
پادشاه عمان درگذشت و سلطنت به پسر عمویش رسید
تعداد بازدید : 137
سمت و سوی عمان پس از درگذشت سلطان

خادم- سلطان قابوس بن سعید آل بوسعیدی، که از او به عنوان سیاستمداری مطرح و میانجی گر منطقه ای یاد می شد، پس از نیم قرن پادشاهی بر کشور عمان در 79 سالگی درگذشت. سلطان قابوس طولانیترین دوره زمامداری یک حاکم عرب را در دوران معاصر به نام خود ثبت کردهاست. او جمعه شب در حالی از دنیا رفت که طی سال های گذشته به دلیل ابتلا به سرطان روده بزرگ و بیماری شدید، کمتر در ملأعام یا در میان وزیران خود ظاهر شده بود. سلطان قابوس به دلیل ازدواجی ناموفق (1976-1979) با دختر عمویش، نوال بنت طارق، بیشتر عمر خود را به تنهایی سپری کرد و بنابراین نتوانست فرزند و جانشینی برای خود داشته باشد. همین موضوع، طی سال های گذشته بحث جانشینی او را پیچیده کرده بود. بنابراین پسرعموهای سلطان به نام های «اسعد»، «هیثم» و «شهاب» (هر سه فرزند طارق) گزینه های بالقوه جانشینی او بودند. طبق ماده 6 قانون اساسی عمان، شورای خاندان سلطنتی سه روز فرصت دارد که حاکم جدید را معرفی کند اما هیثم بن طارق آل سعید (آل بوسعیدی) که از اوایل سال ۲۰۰۰ میلادی سمت وزارت میراث و فرهنگ کشور را بر عهده داشت، بلافاصله پس از درگذشت قابوس از سوی شورای سلطنتی به عنوان پادشاه جدید عمان معرفی شد.
از کودتا علیه پدر تا سلطانی برای عمان
قابوس بن سعید زاده ۲۷ آبان ۱۳۱۹ در صلاله بود. در ۱۶ سالگی روانه بریتانیا و در ۲۰ سالگی وارد مدرسه نظامی سلطنتی سندهرست شد. پس از آن به ارتش بریتانیا پیوست و همراه همقطارانش یک سال در آلمان بود. در حدود سال ۱۳۴۳ به عمان بازگشت. اندکی بعد کموبیش در حبس خانگی قرار گرفت و از انظار دور نگه داشته شد و همانجا بود که با شمار اندکی از افرادی که قادر به دیدارش بودند، تمایلش را به تغییرات در عمان عیان کرد. در ۲۳ ژوئیه ۱۹۷۰ (1349 شمسی) پس از یک کودتای آرام و بدون خونریزی با برکناری و تبعید پدرش، سعید بن تیمور، قدرت را در عمان به دست گرفت و بر تخت نشست. پس از برکناری پدرش تصمیم گرفت به دوران انزوای این کشور پایان دهد و پول نفت را هزینه اصلاحات و تغییراتی در عمان بکند. او نام «سلطاننشین مسقط و عمان» را نیز به «سلطاننشین عمان» تغییر داد. اندکی پس از به قدرت رسیدن قابوس، او با شورش گروهی چپگرا در ایالت «ظفار» عمان مواجه شد، ولی توانست با حمایت حکومت وقت و ارتش ایران بر آن ها غلبه کند. سلطان قابوس طی حکمرانی اش، از ثروت نفتی عمان برای ایجاد تحولاتی اساسی در این کشور کمجمعیت کرانه خلیج فارس استفاده کرد و آن را به کشوری ثروتمند با صنعت گردشگری پر رونق و استاندارد زندگی بالا بدل کرد. اقدامات او در زمینه اصلاحات اجتماعی، اقتصادی، آموزشی و فرهنگی را «رنسانس عمان» خوانده اند. عمان تحت حاکمیت سلطان قابوس تاکنون بارها در مناقشههایی جدی در خاورمیانه نقش مثبت بازی کرده است. حکومت سلطان قابوس با مخالفتهایی هم مواجه بود. در سال ۲۰۱۱ که موج اعتراضهای موسوم به «بهار عربی» برخاسته بود، صدها نفر در میدانی در استان صحار گرد آمدند و خواهان افزایش دستمزد پایان فساد دولتی شدند. اعتراضی که سه ماه طول کشید و سلطان قابوس را به تغییر کابینه و افزایش شمار کرسیهای مجمع مشورتی کشور وادار کرد.
رئیس فدراسیون فوتبال، بازیگر زمین سیاست
هیثم بن طارق آل سعید 65 ساله بلافاصله پس از اعلام مرگ قابوس، پیش از آن که زمان قانونی انتخاب جانشین پادشاه به پایان برسد به سلطنت نشست. بنابراین دیگر نیازی نبود تا 50 مقام ارشد این کشور وصیت نامه مهر و موم شده سلطان قابوس را بگشایند تا ببینند چه کسی گزینه پیشنهادی سلطان برای جانشینی اش بوده است. هیثم در رشته برنامه خدمات خارجی دانشگاه آکسفورد (FSP) دانش آموخته شده است. پادشاه جدید عمان، پیشتر از سال 2000 بهعنوان وزیر میراث و فرهنگ و از سال ۲۰۰۲ بهعنوان فرستاده ویژه سلطان قابوس فعالیت داشته است. وی معاون نخست وزیر در امور همکاری ها و روابط بین الملل بوده و در آخرین ماموریتش به عنوان نماینده رسمی عمان به اجلاس اتحادیه عرب در اردن اعزام شده است. او که اولین رئیس فدراسیون فوتبال عمان نیز بوده، تا عنوان قائم مقامی وزارت خارجه پیش رفته بود. هیثم بن طارق آل سعید همچنین رئیس کمیته اقتصادی چشم انداز ۲۰۴۰ عمان بوده است. همه این ها دلایلی بود که باعث شد شورای سلطنت او را از میان فرزندان طارق به تخت پادشاهی بنشاند. با گذشت زمان مشخص خواهد شد که آیا پسر عموی سلطان قابوس، مسیر وی را در حکمرانی در عمان ادامه خواهد داد یا تغییراتی اساسی ایجاد خواهد کرد. به نظر می رسد از آن جایی که «هیثم بن طارق» مشاور سلطان قابوس بوده و در وزارت خارجه عمان نیز کار کرده است، این کشور در دوره جدید شاهد تغییرات جدی نباشد و مسیر پادشاه فقید این کشور ادامه یابد.