روایت همتی از پشت پرده افزایش قیمت دلار
«خالی فروشان» و سفته بازان با وجود کاهش تقاضا، قیمت ارز را بالا برده اند
در شرایطی که قیمت دلار در بازار آزاد، به رغم رکود بازار افزایش یافته است، رئیس کل بانک مرکزی، از پشت پرده تلاش خالی‌فروشان و سفته‌بازان برای افزایش قیمت ارز در روزهای آخر سال ۹۸ گفت و چرایی افزایش قیمت ارز در صرافی‌های بانکی را تشریح کرد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی دیروز و در تازه ترین یادداشت خود نوشت: «در روزهای پایانی امسال، با توجه به آثار شیوع ویروس کرونا، عملاً تقاضای واقعی و مؤثری برای ارز (اسکناس) در صرافی‌ها وجود ندارد و نرخ ارز برای واردکنندگان، با عرضه قابل توجه صادرکنندگان غیرنفتی و بانک مرکزی، در سامانه نیما (فقط در اسفندماه بیش از 1.5 میلیارد دلار)، روند نزولی به خود گرفته است. اما خالی‌فروشان و سفته‌بازان که از مدت ها پیش، با امید زیاد برای بالا رفتن نرخ ارز در بازار، معاملاتی داشته‌اند، تلاش می‌کنند با عملیات روانی و اعلام نرخ‌های بالا، در کانال‌های خود در فضای مجازی، معاملات فردایی خود را سودآور کنند و یک گروه دیگر نیز تلاش می‌کنند از فرصت آربیتراژ، به‌خاطر اختلاف قیمت واقعی و فردایی، بهره‌مند بشوند. همتی افزوده است: صرافی‌های بانکی که تاکنون کنار و همراه بانک مرکزی بوده‌اند و وظیفه بازارسازی را به‌عهده دارند، امروز (دوشنبه) به‌درستی تصمیم گرفتند بدون تغییر قابل توجه نرخ خرید ارز، برای از بین بردن آربیتراژ، نرخ فروش خود را افزایش دهند و به‌تدریج آن را به نرخ تعادلی برگردانند. همتی در خاتمه این نکته را یادآوری کرده که بانک مرکزی در دو سال گذشته، با مدیریت اصولی و علمی و توجه جدی به عوامل شکل‌دهنده عرضه و تقاضای ارز، به رغم توفان حوادث طبیعی، سیاسی، نظامی، روانی و تبلیغاتی و در شرایط اعمال فشار حداکثری دولت آمریکا توانسته است ثبات بازار ارز را حفظ کند و از این پس نیز سیاست خود را با قدرت هرچه بیشتر ادامه خواهد داد.»

پیش بینی مرکز آمار از رشد اقتصادی صفردرصدی بدون نفت
حسین بردبار : پژوهشکده آمار مرکز آمار ایران در گزارشی برای اولین بار پیش‌بینی کرد رشد اقتصادی کشور در سال 98 با نفت 7.2- درصد و بدون نفت صفر درصد شود.
 به گزارش خراسان ، بر اساس این گزارش بیشترین رشد اقتصادی در میان زیرگروه های مورد بررسی متعلق به بخش کشاورزی با مثبت 2/3 درصد و کمترین مورد متعلق به بخش استخراج نفت و گاز با منفی ۳۷درصد طی ۹ماه ابتدای امسال  است.
همچنین بر اساس گزارش پژوهشکده آمار مرکز آمار ایران، عملکرد واقعی اقتصاد در 9 ماه سال 98 نشان می‌دهد که محصول ناخالص داخلی به قیمت ثابت سال 90 در 9 ماه سال 98 به رقم ۵۰۰۴۱۳۴ میلیارد ریال با نفت و ۴۷۸۹ ۴۳۰ میلیارد ریال بدون احتساب نفت رسیده است.
براساس اطلاعات رشد اقتصادی پژوهشکده آمار مرکز آمار ایران، در حالی که رقم مذکور در مدت مشابه سال قبل با نفت ۵۴۱۳۴۳۷ میلیارد ریال و بدون نفت ۴۳۰۳۵۳۰ میلیارد ریال بوده که نشان از رشد 6/7- درصدی محصول ناخالص داخلی با نفت و صفر درصدی محصول ناخالص داخلی بدون نفت در 9 ماه سال 98 دارد.

عیدی یک میلیون تومانی بنیاد مستضعفان به ۴۰۰۰ دست فروش پایتخت
تسنیم - درپی شیوع ویروس کرونا و به وجود آمدن مشکلات معیشتی برای برخی اقشار از جمله دست فروشان که جزو اقشار کم درآمد جامعه هستند، بنیاد مستضعفان برای ۴۰۰۰ دست فروش پایتخت، هدیه‌ای یک میلیون تومانی درنظر گرفت و مبلغ چهار میلیارد تومان را در اختیار شهرداری قرار داد.

تصمیم پاکستان، چین و روسیه برای حذف دلار از مبادلات تجاری
تسنیم به نقل از اکسپرس نیوز- سه کشور پاکستان، چین و روسیه با همکاری دیگر کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای تصمیم گرفتند در مبادلات تجاری به‌جای دلار یا پوند انگلیس از ارزهای خود استفاده کنند. گفته می‌شود اگر این کشورها بتوانند تصمیم خود را عملی کنند اقدامی جدی در کاهش قدرت آمریکا در منطقه برداشته خواهد شد.

 هجدهمین و آخرین گزارش از بررسی وضعیت مالی بانک های حاضر در بورس به بررسی وضعیت بانک سرمایه اختصاص دارد. در موارد قبلی با بررسی آخرین ترازنامه و صورت سود و زیان منتشر شده بانک ها مشخص شد که هر بانک چه مقدار سپرده سرمایه گذاری جذب کرده است، چه مقدار سود بابت سپرده ها به سپرده گذاران پرداخت کرده است، درآمد بانک چقدر بوده است، سود و زیان سالانه و سود و زیان انباشته بانک چه مقدار بوده است و سرمایه بانک چه میزان است. برخی بانک ها  تراز مناسب و مثبتی داشتند و برخی بانک ها  تراز منفی. در نخستین گزارش خراسان در این باره که در صفحه 14 روز سه شنبه 29 بهمن ماه با تیتر «ریشه چالش مالی بانک ها کجاست؟» درج شد، به این بحث پرداختیم که این چالش چگونه اثر خود را بر رشد نقدینگی، افزایش تورم و در نتیجه فشار بر قشرهای ضعیف جامعه نشان می دهد. پس از آن در شماره های بعد به بررسی موردی بانک های حاضر در بورس پرداختیم. اکنون وضعیت مالی آخرین بانک مورد بررسی را که بانک سرمایه است تحلیل می کنیم.
نگاهی به صورت های مالی بانک سرمایه
بانک سرمایه بانکی خصوصی است که بخش عمده سهام آن به مجموعه های اقتصادی مرتبط با فرهنگیان از جمله صندوق ذخیره فرهنگیان باز می گردد. براساس آخرین صورت های مالی منتشر شده این بانک، تا پایان آذر ماه امسال، سرمایه ثبتی این بانک، فقط 400 میلیارد تومان است که به همراه بانک ایران زمین، کمترین سرمایه را در بین بانک های حاضر در بورس دارد. بانک سرمایه تا پایان آذر ماه امسال، 16.7 هزار میلیارد تومان سپرده سرمایه گذاری داشته است. سود پرداختی این بانک به سپرده گذاران دو هزار و 280 میلیارد تومان بوده ، با این حال درآمد مشاع این بانک فقط 217 میلیارد تومان بوده است. یعنی درآمد این بانک برای پرداخت سود سپرده ها، کمتر از یک دهم سود پرداختی بوده است. این بیشترین میزان شکاف و ناترازی در بین بانک های کشور را نشان می دهد. همین مسئله موجب شده است تا زیان خالص این بانک در یک سال منتهی به پایان آذر 98، از شش هزار میلیارد تومان فراتر برود و زیان انباشته این بانک را به رقم عجیب 25 هزار میلیارد تومان برساند. این اعداد و ارقام نشان می دهد که بانک سرمایه با اختلاف نسبت به سایر بانک ها شرایط بدتری دارد. البته همان طور که گفته شد این شرایط بد به معنای ناتوانی بانک در پرداخت سپرده ها و سود آن ها و سایر تعهدات بانک نیست و این تعهدات از محل افزایش بدهی به بانک مرکزی یا سایر اموال بانک پرداخت می شود، اما برای این که بدانیم بانک سرمایه چرا به این مرحله رسید به پرونده های فساد مطرح شده در این بانک طی یک سال اخیر نگاهی می اندازیم.
حال و روز بانک سرمایه بعد از مدیران ضعیف و فسادهای سنگین!
چنان چه دیدیم وضعیت مالی این بانک اصلا مناسب نیست. طبیعتا یکی از علل اصلی این موضوع، فسادهای سنگینی است که در سال های گذشته در این بانک رخ داده و بازگشت حجم زیادی منابع این شرکت را با تردید مواجه کرده است. فسادهایی که در قالب پرونده های مختلف به رقم 16 هزار میلیارد تومان می رسد و متاسفانه معلوم نیست این منابع که به روش های غیرمتعارف و آلوده به فساد تسهیلات داده شده، به بانک باز خواهد گشت یا نه؟
یکی از علل مهم این فسادها به ناکارآمدی مدیران و هیئت مدیره پیشین این بانک بر
می گردد. مدیرانی که در چند مرحله در دادگاه حاضر و درنهایت محکوم شدند. یکی از آن ها در جلسه دادگاه گفته بود که من اصلا بانکی نبودم و بانکداری بلد نبودم و از سر اصرار دیگران و احساس وظیفه خودم به بانک آمدم! موضوعی که با واکنش تند قاضی مواجه شده بود.
گفتنی است هم اکنون دادگاه پنج پرونده فساد در این بانک برگزار شده و هنوز هم پرونده های جدید در راه است. بعد از دادگاه مدیران و هیئت مدیره سابق این بانک که به محکومیت 20 ساله آن ها منجر شد، دادگاه پنج گروه از تسهیلات گیرندگان هم برگزار شد. از جمله هدایتی که به 20 سال حبس و ردمال به میزان 488 میلیارد تومان محکوم شد. گروه بعد هادی رضوی و دلاویز بودند که رضوی نیز به 20 سال حبس محکوم شد. دادگاه گروه جهانبانی نیز برگزار شده و پرونده دو گروه دیگر یعنی حبیب امانی و گروه شاملویی هم در جریان است.
قهرمانی، نماینده دادستان تعداد متهمان پرونده را 400 نفر اعلام کرده بود که نشان می دهد حجم فساد در این بانک بسیار بالا بوده است. نکته دیگر این است که علاوه بر تخلفات چندین گروه تسهیلات گیرنده و مدیران سابق بانک، حتی یکی از سهامداران عمده این بانک نیز متهم است و نماینده دادستان گفته بود که پرونده آن ها در مسیر تحقیقات قرار دارد.

ایرادات شورای نگهبان به بودجه ۹۹ در ۹ صفحه و ۱۹ بند به مجلس ارسال شده است که یکی از مهم ترین ایرادات وارد شده، مربوط به مخالفت با آزادسازی مجدد واردات خودرو با اولویت خودروهای هیبریدی است.گفتنی است واردات خودروی خارجی از تیرماه سال گذشته ممنوع شده است و اما نمایندگان در بودجه 99 پیشنهاد آزادسازی واردات خودرو با اولویت خودروهای هیبریدی را مطرح کرده بودند.به گزارش تسنیم،  شورای نگهبان در بررسی مصوبات کمیسیون تلفیق بودجه 99، اجازه واردات خودروهای خارجی(موضوع بند الحاقی ۷ به تبصره ۶) را مغایر بند هفتم سیاست های کلی تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی و بند ۸ سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی اعلام کرد و آن را مخالف بند ۱ اصل ۱۱۰ قانون اساسی شناخت.این مورد، یکی از 19 ایراد شورا به بودجه 99 است. به گزارش باشگاه خبرنگاران، ایرادات این شورا در قالب ایرادات شرعی، قانون اساسی و برخی ابهامات به مجلس، ارسال شده است که بند ۱۹ آن، نظر هیئت عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت، مبنی بر مغایرت لایحه بودجه 99 کل کشور با اصل ۱۱۰ قانون اساسی است. بر این اساس مقرر شد، جلسات کمیسیون تلفیق بودجه، به منظور بررسی ایرادات شورای نگهبان، در روز‌های دوشنبه، سه شنبه و چهارشنبه این هفته، در مجلس برگزار شود.واردات خودرو در سال گذشته به دلیل مدیریت منابع ارزی متوقف شد. اکنون مجلس پیشنهاد داده است که برای واردات خودرو، از ارز با منشأ خارجی استفاده شود. البته رئیس کل بانک مرکزی، مهرماه امسال صریحا با این موضوع مخالفت کرده و گفته بود که هرکس ارز خارجی دارد، حاضریم در تهران 5 درصد بالاتر از نرخ نیما خریداری کنیم. یا این که فقط منشأ ارز را اعلام کنند تا اجازه واردات بدهیم. به گفته همتی این افراد حتی حاضر به اعلام منشأ ارز هم نیستند! همتی درباره واردات خودرو هم در بهمن ماه امسال گفت: حتی با واردات خودرو‌های هیبریدی هم موافق نیستم چراکه کار‌های واجب تری داریم و باید برای سال‌های آینده ذخیره ارزی داشته باشیم.فارغ از موضوعات ارزی، واردات خودرو نکات و جوانب دیگری هم دارد. آزادشدن واردات می تواند باعث افزایش درآمد ارزی دولت از محل مالیات بر درآمد شود. اما مهم ترین نکته مثبت مسئله کاهش آلودگی هوا با واردات خودروهای هیبریدی است. در سوی دیگر اما برخی می گویند که کمک به خودروسازان داخلی باعث افزایش تولید و اشتغال خواهد شد؛ موضوعی که مورد تردید بسیار است. با این حال مهم ترین نکته مثبت درباره تداوم لغو واردات، همان بحث منابع ارزی است. ضمن این که درآمد 2-3 هزار میلیاردی دولت از واردات خودرو، دردی از کسری بودجه کلان دوا نمی کند و درباره کاهش آلودگی هم اما و اگر بسیار است.در همین حال، نایب‌رئیس کمیسیون تلفیق گفت: به دنبال ایراد شورای نگهبان تبصره مربوط به واردات خودروهای سواری و ماشین‌آلات راه‌سازی خارجی از لایحه بودجه حذف و لایحه بودجه ۹۹ با اصلاحات صورت گرفته، مجدد برای بررسی به شورای نگهبان ارسال شد.
به گزارش خراسان، حداقل پرداختی  به کارمندان دولت هم با تغییراتی شکلی به  همان میزان دو میلیون و 800 هزار تومان تعیین شد و مقدار آن تغییر نکرد.
 

تصمیم مجدد بانک مرکزی آمریکا برای رساندن نرخ های بهره این کشور به حدود صفر تا 0.25 درصد، تاثیر شدیدی بر بورس های این کشور گذاشت و شاخص های بورس آمریکا را تا لحظه تنظیم خبر (18:40) حدود 7 درصد کاهش داد. بورس های دنیا نیز دیروز منفی بودند و در شرایطی که انتظار می رفت اونس جهانی طلا و قیمت نفت تقویت شوند، این دو کالا نیز تحت تاثیر آثار روانی کرونا و وضع نامطلوب اقتصاد، کماکان روند نزولی در پیش گرفتند.
به گزارش فارس به نقل از آسوشیتدپرس، بانک مرکزی آمریکا (فدرال رزرو) نرخ بهره بانکی در این کشور را به دلیل اتخاذ تدابیر
فوق العاده برای مقابله با بحران شیوع کرونا از 1.25 به صفر تا 0.25 درصد کاهش داد. این بانک همچنین اعلام کرد برای تسهیل بازارهای مالی، 700 میلیارد دلار به بازارهای این کشور تزریق خواهد کرد. این برای دومین بار است که فدرال رزرو در عرض یک ماه، نرخ بهره را کاهش می دهد. روز 14 اسفند نیز این بانک نرخ بهره بانکی را از 1.75 به 1.25 درصد کاهش داده بود تا شرایط دریافت وام های بانکی را برای سرمایه گذاران تسهیل کند. این اقدامات در شرایطی اتخاذ می شود که بازارهای بورس آمریکا به دلیل تاثیرات منفی ناشی از کرونا در دو هفته گذشته دچار نوسانات شدیدی شده اند.
سکته مجدد بورس های آمریکا
پس از این تصمیم و به رغم این که انتظار می رفت با این سیاست انبساطی اقتصادی که چشم انداز تحریک تقاضا را برای کسب و کارها ترسیم می کند، بازارهای مالی، روند مثبتی در پیش بگیرند، این اتفاق نیفتاد. داده های بورس این کشور، دیروز نشان داد که در ساعات آغازین بازگشایی در هفته اخیر ،  افت تا بیش از 11 درصد شاخص های مهم رقم خورده است. بر این اساس، شاخص داو جونز با منفی 11.6 درصد، اس اند پی با منفی 11.42 درصد و نزدک با منفی 11.6 درصد، قرمز پوشی بورس نیویورک را منعکس کردند. نکته قابل تامل در این میان، رقم منفی آتی (فیوچرز) شاخص ها بود. بر این اساس، آتی اس اند پی منفی 11.22 درصد و آتی نزدک منفی 8.39 درصد ثبت شد. با این همه رصد ساعات بعدی بورس آمریکا، نشان داد که از عمق این ریزش تا حدی کاسته شده است. دیروز همچنین بورس های دیگر دنیا نیز روند نزولی به خود گرفتند. به عنوان مثال در اروپا داکس آلمان با 5.32 درصد، کاک فرانسه با 6.81 درصد و یورو استاکس با 6.09 درصد رشد منفی مواجه شدند.
ساز موافق طلا با نرخ بهره فدرال رزرو
به نظر می رسد روند نگرانی ها در اقتصاد آمریکا و نیز دنیا به گونه ای است که توانسته است بر اثرگذاری رویدادهای مثبت کنونی نیز غلبه کند. این موضوع را در بازار طلا نیز می توان مشاهده کرد. بازارجهانی طلا که تاکنون به شدت از تصمیمات نرخ بهره آمریکا، در جهت معکوس تاثیر پذیر بود، تا بعد از ظهر دیروز در نهایت واکنش مستقیمی به آن نشان داد. نرخ هر اونس طلا در بازارهای جهانی دیروز در شرایطی به کانال 1400 دلار برگشت و در سطح 1492 دلار ایستاد که این فلز گرانبها در هفت روز قبل از آن و به دلیل ریسک های کرونایی بازار، حدود 11 درصد افت ارزش پیدا کرده است. رمز این همسویی کم سابقه نرخ طلا با نرخ بهره آمریکا را می توان از زبان یک تحلیل گر بازار بیان کرد. به گزارش خبرگزاری فارس، یک تحلیل گر بازار طلا به رویترز گفت: «قیمت‌ها در ابتدا به علت کاهش غیرمنتظره نرخ بهره افزایش یافت، اما در بازار تردید بسیاری وجود دارد... سرمایه گذاران اکنون در حال فروش همه به قیمت ارزان هستند، آن ها فقط نقدینگی می‌خواهند.»
فشار بیشتر به نفت در بحبوحه منگنه کرونا و جنگ قیمتی
از سوی دیگر، قیمت نفت که هم اینک در منگنه ابهامات رکود کرونایی اقتصاد دنیا و نیز جنگ قیمتی روسیه و عربستان گیر افتاده، از تصمیم اخیر بانک مرکزی آمریکا نیز متاثر شد و روند نزولی به خود گرفت. بر این اساس، هر بشکه نفت برنت با حدود 3 دلار کاهش به کمتر از 31 دلار رسید. این روند نیز بر خلاف انتظارات بود. چرا که کاهش نرخ های بهره چشم انداز افزایش تقاضا در اقتصاد و رشد مصرف انرژی را تقویت می کند. با این همه گفته می شود که این افت ناگهان و به میزان زیاد نرخ بهره در کوتاه مدت، به نوعی می تواند موید وضعیت هشدارآمیز اقتصاد آمریکا باشد.

قیمت اونس جهانی طلا دیروز هم نزولی بود تا به محدوده 1510 دلار بازگردد. به این ترتیب اونس از قله خود در محدوده 1675 دلار که حدود 10 روز قبل ثبت شده بود، حدود 10 درصد ریزش کرده است. این در حالی است که نرخ سکه در داخل با وجود همراهی با اونس جهانی در دوره رشد قیمت ها، اکنون به بازارهای جهانی بی توجه است. به نحوی که فقط حدود 2 درصد از قله خود عقب نشینی کرده است. قیمت ارز هم در این مدت تفاوت چندانی نکرده و لذا وضعیت فعلی را تنها
می توان از مسیر افزایش حباب قیمتی طلا در بازار داخل تفسیر کرد.

دومین روز مثبت بورس از 14 اسفند رقم خورد
خراسان- شاخص بورس که از 14 اسفندماه امسال، تا دو روز قبل، فقط یک روز مثبت را ثبت کرده بود، دیروز نیز صعودی شد. این شاخص پس از افت بیش از 60 هزار واحدی در بازه زمانی یادشده و نیز عقبگرد به کانال 400 هزار واحد، دیروز 11 هزار و 624 واحد رشد کرد و ضمن بازگشت به کانال 500 هزار واحدی به 506 هزار و 49 واحد رسید. به گزارش تسنیم، بیشترین اثر مثبت بر رشد دماسنج بازار سهام در روز گذشته به نام نمادهای معاملاتی شرکت‌های ملی صنایع مس ایران، فولاد مبارکه اصفهان و صنایع پتروشیمی خلیج فارس شد.

«فریبرز رئیس‌دانا»  به دلیل ابتلا به کرونا درگذشت
ایسنا- فریبرز رئیس‌دانا نویسنده و اقتصاددان صبح دیروز در بیمارستان به دلیل ابتلا به کرونا درگذشت. وی از استادان اقتصاد دانشگاه تهران بود. از  او بیش از 15 جلد کتاب درباره مسائل اقتصادی و سیاسی  به جا مانده است.