حضرت آیت ا... جوادی آملی تاکید کردند: اگر اقتصاد نتواند رضایت مردم را تأمین کند و مردم گرفتار فقر بشوند، دین نیز از بین خواهد رفت.به گزارش شفقنا، حضرت آیت ا... جوادی آملی در  دیدار مدیر عامل بانک ملی ایران و هیئت همراه بیان کردند: مال در مملکت بعد از مسائل عقاید دینی، حرف اول را می زند. یک بیان نورانی حضرت امیر(سلام ا... علیه) دارد که «مَا ضَرَبَ ا... الْعُبَاد بسُوطٍ أَوْجَعُ مِنَ الْفَقْرِ» هیچ تازیانه ای بدتر از فقر نیست، این اصل اول؛ایشان بیان کردند: اصل دوم آن است که اگر کسی این تازیانه را خورد، از این طرف تازیانه به دوشش می خورد، از آن طرف دین از عقلش رخت برمی بندد. حواستان جمع باشد. آن اولی را حضرت امیر فرمود که «مَا ضَرَبَ ا... الْعُبَاد بسُوطٍ أَوْجَعُ مِنَ الْفَقْرِ»، هیچ تازیانه ای دردناک تر از فقر نیست. اگر کسی با دست خالی به منزل برود از خدای سبحان همان لحظه، تقاضای مرگ می کند؛ آبروریزی پیش زن و بچه قابل تحمل نیست.ایشان ابراز کردند: در جریان شعب ابی طالب که مسلمانان سه سال در محاصره بودند، پیغمبر امتحانش را پس داد، یک دعایی را مرحوم کلینی از وجود مبارک پیغمبر نقل می کند که پیغمبر به خدا عرض می کند که خدایا ما امتحان خودمان را در شعب دادیم: «ا...مَّ بَارِکْ لَنَا فِی الْخُبْز وَ لَا تُفَرِّقْ بَینَنَا وَ بَینَهُ فَلَوْ لَا الْخُبْزُ مَا صُمْنَا وَ لَا صَلَّینَا وَ لَا أَدَّینَا فَرَائِضَ رَبِّنَا عَزَّ وَ جَل‏»؛ خدایا، بین ما و نان ما جدایی نینداز! یعنی اقتصاد. بعد عرض می کند که خدایا، اگر نان مردم قطع بشود و مردم در اقتصاد آسیب ببینند، سخن از دینداری مردم نیست: «فَلَوْ لَا الْخُبْزُ مَا صُمْنَا وَ لَا صَلَّینَا وَ لَا أَدَّینَا فَرَائِضَ رَبِّنَا عَزَّ وَ جَل‏».ایشان بیان کردند: کار علمی این است که در اقتصاد هم بفهمید و هم بفهمانید که چگونه می شود قیمت یک نان را در چندین سال یک جا نگه داشت؟ لذا باید بدانیم که ما چه داریم، چه نیازی داریم، چگونه این را به خواست، تبدیل بکنیم و چگونه تولید داشته باشیم تا با رونق اقتصاد، به بیگانه نیاز نداشته باشیم.

 غالباً اختلاس ها از راه بانک ها می گذرد
 ایشان با بیان این که باید بانک ها جلوی اختلاس ها را بگیرند، اظهار کردند: غالباً اختلاس ها از راه بانک ها می گذرد و لذا شما باید بیش از پیش نسبت به این امر حساسیت داشته باشید تا جلوی کسانی که می خواهند سوء استفاده کنند، گرفته شود البته کسی که دین داشته باشد اختلاس و از این کارها نمی کند.ایشان اظهار داشتند: اگر اقتصاد نتواند رضایت مردم را تأمین کند و مردم گرفتار فقر بشوند، دین نیز از بین خواهد رفت، این دعای پیغمبر است که عرض کرد خدایا، اگر اقتصاد ما ضعیف باشد دینداری سخت است؛ لذا بانکداری اولین وظیفه اش باسواد شدن است که ما چه نیاز داریم؟ چه داریم؟ چگونه حل بکنیم؟ایشان بیان کردند: خطر ربا هم باید از بانک ها گرفته بشود. بانک باید این غیرت را داشته باشد که اقتصاد مملکت را حفظ بکند. بانک انباردار نیست لذا با سفارش هم حل نمی شود، بلکه آن جا فکر و دقت و بررسی و برنامه ریزی باید انجام گیرد، تلاش شود تا اقتصاد و تولید رونق بگیرد و مسائل حل شود، این برنامه علمی می خواهد که چه داریم؟ یک؛ چقدر مصرف داریم؟ دو؛ چه کار بکنیم که این نیازها تأمین بشود؟ سه؛ این می شود اقتصاد.حضرت آیت ا... جوادی آملی اظهار کردند: اساس و وظیفه همه مسئولان این است که آبروی این مملکت را حفظ کنند، هیچ کسی با دست خالی به خانه اش نرود و این به تولید وابسته است. تولید هم سفارشی نیست. تولید نصیحت نیست، تولید خواهش نیست، تولید علم است و علم است و علم است و علم.

 

یک روز پس از اقدام پلیس نیویورک برای دستگیری بیش از ۱۰۰ نفر دانشجو به جرم شرکت در تظاهرات حامی فلسطین در محوطه دانشگاه کلمبیا، دانشجویان دیگری در سایر دانشگاه‌های آمریکا به نشانه حمایت از دانشجویان بازداشتی به این تجمعات پیوستند. در کارولینای جنوبی، بوستون، اوهایو، هاروارد و... دانشجویان با راه‌اندازی یک تجمع اعتراضی با معترضان دستگیر شده حامی فلسطین ابرازهمبستگی کردند و خواستار آزادی آن ها شدند.ماجرا از آن جا آغازشد که  صدها دانشجو از صبح چهارشنبه در اعتراض به تداوم جنایات جنگی رژیم صهیونیستی در غزه و همکاری دانشگاه با شرکت‌های منتفع از نژادپرستی صهیونیستی، چادرهایی در دانشگاه کلمبیا برپا کردند؛ پلیس نیویورک روز پنج شنبه این چادرهای حامیان فلسطین در محوطه دانشگاه را برچید و بسیاری از جمله دختر یکی از نمایندگان مشهور کنگره را دستگیر کرد.این در حالی است که چندین دانشجوی شرکت‌کننده در این اعتراض از جمله «اسرا هیرسی»، دختر ایلهان عمر نماینده دموکرات ایالت مینه سوتا گفتند به اتهامات مختلف در زمینه حمایت از فلسطین، از تحصیل تعلیق شده‌اند.چندی پیش ایلهان عمر از نعمت شفیق رئیس دانشگاه کلمبیا، در جلسه استماع در کنگره درباره محکومیت حامیان فلسطین در این دانشگاه سؤال کرده بود و شفیق نیز در این جلسه به «یهودی ستیزانه» بودن حرکت دانشجویان شهادت داده بود.دانشگاه کلمبیا آبان ماه سال گذشته نیز دو سازمان دانشجویی که اعتراض ها در حمایت از فلسطین و برقراری آتش‌بس در نوار غزه را رهبری می‌کردند، تعلیق کرد.از آغاز حمله نظامی رژیم صهیونیستی به نوار غزه، بارها حامیان مردم فلسطین در شهرهای بزرگ ایالات متحده تظاهرات کرده اند و در دانشگاه های آمریکا در برخی از موارد منجر به لغو پیشنهادهای شغلی برای دانشجویان حامی بیانیه ها و اقدامات طرفدار فلسطین یا ضد اسرائیل شده است.البته روند سرکوب اعتراضات ضدصهیونیستی دانشجویان در آمریکا در حالی تشدید شده است که در کشورهای اروپایی نیز جنبش‌های دانشجویی به اشکال مختلف سرکوب می‌شوند. در تازه‌ترین رخداد، مسئولان دانشگاه شهر لیل فرانسه همایشی با موضوع حمایت از فلسطین را لغو کردند. همزمان با افزایش حمایت ها از حقوق فلسطینیان و همچنین اعتراض به جنایات مکرر رژیم صهیونیستی به ویژه در نوار غزه، مقامات آمریکایی علاوه بر تشدید سرکوب و بازداشت حامیان فلسطین، به تصویب قوانین جدید برای اعمال محدودیت های بیشتر برای جلوگیری از هرگونه تجمع در حمایت از فلسطین یا اعتراض به جنایات اسرائیل، روآورده اند.

مصطفی منتظر - پس از حمله مضحک و تمسخرآمیز صبح جمعه، می‌توان گفت که طرف صهیونیست، معادله مدنظر ایران را تایید کرده است. به پرواز درآوردن چند ریزپرنده در بیابان‌های اصفهان و استفاده حداقلی از چند موشک هواپایه در آسمان عراق و سوریه، این امر را نشان می‌دهد. چه ریزپرنده‌ها توانسته باشند به یکی از بخش‌های راداری پدافند خاموش اصفهان ضربه زده باشند و چه نتوانسته باشند و صرفا جابه جایی در جاگیری آن سامانه اتفاق افتاده باشد و چه موشک‌های پرتاب شده توسط پدافند ایران قبل از ورود به آسمان کشور منهدم شده باشند، چه خودشان قبل از ورود، منفجر شده باشند، رژیم صهیونیستی این پیام را رسانده که از لحاظ استراتژیک، توان و اراده‌ مقابله با ایران را ندارد، برعکس ایران که نشان داد هم اراده و هم توان این کار را به بهترین وجه دارد. مهم‌ترین وجه رخ داده در این درگیری سه هفته‌ای، تغییر آن گزاره‌ای است که رژیم را به سمت حمله مستقیم به کنسولگری ایران و شهید کردن فرماندهان عالی رساند اما حالا جرئت حمله جدی را ندارد. رژیم در آن لحظه و براساس کنش‌های قبلی ایران تصور می‌کرد که حمله‌ دمشق، پاسخی گسترده نخواهد داشت اما حالا این تصور کنار رفته و برعکس شده است. همین دستاورد به معنای بازیابی بازدارندگی ایران در تقابل با رژیم است. البته تمام خواسته رژیم صهیونیستی در حمله ریزپرنده‌ها این بود تا در تقابلی سطح پایین‌تر به ایران بگوید که نیروهای نفوذی دارد. چیزی که در ساعات اولیه حمله، واشنگتن‌پست به نقل از یک منبع اسرائیلی گفته بود. رژیم سعی کرد تا از مزیت خود در عرصه وجود برخی افراد مواجب‌بگیر استفاده و در رسانه هم موضوع را برجسته کند. امری که عملا محقق نشد و نتیجه‌ای بر عکس داشت. هم از لحاظ استراتژیک، پاسخ تمسخرآمیز بود و هم توییت بن‌گویر همه چیز را در عرصه رسانه خراب کرد. واقعیت رخ داده هم آن قدر مسخره بود که همه بی‌خاصیت بودن آن را فهمیدند. وضعیت رژیم در دو جبهه دیگر هم همین قدر وخیم است. بازگشت فلسطینیان به شمال غزه پس از حمله ایران و سه حمله راکتی مقاومت فلسطین در همین بازه زمانی، نشان می‌دهد که ابهت رژیم شکسته شده و بعد از هفت ماه جنگیدن و نابود کردن غزه، مردم بازهم امیدوارانه به خانه‌های خود بازمی‌گردند و حماس هم توان تهاجمی خود را حفظ کرده است. در شمال نیز 150 هزار نفر از منازل اشغالی خود دور افتاده‌اند و هیچ دورنمایی برای بازگشت آرامش وجود ندارد. حزب‌ا... به خوبی توانسته رژیم را مشغول و مستاصل کند. وضعیت وخیم دیپلماتیک رژیم هم با بگومگوی نتانیاهو و وزیرخارجه آلمان به عنوان حامی‌ترین دولت اروپایی مشخص و واضح است. دست رد کامرون برای تروریستی اعلام کردن سپاه هم نشان از مشروعیت ایران برای حمله نظامی دارد.اختلافات داخلی رژیم هم به اوج رسیده است. تظاهرات هرروزه‌ خانواده اسرای صهیونیست و صدای بلند دعوای دولتمردان افراطی با نتانیاهو، کار را به جایی رسانده که هر لحظه امکان فروپاشی دولت وجود دارد. اتفاقی که منجر به بازگشت رژیم به چرخه‌ انتخابات‌های بی‌نتیجه، آن هم در میانه جنگ خواهد شد. رژیم در منطقه هم وضعیتی وخیم دارد و بی‌اعتباری فرایندهای عادی‌سازی بیش از هر زمان نمایان شده است. ایران هم توانسته قدرت خود را به کل منطقه دیکته کند. اما همه این ها نباید ما را غره کند. رژیم حتما و قطعا به دنبال ترور مقامات ارشد نظامی خواهد بود. همچنین ایجاد آشوب داخلی یکی از اصلی‌ترین راهکارهای دشمن خواهد بود. امری که متاسفانه توسط برخی آقایان مسئول، زمینه سازی شده است. همچنین ضربه به اضلاع جبهه مقاومت مانند آن چه صبح شنبه در عراق انجام شد، یکی دیگر از راهبردهای دشمن خواهد بود. دشمن تحت فشار است، لذا از تمام ابزارهای خود استفاده خواهد کرد. باید مراقب بود و از عقلانیت و هوشیاری در حکمرانی استفاده حداکثری کرد.

سیدخلیل سجادپور-  جوان 23 ساله ای که نامزد18 ساله اش را با 20 ضربه کارد آشپزخانه به قتل رسانده بود،صبح روز گذشته،آخرین دفاعیات خود را به خشم سیاه گره زد و گفت: نامزدم به خاطر اختلافاتی که داشتیم شماره تلفن مرا در فهرست سیاه گذاشته بود.
به گزارش اختصاصی روزنامه خراسان، ساعت 20 شب سیزدهم دی سال 1402 بود که پسر جوان کارد آشپزخانه را از زیر کاپشن خود بیرون کشید و به سوی دختر 18 ساله ای در کنار خیابان معروف به شلوغ بازار گلشهر هجوم برد. او بی محابا ضربات وحشتناک کارد را بر پیکر دختر جوان فرود می آورد وهیچ توجهی به چشمان وحشت زده رهگذرانی نداشت که حیرت زده به او می نگریستند اما هیچ کس را جرئت دخالت در ماجرا نبود. جیغ های دلخراش دخترک هم نتیجه ای نداشت. لحظاتی بعد فریادهای او در میان خون هایی  خاموش شد که بر کف آسفالت خودنمایی می کرد.
طولی نکشید که با فرار مهاجم از صحنه هولناک جنایت، نیروهای انتظامی مراتب را به قاضی ویژه قتل عمد مشهد اطلاع دادند و بدین ترتیب با حضور قاضی دکتر صادق صفری در محل جنایت تحقیقات تخصصی دراین باره آغاز و مشخص شد که عامل جنایت، نامزد زینب(مقتول) بوده که به خاطر اختلافات خانوادگی، قتل هولناکی را مقابل چشمان مردم رقم زده است.
بنابرگزارش روزنامه خراسان، درحالی که بررسی های کارشناسی مقام قضایی تا پاسی از شب به طول انجامید، سرنخ هایی از مسیر فرار متهم نیز به دست آمد  اما او از مشهد به سوی تهران گریخته بود. به همین دلیل گروه ویژه ای از کارآگاهان پلیس جنایی خراسان رضوی با نظارت و هدایت سرهنگ ولی نجفی(رئیس دایره قتل عمد آگاهی خراسان رضوی) رصدهای اطلاعاتی را برای دستگیری «احمد-م»(تبعه افغانستان)آغاز کردند  و آن ها با بهره گیری از راهنمایی های قاضی شعبه 208 دادسرای عمومی و انقلاب مشهد موفق شدند متهم 23 ساله را در منطقه پیشوای ورامین دستگیر کنند و به مشهد انتقال دهند. متهم این پرونده جنایی که در برابر سوالات تخصصی قاضی ویژه قتل عمد قرارگرفته بود، به ارتکاب جنایت اقرارکرد و گفت: بعد از آن که نامزدم را طلاق دادم، با «زینب»(مقتول) در محل سکونتمان آشنا شدم و به طور سنتی پای سفره عقد نشستم ولی خیلی زود اختلافات ما به دلیل بی محلی های نامزدم شروع شد. او پاسخم را نمی داد  و رفتارهای عجیبی داشت به همین دلیل خشم سراسر وجودم را فرا گرفت و زمانی که از کارگاه خیاطی به منزل بازمی گشت او را درحاشیه خیابان هدف ضربات کاردی قرار دادم که از آشپزخانه منزلمان برداشته بودم.
گزارش اختصاصی روزنامه خراسان حاکی است به دنبال اعترافات متهم که در حضور سروان منفرد(افسر پرونده) صورت گرفت، وی با دستور قاضی صفری روانه زندان شد تا تحقیقات جنایی در این باره تکمیل شود. با توجه به اهمیت و حساسیت این ماجرای جنایی که موجی از احساس ناامنی را در منطقه ای از شهر به وجود آورد که بیشتر ساکنان آن اتباع خارجی (افغانستانی)هستند،پیگیری های قضایی سرعت گرفت  و بدین ترتیب روز گذشته «احمد-م» برای بیان آخرین دفاع مقابل میز عدالت ایستاد. او به قاضی دکتر صادق صفری گفت: وقتی از نامزد اولم جدا شدم با زینب ازدواج کردم ولی دامنه اختلافات ما به ماجرای شیربها رسید که من باید مبلغ 30 میلیون تومان شیربها به خانواده نو عروس می پرداختم اما خیلی زود رفتارهای همسرم تغییر کرد و من در حالی او را می دیدم که سوار بر تاکسی اینترنتی می شد. با وجود این سوءظن کاری از دستم برنمی آمد و هیچ مدرک مستندی هم برای ادعایم ندارم! ولی اختلافات مان زمانی شدت گرفت که نامزدم شماره تلفن مرا در فهرست سیاه گذاشت و پدرش نیز تهدید کرد که طلاق دخترش را می گیرد. به همین دلیل خشمی سیاه همه وجودم را گرفت چرا که او 25 روز بود به من بی محلی می کرد و پاسخم را نمی داد. این بود که کارد آشپزخانه را برداشتم و او را هدف ضربات متعدد چاقو قرار دادم و سپس به پیشوا گریختم.
گزارش روزنامه خراسان حاکی است درحالی با بیان آخرین دفاعیات متهم کیفرخواست این پرونده جنایی به زودی صادر می شود که طبق ماده 428 قانون مجازات اسلامی مصوب سال92 ،در مواردی که جنایت، نظم و امنیت عمومی را برهم بزند  یا احساسات عمومی را جریحه دار کند و مصلحت در اجرای قصاص باشد ولی اولیای دم توان پرداخت تفاضل دیه یا سهم دیگر صاحبان حق قصاص را نداشته باشند،با درخواست دادستان و تایید رئیس قوه قضاییه تفاضل دیه از بیت المال پرداخت می شود.

 

سارا مسیحا/هفته بیست و چهارم لیگ برتر امروز با انجام دو دیدار باقی مانده به پایان می رسد و طبق برنامه تیم های ذوب آهن و  آلومینیوم اراک از ساعت 16:30 در فولادشهر به مصاف هم می روند و تیم های ملوان و  سپاهان هم از ساعت 17 امروز در ورزشگاه تختی انزلی مقابل هم قرار می گیرند. با برگزاری این دو مسابقه پرونده هفته بیست و چهارم بسته می شود و اواخر هفته جاری مرحله یک هشتم نهایی جام حذفی برگزار خواهد شد و سپس دوباره لیگ برتر از سر گرفته می شود. بنابراین تنها ۶ هفته دیگر تا تعیین سرنوشت قهرمان و ۲ تیم سقوط کننده فصل بیست و سوم لیگ برتر باقی مانده و رقابت در صدر و قعر جدول به اوج حساسیت رسیده است. هم اکنون تیم استقلال پس از گذشت 24 ساعت از نزول به جایگاه دوم، با پیروزی مقابل شمس آذر قزوین دوباره صدر جدول را از پرسپولیس که فقط 24 ساعت صدرنشین شده بود، پس گرفت تا اختلاف سرخابی‌ها همان یک امتیاز بماند. استقلال اکنون با 53 امتیاز در صدر جدول است و پرسپولیس با یک امتیاز کمتر رقیب دیرینه را تعقیب می‌کند.  در قعر جدول هم فاصله امتیازات بسیار نزدیک است و تیم های نفت آبادان، نساجی مازندران، فولاد و استقلال خوزستان رقابت نزدیکی برای بقا و ماندن در لیگ برتر دارند.
 
هفته بیست و پنجم لیگ برتر یکی از حساس‌ترین هفته‌ها برای دو تیم مدعی قهرمانی است. طبق برنامه در این هفته، تراکتور میزبان استقلال خواهد بود و پرسپولیس در تهران مقابل سپاهان قرار می‌گیرد. از طرف دیگر سرخابی‌ها در هفته بیست و هشتم با نساجی و استقلال خوزستان دو کاندیدای سقوط دوئل می‌کنند تا این هفته در سرنوشت قهرمانی و فانوس به دست‌های لیگ نقشی تعیین‌کننده داشته باشند.
حریفان استقلال در شش هفته پایانی: تراکتور(تبریز) ذوب آهن (آزادی) فولاد خوزستان (آزادی) نساجی مازندران(قائم شهر) گل گهر سیرجان( آزادی) پیکان (تهران).  
حریفان پرسپولیس در شش هفته پایانی:سپاهان (آزادی) نساجی مازندران (قائم شهر) هوادار(تهران) استقلال خوزستان(آزادی) شمس آذر (قزوین) مس رفسنجان (آزادی).
نگاهی به دیدارهای باقی مانده سرخابی های مدعی قهرمانی در شش هفته پایانی لیگ برتر نشان می دهد آن ها با ترکیبی از تیم های بالانشین و کاندیدای سقوط بازی دارند و از این رو شرایط شان تقریبا یکسان است. حتی در بحث میزبانی و مهمانی هم استقلال و پرسپولیس 4 دیدار از 6 دیدار باقی مانده شان را در تهران برگزار خواهند کرد که سه دیدار قطعا در ورزشگاه آزادی است و مسابقه سرخابی ها با هوادار و پیکان که به قید قرعه این دو تیم تهرانی میزبان هستند، هنوز مشخص نیست در کدام ورزشگاه برگزار خواهد شد. به نظر می رسد کلید قهرمانی سرخابی ها در دستان نماینده مازندران و نمایندگان خوزستان است.تنها حریف مشترک سرخابی ها در شش بازی باقی مانده نساجی مازندران است که وضعیت خوبی در انتهای جدول ندارند و برای بقا می جنگند. این تیم که هفته گذشته موفق شد تراکتور را شکست دهد در رده پانزدهم قرار گرفته و در هفته های آینده به ترتیب از پرسپولیس و استقلال میزبانی خواهد کرد. قطعا 6 امتیاز این دو بازی خانگی برای نساجی و فوتبال مازندران حکم مرگ و زندگی را دارد و بنابراین سرخابی های پایتخت که برای قهرمانی می جنگند کار دشواری در قائم شهر خواهند داشت. فولاد و استقلال خوزستان دو تیم اهوازی هم دیگر حریفان فانوس به دست سرخابی ها هستند که از قضا هر دو بازی در ورزشگاه آزادی است و باید دید نمایندگان خوزستان مقابل مدعیان قهرمانی چه می کنند. نکته جالب دیگر درباره شش بازی پایانی سرخابی ها این است که اگر سرنوشت قهرمانی به هفته سی‌ام بکشد همه چیز در تهران روشن خواهد شد. در این هفته استقلال مهمان پیکان است و پرسپولیس در ورزشگاه آزادی مقابل مس رفسنجان قرار می‌گیرد. در صورتی که خودروسازان بر میزبانی خود در ورزشگاه پاس قوامین اصرار کنند و آبی‌پوشان شانس قهرمانی داشته باشند و البته قهرمان شوند، شاگردان نکونام ناچارند بدون تماشاگر جام را بالای سر ببرند مگر این که سازمان لیگ تدبیر دیگری بیندیشد.

منظور از قنات که نام دیگر آن کاریز است، کانال‌های زیرزمینی هستند که وظیفه رساندن آب مورد نیاز برای کشاورزی و آشامیدن به سطح زمین را برعهده دارند. قنات‌ها را در اعماق زمین حفر و به وسیله آبراه‌های مختلف، آب را به سمت سطح زمین هدایت می‌کردند. درباره تاریخچه قنات گفته شده که فناوری ساخت آن در ابتدا از مناطق خشک کوهستانی ایران شروع شده است. سپس این فناوری به آرامی به مناطق دیگر دنیا گسترش یافته و اکنون قنات‌هایی در چین و مراکش و حتی قاره آمریکا مشاهده می‌کنیم. همچنین فناوری ساخت قنات یا کاریز توسط ایرانیان باستان کشف شده و به همین دلیل نخستین و طولانی‌ترین قنات‌ها در ایران قرار دارد. پروفسور عبدالکریم بهنیا ۳۰ فروردین در تهران درگذشت. او که مدرک دکترای رشته هیدرولوژی آب‌های سطحی از دانشگاه کارولینای شمالی آمریکا دارد، به خاطر دغدغه‌ها و تلاش‌های شبانه‌روزی‌اش و فعالیت‌های علمی ارزشمند در حوزه آب‌های سطحی و زیرزمینی به پدر علم قنات ایران معروف شده بود. در پرونده امروز زندگی‌سلام بیشتر با این استاد برجسته آشنا خواهید شد، گزیده‌ای از مطالب مهم و قابل‌توجه‌اش درباره قنات‌ها را خواهید خواند و با 11 قنات ایرانی که ثبت یونسکو شدند، آشنا می‌شوید.

از شوشتر خوزستان  تا کارولینای آمریکا

یک مرجع مفصل برای علم قنات‌داری

قنات‌ها به روایت پدر علم قنات ایران

مرحوم دکتر عبدالکریم بهنیا که با نگارش کتاب «قنات‌سازی و قنات‌داری»، عنوان بهترین کتاب سال را کسب کرده و نقشی بسزا در توجه دوباره به قنات‌ها ایفا کرده بود، در مصاحبه‌ای که چند سال پیش با روزنامه ایران داشت، مطالب مهم و قابل توجهی درباره قنات مطرح کرده بود که در ادامه، گزیده‌ای از آن‌ها را خواهید خواند. او معتقد بود در ایران به عنوان یک کشور خشک و نیمه خشک، یکی از مواردی که باعث ظهور و استمرار تمدن‌ها شده، وجود قنات‌هاست.

 

در هر ۳۰ استان کشور قنات داریم

دکتر بهنیا تاریخچه اولین قنات‌ها را این‌گونه بازگو کرده بود: «نخستین قنات‌ها در ایران بیش از ۳ هزار و ۵۰۰سال پیش ساخته شدند. ما در هر ۳۰ استان کشور قنات داریم که خراسان‌رضوی، خراسان شمالی و خراسان جنوبی، یزد و کرمان دارای بیشترین قنات‌ها در ایران هستند. زیرا این مناطق، خشک‌ترین مناطق کشور محسوب می‌شوند. بعضی از قنات‌های ایران که هزار سال پیش ساخته شده‌اند هنوز دارای آب‌اند و از آن‌ها استفاده می‌شود.» وی درباره استفاده از فناوری قدیمی قنات در این زمان گفته بود: «نباید فراموش کرد که فناوری‌هایی مانند قنات اگرچه از زمان‌های قدیم به دست ما رسیده‌اند اما به هیچ وجه قدیمی نیستند بلکه بسیار هم کارا و مطابق با نیازهای امروز ماست. راه پیشرفت هر کشوری از مسیر تکیه بر فرهنگ و تمدن بومی آن کشور طی می‌شود و کشورهای دیگر به همین شکل عمل می‌کنند. فناوری‌های بومی با شرایط طبیعی، اقلیمی، اجتماعی و فرهنگی کشور ما همخوانی دارد.»

ضرورت استفاده از این سرمایه اجدادی

پدر علم قنات درباره تعداد قنات‌های ایران و مزیت اقتصادی آن‌ها چنین گفته بود: «طبق آمار رسمی، ۶۰ هزار قنات در ایران وجود داشته است که بر اثر بی‌توجهی و تخریبی که صورت گرفته، تعداد آن‌ها به ۳۲ هزار قنات کاهش یافته، یعنی ۲۸ هزار قنات از بین رفته است.(آمار مربوط به سال مصاحبه است). آبی که از قنات به دست می‌آید هزینه بسیارکمی دارد زیرا برای استحصال آب از قنات، به موتور پمپ، برق، گازوئیل، کارگر و... نیازی نیست و استفاده از قنات فقط نیازمند صرف هزینه‌ای اندک برای لای روبی است. قنات‌ها رایگان به دست ما رسیده‌اند و باید از آن‌ها استفاده بهینه کرد. اجداد ما با صرف هزینه و زمان بسیار با امکانات بسیار محدود، دل سنگ و خاک را شکافته و قنات‌ها را برای ما به ارث گذاشته‌اند، آیا عاقلانه است که از این سرمایه‌ها استفاده نشود؟»

برج ایفل در قنات گناباد!

وی درباره این که قنات را جزو شگفتی‌های انسان‌ساز قرار داده‌اند، گفته بود: «طول قنات‌های حفاری‌شده، چند برابر قطر زمین است. بعضی از قنات‌ها مانند قنات یزد بیش از 60کیلومتر طول دارند و عمق بعضی چاه‌های قنات به ۳۰۰ متر می‌رسد مانند قنات گناباد که به تعبیر دکتر باستانی پاریزی می‌توان منار ایفل را دزدید و در آن پنهان کرد!» دکتر بهنیا درباره استفاده‌های دیگر از قنات توضیح داده بود: «قنات‌ها در گذشته برای تأمین آب کشاورزی و آشامیدنی ساخته می‌شدند. علاوه بر این، سرعت آب بعضی از قنات‌ها به دلیل شیب زیاد به اندازه‌ای شدید بوده است که آسیاب‌های سنگی را به حرکت درمی‌آورده. برای نمونه آسیابی که از آب قنات دولت‌آباد به چرخش درمی‌آمد، روزی هزار من گندم را آرد می‌کرد. در حال حاضر آب قنات را برای آبیاری می‌توان استفاده کرد و از قنات‌های خشک هم می‌توان بهره‌های بسیاری برد. برای نمونه بعضی از گیاهان برای رشد خود به جای مرطوب نیاز دارند مانند قارچ که می‌توان این گیاهان را در کانال‌های قنات‌های خشک، پرورش داد.»

کپی چینی‌ها از قنات ایرانی

مرحوم بهنیا تجربه سفرش به چین و بازدید از قنات‌های آن‌جا را چنین تعریف کرده بود: «واقعاً جای تأسف است که تجربه چینی‌ها را در زمینه احیا و بهره‌برداری از قنات‌ها بازگو کنم، زیرا سیستم قنات‌سازی و قنات‌داری از ایران وارد چین شده است ولی آن‌ها در حال حاضر به شیوه‌ای بسیار کارآمد، بهینه و علمی از قنات‌های خود استفاده می‌کنند. من در سفر به چین، بیش از ۲۰ قنات استان شین جیانگ را از نزدیک بررسی کردم. دولت چین برای اداره هر قنات، یک تکنیسین فنی گمارده بود. در این کشور تحقیقات زیادی درباره قنات‌ها انجام داده‌اند و برای قنات‌ها الگوی کامپیوتری طراحی کرده‌اند، دبی آن را به صورت مداوم اندازه‌گیری و براساس آمار گذشته، میزان آب‌دهی قنات را در سال آینده پیش‌بینی می‌کنند و مساحت زمینی را که آب این قنات ممکن است آبیاری کند، مشخص می‌کنند. ما باید این کارها را در ایران هم انجام دهیم.»

 

آشنایی با 11 قنات ایران که ثبت‌جهانی شده‌اند

در ایران بیش از 30 هزار قنات وجود دارد که از نظر تاریخی ارزش زیادی دارند و تاکنون ۱۱ مورد از آن‌‌ها به‌عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شده‌اند. در ادامه این مطلب می‌خواهیم درباره تعدادی از این قنات‌های منحصربه فرد ایرانی برای‌تان بگوییم.

 

1- قصبه گناباد   قدیمی‌ترین قنات جهان

قصبه گناباد قناتی رمز‌آلود است که به‌عنوان بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین قنات ایران و جهان شناخته می‌شود و در بخش مرکزی شهرستان گناباد در استان خراسان‌رضوی قرار دارد. انتهای این قنات همچنان ناشناخته است و کسی سر از انتهای آن در‌نیاورده اما تخمین زده‌اند که حدود ۳۰ کیلومتر طول دارد. قصبه ۲۵۰۰ تا ۲۷۰۰ سال قدمت دارد.

 

 

 

 

 

2- بلده فردوس  تشکیل شده از 27رشته

قنات بلده فردوس در دوران ساسانیان ساخته شده و یک رشته قنات وسیع است. این قنات در گذشته از ۲۷ رشته تشکیل شده بوده که در حال حاضر ۱۶ رشته آن فعال است و به بخشی از زمین‌های کشاورزی شهر فردوس آب‌رسانی می‌کند. یکی از کارهای جالبی که در این قنات انجام می‌شد گل‌آلود کردن آب بود، عده‌ای وظیفه داشتند در بعضی از قسمت‌ها برای جلوگیری از فرو رفتن آب در خاک آن‌ را گل‌آلود کنند تا از حجم آب کم نشود.

3- مهریز کرمان  به طول بیش از 3هزار متر

قنات آسیاب آبی میرزا نصرا... مهریز یکی دیگر از قدیمی‌ترین قنات‌های ایران و ثبت شده است که در استان کرمان و شهر مهریز قرار دارد. این قنات حدود 3500متر طول دارد و از دوران قاجار باقی‌مانده است. در ورودی این قنات یک گنبد هشت ضلعی ساخته‌اند و قسمتی از آن قابل بازدید است.

4- جوپار کرمان  آبیاری ۳۳۰ هکتار زمین‌

گوهر ریز جوپار قناتی ۷۵۰ ساله است که به دوران ساسانیان تعلق دارد. این قنات حدود ۳۵۰۰ متر طول دارد و ۳۳۰ هکتار از زمین‌های کشاورزی اطرافش را آبیاری می‌کند. با توجه به این که از عمر این قنات سال‌های زیادی می‌گذرد گردشگران باید با آرامش زیادی از آن بازدید کنند چون ممکن است سرو صدای زیاد به آن آسیب بزند.

5- ابراهیم‌آباد اراک  دارای ۳۰۰ حلقه چاه

کاریز ابراهیم آباد در شهر اراک قرار دارد و از قنات‌هایی است که در سال ششم و هفتم هجری قمری ساخته شده. مادر چاه این قنات در ارتفاعات کوه «هفتاد قله» قرار دارد و حدود ۳۰۰ حلقه چاه در آن وظیفه تأمین آب را بر‌عهده دارند.

 

 

 

 

 

 

 

6- زارچ یزد  طولانی‌ترین قنات جهان

زمان احداث این قنات به حدود سال‌های ۱۳۰۰ میلادی بر می‌گردد. مسجد جامع یزد در نزدیکی این قنات ساخته شده است. میزان آب دهی این قنات حدود ۶۰ لیتر بر ثانیه است؛ البته در قسمت های بالادست. گفتنی است که تا ۵۰ سال پیش آب دهی این قنات، بیشتر از ۱۵۰ لیتر در ثانیه بوده اما به دلیل حفر بی رویه چاه در حریم این قنات، به مرور زمان آب دهی قنات زارچ کاهش پیدا کرده است.

 

 

 

 

7- حسن‌آباد مهریز  آب زلال و گوارا

آب زلال و گوارای قنات حسن‌آباد، مهم‌ترین ویژگی این قنات محسوب می‌شود. کانال‌های این قنات طوری ساخته شده‌اند که اثری از لایه‌های گچ و نمک در آن‌ها دیده نمی‌شود. این قنات از نظر معماری، عمق و طول و حتی قدمت یکی از منحصر به فرد ترین قنات‌های کشورمان است. گفته می‌شود ساخت قنات حسن آباد، به حدود ۷۰۰ سال پیش و قرن هشتم برمی‌گردد.

 

 

 

 

8- اکبرآباد و حسن‌آباد بم  پر آب‌ترین قنات دوقلوی جهان

قنات اکبرآباد و حسن‌آباد از مهم‌ترین جاذبه‌های تاریخی شهر بم در کرمان هستند. این دو رشته قنات در مجموع حدود ۱۴۷ لیتر بر ثانیه آب دهی دارند که رقم بالایی محسوب می‌شود. در واقع این رشته قنات دوقلو، پر آب‌ترین قنات دوقلو در ایران و جهان است.

9- مون اردستان   تنها قنات دو طبقه در جهان

اردستان همان جایی است که تنها قنات دو طبقه جهان را میزبانی می کند. قنات مون با قدمتی ۸۰۰ ساله در اصفهان ساخته شده و هنوز هم به قوت خودش باقی است. نکته جالب این جاست که هر طبقه از قنات، جریان آب مستقل خودش را دارد و هیچ کدام از آن‌ها بر دیگری نفوذ ندارند.

 

 

 

 

 

10- وزوان اصفهان  با قدمت ۳هزار ساله

یکی از ویژگی های منحصر به فرد قنات وزوان، سد زیرزمینی آن است. به کمک این سد در فصل‌هایی که کشاورزان به آب نیاز ندارند، آب در پشت سد ذخیره و نگهداری می‌شود. این ویژگی باعث شده قنات وزوان، یکی از نادرترین قنات‌های جهان باشد.

11- مزدآباد میمه   دارای 2رشته آب سرد و گرم

قنات مزدآباد که در شاهین شهر و میمه قرار گرفته به دلیل شفافیت آب آن، توجه همه را به خود جلب می‌کند. قنات مزدآباد حدود ۲۵۰۰ سال قدمت دارد. این قنات به خاطر دو رشته آب سرد و گرمی که دارد منحصربه فرد شده است. قنات مزدآباد هم همچون قنات وزوان، سه سد ذخیره آب در زیر زمین داشته و به این ترتیب در فصل‌های گرم سال هم پرآب است.

 الهه آرانیان- «چه اسفندها... آه!/ چه اسفندها دود کردیم!/ برای توای روز اردیبهشتی/ که گفتند: این روزها می‌رسی/ از همین راه». امروز، دوم اردیبهشت ماه، سالروز تولد شاعر محبوب معاصر، قیصر امین‌پور است؛ شاعری که با همه عناصر طبیعت از درخت، برگ و باران تا گل و چشمه و رود حرف می‌زد و صدایشان را می‌شنید؛ شاعری که در وصف صلح و آشتی شعر می‌سرود و وقتی که حرف از دفاع از میهن و ملیت بود، عقب نمی‌کشید و نوای دفاع از وطن سر می‌داد. قیصر امین‌پور از معدود شاعران معاصر بعد از انقلاب است که تقریباً برای هر مضمونی و هر مخاطبی شعر سروده؛ از جنگ، دفاع و مقاومت گرفته تا عشق و عرفان. یکی از مضامین پررنگ در شعر قیصر امین‌پور، دفاع از مظلومان، به ویژه مردم فلسطین است. از این رو مقالات پژوهشی متعددی درباره این مضمون در شعر قیصر امین‌پور و تطبیق با آن شعر شاعران آزادی‌خواه دیگر کشورها از جمله فلسطین، عراق و سوریه نوشته شده‌است. علاوه بر این، با توجه به تأکید مقام معظم رهبری در دیدار با شاعران درباره اهمیت ترجمه اشعار فارسی به زبان‌های دیگر، شعر قیصر امین‌پور از جمله آثار شعر معاصر فارسی است که تاکنون به زبان‌های عربی، انگلیسی، چینی و ارمنی ترجمه شده‌است و این می‌تواند گام مهمی در شناساندن بزرگان ادبیات معاصر ما به مخاطبان جهانی باشد.

پایداری و مقاومت در شعر قیصر
مرتضی کاخی، شاعر و منتقد ادبی و از دوستان قیصر امین‌پور او را ملک‌الشعرای جنگ نامیده‌است؛ به این دلیل که او در سال‌های دفاع مقدس، شعرش را در خدمت دفاع از میهن و خاک و حمایت از رزمندگان کشورمان به کار گرفت و تا آن‌جا که می‌توانست در این زمینه اشعار ماندگاری از خود به جا گذاشت. البته قیصر همان‌قدر که برای جنگ شعر سرود، شاعر صلح و آشتی هم بود و در حماسی‌ترین اشعارش هم می‌توان ردپایی از صلح‌طلبی را دید. به نمونه‌ای از اشعار قیصر با مضمون دفاع مقدس توجه کنید:
«ناگه رجز هجوم خواندند/ بر گرده گردباد راندند/ شستند به خون شب زمین را/ شمشیر به آسمان رساندند/ ماندند به عهد خویش و رفتند/ رفتند ولی همیشه ماندند». دفترهای شعر «آینه‌های ناگهان»، «تنفس صبح»، «گل‌ها همه آفتابگردانند» و «دستور زبان عشق» از جمله آثاری هستند که علاوه بر دیگر اشعار قیصر امین‌پور با مضامین عاشقانه و عارفانه، اشعار او درباره جنگ و دفاع مقدس را هم دربرگرفته‌اند؛ اما دفاع مقدس و جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، تنها مضمون اشعار قیصر امین‌پور در حوزه ادبیات پایداری و مقاومت نیست. قیصر امین‌پور از جمله شاعران معاصر ایرانی است که به مسئله فلسطین و جنایت‌های رژیم صهیونیستی علیه فلسطینی‌ها بی‌تفاوت نبوده و درباره مقاومت مردم مظلوم فلسطین نیز شعر سروده‌است. یکی از اشعار قیصر امین‌پور درباره این موضوعی غزلی است که با روایت استعاری سراغ مسئله فلسطین می‌رود و دو بیت آغازین آن از این قرار است: «در انتهای کوچه شب زیر پنجره/ قومی نشسته خیره به تصویر پنجره/ این سوی شیشه شیون باران و خشم باد/ در پشت شیشه بغض گلوگیر پنجره».

پیوند شعر قیصر با شاعر شهید فلسطین
قیصر امین‌پور، از 20 سالگی اتفاقات ریزو درشت جنگ را شاهد بود و در آن شرکت داشت. کمال ناصر، شاعر، نمایشنامه‌نویس، سیاست‌مدار و از رهبران انقلاب فلسطین نیز در سال 1225 م. در شهر غزه متولّد شد. او از کودکی شاهد جنگ در فلسطین بود و از همان زمان سرودن شعر را آغاز کرد و در نهایت سال 1273 میلادی، زمانی که در آپارتمان خود مشغول جمع‌آوری شعری به نام فلسطین بود تا در بزرگداشت امین نخله (شاعر) بخواند، یک گروه تروریستی صهیونیست او را در خانه‌اش تیرباران کردند و 10 گلوله به دهانش شلیک کردند. درباره شباهت زندگی دو شاعر باید گفت آن‌ها شاعر مقاومت و محبوب دوران خود هستند که اخلاق و کردارشان را ستوده‌اند و مورد تمجید بزرگان ادبیات معاصر خود قرار گرفته‌اند. همچنین اتفاقات مهمی چون حمله رژیم بعث عراق به سرزمین ما و اشغال فلسطین با بیان رسای ادبی، شعری را به تصویر کشیده و موجب آفرینش آثاری بدیع در ادبیات دو ملّت شده‌اند. آن‌ها به روشنی، اندیشه‌هایشان را در شعرهای خود منعکس نموده و رهبران خود را به‌عنوان راهبر مقاومت، ستایش کرده‌اند. در جایی که قیصر این‌گونه درباره رشادت رزمندگان در سال‌های دفاع مقدس سروده: «مپرس از دل خود "لاله‌ها چرا رفتند "/ که بوی کافری از سؤال می‌آید/ به لحظه لحظه این روزهای سرخ قسم/ که بوی سبزترین فصل سال می‌آید»، کمال ناصر، شاعر اهل فلسطین هم این‌طور می‌گوید: «و ما، اگر نیروهای دشمن بر ما چیره شوند و مردم در خانه‌هایشان شیون و ناله کنند، همانا ما برای بزرگی هستیم یا مرگ، هر دو بر بزرگی الهام می‌شوند».

جلوه‌های شباهت شعر امین‌پور با معین بسیسو، شاعر غزه
یکی دیگر از شاعران فلسطینی که شعر قیصر امین‌پور با اشعار او اشتراک مضمونی دارد، معین توفیق بسیسو، متولد غزه در سال 1926 میلادی است. او در جوانی وارد فعالیت‌های سیاسی شد و عمرش را وقف آموزگاری و شعر کرد. در مقاله‌ای پژوهشی به اشتراکات دو چکامه «الصوت مایزال» از معین بسیسو و «شعری برای جنگ» از قیصر امین‌پور پرداخته شده‌است. طبق این مقاله در این دو شعر، شاعران به توصیف شهرهای خود در زمان جنگ پرداخته و دو تصویر متفاوت از مردم میهن خویش را در رویارویی با متجاوزان پدیدار می‌سازند؛ یکی تصویر مردمی که به خاطر دفاع از مرز و بوم و ارزش‌های خویش، طعم جنگ را چشیدند و جامه سرخ شهادت پوشیدند و دیگر تصویر مردمی که چشم بر رخدادهای تلخ و ناگوار جنگ فرو بسته و به کنج عزلت خویش خزیدند. از دیگر شاعران مقاومت که اشعارشان با شعر قیصر امین‌پور پیوند دارد، می‌توان به شاعرانی مانند محمود درویش و بدر شاکر السیاب اشاره کرد.

منابع:
1-مقاله «بررسی تطبیقی ژرف‌اندیشی در شعر محمود درویش و قیصر امین‌پور»، فصلنامه نقد و ادبیات تطبیقی، سال اول، شماره 2، تابستان 1390
2-مقاله «نگاهی تطبیقی بر ادبیات مقاومت و پایداری در شعر قیصر امین‌پور و کمال ناصر»، فصلنامه علمی جستارنامه ادبیات تطبیقی، سال ششم، شماره 21، پاییز 1401
3-مقاله «بررسی شعر مقاومت معین بسیسو و قیصر امین‌پور»، همایش ملی ادبیات تطبیقی
مقاله «بررسی و تطبیق اندیشه‌های اجتماعی در شعر بدر شاکر السیاب و قیصر امین‌پور»، مجله ادبیات تطبیقی، 4-پاییز و زمستان 1394، شماره 13