به تازگی  ویدئویی در شبکه‌های اجتماعی در حال دست به دست شدن است که واکنش‌های بسیاری را به‌ دنبال داشته است. این ویدئوی چند دقیقه‌ای مستندی شش قسمتی درباره زندگی چهار هوو بوده که با هم در یک خانه به‌طور مشترک زندگی می‌کنند. این مستند روایتگر زندگی جوان متولد 69 است که چهار همسر از نقاط مختلف کشور و در مجموع هفت فرزند دارد اما در شرایطی که بحث مستند چند همسری با عنوان «مثل خواهر» داغ است، بسیاری از کاربران این مستند را نسخه کپی شده ای از یک مستند آمریکایی با عنوان «هووهایی مثل خواهر یا Wives Sister »می دانند که چند همسری یک مرد به نام «کودی براون»در آمریکا را نشان می دهد. پیش از این هم در آبان ماه، مؤسسه‌ای با نام حیات حسنی با انتشار پوستری در فضای مجازی اعلام کرده که قصد دارد کارگاهی آموزشی با موضوع چند همسری را در شهر تهران برگزار کند. انتشار این پوستر حواشی بسیاری را به‌ دنبال داشت. به دنبال این حواشی نظر رهبر معظم انقلاب درباره مقوله چندهمسری در صفحه مجازی ریحانه توسط دفتر نشر آثار حضرت آیت ا... خامنه‌ای در خصوص تعدد زوجین منتشر شد که در بیان رهبر انقلاب تاکید شده بود: «خدا یکی و محبت یکی و یار یکی». همزمان با بازنشر مستند قدیمی از زندگی این مرد، کاربران هم نقدهای زیادی برای آن نوشتند. کاربری نوشت: «واقعا موندم مطرح کردن این موارد در حالی که جامعه درگیر مسائل اقتصادیه چه معنایی داره؟» کاربر دیگری نوشت: «اگه واقعا یک نفر پول داره چرا ترغیبش نمی کنید به جای این که بره چهار تا زن بگیره بره کمک کنه چهار تا جوون تشکیل زندگی بدن.»
 

حتما شما هم تا به حال گذرتان به سازمان ثبت اسناد و املاک یا دفترخانه های اسناد رسمی افتاده، حالا یا برای خرید خودرو و خانه یا دادن وکالت و کارهای دیگر. شاید همین نیاز همگانی به این سازمان باعث شده دوربین  مخفی رئیس جدید سازمان ثبت اسناد از پربازدیدهای فضای مجازی شود. در این دوربین مخفی خدائیان به همراه عوامل برنامه «سرزده» به دو استان خراسان شمالی و گلستان می رود و ناشناس وارد مجموعه های زیر نظرش می شود و به آن ها پیشنهاد رشوه می دهد که با واکنش های زیادی همراه شد. کاربری نوشت: «همین که کارمندای یک اداره حس کنن رئیس شون هر لحظه اونا رو این جوری امتحان می کنه دیگه دست از پا خطا نمی کنن.» کاربر دیگری نوشت: « با همین کارهای کوچیک هم میشه یک سازمان بزرگ رو متحول کرد.»
 

بحث زاینده رود که گاهی آب در آن جریان دارد و گاهی هم خشک است، از موضوعاتی است که بارها درباره آن صحبت شده اما به تازگی ویدئویی در فضای مجازی منتشر شده که از نگاه دیگری به این بگیر و ببند آب در زاینده رود پرداخته است. در شرح این فیلم، این گونه به این اتفاق پرداخته شده که با رها شدن آب در زاینده رود پرندگان به هوای بازیابی زیست بوم به این رودخانه بر می گردند اما با قطع دوباره آب پرندگان گرسنه و تشنه سرگردان می مانند. کاربری نوشت: «ما مردم دیگه عادت کردیم اما با پرنده ها از این شوخیا نکنین!» کاربر دیگری نوشت: «مقامات دست از زجرکشی پرنده ها بردارن یا از قبل برنامه قطع و وصل آب رو به پرنده ها اعلام کنن.»
 

ویدئویی از یک پیرزن پیشگوی بلغاری که در سال 1996 از دنیا رفته بازتاب زیادی در شبکه های اجتماعی داشته است. در ویدئوی ساخته شده توسط هواداران این پیرزن ادعا شده 80 درصد پیش گویی های او به وقوع پیوسته است. به پیش بینی او، در سال 2020 پوتین ترور و ترامپ هم کر خواهد شد. او حتی پیش بینی کرده ترامپ انتهای ریاست جمهوری را نمی بیند. البته معروفیت او درست چهار سال بعد از مرگش رخ داد، یعنی زمانی که پیشگویی غرق شدن زیردریایی روسی در سال 2000 به واقعیت تبدیل شد. از دیگر ادعاهای هواداران او این است که وی حملات 11 سپتامبر و پیدایش داعش را هم پیش بینی کرده اما پیش بینی خاص او این است که زمین در سال 2341 غیر قابل سکونت خواهد بود.
 

روز گذشته ویدئویی از یک پیرمرد اردبیلی در فضای مجازی منتشر شد که در شرح آن ادعا شده بود ماموران شهرداری اردبیل، این پیرمرد دست‌فروش را جلوی بازار تاریخی اردبیل، ضرب و شتم و خونین و مالین کرده و اجناسش را هم برده اند. اما با داغ شدن این بحث در فضای مجازی، رئیس شورای شهر اردبیل روایت جدیدی از این ماجرا بیان کرد. علیرضا پوستی در این باره اظهار کرد: «ماموران شهرداری اردبیل برای جلوگیری از سد معبر، وسایل دست فروشان را جمع آوری می‌کنند که در همین حین پیرمردی که برای خواندن نماز از محل دور شده بود، هنگام بازگشت برای پس گرفتن اجناس‌اش اقدام به دویدن دنبال ماموران می‌کند و بر اثر زمین خوردن و برخورد با جدول خیابان، دچار مصدومیت می شود.» کاربری نوشت: «کی قراره قانون حمایت و سامان دهی دست فروشا تصویب و اجرایی بشه تا شاهد این جور حوادث نباشیم؟»

چند وقتی است پخش برنامه‌ای انتخاباتی از شبکه یک آغاز شده که به تازگی در فضای مجازی  انتقادات فراوانی را برانگیخته است. ماجرا از این قرار است که دست‌اندرکاران برنامه «هرکی شما بگین» و گروه سیاسی شبکه یک، در اقدامی عجیب، با هدف پرهیز از تبلیغات انتخاباتی، چهره و صدای مصاحبه‌شوندگان را که نمایندگان مجلس هستند، مخدوش می‌کنند؛ به این صورت که چهره نماینده در تصویر مشخص نیست و صدای او نیز با استفاده از فیلترهای صوتی، تغییر کرده است! البته مصاحبه‌های «هرکی شما بگین» چندان جدی نیست و به نوعی با شوخی و سؤالات مثلاً بامزه همراه است و با همین هدف، مهران رجبی به عنوان مجری برنامه انتخاب شده اما به هر حال نحوه نمایش این گفت‌وگوها در یکی دو روز گذشته در شبکه‌های اجتماعی، اسباب تمسخر صداوسیما را فراهم آورده است و از آن جاکه پیش از این هم سانسورهای پرواکنشی داشته ایم در ادامه به چند مورد از آن‌ها اشاره می کنیم.
 

   یک خلاقیت عجیب
آن‌طور که پیداست، سازندگان برنامه و مسئولان شبکه، احتمالاً پیش از ساخت برنامه فکر می‌کردند ایده‌شان خلاقیتی بامزه است و وقتی روی آنتن برود، می‌ترکاند و به همین دلیل هم ساعت پربیننده 23 برای پخش برنامه انتخاب شده است. با این حال مخاطبان به هیچ وجه از این اقدام نامتعارف استقبال نکرده‌اند و آن را شیوه‌ای مناسب برای تولید برنامه‌ای انتخاباتی نمی‌دانند. جالب است بدانید مصاحبه‌شونده در بعضی قسمت‌های «هرکی شما بگین» لهجه دارد و گاهی حتی حوزه انتخابیه و شمار حدودی آرایش را هم اعلام می‌کند، تا جایی که اساساً هدف شناخته نشدن وی اصلاً تحقق پیدا نمی‌کند! انتقادات زیادی به این برنامه وارد شده و شیوه مخدوش کردن چهره و صدای فرد مصاحبه‌شونده، غیرحرفه‌ای خوانده شده. بسیاری از مخاطبان این شیوه را با ممیزی‌های عجیب‌وغریبی که در تلویزیون برای پخش فیلم‌های خارجی رایج است، مقایسه کرده و اصطلاح «آباژور» را برای آن به کار برده‌اند.
سانسور به شیوه صداوسیما
ممیزی چهره و صدای نماینده مجلس در «هرکی شما بگین»، تنها ممیزی عجیب‌وغریبی نیست که در سال‌های اخیر در صداوسیما اتفاق افتاده. آباژوری که درباره‌اش سخن به میان آمد، از لوازم محبوب اهالی صداوسیماست. اصلاً وقتی از ممیزی صحبت می‌شود، قبل از هرچیز آباژور به خاطر می‌آید؛ وسیله ای که حضورش در فیلم‌ها و سریال‌های خارجی، گاهی بیشتر از برخی شخصیت‌های فرعی است. می‌دانید آباژور وقتی استفاده می شود که پوشش یک بازیگر زن در یک فیلم خارجی، با خط قرمزهای تلویزیون جور نیست. در سال‌های اخیر با گسترش شبکه‌های اجتماعی، آباژور برای مخاطبان بیشتر شناخته و به همین دلیل کمتر استفاده شده است. گاهی برخی اجسام دیگر این کارکرد را پیدا کردند؛ مثلاً در یک مورد مشهور، نیم‌تنه بالای «دواین جانسون» با ملافه پوشانده شد و در یک فیلم خارجی دیگر، در کوچکی برای آشپزخانه تعبیه شد تا سگ دست‌آموز ساکن خانه، دیده نشود!
چالش پربازخورد ژوله
هرگاه درباره ممیزی در صداوسیما صحبت می‌کنیم، بدون شک باید یک فصل را به امیرمهدی ژوله اختصاص دهیم، نه به خاطر ممیزی روی نوشته‌های او بلکه به دلیل چالشی که به راه انداخت و باعث شد حقایق بسیاری درباره ممیزی‌های تلویزیون منتشر شود. به واسطه چالش او، صحبت‌هایی درباره ممیزی‌های پرتعداد سریال «شب‌های برره» گفته و همچنین مشخص شد سال‌هاست قاعده‌ای مبنی بر حذف حجم گوش بازیگران زن در صداوسیما وجود دارد! ژوله در پست معروفش نوشته بود: «بامزه بود که سر سریال برره، یکی از اشکال پخش‌هایی که برای ما اومد، این بود که چرا حجم گوش شقایق دهقان از زیر روسری معلومه! (توجه کنید گوش نه، حجم گوش) و ما هیچ‌وقت نفهمیده بودیم دوستان چه عنصر تحریک‌کننده‌ای توی حجم گوش یک بازیگر از زیر روسری کشف کرده بودن یا وقتی به گوش فکر می‌کردن دقیقا به چی فکر می‌کردن. یا مثلا قیافه مات و مبهوت سحر جعفری جوزانی یادم نمیره وقتی توی سریال باغ مظفر بهش گفتن اشکال اومده که چرا غبغب خانوم جوزانی معلومه. جدا از این که اساسا چه چیز غبغب تحریک کننده است، سحر جوزانی داشت دق میکرد که من با 40 کیلو وزن غبغبم کجا بود.» در پاسخ به این پست، مصطفی کیایی کارگردان سینما نیز در پستی اینستاگرامی نوشت: «حدود سال 83 یه مستند کار کردم برای تلویزیون، که توی یک پلان قرار بود در تالاب شادگان اهواز گاومیش‌ها از آب بیان بیرون. دوربین رو از دو زاویه کاشتیم. خروج گاومیش‌ها رو از پشت و جلو اسلوموشن گرفتیم. خلاصه در نهایت کار آماده و قرار شد از تلویزیون پخش بشه که یه برگه اصلاحیه به من دادن و اولین مورد ممیزی، درآوردن پلان خروج گاومیش‌ها از آب، اونم از زاویه پشت بود. دلیل رو پرسیدم، گفتن خروج گاومیش از آب اونم از پشت تحریک‌کننده است.»
ممیزی که جهانی شد
بین موارد ممیزی‌شده در تلویزیون، ماجرای یکی از همه عجیب‌تر است. زمانی که در برنامه «گزارش ورزشی» و پیش از پخش یک مسابقه فوتبال اروپایی، لوگوی باشگاه فوتبال آ. اس. رم ایتالیا ممیزی شد. در لوگوی معروف این باشگاه، یک گرگ کارتونی همراه با دو توله‌اش وجود دارد و توله‌گرگ‌ها زیر پستان مادر قرار دارند. مات کردن پستان گرگ، به شبکه‌های اجتماعی رسید و با فراگیر شدن آن، ممیزی‌های عجیب‌وغریب صداوسیما رسماً جهانی شد!