وحدت؛ موهبت مغفول غدیر
بازخوانی گفتمان مورد تاکید رهبر انقلاب و برخی اندیشمندان اسلامی درباره ضرورت اهتمام به پیامهای تقریبی این عید بزرگ همه مسلمانان
واقعه بزرگ، تمدنی و وحیانی غدیر جدا از آن که رهیافتی در جهت ابلاغ حق، صفات رهبری، مرجعیت دینی اهل بیت(ع) و اکمال دین را رقم زده است، در زیرمجموعه این شکوه و عظمت دینی، موضوعات اجتماعی و فرهنگی نیز دارای جایگاهی رفیع و پرمنزلت است؛ موضوعاتی که اگرچه در رویداد غدیر پر اهمیت بوده و هست، اما در طول تاریخ و به دلیل برخی کم کاری ها گاهی هم کج سلیقگی ها کمتر مورد توجه و تمرکز اهالی فکر و فرهنگ و عموم مردم قرار گرفته است.حال ممکن است، این پرسش پیش آید که کدام موضوع مد نظر و توجه این گزارش است که تا امروز مبتلا به کج سلیقگی متولیان مذهبی و برخی صاحبان بیان شده است. پاسخ؛ مسئله «وحدت آفرینی غدیر» است به گونه ای که اساسا بخشی از متفکران اسلامی، مهم ترین پیام غدیر را «وحدت» می دانند.ما در این غدیریه، واقعه تمدنی و آسمانی غدیرخم را از منظر «وحدت آفرینی» مورد واکاوی قرار می دهیم و دیدگاه های حضرت آیت ا... خامنه ای رهبر معظم انقلاب و سایر اندیشمندان اسلامی را مرور می کنیم.
نویسنده : صادق غفوریان
غدیر اگر درست تبیین شود، وحدت آفرین است
در بررسی دیدگاه ها درخصوص وحدت آفرینی غدیر، مرور برخی رسوم و روش های تفرقه انگیز به بهانه مناسبت غدیر، نشان می دهد، آن چه در برخی آداب و آیین ها صورت می گیرد که منجر به افتراق و اختلافات در فرهنگ مذهبی می شود، به هیچ وجه مهر تایید دینی ندارد. در واقع اولین رهاورد تبیین درست و دقیق مناسبت و واقعه آسمانی غدیر ، «وحدت» است. رهبر انقلاب در این باره این طور تبیین کرده اند: «مسئله امامت و مسئله ولایت و زنده نگه داشتن غدیر، به یک معنا زنده نگه داشتن اسلام است. مسئله فقط مسئله شیعه و معتقدین به ولایت امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) نیست. اگر ما مردم شیعه و مدعی پیروی از امیرالمؤمنین حقیقت غدیر را درست تبیین کنیم، هم خودمان درک کنیم، هم به دیگران معرفی کنیم، خود مسئله غدیر می تواند وحدت‌آفرین باشد. بحث اعتقاد قلبی و اتصال یک نحله دینی و مذهبی به یک اصل اعتقادی، یک بحث است؛ شناخت مسئله، بحث دیگری است. اسلام عالی‌ترین مسئله در باب تشکیل جامعه اسلامی و نظام اسلامی و دنیای اسلامی را در مسئله غدیر متجلی کرده است.» ( 10/۰۸/1391)
طرح مسئله غدیر، بهانه جدایی ها نشود
جالب است که رهبر معظم انقلاب، در نگاهی فراتر از اصل واقعه غدیر به اندیشمندان و مبلغان تاکید می کنند که طرح و تبیین این رویداد تاریخی و دینی نباید زمینه ای برای ایجاد افتراق و اختلاف مذهبی شود. ایشان در بیاناتشان به مشی و روش بزرگانی همچون شهید مطهری و علامه امینی صاحب کتاب بزرگ «الغدیر» اشاره می کنند: «مرحوم آقای مطهری (رضوان‌ا...علیه) مقاله‌ای به نام «الغدیر و وحدت اسلامی» دارد؛ ایشان در آن، این مسئله را تبیین می کند که، طرح مسئله غدیر، چطور می تواند وسیله‌ای باشد برای نزدیک کردن دل‌های مسلمان‌ها به همدیگر. مرحوم علامه امینی هم عقیده شیعه را در «الغدیر» اثبات کرده است؛ اما کتاب، بیان، لحن، سلیقه و شیوه برخورد او با مسئله، طوری است که همه مسلمین را جذب می کند.شما تقریظ هایی را که مسلمانان مصر، شام و دیگر نقاط دنیا بر کتاب ایشان نوشته‌اند، ببینید! ما باید توجه داشته باشیم که نوع طرح مسئله، طوری نباشد که به جدایی مسلمان‌ها بینجامد؛ این خیلی مهم است. الان جمعیت انبوهی از مسلمانان دنیا به مکتب و مذهب ما معتقدند و در دنیا هم آبرومندند. هم جمهوری اسلامی در ایران و هم شیعیان در هر نقطه‌ای که هستند، مردم آبرومندی هستند و در عراق، لبنان و جاهای دیگر، مسلمان‌ها به وجود این ها افتخار می کنند، بنابراین باید مراقب باشیم که مسئله را طوری طرح کنیم که هم‌عقیده‌های خودمان ناراحت نشوند. البته باید عقیده خودمان را بیان و آن را تثبیت کنیم؛ اما اشتباهات و خطاها را هم برطرف کنیم.» ( 14/۰۹/1384)
وقتی واقعه غدیر درست تبیین می شود
جالب است بدانیم همان طور که رهبر انقلاب گفته اند اگر واقعه غدیر درست تبیین شود، وحدت آفرین است، نمونه کتاب «الغدیر» علامه امینی که بر اساس اثبات غدیر نگاشته شده است، خود زمینه های وحدت و الفت میان اندیشمندان اسلامی شده است، چراکه علامه امینی که از عالمان تقریبی به شمار می آید، اهتمام خود را بر «تبیین درست غدیر» معطوف کرده است. شهید مطهری در این باره در مقاله «الغدیر و وحدت اسلامی» این طور می گوید: برداشت بسیاری از دانشمندان بی‌غرض مسلمان غیرشیعه از الغدیر همین است که ما گفتیم. محمد عبدالغنی حسن مصری در تقریظ خود بر الغدیر که در مقدمه جلد اول، چاپ دوم، چاپ شده است می‌گوید: «از خداوند مسئلت می‌کنم که برکه آب زلال شما را ۳ سبب صلح و صفا میان دو برادر شیعه و سنی قرار دهد که دست به دست هم داده، بنای امت اسلامی را بسازند.»
عادل غضبان، مدیر مجله مصری «الکتاب» در مقدمه جلد سوم می‌گوید: «این کتاب، منطق شیعه را روشن می‌کند و اهل سنت می‌توانند به وسیله این کتاب، شیعه را به طور صحیح بشناسند. شناسایی صحیح شیعه سبب می‌شود که آرای شیعه و سنی به یکدیگر نزدیک شود و مجموعاً صف واحدی تشکیل دهند.»
دکتر محمد غلاب، استاد فلسفه در دانشکده «اصول دین» جامع ازهر، در تقریظی که بر الغدیر نوشته و در مقدمه جلد چهارم چاپ شده می‌گوید: «کتاب شما در وقت بسیار مناسبی به دستم رسید، زیرا اکنون مشغول جمع‌آوری و تالیف کتابی درباره زندگی مسلمین از جوانب مختلف هستم، لهذا خیلی مایلم که اطلاعات صحیحی درباره شیعه امامیه داشته باشم. کتاب شما به من کمک خواهد کرد و من دیگر مانند دیگران درباره شیعه اشتباه نخواهم کرد.»
وحدت مهم ترین پیام امروز غدیر
از چه رو غدیر برای امروز، پیامی جز وحدت ندارد؟ آیا اسلام هدیه و موهبت غدیر را برای ایجاد اختلاف و فرقه فرقه کردن جامعه اسلامی پدید آورد؟ پاسخ به این پرسش ها هم در این که چرا غدیر انس و الفتی ریشه ای با «وحدت» دارد، در نوع خودش دارای اهمیت است. حجت الاسلام والمسلمین سیدمحمد باقر علوی تهرانی از متفکران و مبلغان اسلامی در این باره در گفت وگو با پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری پاسخ دقیق و لطیفی داده است: «پیام همیشگی غدیر الی‌یوم‌القیامه همان آیات ۳۱ و ۳۲ سوره روم است که از فرقه‌فرقه‌کردن جامعه نهی می‌کند. خب، برای این که جامعه فرقه‌فرقه نشود، باید چه کار کنیم؟ حضرت صدیقه طاهره سلام‌ا...علیها در خطبه فدکیه می‌فرمایند: «فَجَعَلَ اللهُ طاعَتَنا نِظاماً لِلمِلَّةِ وَ اِمامَتَنا أماناً لِلفِرقَه»؛ خداوند پیروی و اطاعت از ما را عامل انسجام جامعه قرار داده و امامت و پیشوایی ما عامل جلوگیری از تفرقه است. انسجام و پیوستگی جامعه بعد از پیغمبر با جامعه در زمان پیغمبر، امامت است. نسخه وحدت غدیر است. ما متاسفانه به این نسخه توجه کمی می‌کنیم. کتاب ما، قبله ما و پیغمبر ما واحد است. رجوع به امامت امیرالمؤمنین علیه‌السلام وحدت است. پیام غدیر وحدت‌آفرین است، اما متاسفانه عده‌ای این مسیر را تغییر دادند و ثمری هم نبردند و جامعه فرقه‌فرقه شد. به نظرم مهم‌ترین پیام غدیر همان وحدت است.»
ارسال دیدگاه
ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
