چند خط تاریخ
تعداد بازدید : 47
روایت ستاره فرمانفرمائیان از معامله آمریکاییها با مصدق
«ستاره فرمانفرمائیان»، از اعضای معروف خانواده ذینفوذ «فرمانفرما» در دوره قاجار و پهلوی، در خاطرات خود که با عنوان «دختری از ایران» به چاپ رسیده است، مینویسد:«من در نیویورک با خواندن روزنامههای ایرانی و آمریکایی از جریان محاکمه [دکتر مصدق] آگاه میشدم. جریان حاکم بر این محاکمه، شکل حادی از شکنجه روانی بود. مطبوعات آمریکایی جشن گرفته بودند و کاریکاتورهای توهینآمیز از مصدق به چاپ میرسید. [انگار نه انگار که پیشتر به دولت او وعده کمک داده بودند.] آن ها خصوصیات و ویژگیهای رفتاری دکتر مصدق از جمله پیری، بیماری، شوریدگی، شوخ طبعی و یکدندگیاش را به مسخره میگرفتند. عکسهایی که از او در مطبوعات آمریکا به چاپ میرسید نیز، هدفی را دنبال میکرد؛ مثلاً او را نشان میدادند [که] سر برشانه وکیلاش در دادگاه، به خواب رفته است و یا مشغول کوبیدن دمپایی به میز مقابل خویش است و یا به صورتی عصبی میخندد. روزنامههای آمریکایی میکوشیدند با چنین نمایشاتی ... [مصدق] را به صورت پیرمرد احمق و نیمه دیوانه جلوه دهند و ... او را در هم بشکنند.»(صفحه 242) این در حالی بود که تا چند ماه قبل، آمریکاییها چنین وانمود میکردند که قصد دارند به دکتر مصدق کمک کنند و در مقابل بریتانیا، جانب او را بگیرند. «فرمانفرمائیان»، سپس به جریانهای پس از برکناری و زندانی شدن دکتر مصدق میپردازد و مینویسد:«پس از حذف مصدق از صحنه سیاست، پیشرفت زیادی در مذاکرات نفتی حاصل شد و دولت ژنرال زاهدی، بلافاصله چهل و پنج میلیون دلار کمک نقدی از ایالات متحده دریافت کرد و پیشنهاد کنسرسیوم نفت را، یعنی همان پیشنهادی که توسط مصدق رد شده بود، دوباره به مذاکره گذاردند.»(صفحه 243)
منبع: دختری از ایران، ستاره فرمانفرمائیان، مترجم: مریم اعلایی، تهران، نشر کارنگ: 1383