دو راهی بنزین و گاز
با توجه به تجربه دوره قبل سهمیه بندی بنزین آیا زیرساخت های لازم برای ترویج خودروهای دوگانه سوز فراهم است؟
ناصری- بعد از سهمیه بندی بنزین در دوره قبل، بسیاری از صاحبان خودرو برای این که بتوانند مصرف سوخت شان را مدیریت کنند به CNG پناه بردند اما متاسفانه همان روزها تصاویر و فیلم های متعددی از انفجار خودروهایی که به صورت غیر استاندارد گاز سوز شده بودند در فضای مجازی منتشر شد. در این دوره از سهمیه بندی ممکن است شما یا یکی از اطرافیان شما نیزبه گاز سوز کردن خودروی خود ترغیب شده باشید. با یک حساب سرانگشتی می شود صرفه جویی 20 هزار تومانی برای هر 100 کیلومتر را متصور بود. بررسی ها نشان می دهد که هر متر مکعب گاز CNG که 480 تومان است به اندازه یک لیتر بنزین سه هزار تومانی شما را در شهر جا به جا می کند. یعنی اگر خودروی شما به طور میانگین هر 100 کیلومتر 9 لیتر بنزین مصرف کند شما در یک باک 30 لیتری چیزی حدود 75 هزار تومان صرفه جویی کرده اید. این اختلاف فاحش قیمت به خصوص بین بنزین آزاد و گاز، به خودی خود انگیزه شهروندان را برای استفاده بیشتر از CNG افزایش میدهد، اما آیا زیرساختهای لازم و کافی برای این سناریو فراهم است؟
معضلات گذشته
با نگاهی به معضلات هجوم مردم به سمت گازسوز کردن خودرو در تجربه قبلی سهمیهبندی دو نکته به دست می آید.
کمبود پمپ گاز: به اصرار وزارت صمت، همان دوران خودروهای مونتاژی و تولیدی در کشور به صورت دو گانه سوز و استقبال مردم در حالی صورت گرفت که مردمی که برای پرشدن باکشان با هزینه کمتر مشتاق خودروهای دو گانه بودند به دلیل نبود زیر ساخت ساعت های زیادی را برای سوخت گیری در پمپ های گاز معطل می شدند.
مشکلات فنی: چالش بزرگ بعدی، مشکلات فنی خودروهای دوگانه سوز بود، برخی از آن ها در سربالاییها کم میآوردند و گاهی خاموش می شدند و همچنین قطعات آن ها به دلیل استفاده از گاز، دچار استهلاک زودرس میشد.همین معضلات باعث شد تا علاقه مردم به این محصولات در همان دوران کم شود و سهم دوگانهسوزها در سبد تولید خودروسازان به شدت افت کند و مردم حاضر شدند پول بیشتر به بنزین بدهند اما سراغ خودروی پردردسر و وقت گیر نروند.
معضلات پیش رو
با توجه به سهمیهبندی و افزایش قیمت بنزین، شهروندان ایران دوباره بر سر دو راهی گاز و بنزین قرار گرفتهاند. اما هنوز هم تردیدهایی درباره زیرساختهای کمی و کیفی استفاده از این سوخت وجود دارد.
توسعه نیافتن مناسب جایگاههای سوخت: هرچند در اواسط دهه ۸۰ و پس از سهمیهبندی بنزین، احداث جایگاههای CNG رونقی نسبی گرفت، اما اولا توسعه آن ها به لحاظ کمی و همچنین پراکندگی، مناسب نبود و ثانیا با توجه به از سکه افتادن سوخت گاز، روند توسعه کند شد.
مشکلات فنی: هرچند مشکلات فنی دوگانه سوزها نسبت به گذشته کمتر شده، اما پایان نیافته است. از طرفی، هم اکنون بسیاری از خودروهای گازسوز کشور بهصورت کارگاهی دوگانه سوز شدهاند و بنابراین از لحاظ فنی خالی از ایراد و مشکل نیستند. طبعا اگر قرار باشد در مقطع فعلی استفاده از گاز در این خودروها افزایش یابد، مشکلات فنیشان بیش از گذشته محسوس خواهد بود.
نبود زیرساخت برای تولید خودروی دو گانه سوز: نکته دیگر این جاست که خودروسازان سالهاست از گاز فاصله گرفته و سهم گازسوزها را در سبد محصولاتشان به شدت پایین آوردهاند و به طور قطع زمان میبرد تا بخواهند خود را با شرایط جدید احتمالی (رونق گرفتن استفاده از دوگانهسوزها) وفق بدهند. به اعتقاد کارشناسان، ممکن است با توجه به سهمیهبندی و رشد قیمت بنزین، میل به خرید خودروهای تکسوز (بنزینی) کاهش یافته و شهروندان مدلهای دوگانهسوز را مطالبه کنند و بنابراین خودروسازان چارهای ندارند جز این که سهم این محصولات را دوباره افزایش دهند.
حرف آخر
با توجه به سهمیه بندی بنزین بازهم حلقه مفقوده دیگری در توجه به زیر ساخت ها دیده می شود که امید می رود با توجه به تجربیاتی که در دوره سهمیه بندی پیش به دست آمده مسئولان تلاش کنند تا زیر ساخت های لازم برای استفاده از حمل و نقل عمومی و انرژی های ارازن تر و پاک تر از بنزین فراهم شود.
هزینه گازسوز کردن خودرو
اگر شما هم قصد دارید خودروی خود را گازسوز کنید و از هزینه های آن آگاهی ندارید این بخش را بخوانید.
ثبت نام برای وام
رئیس انجمن صنفی جایگاهداران CNG چندی پیش بیان کرد که با توجه به استقبال زیاد، برای خودروهایی که علاقه مند به گازسوز کردن خودروهای شان هستند، وام 2.5 میلیون تومانی در نظر گرفته شده است و مالکان برای ثبت نام وام دوگانه سوز کردن خودرو باید به سامانه اطلاعات جامع خودروهای گازسوز کشور به آدرس اینترنتی www.irngv.ir مراجعه کنند. البته در این طرح مالکان خودروهای حملونقلی چون باری و مسافری دارای اولویت هستند.
جزئیات هزینه گازسوز کردن خودرو
هماکنون دو نوع خودروی هیبریدی و بنزینی در بازارهای جهانی به فروش میرسند، اما در بازار ایران فقط برخی از مالکان خودروهای درجه 2 و درجه 3 خودروی شان را دوگانه سوز میکنند که هیچ کدام از مالکان خودروهای درجه یک سوخت CNG را مورد استفاده قرار نمیدهند. در واقع هزینه گازسوز کردن ماشین به نوع وسیله نقلیه و نوع مخزن سوخت آن بستگی خواهد داشت، اما به صورت کلی میتوان برای این فرایند هزینه سه میلیون تومانی را در نظر داشت. البته برخی از تعمیرکاران معتقدند دوگانه سوزکردن خودروها موجب استهلاک بیشتر قطعات خودرو می شود اما فعالان صنعت خودرو معتقد هستند اگر فرایند گازسوز شدن خودرو بر اساس استانداردهای ضروری صورت بگیرد، این خودرو از نظر ایمنی با مشکلی مواجه نمیشود.