گردشگری با اتوبوس رُمان
در سفر به شهرهای ایران، کدام داستانها را با خود ببریم؟
گروه ادب و هنر- با خواندن بعضی رمانها، احساس میکنیم به شهر و دیاری دیگر سفر کردهایم. بعضی از داستانها در بستر یک شهر خاص اتفاق میافتند که نمونههایش در ادبیات معاصر فارسی کم نیست. این داستانها به جای این که تنها در محیطی بسته، مانند خانه روایت شوند، خواننده را به فضایی گستردهتر مانند شهر و کوچه پس کوچههای آن میبرند. درست شبیه فیلمهایی که داستانشان در لوکیشنهای متعدد و متنوع اتفاق میافتد. اگر اهل گردشگری با رمان هستید، این مطلب را از دست ندهید.
تهران: یوسف آباد، خیابان سی و سوم
سینا دادخواه، نویسنده رمان «یوسفآباد، خیابان سی و سوم» روایتش را به دل پایتخت برده است و خواننده را به خیابانها، بزرگراه ها و کوچه پسکوچههای تهران میبرد. این رمان، به عبارتی، یک «مردم نگاری» از نوع ادبی است که پیچیدگیهای زندگی شهرنشینی را بیان میکند. در بخشی از داستان میخوانیم: «اتوبان همت شلوغ است، اما روان. خطیهای ونک، شهرک همت را خوب میشناسند. میاندازند لاین سرعت و به ماشین جلوییشان چراغ میدهند و اگر ماشین جلویی کنار نکشید، لایی فرمولِ یکی میکشند و میآیند جلو».
اردبیل: سمفونی مردگان
«سمفونی مردگان» عباس معروفی را که بخوانید، ناخودآگاه از سرما یخ میزنید. از یک طرف فضای رمان به شدت سرد و سوزناک است و از طرفی ماجرای رمان در یکی از سردسیرترین شهرهای ایران، یعنی اردبیل اتفاق میافتد و همین به سرمایِ کتاب اضافه میکند. «سمفونی مردگان» روایت خانوادهای مرفه است که در کاروانسرای آجیلفروشی در خیابان شیخ صفیالدین اردبیل، حجرهای بزرگ دارند. در سفر به اردبیل میتوانید از این خیابان تخمه آفتاب گردان بخرید و به دریاچه شورابیل بروید و دم غروب مانند اورهان و آیدین، تنی به آب بزنید.
شیراز: سووشون، اسفار کاتبان
شیراز دهه 1320، یعنی سالهای اشغال جنوب ایران به دست متفقین را به خوبی میتوان با خواندن «سووشون»، نوشته سیمین دانشور دید؛ این نویسنده خصوصیات شهر و رسوم شیرازیها را به زیبایی منعکس کرده است. از جمله مکانهایی که بخشی از داستان «سووشون» در آن اتفاق میافتد، عمارت باغ سالاری، خانه حاکم شیراز است که امروزه قسمتی از محوطه یک مدرسه است. اگر هم میخواهید از نظر زمانی جلوتر بیایید و شیراز امروزیتری را ببینید، «اسفار کاتبان» نوشته ابوتراب خسروی را بخوانید.
کرمانشاه: آبشوران
علی اشرف درویشیان، نویسنده اهل کرمانشاه مجموعه داستانی به نام «آبشوران» دارد که هر 12 داستان آن در یکی از محلههای فقیرنشین کرمانشاه به نام «آبشوران» میگذرد. از این جهت که همه قصههای این مجموعه به هم پیوسته هستند، میتوان آن را یک داستان واحد با اپیزودهای مختلف دانست. «آبشوران» که برای اولین بار در سال 1353 منتشر شد زندگی خانوادهای فقیر را روایت میکند. درویشیان در این اثر وضعیت محلههای فقیرنشین کرمانشاه و زندگی مردم و باورهای آنان را تصویر کرده است.
بوشهر: تنگسیر
اگر به جنوب کشور، به ویژه بوشهر علاقه دارید، «تنگسیر» صادق چوبک را بخوانید تا حسابی داغی و حرارت آفتاب جنوب را احساس کنید. «تنگسیر» از جوانمردی به نام محمد دلاور میگوید که سرمایهاش را به امانت نزد عدهای سپرده است اما آنها به او خیانت کردهاند. با حال و هوای شهر آبادان هم رمانهای متعددی نوشته شده است که از میان آنها «چراغها را من خاموش میکنم» زویا پیرزاد و «برگ هیچ درختی» صمد طاهری را پیشنهاد میکنیم.