در ماه های اخیر بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی رجزخوانی‌ می‌کرد که به زودی پروژه عادی سازی روابط با عربستان سعودی را تکمیل خواهد کرد و همه منتظر دورهمی صهیونیست‌ها و سعودی ها در قلب ریاض بودند اما یک باره ورق برگشت و به جای صهیونیست‌ها، دروازه‌های ریاض به روی رهبران مقاومت فلسطین گشوده شد.واقعیت این است که دعوت از هیئت های بلندپایه حماس و تشکیلات خودگردان به رهبری اسماعیل هنیه  و محمود عباس به ریاض از ابعاد مختلف قابل توجه و تامل است: نخست این که نشان می دهد؛ یخ های روابط عربستان با هر دو رهبر فلسطینی که جریان های  مختلف و رقیب فلسطینی را رهبری می کنند در حال آب شدن است.مناسبات حماس و عربستان از سال ۲۰۰۷ میلادی در پی به هم خوردن توافق نامه مکه رو به وخامت نهاد. پیروزی حماس در انتخابات فلسطین زمینه را برای حاکمیت و تسلط آن بر نوار غزه و اخراج تشکیلات خودگردان از این منطقه فراهم کرد. مناسبات عربستان با تشکیلات خودگران نیز از زمانی که عربستان در دوره ترامپ برای نزدیکی به رژیم صهیونیستی تمایل نشان داد به موازات تلاش های مشترک آمریکا و رژیم صهیونیستی برای منزوی کردن تشکیلات خودگردان تیره شد و در دوره بایدن نیز با وجود این که آمریکا بخشی از فشارها را علیه این تشکیلات کاهش داد ترمیم پیدا نکرد. از این رو تمایل جاری عربستان برای ترمیم روابط با تشکیلات خودگردان را می توان در چارچوب راهبرد جدید این کشور در منطقه ارزیابی کرد.براین اساس می توان دومین بُعد از سفر همزمان رهبران حماس و تشکیلات خودگردان به ریاض را در ادامه آشتی عربستان با محورمقاومت دانست.هرچند همین آشتی با محور مقاومت و نیت سعودی ها از نزدیکی با ایران نیز منوط به اجرایی شدن کامل توافق پکن و بازگشایی سفارتخانه‌ها و تداوم فضای مثبت است اما پس از آشتی عربستان با ایران و سوریه، میزبانی از هیئت های حماس و تشکیلات خودگردان در ریاض ابعاد جدیدی از دیپلماسی ریاض را به نمایش می گذارد.به نظر می رسد یکی از تبعات مثبت بهبود و آشتی روابط عربستان با ایران و سوریه در فلسطین خواهد بود و زمینه را برای آشتی حماس و فتح با میانجی گری عربستان فراهم خواهد کرد و این در همان حالی که بزرگ ترین موفقیت برای منطقه و فلسطین خواهد بود شکستی برای رژیم صهیونیستی محسوب می شود که اساس سیاست های خود را در فلسطین و منطقه بر ایجاد تفرقه بین فلسطینی ها و حامیان آن ها قرار داده است. در واقع بعد از شوک های واردشده از ناحیه آشتی عربستان با ایران و سوریه اکنون با آشتی عربستان و حماس و تلاش آن برای تقویت روابط حماس و تشکیلات خودگردان سومین شوک بزرگ بر اسرائیل وارد می شود. این اقدام ریاض همزمان با اتحاد مسلمانان علیه رژیم صهیونیستی در هفته‌های اخیر، نشان می‌دهد که طرح عادی سازی فعلا از روی میز کشورهای عربی برداشته شده است. سعودی ها از عملکرد تندروها در اسرائیل به شدت نگران هستند و تلاش می‌کنند با نزدیک شدن به گروه های مقاومت غزه، این پیام را به نتانیاهو و دوستانش بدهند که  تداوم اشغالگری و جنایت ها در کرانه باختری عواقب خوبی برای صهیونیست‌ها نخواهد داشت. کما این که از زمان تشکیل دولت راست گرای افراطی نتانیاهو، سعودی‌ها چندین بار در واکنش به گسترش شهرک‌سازی در کرانه باختری و رویارویی خشونت‌آمیز بین نظامیان اسرائیلی و فلسطینی‌ها موضع‌گیری تندی داشته‌اند.با توجه به این که رژیم صهیونیستی و به خصوص نتانیاهو برای سرپوش گذاشتن بر ناکامی های داخلی خود از عادی سازی روابط با کشورهای عربی به عنوان ابزاری در این مسیراستفاده می کرد، اکنون با از دست دادن این ابزار می توان شاهد افزایش چالش های داخلی این رژیم به خصوص کابینه نتانیاهو شد.

کاردار- سال 1386 اولین خودروی ال90 که بعدها به «رنو تندر90» تغییر نام یافت، در ایران عرضه شد. از همان ابتدا قرار بود ال90 یک خودروی اقتصادی باشد تا جایگزین خودروهای غیراستانداردی شود که بازار را به تسخیر خود درآورده بودند. هدفی که خیلی زود شکست خورد و این خودرو به یک خودروی میان‌رده تبدیل شد. البته با قابلیت‌های فراوان که از اولین عرضه توانست چشم ماشین‌بازها را به سمت خود خیره کند. در سال 1398 پس از اجرای تحریم‌ ها علیه کشورمان و با خروج رنو از کشور، پروژه ال۹۰ هم به دلیل این‌ که موتور و بخش زیادی از قطعات آن داخلی‌سازی نشده بود، متوقف شد. پس از توقف تولید آن خودروسازها تصمیم گرفتند ال90 را ایرانی کنند و سرانجام دیروز از نمونه ایرانی آن یعنی سایپا کادیلا یا پی90 رونمایی شد. در این گزارش به نکات خواندنی این خودروی محبوب می‌پردازیم.

تندر90 شاید یکی از محبوب‌ترین و البته بدقیافه ترین خودروهای ایرانی است که هرکسی آن را دارد، از کارکردش راضی ولی از قیافه‌اش ناراضی است! خودروی ال90 یا رنو تندر90 ابتدا در کشور رومانی به عنوان یک خودروی اقتصادی و مقرون به‌صرفه تولید می‌شد. «داچیا لوگان» خانواده‌ای از خودروهایی است که به طور مشترک توسط شرکت فرانسوی رنو و زیرمجموعه رومانیایی آن داچیا از سال ۲۰۰۴ تولید و به بازار عرضه شد. این خودرو در سال 1386 به طور رسمی وارد بازار ایران شد و تولیدکنندگان ایرانی مطابق با سلایق ایرانی به فکر اعمال تغییرات چشمگیری در آن افتادند؛ از جمله قراردادن یک موتور قوی، برقی کردن شیشه‌های جلو و عقب، قراردادن 2 ایربگ برای سرنشینان جلو و استفاده از ترمز‌های ABS. به دلیل جادار بودن صندوق عقب ال90 که حدود 510 لیتر گنجایش دارد، این خودرو را ماشین خانوادگی نامیدند که در بین هم‌رده‌های خود بزرگ‌ترین صندوق عقب را داشت. از آن‌جا که هدف از طراحی ال90 جادار بودن و کیفیت ساخت آن بود و خیلی روی ظاهر داخلی و خارجی آن تمرکز نشده بود، به همین دلیل از نظر قیافه حرفی برای گفتن نداشت. از لحاظ مصرف سوخت سیستم این خودرو جزو بهترین‌ها در هم رده‌های خود محسوب می‌شد. طبق گزارش Euroncap میزان ایمنی این خودرو از 5 ستاره 3 ستاره را گرفته بود. اما از دید داخلی می‌توان گفت خودروی ال90 در بین هم‌رده‌های خود در ایران جزو ایمن‌ترین خودروها محسوب شده و هنوز آمار کمترین تصادفات را دارد.

رواج استفاده از یک ماده مخدر جدید در آمریکا، سر و صدای زیادی به پا کرده و اداره مبارزه با مواد مخدر این کشور درباره شیوع آن در میان جوانان هشدار داده است. بنابر اعلام مقامات آمریکایی این ماده مخدر به نام ترنک یا زامبی در ۴۸ ایالت از ۵۰ ایالت آمریکا شایع شده است. ماجرا از آن جا شروع شد که انتشار یک سری ویدئو‌ها در شبکه‌های اجتماعی در آمریکا نشان داد برخی جوانان این کشور دارای علایم و رفتار‌هایی هستند که شباهت زیادی به زامبی‌ها دارند! بسیاری از این افراد با چشم‌هایی گشاد شده و صورتی رنگ پریده در خیابان‌های ایالت‌های مذکور راه می‌رفتند. مصرف «ترنک» در یک سال گذشته حدود 1000 درصد در آمریکا افزایش داشته و به همین نسبت هم در آمار مرگ‌های ناشی از بیش‌مصرفی(اوردوز) به عاملی جدید و کشنده تبدیل شده است. از این ماده مخدر چه می‌دانید؟
داروی بیهوش‌کننده حیوانات
این دارو که همچنین به «زامبی» معروف است، ترکیبی از زایلازین که معمولاً برای آرام‌کردن حیوانات بزرگ مانند اسب استفاده می‌شود و ماده فنتانیل است. طبق گفته موسسه ملی سوء مصرف مواد مخدر در آمریکا، زایلازین یک آرام بخش غیرافیونی است که در دام پزشکی استفاده می‌شود و برای استفاده انسانی تایید نشده است. زایلازین زخم‌های شدیدی ایجاد می‌کند که مصرف کننده را در معرض خطر عفونت و حتی مرگ قرار می‌دهد، اما مصرف‌کنندگان به درمان دارویی تن نمی‌دهند زیرا علایم ترک بسیار دردناک است. ترنک، نام خود را از مواد بیهوش کننده‌ای که به طور قانونی برای حیواناتی چون اسب و گاو به کار می‌رود، گرفته است.
چرا به این مخدر «دارو زامبی» می‌گویند؟
اداره مبارزه با مواد مخدر آمریکا همچنین اعلام کرد که این دارو به‌طور گسترده به عنوان یک تقلب در ترکیب با مواد مخدر دیگر، عمدتا فنتانیل، همچنین با کوکائین، هروئین و دیگر مواد مخدر استفاده شده است. پزشکان تایید کردند که ماده مخدر ترنک باعث سرکوب سیستم عصبی مرکزی بدن، خواب آلودگی، فراموشی، کندی تنفس، ضربان قلب آهسته و فشار خون پایین می‌شود. آن‌ها همچنین گفته‌اند که استفاده بیش از حد از این ماده مخدر می‌تواند به پوسیدگی زخم‌های پوستی و در نهایت قطع عضو در صورت درمان نشدن منجر شود، از این رو لقب «دارو زامبی» به آن داده می‌شود.
«ترنک» چقدر مرگبار است؟
ترکیب دو ماده زایلازین و فنتانیل به عنوان یک ماده مخدر جدید سابقه چندانی ندارد بنابراین هنوز از میزان خلوص معمول در بسته‌های مصرف خیابانی این ماده اطلاعات کاملی در دست نیست اما با توجه به قدرت بسیار بالای هر دو ماده فنتانیل و زایلازین در پایین آوردن فشارخون و کاهش دم و بازدم تنفسی، می‌توان گفت که ترنک احتمالا یک ابرماده‌مخدر است که سیستم تنفسی و اعصاب مرکزی مصرف کنندگان را ظرف چند دقیقه تا مرز بیهوشی کامل و کاهش علایم حیاتی تا حد بسیار خطرناکی سوق می‌دهد. برای درک بیشتر میزان سمی بودن ترنک باید اشاره کرد که قاچاقچیان برای تهیه یک کیلوگرم مرفین، ۱۰ کیلو تریاک لازم دارند و سپس با استفاده از دو کیلوگرم مرفین یک کیلوگرم هروئین تولید می‌کنند. به این ترتیب، هروئین که بسیاری آن را قوی‌ترین ماده مخدر با ریشه طبیعی می‌دانند، دو برابر مرفین قدرت دارد. این در حالی است که فنتانیل ۱۰۰ برابر مرفین قدرت تخدیر دارد.
عوارض مصرف ترنک چیست؟
هر دو ماده اصلی موجود در ترنک، یعنی فنتانیل و زایلازین، آثار تخدیری سریعی چون کاهش ضربان قلب و افسردگی تنفسی(کاهش دم و بازدم) دارند. زایلازین عوارض جانبی دیگری هم دارد که احتمالا مشهودترین آن کاهش اکسیژن در بافت پوست است. اکسیژن رسانی کمتر پوست با نارسایی و اختلال در ترمیم زخم‌ها و عفونت بیشتر همراه است. این عارضه می‌تواند خیلی زود موجب بروز بیماری‌های پوستی شدید و عفونت جدی شود و در نهایت به قطع عضو بینجامد. مشاهده زخم‌های پوستی شدید روی پا‌ها و بدن بعضی از مصرف‌کنندگانی که در خیابان زندگی می‌کنند هم معمولا ناشی از همین عوارض جانبی موادمخدر قوی است.
 

منابع: ایندیپندنت فارسی، دیلی‌میل، بی‌بی‌سی

سیدخلیل سجادپور- طی یک شب در حالی دو جنایت وحشتناک در مشهد رخ داد که عاملان آن با تلاش شبانه کارآگاهان پلیس آگاهی خراسان رضوی و دستورات ویژه قضایی در کمتر از 12 ساعت دستگیر شدند و در پنجه عدالت قرار گرفتند.
به گزارش اختصاصی روزنامه خراسان، حدود ساعت 22 شب دوشنبه بود که زنگ تلفن پلیس 110 به صدا درآمد و جوانی وحشت زده از چاقوکشی اوباش در یکی از پارک های بولوار شهرستانی مشهد خبر داد و گفت: جوانی در یک نزاع شبانه و با ضربات چاقو به شدت مجروح شده است و نفس های آخر زندگی اش را می کشد! طولی نکشید که خودروهای پلیس و نیروهای امدادی اورژانس به طرف پارک مذکور حرکت کردند و پیکر خون آلود جوان 18 ساله افغانستانی را به بیمارستان دکتر شریعتی انتقال دادند اما تلاش ها برای نجات وی از مرگ به نتیجه نرسید و جوان مذکور بر اثر عوارض ناشی از اصابت چاقو جان سپرد. دقایقی بعد با گزارش این حادثه وحشتناک به قاضی ویژه قتل عمد مشهد، قاضی «محمود عارفی راد» در حالی عازم مرکز درمانی شد که گروهی از کارآگاهان ورزیده اداره جنایی پلیس آگاهی خراسان رضوی نیز در کنار وی قرار گرفته بودند. همزمان با آغاز تحقیقات در بیمارستان دکتر شریعتی، برخی از افسران جنایی با دستور مقام قضایی، به طرف پارک محل وقوع حادثه حرکت کردند تا بررسی های قضایی و پلیسی به طور همزمان شکل بگیرد. تحقیقات مقدماتی و شبانه کارآگاهان بیانگر آن بود که چند جوان وارد پارک مذکور شده اند و با رفتارهای غیرطبیعی زباله ها را در اطراف خودشان رها می کردند. پاکبان فضای سبز نیز که مردی حدود 70 ساله است با مشاهده این وضعیت به سمت جوانان پارک نشین رفت و آن ها را از ریختن زباله ها درون فضای سبز، منع کرد اما این نصیحت به مذاق جوانان مغرور خوش نیامد و درحالی درگیری بین آن ها شروع شد که یکی از جوانان، لگدی به سوی مرد مذکور پرت کرد. در این هنگام پسر 17 ساله پاکبان که از  پنجره حیاط مشرف به پارک صحنه حادثه را می دید، خشم سراسر وجودش را فرا گرفت. او بی درنگ چاقویی را برداشت و با سرعت خود را به پارک رساند و بی محابا به طرف جوانان پارک نشین هجوم برد.
درگیری شدت گرفت و «امیرعلی – ک» (پسر پاکبان) ضربات چاقو را بر پیکر «محمدرضا- ع» (جوان تبعه خارجی) فرود آورد و او را در حالی نقش بر زمین کرد که مرد پاکبان نیز در این  درگیری به یاری فرزندش شتافته بود و اکنون کسی در صحنه جنایت حضور نداشت.
گزارش روزنامه خراسان حاکی است با مشخص شدن ماجرای درگیری منجر به قتل، بلافاصله عوامل انتظامی با صدور دستورات محرمانه قاضی «عارفی راد» جوانی را که با پلیس 110 تماس گرفته بود به مقر انتظامی فراخواندند و درباره این نزاع مرگبار از وی سوال کردند. این جوان که ابتدا سعی داشت حقیقت موضوع را  کتمان کند وقتی با ارشاد و نصایح قاضی روبه رو شد گفت: فکر می کنم آن چند جوان به قصد شرب خمر وارد پارک شده بودند که به خاطر ریختن زباله با پاکبان درگیر شدند. به همین دلیل تحقیقات شبانه کارآگاهان برای دستگیری عامل این جنایت ادامه یافت اما پس از شناسایی محل سکونت پاکبان فضای سبز در خیابان شهرستانی مشخص شد که کسی در منزل حضور ندارد. از سوی دیگر قاضی ویژه قتل عمد به نیروهای انتظامی دستور داده بود به طور نامحسوس در اطراف بیمارستان دکتر شریعتی حضور داشته باشند و به رصدهای اطلاعاتی ادامه دهند. در همین حال 3 جوان که برای آگاهی از وضعیت محمد رضا (جوان مجروح) به بیمارستان رفته بودند و به طور غیرطبیعی در حال پرس و جو بودند، توسط پلیس دستگیر و آن ها نیز به مقر انتظامی منتقل شدند.
طولی نکشید که یکی از جوانان دستگیر شده که هنوز آثار خون روی دستانش وجود داشت، به تشریح ماجرای درگیری پرداخت وگفت: افراد دیگری نیز در این درگیری نقش داشتند! و ...
بنابر گزارش اختصاصی روزنامه خراسان، هنوز تحقیقات کارآگاهان در حضور قاضی ویژه قتل عمد برای دستگیری عامل اصلی این قتل ادامه داشت که خبر جنایتی دیگر در بیسیم های پلیس پیچید. یکی از افسران انتظامی از قتل جوان 17 ساله ای در خیابان شهید فکوری شهرک طرق مشهد خبر داد که عاملان جنایت نیز از صحنه حادثه گریخته بودند!
در پی دریافت این خبر و در حالی که عقربه های ساعت به وقت سحر نزدیک می شدند، قاضی «عارفی راد» به همراه گروه دیگری از کارآگاهان اداره جنایی، به طرف شهرک طرق در حاشیه شهر حرکت کرد و این بار بررسی ها درباره جنایت هولناک دیگری  ادامه یافت که به دلیل «کل کل» جوانی رخ داده بود. تحقیقات میدانی نشان داد: نوجوان 17 ساله شبانه برای خرید تنباکو به فروشگاه محل رفته بود که با چند جوان هم محله ای خودش روبه رو شد. آن ها که گویا یکدیگر را می شناختند پس از یک «کل کل ساده» به مشاجره جدی پرداختند و سپس با یکدیگر درگیر شدند. در این درگیری ناگهان تیغه چاقو در تاریکی شب درخشید و بر پیکر نوجوان 17 ساله نشست. با مرگ این نوجوان بر اثر عوارض ناشی از اصابت چاقو، 3 متهم درحالی از صحنه حادثه گریختند که یکی دیگر از جوانان همراه مقتول به شدت مجروح شده و به مرکز درمانی انتقال یافت.
به گزارش روزنامه خراسان، اگرچه فرصتی برای صرف سحری باقی نمانده بود برخی از کارآگاهان مقداری غذا صرف کردند و برخی نیز به همراه قاضی ویژه قتل عمد موفق به صرف کامل سحری نشدند اما تحقیقات جنایی برای شناسایی و دستگیری عاملان دو جنایت مذکور همچنان ادامه یافت تا این که ساعتی بعد خبر رسید که پاکبان  70 ساله خود را به یکی از مراکز انتظامی معرفی کرده است.
این گونه بود که دامنه بررسی های جنایی پس از بازجویی از مرد پاکبان به کوی سیدی مشهد کشید چرا که تحقیقات نشان داد «امیرعلی» (متهم به قتل 17 ساله) در منزل یکی از بستگانش در کوی سیدی مخفی شده است.
بنابر گزارش روزنامه خراسان، درحالی که قاضی شعبه 211 دادسرای عمومی و انقلاب مشهد باید برای رسیدگی به پرونده های جنایی پشت میز کار خود در دادسرا قرار می گرفت، دستورات محرمانه ای را برای ردزنی عاملان 2 جنایت جداگانه در یک شب خونبار صادر کرد و به طرف دادسرای عمومی و انقلاب رفت اما کارآگاهان به عملیات های پلیسی و رصدهای اطلاعاتی همزمان با آغاز یک روز کاری دیگر ادامه دادند تا این که در کمتر از 12 ساعت موفق به دستگیری عوامل مرتبط با دو جنایت مذکور شدند.
در همین حال روز گذشته فرمانده انتظامی خراسان رضوی درباره جزئیات دستگیری عاملان قتل های یاد شده و در گفت وگویی اختصاصی به خبرنگار روزنامه خراسان اظهار کرد: با توجه به این که جرایم مهمه جزو پرونده های حساس در نیروی انتظامی محسوب می شود به محض وقوع دو جنایت در دو منطقه مشهد، عوامل انتظامی با بسیج امکانات و زیر نظر سرهنگ کارآگاه جواد شفیع زاده (رئیس پلیس آگاهی خراسان رضوی) تحقیقات گسترده ای را آغاز کردند و همه مراکز انتظامی به تکاپو افتادند چرا که چنین جرایمی باید در همان مراحل اولیه وقوع حادثه زیر ضربه پلیس قرار گیرد تا سرنخ های موجود از بین نرود. سردار سرتیپ محمد کاظم تقوی افزود: پس از آن که با تنگ تر شدن حلقه محاصره درباره ماجرای قتل جوان تبعه خارجی در یکی از پارک های مشهد، مرد پاکبان خود را به پلیس معرفی کرد، کارآگاهان به مخفیگاه پسر نوجوان وی دست یافتند اما بستگان وی اظهار کردند که «امیرعلی» (متهم به قتل) را به بیمارستان روان پزشکی ابن سینا انتقال داده اند بنابراین گروهی از کارآگاهان اداره جنایی عازم بیمارستان شدند و پس از چند ساعت بررسی های پزشکی مشخص شد که او سابقه بیماری روانی ندارد!
به همین دلیل با نظر پزشک در اختیار کارآگاهان قرار گرفت و به پلیس آگاهی هدایت شد.
«سکاندار امنیت سرزمین خورشید» تاکید کرد: از سوی دیگر نیز تحقیقات برای شناسایی عاملان جنایت شهرک طرق توسط گروه دیگری از کارآگاهان کارآزموده ادامه یافت ولی در همین حال نیروهای انتظامی 3 متهم را در کوه های یکی از مناطق حاشیه ای شهر شناسایی کردند و حلقه های قانون را بر دستان آن ها گره زدند.
سردار سرتیپ تقوی گفت: در بازجویی های مقدماتی «جواد- د» (یکی از 3 جوان) به ارتکاب قتل متهم شده است که باید بررسی های بیشتری در این باره صورت گیرد.
رئیس پلیس با تجربه خراسان رضوی که خود چندین سال فرماندهی انتظامی مشهد را در کارنامه خدمت گزاری پلیسی دارد با تاکید بر این که هنوز برخی از متهمان این پرونده ها تحت تعقیب قرار دارند با قدردانی از همراهی شبانه قاضی ویژه قتل عمد با کارآگاهان تصریح کرد: هماهنگی وهمدلی صمیمانه بین دستگاه قضایی و انتظامی در خراسان رضوی موجب شده است با جرایم مهم برخورد قاطعانه و سریع صورت گیرد بنابراین مجرمان را از هر سوراخی بیرون می کشیم و به دستگاه عدالت می سپاریم.
سردار تقوی همچنین به فعالیت های شبانه روزی کارآگاهان پلیس آگاهی خراسان رضوی ارج نهاد و خاطرنشان کرد: نیروهای انتظامی برای خدمت به مردم شب و روز نمی شناسند و همواره در آماده باش هستند تا زائران و مجاوران حرم آقا علی بن موسی الرضا (ع) در آرامش وامنیت به سر برند.

 همه ما قطعا عکس و فیلم‌های اهرام ثلاثه مصر یا دیوار چین را دیده‌ و از هنر و قدرت تمدن‌های باستان به وجد آمده‌ایم اما کمتر کسی ، این تمدن‌ها و دستاوردهایشان را می‌شناسد. در حقیقت اصطلاح تمدن به معنای سطح توسعه‌یافته‌ای است که مردم در اجتماعات و کنار هم به طور مسالمت‌آمیز زندگی می‌کنند و تمدن‌های باستان به‌طور خاص به اولین جوامع مستقر و باثباتی گفته می‌شود که مبنایی برای دولت‌ها، ملت‌ها و امپراتوری‌های بعدی شدند. اولین جوامع باستانی در بین‌النهرین و مصر در خاورمیانه، منطقه دره سند در پاکستان و هند کنونی، دره هوانگ هی(رود زرد) چین، جزیره کرت در دریای اژه و در آمریکای مرکزی شکل گرفتند. همه این تمدن‌ها ویژگی‌های مشترکی داشتند. آن‌ها شهرها را ساختند و اشکال نوشتاری را اختراع کردند، سفال ساختند و استفاده از فلزات را رواج دادند، حیوانات را اهلی کردند و قوانین اجتماعی را متناسب با سیستم‌های طبقاتی وضع کردند. در پرونده امروز زندگی‌سلام به نکات کمتر گفته شده درباره قدیمی‌ترین تمدن‌های جهان خواهیم پرداخت.

تمدن سومری   خالق کلمه‌های مکتوب و تقسیم زمان
چه دوره‌ای؟ 4500 تا 1900 سال قبل از میلاد
سومر باستان، منطقه‌ای در بین النهرین بر فراز دشت‌های سیلابی مشترک رودخانه‌های دجله و فرات بوده و به دلیل پرورش اولین تمدن‌ها در تاریخ بشر مشهور است. در حدود 5 هزار سال قبل از میلاد در این منطقه جمعیت‌ زیادی سکونت یافتند و شروع به کشاورزی کردند. شهرهای سومری مانند اریدو، اوروک و اور دارای معابد بلند و مجموعه‌ای از کاخ‌ها بودند. سومریان باستان همچنین به خالق کلمه مکتوب هم معروف هستند. در حدود 5 هزار سال پیش، آن‌ها خط میخی را اختراع کردند و روی لوح‌های گلی با این خط نوشتند. سومری‌ها همچنین در ریاضیات، نجوم و طالع‌بینی پیشگام بودند، آبیاری محصولات کشاورزی را ابداع و اولین مدارس را راه‌اندازی کردند، اولین قوانین را تدوین کردند و با تقسیم روز به ساعت، دقیقه و ثانیه، تصورات کنونی ما از زمان را شکل دادند.

تمدن‌های ایرانی   اولین تصفیه خانه آب جهان
چه دوره‌ای؟  از  2700 سال
هر وقت از تمدن‌های قدیمی صحبت می‌شود ناخودآگاه به یاد تمدن‌های باشکوهی می‌افتیم که در جغرافیای ایران عزیز ظهور کردند. به‌عنوان مثال کشور عزیزمان ایران مهد ﺗﻤﺪﻥ ایلام، ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﻗﺪﯾﻤﯽ‌ﺗﺮﯾﻦ ﻭ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺗﻤﺪﻥ‌ﻫﺎﯼ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺳﺖ که بخش بزرگی در جنوب غربی فلات ایران را در پایان هزاره سوم قبل از میلاد در بر می‌گرفت. کشف سفالینه‌های نقاشی شده مربوط به حدود 2500 پیش از میلاد در شوش که متعلق به دوره تمدن ایلام بوده، بیانگر دوره‌ای پیشرفته از طرح‌های هندسی توسط مردم آن زمان است. زیگورات چغازنبیل یا معبد چغازنبیل هم که در واقع یک شهر به‌جا مانده از دوره ایلامی است، یک شاهکار معماری به شمار می‌رود. جالب است بدانید که زیگورات دارای ناودان هم بوده تا آب باران به آن آسیب وارد نکند و تصفیه خانه چغازنبیل به عنوان اولین و کهن‌ترین تصفیه خانه آب جهان شناخته می‌شود. همچنین ﺁن چه ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ آن دوران ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪﻩ، ﻧﺸﺎﻥ می‌دهد ایلامی‌ﻫﺎ ﺍﺯ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺍﻗﻮﺍﻣﯽ بودند ﮐﻪ ﻣﺪﺍﺭﮎ ﻣﮑﺘﻮب داشته ﻭ ﮐﺎﺭﻫﺎﯼ ﺍﺩﺍﺭﯼ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺩﺳﺘﻮﺭﺍﻟﻌﻤﻞ‌ﻫﺎﯼ ﻣﮑﺘﻮﺏ ﺍﻧﺠﺎﻡ می‌داده‌اند و اولین اثر مکتوب جهان هم متعلق به همین دوره است. داشتن سیستم حکمرانی، تبدیل خط تصویری به خط الفبایی، آشنایی با هنر مجسمه‌سازی و نقاشی و تکنیک‌های سفالگری توسط مردمانی باهوش و دارای قریحه و ذوق هنری از آن تمدن باشکوه به یادگار مانده است.

مصر باستان  اولین جراحی پزشکی
چه دوره‌ای؟ 3100 تا 30 سال قبل از میلاد
در 6 هزار سال قبل از میلاد، مهاجران به سواحل نیل رسیدند. آن‌ها خاک را کشت کردند و دهکده‌هایی ساختند و در حدود سال 3100 قبل از میلاد، این سکونتگاه‌ها به کلان شهرهای شلوغ تبدیل شدند که تحت حاکمیت فراعنه‌ای بودند که با اعلام قوانین، درخواست مالیات، جنگ و نظارت بر سرزمین بر مردم حکومت می‌کردند. مصریان هزاران سال در زمان فراعنه پیشرفت کردند و به دلیل پیشرفت‌های خود در چندین زمینه شهرت یافتند. آن‌ها به دانش گسترده‌ای در ریاضیات، نجوم و پزشکی رسیدند و به لطف مهارت‌هایشان در بخیه زدن زخم‌ها و ترمیم استخوان‌های شکسته، اولین جراحی پزشکی به آن‌ها نسبت داده می شود. در واقع این نظریه وجود دارد که شیوه‌های مومیایی آن‌ها هم بر استعدادهای پزشکی‌شان تأثیر گذاشته است. علاوه بر این مصریان باستان نویسندگان ماهری بودند. آن‌ها به طور مستقل سیستمی از هیروگلیف را اختراع کردند که شامل صدها کاراکتر الفبایی، هجایی و لوگوگرافی بود و آن‌ها را روی سنگ حک کردند. مهم‌تر از همه، مردم مصر باستان ثابت کردند که سازندگان و مهندسان ماهری هستند. برای اثبات این قضیه کافی است نگاهی به اهرام ثلاثه در مصر یا مجسمه ابوالهول بیندازید. آن قدر این سازه‌ها عجیب و خارق‌العاده است که مردم ساخت آن‌ها را به تنهایی ممکن نمی‌دانند و حتی بعضی معتقدند در ساخت این سازه‌ها فرازمینی‌ها به کمک مصریان باستان آمده‌اند!

چین باستان  سردمدار فلسفه و معماری
چه دوره‌ای؟ 2070 سال قبل از میلاد تا 220 سال پس از میلاد
دره رودخانه زرد چین یکی از قدیمی‌ترین تمدن‌های جهان را پرورش داده است. اولین سکونتگاه‌های کشاورزی در حدود 5 هزار سال قبل از میلاد در آن جا پدیدار شد. چندین سلسله متوالی بر تمدن چین تسلط داشتند. در سلسله شانگ(1600-1046 قبل از میلاد)، کاتبان چینی با حروفی می‌نوشتند که شبیه خط‌هایی بود که امروزه استفاده می‌شود. چینی‌ها در زمینه فلسفه هم پیشتاز بودند، در حدود 400 سال قبل از میلاد، فیلسوف‌های مشهوری مانند کنفوسیوس شروع به شکوفا شدن کردند. جدا از دستاوردهای فلسفی، صنعتگران چینی اولین ابریشم و اولین اشکال کاغذ را خلق کردند. آن‌ها همچنین اولین قطب نماهای دریایی را ساختند. در زمینه پزشکی، طب سوزنی و طب گیاهی به یکی از مهم‌ترین دستاوردهایشان تبدیل شد. علاوه بر این، مهندسان چینی به دلیل ساخت و اتصال اولین بخش‌های یکی از چشمگیرترین دستاوردهای معماری تمام دوران یعنی دیوار بزرگ چین مشهور هستند. ساخت این سازه عظیم در اوایل قرن هفتم قبل از میلاد آغاز شد.

تمدن باستان مایا   منجم‌های پیشتاز
چه دوره‌ای؟ هزار سال قبل از میلاد تا 1520 سال پس از میلاد
در حدود 7 هزار سال قبل از میلاد مسیح، جوامع مرکزی آمریکایی شروع به کشت ذرت و لوبیا و ایجاد خانه‌هایی در جنوب شرقی مکزیک، گواتمالا و بلیز و همچنین بخش‌هایی از هندوراس و السالوادور کردند. حدود هزار سال قبل از میلاد، این روستاها به شهرهای باستانی تمدن مایا معروف شدند. مایاها عاشق آسمان بودند. آن‌ها رصدخانه‌های بزرگی ساختند و با سیستم نوشتاری پیچیده‌ای که شخصیت‌های تصویری و آوایی را ترکیب می‌کرد، سوابق دقیقی از حرکت سیاره‌ها تهیه کردند. مایاها همچنین پیش‌بینی‌هایی درباره موقعیت اجرام آسمانی انجام دادند. در واقع، درک قوم مایا از حرکات زهره، مریخ و ماه الهام‌بخش سیستم معروف زمان‌سنجی آن‌ها بود که به تنظیم اولین تقویم منجر شد. این سیستم دارای تقویم‌های به هم پیوسته پیچیده‌ای بود که فعالیت‌های کشاورزی و آیین‌های مذهبی آن‌ها را با ترتیبات نجومی خاصی هماهنگ می‌کرد.

یونان باستان   پایه گذاران دموکراسی امروزی
چه دوره‌ای؟1100 سال قبل از میلاد تا 140 سال پس از میلاد
یونان باستان اولین تمدنی نبود که در سواحل مدیترانه شکل گرفت. تقریباً در 7 هزار سال قبل از میلاد، سکونتگاه‌های کشاورزی در سراسر دریای اژه ظاهر و به جوامعی از جمله مینوی‌ها و میسنی‌ها تبدیل شد. در واقع، جامعه دومی تأثیر زیادی بر یونانیان گذاشت و باعث شد آن‌ها اولین اشکال زبان خود را توسعه بدهند. اگرچه این شهرها دارای فرهنگ‌های متمایز بودند اما زبان، مذهب و علایق نوآورانه مشترک داشتند. در حالی که شاعرانی مانند هومر و هزیود پیشگام ادبیات غرب بودند، متفکران یونانی راه را برای پزشکی مدرن، ریاضیات و علوم هموار کردند و اولین حامیان ایده‌هایی مانند اتم‌گرایی شدند. همچنین شخصیت‌های یونان باستان از جمله سقراط، افلاطون و ارسطو فلسفه غرب را پرورش دادند و شاید مهم‌ترین کار آن‌ها این بود که پایه‌های دموکراسی‌های امروزی را بنا نهادند.

روم باستان   بزرگ ترین امپراتوری‌ تاریخ
چه دوره‌ای؟ 750 سال قبل از میلاد تا 470 سال پس از میلاد
اگرچه قصه روم به عنوان یک روستای ساده در امتداد سواحل تیبر در شبه جزیره ایتالیا حدود 750 سال قبل از میلاد شروع شد اما به یکی از بزرگ ترین امپراتوری‌های تاریخ گسترش یافت که بخش‌های عظیمی از دریای مدیترانه و فراتر از آن را در بر می‌گرفت. رومی‌ها با گسترش اختیارات خود، دانش را از سراسر جهان جمع آوری و نظام مند کردند. اولین دایرة المعارف‌ها را از فرهنگ‌های مختلف گردآوری و تمام دانش باستانی در باره تاریخ طبیعی، هنر و معماری را طبقه‌بندی کردند. اگرچه رومی‌ها جاده، طاق و قنات را اختراع نکردند اما آن‌ها برای ساخت سازه‌های مستحکم مشهور بودند. در کنار معابد و آمفی تئاترها که به لطف نوآوری‌های رومی‌ها در بتن هنوز پابرجا هستند، ساخت و سازهای آن‌ها گواه مهارت معماران آن دوره است.

منابع این پرونده: discovermagazine.com، ushistory.org، history.com و ...