشگاه‌های مختلفی در جهان تخفیف‌های وِیژه‌ای برای کالاهای خودشان می‌گذارند و مردم هم در آستانه سال نو میلادی سعی می‌کنند کالاهای مورد نیازشان را با قیمت‌های خیلی مناسب تهیه یا اصطلاحا شکار کنند. اما ویدئوهایی که طبق روال هر سال از این مراسم منتشر می شود نشان می دهد که برخی از مردم در کشورهای مختلف دنیا در این روز انسانیت را کنار می گذارند و برای خرید اجناس مد نظرشان هموطن خودشان را له می کنند. در مطلب امروز سعی کرده ایم شما را  با تاریخچه و شکل برگزاری جمعه سیاه بیشتر آشنا کنیم و از جمعه سیاه در ایران برای تان بنویسیم.
 

         تاریخچه جمعه سیاه
باید از سال 1960 به عنوان اولین سالی که جمعه سیاه برگزار شد، یاد کرد. این روز به مناسبت افتتاحیه فصل خرید کریسمس ابداع شد. جمعه سیاه ابتدا در آمریکا و دیگر کشورهای مسیحی متداول بود اما به علت سود و جذابیت برای مشتری‌ها و صاحبان کالا به‌سرعت در کشورهای دیگر رواج پیدا کرد. بسیاری این نام را برگرفته از سازمان پلیس فیلادلفیا در دهه 50 و ۶۰ و توصیفی از روز ازدحام و ترافیک غیرقابل کنترل مربوط به حراج‌های پس از روز شکرگزاری می‌دانند. در واقع روز پنج شنبه آخر نوامبر به عنوان روز شکرگزاری شناخته می‌شد و فردای آن روز هم، جمعه سیاه است. به همین دلیل پلیس که مسئولیت کاری دشوار و وقت‌گیری در کنترل ترافیک و درگیری‌های ناشی از ازدحام و یورش مردم به فروشگاه‌ها و خیابان‌ها برای خرید داشت، جمعه پس از روز شکرگزاری جز دردسر، سیاهی و سردرد، ارمغانی برایش نداشت و به همین دلیل نام «جمعه سیاه» را به این روز اختصاص داد. به طور رسمی نخستین بار در سال ۱۹۶۶ فروشگاهی واقع در فیلادلفیا که به کلکسیون‌دارها تمبر می‌فروخت، از این عنوان برای تبلیغات استفاده کرد.
      در جمعه سیاه دقیقا چه اتفاقی می‌افتد؟
در این روز ویژه که حتی برخی از شب گذشته پشت درهای فروشگاه ها می خوابند تا فردا اولین نفر وارد فروشگاه شوند ،   اجناس فروشگاه‌ها تخفیف‌های عمده و کم‌نظیری می‌خورند. برای مثال فردی ممکن است بتواند یک سینمای خانگی را با قیمتی نصف روزهای گذشته بخرد. البته این تخفیف به کالاهای الکترونیکی خلاصه نمی‌شود و کالاهای مختلفی مشمول تخفیف ویژه جمعه سیاه می‌شوند. از نظر روان شناسی و علم بازاریابی تکنیک‌هایی که فروشنده‌ها در این روز به کار می‌برند، باعث می‌شود آن‌ها فروش فوق‌العاده‌ای را تجربه کنند. بعضی فروشنده‌ها با فروش بسته‌های کالا، خریداران را به خرید کالا‌هایی غیرجذاب تشویق می‌کنند. برای مثال در یک بسته شامل پنج کالا، سه کالای مد نظر خریدار  وجود دارد و با توجه به این که این بسته شامل تخفیف ۵۰ درصدی می‌شود، خریدار ترجیح می‌دهد آن را تهیه کند و در نتیجه دو کالایی که ممکن است فروش کمتری داشته باشد، در این وضعیت به فروش می‌رسد. به واسطه فروش فوری که در این روز ایجاد می‌شود، به خریداران این حس القا می‌شود که چون تنها از صبح تا شب فرصت خرید دارند، حتما باید خریدی انجام دهند، در غیر این‌صورت ضرر می‌کنند.  
       تلفات و خسارات جمعه سیاه
با وجود همه جذابیت‌هایی که این روز برای مشتریان و فروشندگان دارد اما به علت ازدحامی که وجود دارد خالی از تلفات نیست. در سال 2008 جمعیتی حدود دو هزار نفر از خریداران با باز شدن درهای ورودی، هیجان‌زده به سمت فروشگاه هجوم بردند و سبب مرگ یکی از کارکنان فروشگاه شدند. البته این مرگ هم باعث نشد مردم از خرید کردن دست بردارند. سال 2011، یک زن برای دست یابی به محصولات مد نظرش، روی 20 نفر اسپری فلفل پاشید. در همین سال فرد دیگری در والمارت کالیفرنیا هدف اصابت گلوله قرار گرفت و جانش را از دست داد. این اتفاقات سبب شد تا مجموعه پویانمایی South Park خشونت‌های این روز را به یک فصل خود اختصاص و نشان دهد هر چه تخفیف بیشتر شود، خون بیشتری جلوی چشم خریداران را می‌گیرد. همچنین در سال 2017 پنج نفر در درگیری بلک فرایدی در فروشگاهی در آلاباما زخمی شدند که منجر به بسته شدن فروشگاه شد. در سال 2018 هم سه نفر در فروشگاهی در آلاباما هدف اصابت گلوله قرار گرفتند.
      جمعه سیاه در ایران
این رویداد که در جهان از آن به عنوان پادشاه حراجی‌ها یاد می‌شود، تقریبا از سال 95 با عنوان «حراجمعه» پایش به ایران باز شد و فروشگاه‌های کوچک و بزرگ و اینترنتی در این روز تخفیف‌هایی را به مشتریان‌ ارائه می‌دهند. حتی برخی فروشگاه‌های اینترنتی از چند هفته قبل با ایمیل‌ و پیامک‌ مشتریان‌شان را از تخفیف‌های حراجمعه باخبر می‌کنند. در نظرسنجی که انجام شده، 32 درصد ایرانیان در فروش حراجمعه شرکت می‌کنند که این میزان هر ساله 13 درصد رشد داشته است و از این میان 19 درصد خریداران به مراکز خرید سنتی مراجعه می‌کنند. از نظرات کاربران و صحبت‌های خریداران از حراجی‌های مختلف می‌توان متوجه شد که تخفیف‌های جمعه سیاه در ایران اغلب واقعی نیست و بیشتر شبیه یک نمایش تجاری است. حتی برخی فروشگاه‌ها قیمت‌های غیرواقعی روی کالاهای‌شان می‌گذارند و پس از تخفیف ویژه باز هم از قیمت واقعی آن بیشتر یا در نهایت همان قیمت واقعی می‌شود. ضمنا این مسئله را هم فراموش نکنیم که حراجی جمعه سیاه در کشورهای غربی در آستانه سال نو اتفاق می‌افتد و مردم جهان در تب‌وتاب خرید سال نو هستند اما از نظر زمانی برای کشور ما هیچ سنخیتی با شب سال نو ندارد، بنابراین از نظر قوانین بازار، بیش از آن که رفع تقاضا باشد، ایجاد نوعی تقاضای کاذب و سپس رفع آن تقاضاست.
 

محمد حقگو
نویسنده

دو هفته ای از اعلام آغاز طرح سهمیه بندی بنزین و کمک معیشتی خانوار می گذرد. طرحی که طبق آن، دولت قصد داشته تا حد امکان با افزایش قیمت بنزین برای مصارف شخصی، عواید حاصل را بین خانوارهای هفت دهک تقسیم کند. کمتر کسی است که از جرئیات این طرح مطلع نباشد. به طور خلاصه نرخ بنزین با سهمیه 60 لیتر در ماه، افزایش یافته و 1500 و 3000 تومان تعیین شده است. از طرف دیگر هم قرار بوده کمک معیشتی برای 70 درصد خانوارها به ترتیب تعداد اعضا تا 5 نفر، به میزان 55، 103، 138، 172 و 205 هزار تومان واریز شود. با این اوصاف در گزارش امروز می خواهیم از چند زاویه دخل و خرجی، این طرح را بررسی کنیم.

چه بر سر بودجه خانوارها می آید؟
طبق آمارهای موجود حدود 52 درصد مردم خودرو ندارند. بنابراین طرف مهم دیگر ماجرای سهمیه بندی- یارانه بنزینی، این خانوارها هستند که عمدتاً در لیست 7 دهک کم درآمدتر جای می گیرند. این افراد اگر چه یارانه بنزینی را به شرح گفته شده دریافت می کنند، اما به همراه خودرودارها، با سه نوع موج تورمی ناشی از افزایش قیمت بنزین مواجه خواهند شد.
  الف) رشد مستقیم هزینه ها
طبق داده های مرکز آمار ایران، سهم هزینه های بخش حمل و نقل در بودجه خانوارها حدود 5/9 درصد است. در این میان، گزارش مرکز پژوهش های مجلس نشان می دهد که سهم هزینه بنزین از بودجه خانوار در دهک های مختلف (در سال 95) بین 8/1 تا 3 درصد متغیر بوده است. لذا می توان گفت رشد قیمت بنزین به طور متوسط و مستقیم، می تواند تا 4/2 درصد هزینه های خانوار را افزایش دهد.
  ب) رشد غیر مستقیم هزینه ها
دولت در طرح سهمیه بندی بنزین تا حد امکان تلاش کرده تا تاثیر غیر مستقیم تورمی این تصمیم را با تخصیص سهمیه به انواع خودروها کاهش دهد. چرا که افزایش نرخ بنزین، «به سهم خود» منجر به رشد هزینه های تولید در بخش های مختلف خواهد شد و اگر تولید کنندگان یا ارائه دهندگان خدمات، این رشد قیمت را به خانوارها تحمیل کنند (که به احتمال زیاد همین کار را خواهند کرد) خانوارها با رشد غیر مستقیم هزینه های خود از این مسیر نیز مواجه خواهند شد.
اما این که این تاثیرات چقدر هستند را شاید با یک مثال بتوان بهتر بیان کرد. ماجرا این است که برخی با رشد 50 تا 300 درصدی قیمت بنزین در شرایط کنونی نسبت به قبل از سهمیه بندی بنزین نتیجه می گیرند که مثلاً نرخ ارائه خدمات تاکسی ها هم باید به همین اندازه ها افزایش یابد. این در حالی است که اولاً برخی محاسبات نشان می دهند که سهم هزینه بنزین از کل هزینه تمام شده ارائه خدمات تاکسی ها (که در آن استهلاک دستمزد خالص راننده، هزینه های بیمه، هزینه های پارکینگ و ... نیز وجود دارد) قطعاً بسیار کمتر از این ارقام است. ثانیاً در شهری مانند مشهد، قریب به اتفاق تاکسی ها دوگانه سوز هستند که تاثیر افزایش نرخ بنزین بر هزینه خدمات آن ها تا حد زیادی کم خواهد کرد!
لذا این مثال و نیز نتایج محاسبات دقیق تر دیگر نشان می دهد که درصد تاثیر واقعی افزایش نرخ بنزین بر هزینه های غیر مستقیم خانوارها (از منظر هزینه تولیدات) اصلاً به آن اندازه ای که برخی تصور می کنند نیست و بررسی های انجام شده، این رقم را در حدود 1.5 درصد نشان می دهد.
  ج) موج روانی رشد قیمت ها
تجربیات گوناگون نشان داده است که باید برای کارکرد انتظارات در اقتصاد جایگاه خاصی قائل شد. ولو این که انتظارات موهومی باشد. همان طور که بیان شد، تاثیر مستقیم و غیر مستقیم افزایش نرخ بنزین در نهایت می تواند 4 درصد باشد. اما اگر تدابیر مدیریتی برای اطمینان بخشی به انتظارات خانوارها و تولیدکنندگان در بیان تاثیر اندک رشد قیمت بنزین (و نه گازوئیل و CNG و ..) کافی نباشد می توان رشد دومینو وار قیمت ها در نتیجه انتظارات تورمی را شاهد بود. دومینویی که می تواند دامنه مشخصی داشته یا ابعاد وسیع تری پیدا کند. لذا آن موضوعی که مردم از آن نگرانی دارند، مجموع تاثیر این سه نوع رشد هزینه ها و قیمت ها و به خصوص ابعاد روانی آن است. به همین خاطر هم هست که روزنامه خراسان در پویش «گران نمی خریم» تلاش داشته تا حدامکان، قدمی در جهت کنترل تاثیرات موهومی تورمی سهمیه بندی بنزین بردارد.
وضعیت دخل و خرج دهک ها چقدر تغییر
می کند؟
اما اگر بخواهیم تخمینی در خصوص تراز بودجه خانوار قبل و بعد از سهمیه بندی داشته باشیم، ناچاراً باید به داده های مرکز آمار در حوزه درآمد- هزینه دهک های خانوار مراجعه کنیم. بر این اساس، می توان محاسبه کرد که شاخص قیمت مصرف کننده برای خانوارها در کل سال 97 تا آبان 98، 36.8 درصد افزایش یافته است. لذا می توان تراز بودجه خانوارها قبل از سهمیه بندی بنزین را به شرح جدول شماره ۱محاسبه کرد.
این محاسبات نشان می دهند که مازاد بودجه خانوارهای نه دهک قبل از سهمیه بندی بنزین مثبت بوده است. البته شاید جای کمی تعجب داشته باشد که چطور با این وضع معیشتی، خانوارهای دهک های پایین تر مازاد بودجه دارند؟ کارشناسان دلایلی را برای این موضوع بیان می کنند که از آن جمله می توان به رویکرد به شدت انقباضی خانوارها در سال 97 نسبت به بودجه خود (و در حد مصارف ضروری)، و نیز افت تمایل خانوارها به اخذ تسهیلات و افزایش تمایل به سپرده گذاری با توجه به اوضاع تولید و معیشت در کشور اشاره کرد.
با این حال، اگر به درآمد و هزینه خانوارها به ترتیب یارانه بنزینی (برای 7 دهک) و نیز تاثیر تورم جمعاً 4 درصدی (مستقیم و غیر مستقیم) را اضافه کنیم، تغییرات تراز بودجه خانوار به شرح جدول شماره ۲ خواهد شد.لذا همان طور که مشاهده می شود برای 6 دهک نخست، تاثیر اجرای طرح یارانه ای- بنزینی مثبت و برای دهک های هفتم به بعد، منفی خواهد بود. اگر از دلایل میزان رشد منفی دهک های هشتم تا دهم (در این جا) صرف نظر کنیم، می توان گفت طرح اخیر می تواند بودجه خانوارهای سه دهک پایین را بین 11 تا 21 درصد افزایش دهد.
از سوی دیگر اگر فرض را بر این بگیریم که در یک بازه میان مدت، تورم 8 درصدی اتفاق بیفتد، تغییرات مازاد بودجه دهک های خانوار نسبت به قبل از سهمیه بندی مطابق جدول زیر خواهد بود. در این حالت، مازاد بودجه خانوار از دهک سوم به بعد منفی می شود و به تبع آن مازاد بودجه خانوار نسبت به قبل از سهمیه بندی، منفی خواهد شد.
3 معادله بنزینی-یارانه ای برای خودرودارها
یکی از مزایای پرداخت نقدی یارانه بنزین به خانوارها، ایجاد قدرت انتخاب برای آن ها بین استفاده از خودرو یا ذخیره یارانه پرداختی است. در این رابطه 3 حالت مشخص را می توان مثال زد: (شایان ذکر است محاسبات در این بخش صرفاً مربوط به مقایسه رقم یارانه بنزین با قیمت سوخت بوده و سایر تاثیرات در بخش های دیگر این نوشتار بررسی شده است)
  الف) مصرف بنزین به میزان یارانه بنزینی دریافتی
یکی از کارهایی که برخی در مواجهه با شرایط جدید انجام می دهند، انطباق میزان مصرف خود از خودروی شخصی با یارانه های دریافتی است. این راهکار بیشتر به درد خانوارهایی می خورد که احتمالاً با ریسک بیشتری در بودجه خود مواجه هستند. آن ها باید مصرف خود را تعدیل کنند. هم از این بابت که سهمیه بنزین یارانه ای در هر ماه محدود است و از سوی دیگر، تبعات تورمی پس از این هم هست که آن را باید از صرفه جویی های دیگر جبران کنند. با این شرایط جزئیات ترازنامه بنزینی- یارانه ای آن ها به شرح جدول شماره ۳ خواهد بود.
همان طور که مشاهده می شود، در این حالت یارانه دریافتی تنها در خانوارهای تک نفره کفاف سهمیه 60 لیتری بنزین را نمی دهد. این افراد با فرض گفته شده، تنها باید 36.6 لیتر بنزین در هر ماه مصرف کنند تا هیچ تغییر مستقیمی در دخل و خرج آن ها به وجود نیاید. البته این افراد باید توجه داشته باشند که ذخیره بنزین کارت های سوخت تنها تا 6 ماه قابلیت ذخیره دارد). با این حال از خانوارهای 2 نفره به بالا، امکان پوشش یارانه بنزینی برای بخشی از هزینه های بنزین آزاد نیز فراهم می شود. این رقم در خانوارهای 2، 3، 4 و 5 نفر به ترتیب حدود 4، 16، 27 و 38 لیتر خواهد بود. در مجموع می توان گفت اگر قصد ندارید ریالی بیشتر از یارانه دریافتی را به هزینه بنزین اختصاص دهید، باید بسته به تعداد اعضای خانوار، مصرف بنزین خود را بین 36.6 تا 98.3 لیتر در ماه تعدیل کنید.
  ب) تخصیص یارانه بنزینی به افزایش قیمت بنزین
خانوارهایی هستند که تمایل ندارند یا امکان این را دارند که الگوی مصرف بنزین خود را تغییر زیادی نداده و در عین حال، همه یارانه دریافتی را صرف بنزین مصرفی کنند. در حقیقت این افراد، یارانه دریافتی را صرف مابه التفاوت هزینه بنزین قبلی خود با نرخ های جدید بنزین خواهند کرد. جزئیات در جدول شماره ۴ آمده است.برای محاسبه امکان مصرف بنزین این خانوارها، باید در نظر داشت که مابه التفاوت قیمت بنزین یارانه ای در حالت جدید با قبل از سهمیه بندی، 30 هزار تومان است. اگر این رقم را از یارانه دریافتی هر خانوار کسر کنیم، می توان بودجه ای را که هر خانوار می تواند صرف بنزین بکند محاسبه کرد. با این وصف، خانوارهای تک نفره تا 5 نفره امکان مصرف 5/12 تا 5/87 لیتر بنزین به نرخ آزاد را خواهند داشت. در مجموع نیز این خانوارها می توانند بین 72.5 لیتر تا 5/147 لیتر بنزین را با فرض تخصیص یارانه دریافتی به مابه التفاوت نرخ های جدید و قدیم بنزین مصرف کنند.
  ج) مازاد رفاه خانوار با فرض ثابت شدن مصرف بنزین در 60 لیتر در ماه
جدای از دو حالت فوق، ممکن است برخی خانوارها بخواهند قید استفاده از بنزین آزاد را بزنند. این خانوارها در حقیقت می خواهند ضمن استفاده از مزایای بنزین یارانه ای و از دست ندادن ذخیره کارت سوخت بعد از 6 ماه، مازاد یارانه خود را صرف بخش های دیگر بودجه خود کنند. در این حالت، می توان محاسبه کرد که با ثابت شدن هزینه بنزین خانوار در رقم 90 هزار تومان (برای 60 لیتر بنزین یارانه ای)، تراز هزینه بنزین-یارانه خانوارهای تک نفره، منفی می شود. اما خانوارهای 2 نفر تا 5 نفر، امکان پس انداز 13 تا 115 هزار تومان در هر ماه را خواهند داشت.

جناب آقای روحانی!
وظیفه خود می دانم  به شکلی صریح نگرانی خود را از فاصله بسیار جدی دولتمردان  با مردم اعلام کنم. جناب عالی همراه با خنده توضیح دادید که  مانند مردم از افزایش قیمت بنزین صبح جمعه که از خواب بیدار شده اید، مطلع شده اید. با شنیدن این اظهارات بیش از تعجب، نگرانی گریبانم را گرفت.
هنگامی که رئیس محترم جمهور چندین ساعت پس از مردم عادی از یکی از مهم ترین تصمیمات تمام دولت اش مطلع می شود(چون مردم شب قبل از این بمب خبری مطلع شده بودند)، زمانی که رئیس محترم شورای عالی امنیت ملی چندین ساعت پس از شروع اعتراضات و آغاز چالش هایی که امنیت بخشی از مردم را به خطر انداخته بود، از آن مطلع می شود و زمانی که نوبخت بحث های صورت گرفته درباره افزایش قیمت بنزین را کافی می‌داند و رئیس دفتر رئیس جمهور توضیحات نیم ساعته رئیس جمهور در هیئت دولت را برای مردم کافی اعلام می کند، به ما حق دهید که دوباره نگران شویم.  همان نگرانی که قبلا خدمت شما معروض داشتم. به یاد دارید که در جلسه افطاری اصحاب رسانه از جناب عالی سوال کردم  با توجه به ملاحظاتی که ما در انتشار برخی از شرایط زندگی مردم به دلیل حفظ روحیه امید داریم، نگران هستیم که آیا شما از وضعیت واقعی مردم اطلاع دارید یا خیر؟ پاسخ شما همان توضیحات معروف بود که فرمودید از وضعیت مردم مطلع اید چون روزانه از پشت شیشه خودرو با دیدن قیافه مردم نظرسنجی می کنید. این توضیحات نه تنها نگرانی ما را برطرف نکرد بلکه به آن افزود و اینک با شنیدن صحبت های اخیر شما  همان دغدغه قدیمی برای ما پررنگ شده است که شما و دولتمردان اقتصادی شما چه درکی از مردم دارند؟ آیا شرایط امروز مردم را درک می کنند؟  
جناب آقای روحانی، برگشتن به عقب را برای شرایط امروز جامعه اولویت نمی دانم اما یک واقعیت عینی و رو به جلو در جامعه وجود دارد که من را مجبور کرد قلم به انتقاد بگشایم و آن نگرانی از وضعیت گرانی های شروع شده پیش رو است. جناب آقای روحانی از شما استدعا می کنیم که از مسئولان دفتر خود بخواهید، دراین چندماه باقی مانده تا پایان دوره ریاست جمهوری برای شما برنامه ثابتی در نظر بگیرند تا  از اتاق های دربسته خارج شوید و به میان مردم بروید. بر این باورم اگر این اتفاق بیفتد دیگر امکان ندارد شما چندین ساعت پس از مردم از افزایش قیمت بنزین مطلع شوید. اگر جناب عالی سری به میان مردم بزنید، نگرانی مردم را از آینده سفره های کوچک شده شان لمس می کنید و در نتیجه اجازه نمی دهید مسئولان مربوط مانند وزارت صمت و تعزیرات و مرکز تنظیم بازار، روزهای عادی را سپری کنند و همچنین تا زمانی که احساس اقناع شدن مردم را مشاهده نکنید، آرام نخواهید نشست.
جناب آقای رئیس جمهور، ما به شدت نگرانیم که گرانی هایی که در برخی اقلام آغاز شده است، افسار بگسلند و در آن صورت دیگر نمی توان با هیچ مبارزه یا توزیع کالایی با آن مقابله کرد. ما به شدت نگرانیم که حمایت میلیونی مردم از امنیت کشورشان، باعث برداشت نادرست دولتمردان در رضایت آن ها از شرایط تلقی شود. ما به شدت نگرانیم که درددل های مردمی که به دلیل سوءاستفاده دشمن در کلید زدن آشوب و ناامنی، نمی توانند اعتراض شان را فریاد بزنند، شنیده نشود و در نتیجه دولتمردان مسیری پرخطا را مانند گذشته طی کنند. آقای روحانی، بر این باورم که اصلی ترین مشکل که مقدمه بسیاری از مشکلات فعلی است، همین فرسنگ ها فاصله میان مردم و برخی مسئولان و بسنده کردن به نظرسنجی های از پشت شیشه خودرو است بنابراین از شما خاضعانه تقاضا می کنیم تا دیر نشده خود و دیگر مدیران تان به میان مردم بروید.

اظهارات اخیر معاون بهداشت وزارت بهداشت نشان می‌دهد، اگر به جای گرانی بنزین، فقط۱۰ درصد مالیات سیگار افزایش می‌یافت، درصد قابل توجهی از درآمد ناشی از گرانی بنزین به دست می‌آمد و طبیعتا نیازی به گرانی بنزین نبود اما به گفته وی، مافیای سیگار این اجازه را نداده است. مافیایی که نه تنها امسال مانع از افزایش مالیات سیگار شده است، بلکه سوابق نشان می دهد چندین سال است که مانع این کار می شود. بنابرگزارش انتخاب، رئیسی به نقش مافیای دخانیات در جلوگیری از افزایش مالیات بر مواد دخانی اشاره کرد و افزود: مالیات بر سیگار به تنهایی می‌توانست سالانه ۲۰ هزار میلیارد تومان درآمد برای کشور داشته باشد، اما مافیای سیگار اجازه این کار را نداد.
ارزان‌ترین سیگار دنیا درایران
او که در هفتمین کنگره ملی پیشگیری و درمان چاقی سخن می‌گفت، اضافه کرده است: هم اکنون مافیای بزرگ دخانیات در کشور ما کار می‌کند؛ به طوری که در وضعیت تحریمی که هیچ چیز حتی دارو به ما نمی‌دهند اما چند شرکت بزرگ آمریکایی به ما سیگار می‌دهند و هیچ تحریمی برای سیگار وجود ندارد. ما به مجلس شورای اسلامی پیشنهاد دادیم که مالیات بر سیگار سالانه ۱۰ درصد افزایش یابد که در این صورت می‌تواند سالانه ۲۰ هزار میلیارد تومان درآمد برای کشور به دنبال داشته باشد، اما همین مافیای سیگار جلوی این اقدام را گرفتند. بنزین هزار تومانی که به سه هزار تومان رسید سالانه ۳۰ هزار میلیارد تومان درآمدزایی دارد، اما مالیات بر سیگار به تنهایی می‌توانست سالانه ۲۰ هزار میلیارد تومان درآمد به دنبال داشته باشد، اما مافیای سیگار اجازه این کار را نداد.هم اکنون ارزان‌ترین سیگار دنیا در کشور ما عرضه می‌شود. همچنین در هیچ کجای دنیا کمتر از کشور ما مالیات از سیگار نمی‌گیرند. ترکیه مالیات سیگار را به 100درصد رسانده و ثابت شده است که مهم‌ترین راه کاهش مصرف دخانیات، گرفتن مالیات از آن و جلوگیری از خرده‌فروشی است.پیش از این نیز احمد انارکی محمدی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به وجود مافیای خاص در بازار سیگار گفته بود که باید مالیات بر سیگار خارجی طبقه بندی شده باشد تا هم حمایت از تولید داخلی لحاظ شود و هم افزایش قاچاق صورت نگیرد.بهمن ماه 95 نیز قربانی عضو کمیسیون بهداشت مجلس گفته بود که با فشار مافیای سیگار و حاشیه های خارج از مجلس، مالیات سیگار در قانون بودجه کشور کاهش یافت و اکنون مالیات سیگار در ایران حتی از افغانستان هم کمتر است.

برانکو ایوانکوویچ سرمربی سابق پرسپولیس که با این تیم در 3 فصل متوالی به قهرمانی لیگ برتر رسید و همراه با سرخ‌ها حضور در فینال لیگ قهرمانان آسیا را هم تجربه کرد، دیروز برای سومین بار با صادق، سفیر ایران در کرواسی، دیدار کرد. برانکو با انتشار پستی در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «تشکر از دوستم آقای صادق کسی که به او اعتماد دارم و دارای اقتدار است و می‌تواند کمک کند. کسی که تلاش زیادی برای کمک به فوتبال ایران، پرسپولیس و من کرد. از او خیلی ممنونم.‌» پست اینستاگرامی برانکو پس از این دیدار نشان از رضایت وی از ملاقات با سفیر ایران داشته و به نظر می‌رسد این دیدار، مذاکره نهایی برای بازگشت برانکو به ایران بوده‌ و باید دید بازگشت وی به ایران چه زمانی به طور رسمی مورد تایید قرار خواهد گرفت. همه می‌دانند سفیر ایران در کرواسی به دستور وزیر ورزش و در‌پی توافق تاج با سلطانی‌فر مذاکراتی با برانکو انجام می‌دهد تا به محض توافق نهایی فدراسیون فوتبال با ویلموتس، این مربی عهده‌دار هدایت تیم ملی شود. برانکو برای این‌که فوتبال ایران بهانه‌ای دست ویلموتس نداده باشد، در‌پی ملاقات‌های اخیر خود با سفیر این جلسات را به مذاکره درباره پرسپولیس و لابد مطالبات ربط داده و از آن‌سو انصاری‌فرد هم طی روزهای اخیر به شکل مصلحتی تماس با برانکو را رد کرد و عنوان داشت که ما نیم‌فصل درباره کالدرون تصمیم می‌گیریم. اخبار واصله حاکی از این است که برانکو در این دیدارها بندهای قرارداد احتمالی خود با تیم ملی را مورد بحث قرار داده و جلسه دیروز برای قرارداد نهایی بوده است. تاج به زودی با ویلموتس جلسه خواهد داشت و اگر رئیس فدراسیون فوتبال بتواند با ویلموتس برای جدایی به توافق برسد، برانکو به عنوان سرمربی جدید تیم ملی معرفی خواهد شد. در این‌میان برانکو بعد از هر دیداری که با سفیر داشته از باشگاه پرسپولیس یاد کرده و این در‌حالی است که وی پاسخ تماس‌های این باشگاه را نمی‌دهد و مسئولان این تیم کاملا از وی بی‌خبر هستند. یک مقام مسئول در باشگاه پرسپولیس به خبرنگار خراسان ورزشی گفت: «از وزارت ورزش با باشگاه تماس گرفته‌ و اعلام کرده‌اند که برانکو سرمربی بعدی تیم ملی است و پرسپولیس نباید روی بازگشت مربی سابق خود حساب باز کند.»

گروه اجتماعی- «می گوید: دو فرزندم در یک مدرسه دولتی درس می خوانند. ابتدای سال برای سرویس مدرسه علی‌الحساب برای هر نفر 400 هزار تومان پرداخت کردم، با این که فقط دو ماه از آغاز سال تحصیلی گذشته، روز پنج شنبه از مدرسه تماس گرفتند و اعلام کردند بقیه هزینه سرویس برای هر نفر 550 هزار تومان محاسبه شده که زودتر باید تسویه کنید. یعنی هزینه سرویس مدرسه امسال برای هر کدام 950 هزار تومان شده است. در حالی که سال قبل  حدود 750 هزار تومان پرداخت کردم و سال قبل تر از آن 700 هزار تومان شده بود اما امسال حدود 200 هزار تومان قیمت را افزایش داده اند.»پیگیری های خراسان همچنین از موارد دیگر افزایش قیمت سرویس مدارس حکایت دارد که این افزایش قیمت در شرایط اختصاص سهمیه ویژه بنزین سرویس مدارس صورت گرفته است.
وزیر: افزایش قیمت ممنوع
در همین حال وزیر آموزش و پرورش پنج شنبه اعلام کرد: سرویس‌های مدارس مجاز به افزایش قیمت نیستند. حاجی‌میرزایی در حاشیه دیدار با مدیران‌کل آموزش و پرورش شهر تهران درباره تأمین بنزین سرویس مدارس، گفت: مقرر شد برای سرویس مدارس به ازای پیمایشی که انجام می‌دهند تا سقف ۱۲۰ لیتر در ماه معادل ریالی به رانندگان سرویس پرداخت شود که این موضوع اجرایی می‌شود و زمان آن هم از ۲۴ آبان است.وی با بیان این که سرویس‌های مدارس برای استفاده از این سهمیه باید در سامانه سپند ثبت‌نام کنند، افزود: در این صورت کار ارزیابی پیمایش آن ها انجام می‌شود و پس از آن مابه‌ازای ریالی به رانندگان پرداخت می‌شود که البته ممکن است این طرح زمان ببرد تا هماهنگی‌های لازم انجام شود.وی با تاکید بر این که سرویس‌های مدارس مجاز به افزایش قیمت نیستند، گفت: مسئولان این موضوع را کنترل می‌کنند چرا که با سهمیه در نظر گرفته شده نیاز به افزایش قیمت نیست. وی افزود: اگر رانندگان مابه‌التفاوت را دریافت کنند، متوجه خواهند شد که هزینه‌ها تفاوتی نکرده و افزایش قیمت‌ها غیرقانونی است چون اتفاق خاصی نیفتاده و فقط بنزین سهمیه‌بندی شده است و ما هم مابه التفاوت نیاز رانندگان را تا سقف ۱۲۰ لیتر ماهانه واریز می‌کنیم.وزیر آموزش و پرورش درخصوص تأمین بنزین سرویس مدارس روستایی نیز گفت: فرقی نمی‌کند سرویس مدارسی که تاکسی هستند از سهمیه سوخت تاکسی استفاده می‌کنند و آن چه مطرح شد برای رانندگانی است که آزاد هستند.

520 روز؛ این عددی است که پس از برگزاری مراسم رسمی آغاز عملیات اجرایی احداث پردیس بزرگ تئاتر مشهد با حضور وزیر ارشاد، استاندار، شهردار و جمعی از اعضای شورای شهر مشهد، روی تابلوی روزشمار پروژه نقش بست که از آغاز به کار فاز اول این پردیس در 520 روز دیگر حکایت می کند. این پردیس بزرگ تئاتر که قرار است در بوستان وفا واقع در بولوار شهید فکوری مشهد احداث شود، دارای یک سالن نمایش اصلی با ظرفیت 700 نفر، سه سالن فرعی، گالری و سایر فضاهای فرهنگی و هنری است.
مشهد پایگاه قدیمی هنر های نمایشی ایران
به گزارش «خراسان رضوی»، سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مراسم آغاز احداث پردیس بزرگ تئاتر مشهد که پنج شنبه گذشته برگزار شد، گفت: مشهد از گذشته پایگاه هنر های نمایشی ایران بوده است. وی افزود: بر اساس آمار، سال 97 حدود 7200 نمایش با 86 هزار بار اجرا در کشور داشته ایم که هشت میلیون نفر از این نمایش ها استفاده کرده اند، در دولت های یازدهم و دوازدهم مسیر رو به رشدی درخصوص عناوین و دفعات و تعداد تماشاگران داشته ایم که البته به این معنا نیست که شرایط ما در حوزه هنرهای نمایشی شرایط راضی کننده ای است.  وزیر ارشاد با اشاره به آغاز احداث پردیس بزرگ تئاتر مشهد تصریح کرد: باتصمیم خوب شورای شهر و پیگیری و اهتمام شهردار سابق و شهردار جوان و پرتلاش کنونی مشهد در احداث پردیس بزرگ تئاترمشهد، صندلی های نمایش این شهر دو برابر می شود. وی افزود: برای حضور در این مراسم ، با آقای کلایی که صحبت می کردیم، گفتم دست و دلم به افتتاح نمی رود چون ما وارث کلنگ زنی های متراکمی هستیم اما وقتی ایشان اعلام کردند که حتما فاز اول این پروژه در 17 ماه به نتیجه می رسد و ادامه پیدا می کند، این یک خبر خوب بود در بین صدها خبر بدی که در طول روز می آید. صالحی تصریح کرد: از همه عزیزانی که در مسیر این اتفاق تلاش کردند سپاس گزارم و حتما ما هم در ادامه راه به کمک دوستان خواهیم آمد، ان شاءا... این مزیت نسبی استان خراسان رضوی که در بحث هنر های نمایشی داشته است، استمرار پیدا کند تا خراسان رضوی قطب هنر های نمایشی شود.وزیر ارشاد همچنین در حاشیه این مراسم و در پاسخ به سوالی درباره برنامه های انجام شده به منظور توسعه فرهنگ رضوی در بخش هنر های نمایشی اظهار کرد: به زودی تفاهم نامه ای بین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با آستان قدس رضوی  منعقد می شود که همکاری این دو نهاد را در حوزه فرهنگ گسترش می دهد.
پروژه ای برای پیشرفت اجتماعی ، ارتقای هنر و کاهش آسیب های اجتماعی
استاندار نیز در بخش دیگری از این مراسم گفت: این پروژه، بسیار مهم و کمک کننده به پیشرفت اجتماعی، ارتقای سطح هنر و یاری دهنده در زمینه کاهش آسیب های اجتماعی و افزایش امنیت شهر و استان است. رزم حسینی افزود: شهر مشهد به دلیل وجود بارگاه امام رضا (ع)، یک شهر بزرگ جهانی است بنابراین باید تمام کارهایی را که در این شهر انجام می دهیم در اندازه و ابعاد جهانی باشد، بنده از مدیرکل ارشاد پرسیدم سرانه نمایشی ما بعد از اجرا و اتمام این پروژه چگونه خواهد بود که اعلام کردند صندلی های نمایش در مشهد حدود دو برابر می شود.
150 میلیارد اعتبار برای پردیس بزرگ تئاتر
احسان اصولی رئیس کمیسیون فرهنگی شورای شهر مشهد نیز در بخش دیگری از این مراسم گفت: به دلیل این که این پروژه، یک پروژه کلان کشوری است و در سطح ملی از زیر ساخت های بزرگ فرهنگی خواهد بود، حساسیت زیادی به خرج دادیم که این پروژه به چه شکلی، کجا و با چه کیفیتی اجرا شود، در ابتدا گروه های تخصصی متعددی در حوزه های شهرسازی، هنرمندان و بخش های مختلفی شکل گرفت و در بالاترین سطح ممکن مباحث و مسائل پیگیری شد. وی همچنین درباره طراحی این پروژه نیز اظهار کرد: در بحث طراحی در سطح مشهد و کشور فراخوانی داده شد تا معماران و طراحان، طرح های شان را ارائه کنند، هیئتی از برجسته ترین معماران و مشاوران کشور به داوری نشستند و در نهایت یک طرح برگزیده شد که برگرفته از طراحی باغ های ایرانی و بر اساس هویت ایرانی - اسلامی است.اصولی درباره امکانات این پروژه نیز گفت: این مجموعه زیر بنایی حدود 12 هزار متر مربع خواهد داشت، به همراه 10 هزار متر مربع پارکینگ و سالن اصلی این مجموعه 700 نفر ظرفیت و سه سالن فرعی آن هر کدام 160 نفر ظرفیت دارد. کتابخانه، موزه، گالری و فضاهای فراغتی برای شهروندان و هنرمندان در این پروژه دیده شده است. وی افزود: این پروژه به گونه ای طراحی شده که ضمن حفظ هویت بومی، از پیشرفته ترین و بهترین تجهیزات نیز برخوردار باشد. اصولی یادآور شد: اعتباری که اکنون برای فاز اول این پروژه پیش بینی شده، به غیر از ارزش زمین و پروانه ای که به این موضوع اختصاص داده خواهد شد حدود 95 میلیارد تومان است که پیش بینی می شود تا پایان احداث و تکمیل این پروژه بیش از 150 میلیارد تومان هزینه و اعتبار نیاز باشد که بابت این موضوع در بودجه سال 98 اعتباری اختصاص دادیم و در بودجه سال 99 هم پروژه را تامین اعتبار خواهیم کرد.
شایان ذکر است در پایان این جلسه تفاهم نامه مشترکی بین شهرداری، شورای شهر و اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان در 10 محور با رویکرد همکاری های مشترک فرهنگی به امضای مسئولان مربوط رسید.

پیشینه

افتتاح نخستین گذر فرهنگ و هنر استان توسط وزیر ارشاد
مریم ترسول / نخستین گذر فرهنگ و هنر استان، پنج شنبه گذشته توسط وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مجتمع تجاری آسمان 2، واقع در میدان هفده شهریور مشهد، افتتاح شد. این گذر در قالب 69 واحد تجاری و یک نگارخانه و برای مدت دو سال میزبان هنرمندان استان خواهد بود و زائران و مجاوران می توانند همه روزه به غیر از جمعه ها، با بازدید از این گذر، به خرید آثار متنوع هنری بپردازند و با هنرمندان این آثار آشنا شوند.به گزارش «خراسان رضوی»، سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مراسم گفت: یکی از مناطقی که مزیت نسبی قابل توجهی برای ایجاد گذرهای فرهنگ و هنر دارد، شهر مشهد است که هم یک کلان شهر است، هم ارتباط زیادی با زائران درون کشور و زائران جهان اسلام دارد و هم عملا می تواند به ما برای فرصت سازی وسیع در ایجاد کشش تقاضا و اثرگذاشتن بر ارتقای مصرف فرهنگی، کمک کند. وی افزود: خوشحالیم که امروز این اتفاق در یک قالب کالبدی مناسب بازار، می افتد. صالحی تصریح کرد: شهرداری مشهد در این زمینه نگاه خوبی دارد و می تواند این نگاه را تقویت کند و این تقویت مورد توجه بوده و هست.محمدرضا کلایی، شهردار مشهد نیز در بخش دیگری از این مراسم گفت: ما و اصحاب فرهنگ و هنر وظیفه داریم به این گذر جان بدهیم و کاری کنیم که توفیق آن باعث شود   گذرهای فرهنگ و هنر متعددی که در شان مشهد است، راه اندازی شود. وی با بیان این که به شدت نیازمند لطافت و مهربانی در شهر هستیم، اظهارکرد: معتقدم هنر با ویژگی های خودش و با ذوق و مهربانی که در نهادش است می تواند کمک بسیار زیادی دراین زمینه داشته باشد.جعفر مروارید، مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان نیز در این مراسم گفت: فرهنگ و هنر در مشهد، زنده به حضور اصحاب فرهنگ و هنر و رقابت فرهنگی و خلاقیت فرهنگی است و اقتصاد هنر می تواند مولد خلاقیت فرهنگی و پالایش فرهنگی باشد.رحیمیان، مدیر مجموعه تجاری آسمان نیز در این مراسم خطاب به وزیر ارشاد گفت: ما حدود 400هزار متر زیربنا در شهر مشهد احداث کردیم، بدون این که هیچ گونه وامی دریافت کنیم و جزو خادمان حضرت رضا(ع) و زائران حضرت هستیم ولی متاسفانه گاهی وقت ها، مورد کم لطفی مسئولان واقع می شویم.

در روزهای گذشته که گشت مشترک تیم «گران نمی‌خریم» به همراه سازمان صنعت، معدن و تجارت استان، تعزیرات حکومتی و اتاق اصناف مشهد بازرسی از بازار و اصناف مختلف را انجام می‌داد، به صورت مکرر با این ادعا از سمت برخی از اصناف مواجه می‌شدیم که کارخانجات تولیدی و مراکز پخش عمده محصولات در روزهای اخیر از فروش اجناس خودداری  و برخی، اجناس را با قیمتی بالاتر نسبت به قبل از گرانی بنزین ارائه می‌کنند، این افراد همین موضوع را علت گران فروشی‌های خود اعلام می‌کردند.

این اصناف با اعلام این موضوع که به چه دلیل با متخلفان عمده از قبیل مراکز پخش عمده اقلام اساسی و کارخانجات تولیدی برخورد نمی‌شود، درخواست‌هایی را برای رسیدگی به این موضوع ارائه می‌کردند. با توجه به همین درخواست‌ها و برای بررسی وضعیت ارائه کالا توسط برخی از مراکز پخش مواد اساسی مورد نیاز مردم، تیم «گران نمی‌خریم» با همراهی محمدرضا مس فروش رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت (صمت) استان و حمیدرضا کریم مدیرکل تعزیرات حکومتی خراسان رضوی به صورت سر زده به یکی از مراکز بزرگ پخش مواد غذایی، دارویی و بهداشتی استان که به صورت کشوری عملیات پخش کالا را انجام می‌داد مراجعه و وضعیت آن را بازرسی کردیم.
کالا به وفور وجود دارد
ساعت 11 روز پنج شنبه بود که به شرکت قاسم ایران واقع در ابتدای جاده قوچان رسیدیم و بازرسان سازمان صمت استان که به صورت سرزده وارد این مجموعه شدند به بررسی وضعیت فروش کالاهای موجود در انبار این شرکت پرداختند. حجم کالای موجودی انبار اولین نکته‌ای بود که توجه بازرسان را به خود جلب کرد. محمدرضا مس فروش، رئیس سازمان  صمت استان بعد از بررسی وضعیت این انبار به «خراسان رضوی» گفت: ادعای کمبود کالا را که توسط برخی اصناف مطرح شده، به صراحت رد می‌کنیم ما در استان 156 مرکز پخش عمده کالای اساسی داریم که طی بازرسی‌های ما در کارخانجات مختلف مسجل شده همه آن‌ها به میزان کافی کالا برای ارائه دارند. وی در پاسخ به این ادعای برخی اصناف مبنی بر خودداری از فروش کالا یا گران فروشی برخی از کارخانجات در استان پس از گران شدن بنزین نیز افزود: در بازرسی‌های انجام شده توسط همکاران ما تا کنون با هیچ گونه گران فروشی ناشی از گرانی بنزین در کارخانجات و مراکز پخش عمده مواجه نشده ایم.
به پویش «گران نمی‌خریم» بپیوندید
مس فروش در ادامه ضمن اشاره به نقش مردم در جلوگیری از گران فروشی‌ها تصریح کرد: نقش اصلی در برخورد با گران فروشی را خود مردم ایفا می‌کنند و اگر مردم به پویش «گران نمی‌خریم» که توسط روزنامه خراسان راه‌اندازی شده است، بپیوندند شاهد شرایط خوبی خواهیم بود.
526 بازرسی و ثبت 186 پرونده تخلف ظرف 12 روز
حمیدرضا کریم مدیر کل تعزیرات حکومتی استان نیز که در این بازرسی ما را همراهی می‌کرد، درباره آمار پرونده‌های تشکیل شده از ابتدای برگزاری طرح مبارزه با گران فروشی ناشی از گرانی قیمت بنزین گفت: از 25 آبان تا امروز که طرح «گران نمی‌خریم» شروع شده است، اولویت ما رسیدگی به شکایات مردمی است. تا امروز از مجموع 525 بازرسی، 146 تیم در قالب گشت‌های مشترک در محل تخلف حضور پیدا کرده‌اند که در 245 فقره تخلف احراز نشده است و 115 فقره نیز منجر به تذکر شده است. درخصوص تذکرها نیز چنان چه ظرف 24 ساعت مشکلات حل نشد، اقدامات قانونی برای این مراکز انجام می‌شود و از این تعداد 186 فقره پرونده تخلف نیز تشکیل شده که هشت فقره به پلمب منجر شده است. وی درباره دستورات دادستانی مبنی بر برخورد جدی با متخلفان و پلمب واحدها نیز گفت: طبق دستور دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان و تنفیذی که ایشان به تعزیرات حکومتی داده‌اند، قرار بر این شده است که در شرایط فعلی اگر با صنفی مواجه شویم که اقدام به گران فروشی می‌کند، در همان مرتبه اول این واحد پلمب شود.
الگوسازی رسانه‌های استان در کشور
علی غفوری مقدم، معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صمت استان نیز درباره اقدامات انجام شده در برخورد با گران فروشی‌های بنزینی به «خراسان رضوی» گفت: امسال یک حرکت جدید انجام شد که کمک زیادی به کنترل شرایط داشت، راه‌اندازی پویش‌های مختلف از طریق رسانه‌ها همچون روزنامه خراسان، برای اولین بار در کشور انجام شد و به نوعی الگویی برای پیاده سازی این پویش‌ها در کشور شد، به طوری که مسئولان سازمان صنعت و معدن کشور، پویش «گران نمی‌خریم» روزنامه خراسان را به صورت کشوری اعلام و حمایت جدی خود را از این پویش ابراز کردند.
در بازرسی از شرکت پخش قاسم ایران تخلفی مشاهده نشد
در ادامه این گشت مشترک به سراغ بازرسان سازمان صمت استان رفتیم که اقدام به بازرسی از شرکت قاسم ایران و بررسی پرونده اسناد فروش این شرکت کرده بودند. رضا امید پس از بررسی پرونده‌ها به «خراسان رضوی» گفت:پس از انجام بررسی‌ها مشخص شد که این شرکت از 15 روز گذشته تا امروز و پس از گرانی بنزین هیچ گونه تغییر قیمتی در اجناس خود نداشته و روند فروش را به مانند ماه‌های قبل ادامه داده است.

جواد نوائیان رودسری – تاریخ پزشکی در تمدن اسلامی، پیوندی استوار با پزشکان و داروسازان نابغه ایرانی دارد. در این بین، بسیاری از مورخان را عقیده بر این است که بنیان نخستین بیمارستان‌های مدرن عصر طلایی تمدن اسلامی نیز، به وسیله پزشکان ایرانی گذاشته شد؛ نامدارانی مانند خاندان بختیشوع که از بیمارستان پیشرفته جندی شاپور در عهد ساسانی، به بغداد کوچیدند و سنگ بنای بیمارستان‌های مدرن را در اقصی نقاط جهان اسلام، از مراکش تا بامیان، گذاشتند. ساخت بیمارستان، به عنوان مرکزی خدماتی و آموزشی، از اقدامات راهبردی حاکمان مسلمان بوده است؛ اقدامی که هم برای آن ها مفید بود و هم خدمت‌رسانی به خلق محسوب می‌شد. قرن چهارم و پنجم هجری، دورانی که اروپا در منجلاب بیماری‌های مهلک و مرگ و میر ناشی از آن غوطه‌ور بود، این‌جا، در ایران دوره اسلامی، بیمارستان‌های مدرن با پزشکانی حاذق و پرستارانی کارآزموده وجود داشت که تخصص‌شان زدودن آثار رنج و درد از تن انسان‌ها بود.
آغاز نهضت بیمارستان‌سازی
آل بویه ایرانی نژاد که آراسته به اعتقادات مذهب شیعه بودند، نخستین گام بلند را در جهت تأسیس عمومی بیمارستان در سراسر ایران آن عصر برداشتند. عضدالدوله دیلمی، امیر فرهنگ‌دوست دودمان بویه، در میانه قرن چهارم هجری، دستور داد تا بیمارستان‌های مجهزی در شهرهای ری، اصفهان، شیراز و یزد ساخته شود. او مدیریت این بیمارستان‌ها را به حاذق‌ترین پزشکان هر شهر می‌سپرد. در ری، محمد بن زکریای رازی، پزشک و داروساز نامی ایران، مدیریت ساخت و بهره‌برداری از بیمارستان بزرگ شهر را برعهده داشت. به دستور او، گوسفندی را کشتند و گوشت آن را در چهار نقطه شهر بر درختی آویختند. آن‌گاه به فرمان حکیم، بیمارستان را در همان مکانی ساختند که گوشت دیرتر از همه فاسد شده بود. این تدبیر برای آن بود که بیماران، به صورت خاص از بهترین شرایط آب و هوایی بهره‌مند شوند. ساختمان بیمارستان ری که نمونه‌ای از بیمارستان‌های متعدد این دوره در ایران اسلامی بود، با سنگ و ساروج ساخته شد و تمهیدات کارایی برای وارد نشدن موش و حشرات موذی به آن اندیشیدند.
نخستین بار در تاریخ پزشکی، بخش‌های مختلفی برای بیماری‌های متنوع در نظر گرفته و قسمت مردان از زنان جدا شد. این اقدام گام مهمی در جهت تحقق حقوق بیمار بود؛ رویکردی که امروزه در بیمارستان‌های مدرن دنیا، به رعایت آن مباهات می‌کنند. در دیگر بیمارستان‌ها نیز، پزشکان برجسته و نامدار، ریاست داشتند؛ جرجانی، طبیب نامدار ایرانی، رئیس بیمارستان مجهز خوارزم بود. در هر یک از این بیمارستان‌ها، امکان ارائه همزمان خدمات بستری به بیش از 200 بیمار فراهم می‌شد؛ حال آن‌که در همان زمان، چهار بیمارستان ظاهراً مجهز در اروپا، در مجموع توانایی پذیرش و پرستاری از 45 بیمار را داشتند! بیمارستان، محلی برای آموزش پزشکان، داروسازان و پرستاران جوان هم بود. آن ها زیر نظر پزشکان و داروسازان رسمی و پرستاران پرسابقه، آموزش می‌دیدند تا مجوز فعالیت در دنیای طبابت را به دست آورند.
ساختمان یک بیمارستان ایرانی، هزار سال قبل
طبق گزارش مورخان، استفاده از تخت در بیمارستان‌های ایران رواج نداشت؛ هرچند در برخی قسمت‌ها، مانند اتاق‌های عمل، از تخت برای ساده‌تر شدن کار استفاده می‌کردند. با این حال، تمام بیماران از موهبت مکان پاکیزه، لباس یکدست و جای خواب بهداشتی، برخوردار بودند و به صورت روزانه، محل استراحت آن ها مرتب و تمیز می‌شد.کف تمام اتاق‌ها، یا مانند بیمارستان صاحبی یزد، با فرش تمیز مفروش می‌شد یا آن را مانند بیمارستان عضدی شیراز از سنگ می‌ساختند تا شست و شویش آسان باشد. اتاق‌های بیمارستان از پنجره کافی برخوردار بود؛ چنان‌که آفتاب در تمام روز، درون آن می‌تابید. معمولاً سطح ساختمان را کمی بالاتر از زمین اطراف می‌گرفتند تا نم و رطوبت به درون آن نفوذ نکند. اتاق‌هایی برای جراحی در نظر گرفته شده بود که از نظر رعایت بهداشت و توجه به پاکیزگی، با اتاق های عمل‌ امروزی برابری می‌کرد. بر خلاف اروپای قرن 19 که تا کشف مسئله ضدعفونی توسط ژوزف لیستر، جراح انگلیسی، همچنان به دلیل عفونت‌های پس از جراحی، قربانی می‌داد، در بیمارستان‌های عصر طلایی تمدن ایرانی اسلامی، کمتر کسی بر اثر این عارضه فوت می‌کرد. پیشرفت‌های جراحی، به ویژه پس از ابتکارات زهراوی و انتقال آن به ایران، اتاق‌های عمل را بسیار مدرن‌تر و امن‌تر از قبل کرد. بیمارستان‌های ایران دوره اسلامی، به داروخانه‌های بزرگی به نام «صیدلانی» مجهز بود که بیماران را از مراجعه به بیرون از بیمارستان، بی‌نیاز می‌کرد. بر ساخت و تهیه داروها نظارت می‌شد و خبره‌ترین داروسازان را به کار تهیه ادویه و اشربه درمانی می‌گماشتند و رئیس آن ها، «شیخ صیدلانی» نام داشت. برخی از نسخه‌های آن روزگار که تأثیری معجزه‌گونه بر درمان بیماری‌ها داشته، هنوز در دنیای مدرن و قرن 21، ناشناخته مانده و توجه پزشکان دنیا را به خود جلب کرده است.
مدیریت مثال‌زدنی
شیوه مدیریت در این بیمارستان‌ها بسیار دقیق بود. رئیس بیمارستان، خود پزشکان را می‌آزمود و برمی‌گزید. پرستاران که به طور عمده از میان بانوان کارکشته برگزیده می‌شدند، زیر نظر رئیس بیمارستان به خدمت مشغول بودند. گزارش های روزانه بیماران در دفاتر ثبت و داروهای خورانده شده به آن ها، در ستون مخصوص نوشته می‌شد تا محل رجوع و بررسی پزشک یا پرستار شیفت بعدی باشد. پزشکان، به صورت شبانه‌روزی در بیمارستان حاضر بودند و رسیدگی به بیماران سرپایی را، در یک کلینیک جداگانه و در روزهای مشخص، انجام می‌دادند. زیگرید هونکه، خاورشناس آلمانی و نویسنده کتاب «هدایایی برای مغرب زمین»، بر این نکته تصریح دارد که پزشکان، افزون بر درمان بیماران مراجعه کننده به بیمارستان، موظف بودند برای سرکشی به بیماران ناتوان، به منزل آن ها بروند و برای این‌کار، بیمارستان مجهز به اسب و دیگر وسایل نقلیه مناسب بود تا پزشک، اسباب و داروها را تا منزل بیمار ببرد. از آن‌جا که در اسلام، کمک به دیگران و اهتمام به وضع جسمی و معیشتی فقرا و قشرهای آسیب‌پذیر جامعه، در درجه اول اهمیت قرار دارد، بسیاری از مسلمانان ثروتمند و نیک‌اندیش، مقوله درمان را راهی برای توجه به همنوع می‌دانستند. در بیمارستان‌های ایران دوره اسلامی، میان مسلمان و غیرمسلمان فرقی گذاشته نمی‌شد. معمولاً بیمارستان موقوفاتی داشت که درآمد آن را صرف بیماران نیازمند می‌کردند و از این لحاظ، بیمارستان‌های ایران را باید نخستین مکان‌های درمانی مدرن دنیا بدانیم که به صورت مدوّن، بودجه‌ای مخصوص در آن ها برای درمان بیماران فقیر در نظر گرفته شده بود. موضوع دیگری که باید به آن اشاره کنیم، توجه ویژه به تغذیه بیمار، بین زمان بستری شدن تا ترخیص وی از بیمارستان است. برنامه غذایی، مطابق دستور پزشک و توسط آشپزخانه بیمارستان اجرا می‌شد و پرستاران، موظف به مراقبت دایمی از این برنامه بودند تا بیمار زودتر بهبود یابد. حتی بیمارستانی برای درمان امراض روانی در اصفهان ایجاد شد که موقوفات فراوانی از آن پشتیبانی می‌کرد. ایرانیان، مبدع بیمارستان‌های سیار هم بودند. در این بیمارستان‌ها که بین روستاها و شهرهای کمتر برخوردار جابه‌جا می‌شد، همه گونه خدمات، از معاینه و طبابت سرپایی تا بستری و جراحی انجام می‌گرفت و در برخی مواقع، بیماران را برای درمان قطعی، به بیمارستان‌های ثابت، در شهرهای بزرگ اعزام می‌کردند و صدالبته، این خدمت برای بیماران نیازمند، رایگان بود.
منابع:
علم و دین در حیات معقول؛  (علامه) محمدتقی جعفری؛ موسسه تدوین و نشر آثار علامه جعفری؛ 1386
تاریخ پزشکی در ایران؛ محمد نجم‌آبادی؛ دانشگاه تهران؛ 1371؛ جلد 2 و 3
مقدمه‌ای بر تاریخ پزشکی اسلام و ایران؛ علی‌اکبر ولایتی؛ مجله اخلاق پزشکی؛ دوره 2؛ شماره 4(1387)