«Trevor Noah» کمدین تلویزیونی و مجری برنامه «دیلی شو» با شنیدن خبر اخراج مشاور امنیت ملی ترامپ این عکس را منتشر کرده و نوشته: سبیل‌های جان بولتون پس از اخراج به حالت نیمه برافراشته درآمد. 

 

کارتون اکونومیست از یک شیر (نشان پادشاهی بریتانیا) خسته و از پا افتاده که از هر طرف تحت فشار و‌ کشیده شدن قرار دارد. از یک سو  موافقان خروج (برگزیت) و از سوی دیگر مخالفان خروج. 

 

شامگاه سه‌شنبه هنگامی که نتانیاهو در مراسم حزب «لیکود» میان هم حزبی هایش برای دستاوردهای پوشالی اش سخن می راند، آژیرهای خطر در شهرک‌های صهیونیست‌نشین «عسقلان»، «اشدود» و مناطق دیگر در نزدیکی غزه به صدا درآمد. رویدادی که باعث شد نخست وزیر این رژیم مشهور به «بی بی» از ترس جانش سخنرانی خود را نیمه‌تمام رها و سراسیمه به پناهگاه فرار کند. نتانیاهو برای سخنرانی انتخاباتی به «اشدود» رفته بود. وبگاه اسرائیلی «حدشوت ۲۴» نیز نوشت که پنج فروند موشک از غزه شلیک شده و صدای چندین انفجار در نزدیکی شهرک «روحوفوت» در نزدیکی «تل آویو» شنیده شده است. طبق گزارش این رسانه‌ها، موشک‌هایی از غزه به سمت اشدود و عسقلان و همچنین شهرک‌های صهیونیست نشین دیگر در اطراف غزه شلیک شد و سامانه گنبد آهنین رژیم صهیونیستی تنها توانسته دو موشک را ساقط کند. در همین زمینه، روزنامه "یسرائیل هیوم" نوشت که نتانیاهو پس از خروج از پناهگاه، ویدئوی منتشر شده از صحنه فرار خود را حذف کرد. این رسانه عبری زبان با اعلام این خبر فیلم فرار نتانیاهو به پناهگاه پس از به صدا درآمدن آژیرهای خطر را منتشر کرد. نفتالی بنت وزیر سابق دولت رژیم صهیونیستی درباره تصاویر فرار نتانیاهو گفت: نخست وزیر وسط سخنرانی از پشت تریبون پایین می‌آید زیرا آن ها به سمت او موشک شلیک کردند. این به ذلت درآوردن قومیت ماست. حماس ترس از اسرائیل را متوقف کرده است. حالا نخست‌وزیری که در روز سخنرانی انتخاباتی اش قادر نیست امنیت خود را تامین کند، وعده داده که در صورت پیروزی در انتخابات عمومی سه‌شنبه آینده ۱۷ سپتامبر، حاکمیت رژیم را تا دره اردن و شمال دریای مرده (بحرالمیت) گسترش دهد. سرزمین‌های کرانه باختری رود اردن در قلب اختلافات اسرائیل و فلسطینی‌ها قرار دارد. اسرائیل در این منطقه همچنین در بیت‌المقدس شرقی نزدیک به ۱۴۰ شهرک یهودی‌نشین ساخته است؛ اقدامی که از منظر حقوق بین‌الملل غیرقانونی است.

 

خادم- حزب حاکم «عدالت و توسعه» (آک پارتی) در ترکیه با ریزش تعداد زیادی از اعضای قدیمی مواجه شده است. بسیاری از ناظران منتظرند تا ببینند آیا اردوغان این چالش سیاسی را هم با موفقیت پشت سر می گذارد یا این که موقعیت او دچار تزلزل خواهد شد. عبدا... گل، داوود‌اوغلو و علی باباجان، سیاستمداران و مقامات عالی رتبه پیشین ترکیه، قرار است حزب جدیدی تاسیس کنند. پس از آشکار شدن اختلافات درونی در حزب حاکم «عدالت و توسعه» تاسیس حزب جدید به نظر ناظران سیاسی حتمی می‌رسد. روزنامه «حریت» ترکیه گزارش داده است که در روز دوشنبه ۱۸ شهریور پس از تقریبا پنج ساعت بحث و گفت وگو در میان اعضای رهبری حزب عدالت و توسعه به ریاست اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، تصمیم گرفته شد که داووداوغلو، نخست وزیر سابق و تئوریسین شاخص آک پارتی از حزب اخراج شود. داوود‌‌اوغلو به تازگی از حزب عدالت و توسعه انتقاد کرده بود که از اصول و اهداف اصلی خود دور شده است. او از تصمیم اردوغان مبنی بر لغو انتخابات شهرداری استانبول در مارس امسال در استانبول هم  انتقاد کرده بود. بسیاری از مقامات ارشد حزب حاکم از جمله عبدا... گل، رئیس جمهور پیشین ترکیه و علی باباجان، معاون نخست وزیر سابق این کشور که هر دو از بنیان‌گذاران حزب عدالت و توسعه بوده‌اند نیز این حزب را ترک کرده‌اند. باباجان که در گذشته وزیر اقتصاد ترکیه بوده و یکی از منتقدان برنامه‌های اقتصادی اردوغان است،روز دوشنبه ۱۸ شهریور اعلام کرد که به دلیل «اختلافات عمیق» بین سیاست اردوغان و «اصول، ارزش‌ها و ایده‌های» خود حزبش را ترک کرده است. او در درون حزب عدالت و توسعه ترکیه به جناح لیبرال و موافق اتحادیه اروپا تعلق داشت؛ اما استعفاها به چند تن ذکر شده خلاصه نمی شود. در بحبوحه موج استعفاها، بشیر آتالای، نیهات آرگون و سعدا... آرگین هم استعفا کردند. بشیر آتالای پیش از اختلاف نظر در زمینه دیدگاه های سیاسی با اردوغان و دور شدن از محدوده افراد نزدیک به وی، یکی از طرف های نزدیک به اردوغان به شمار می آمد؛ زیرا زمانی که اردوغان نخست وزیر بود، او معاون وی بود و در دوره بین سال های 2007 و 2011 در سمت وزیر کشور ترکیه فعالیت می کرد. سعدا... آرگین هم تقریبا در همین دوره سمت وزیر دادگستری را بر عهده داشت و نیهات آرگون هم در سال 2013 وزیر صنعت و فناوری بود. حزب عدالت و توسعه در سال‌های نخست فعالیت خود برای اصلاحات سیاسی و اقتصادی تلاش کرده بود و پس از به دست گرفتن دولت در سال ۲۰۰۲ موفق شد اقتصاد ترکیه را از بحران خارج و به مسیر رشد اقتصادی هدایت کند اما از زمان اعتراضات «گزی پارک» در سال ۲۰۱۳ اوضاع فرق کرده است. اردوغان دیگر تحمل انتقادها را نداشته و بعد از کودتای نافرجام در سال ۲۰۱۶ با مخالفان خود مبارزه و با  برقراری سیستم ریاست جمهوری، قدرت را کاملاً در دستان خود متمرکز کرده است. منتقدان می‌گویند که او با افراد انگشت‌شماری از مشاوران و بستگان خود در کاخش محاصره شده و به سختی به حرف کارشناسان دیگر گوش می‌دهد. خودکامگی اردوغان آک پارتی را  به سمت نابودی می کشاند. 

 

 تحولات اخیر لیبی نشان می‌دهد با وجود پیشروی‌ نیروهای «خلیفه حفتر»، در روزهای اخیر اما نیروهای دولت وفاق ملی توانسته‌اند از محورهای مختلف ازجمله جنوب طرابلس، موفقیت‌هایی به دست آورند. فرستاده سازمان ملل در لیبی گفت، ژنرال خلیفه حفتر خروج نظامیانش از طرابلس را مشروط به انتصاب افرادش در برخی مناصب مهم دولتی کرده است.در مقطعی، حمایت‌های برخی کشورها از جمله عربستان و امارات از نیروهای خلیفه حفتر در سایه ممانعت مسکو از تصویب قطعنامه علیه آن‌ها و سکوت واشنگتن در قبال تحولات لیبی، باعث شد تا پیشروی‌ نیروهای دولت طُبرُق در مناطق مختلف این کشور افزایش یابد. به‌گونه‌ای که حفتر تا آستانه تصرف طرابلس نیز پیش رفت. به نظر می‌رسد حامیان ژنرال بلندپرواز لیبی در این مقطع به دنبال اعطای فرصتی به وی بودند تا سیطره خود را بر لیبی گسترش دهد.در چند هفته اخیر اما، افزایش حمایت ترکیه و قطر از دولت وفاق ملی، روند پیشروی نیروهای شرق را متوقف کرد. دیدار فائز السراج با اردوغان و نقش پهپادهای اهدایی ترکیه به دولت وی قابل اشاره است. از سوی دیگر همزمان با رویارویی نظامی‌ نیروهای نیابتی عربستان و امارات در یمن، تحولات لیبی اندکی به حاشیه رفته است. به نظر می‌رسد چالش‌های ریاض و ابوظبی در مناطق جنوبی یمن، تاحدودی باعث کاهش تمرکز آن‌ها بر لیبی شده و این کشور امروز عرصه تام و تمام رقابت‌های بازیگران مختلف شده است. سازگاری یا ناسازگاری منافع کنشگران متعدد درگیر در این منازعه، بی‌ارتباط با تحولات کلان بین آن‌ها در دیگر پرونده‌ها نیست. برای مثال روس‌ها همزمان با ترکیه و عربستان چندین پرونده همکاری دارند که طبیعتاً مؤلفه‌های آن‌ها در نوع کنشگری مسکو در تحولات لیبی نیز اثر دارد.

 

دکترابوذرگوهری مقدم-ترامپ دلیل اخراج مشاور امنیت ملی خود را اختلاف نظر با وی اعلام کرد، اختلاف نظری که طیف گسترده ای از مسائل را شامل می‌شد. بولتون مخالف مذاکره و امتیازدهی به کره شمالی بود و صرفاً خلع سلاح بدون قیدوشرط پیونگ‌یانگ را طلب می‌کرد. همچنین وی مخالف سیاست مماشات ترامپ با روسیه بود و به عنوان فردی نزدیک به نومحافظه کاران، روسیه را برخلاف رئیس خود، دشمن شماره یک آمریکا می‌دانست. بولتون به‌شدت حامی اقدام نظامی علیه مادورو در ونزوئلا بود. همچنین به صراحت و مکرر قبل از انتصاب به سمت مشاور امنیت ملی، سخن از اقدام نظامی علیه ایران را مطرح کرده بود. بولتون سیاست ترامپ در افغانستان و مذاکره با طالبان را به مصلحت نمی‌دانست تا جایی که به همین دلیل به طور اساسی از فرایند مذاکرات کنار گذاشته‌شده بود. علاوه بر این موارد، مخالفت بولتون با حضور و مشارکت آمریکا در سازمان‌های بین‌المللی نظیر سازمان تجارت جهانی، دیوان بین‌المللی دادگستری و نهادهای مختلف سازمان ملل باعث کاهش روند دیپلماسی آمریکا و فاصله گرفتن از متحدان شده است. اختلاف نظر با شخص رئیس‌جمهور و وزارت خارجه و پیشبرد دستور کار شخصی از دلایل مهم برکناری بولتون است اما مهم‌تر از این موارد موفقیت نداشتن و ناکامی‌های متعدد سیاست‌های بولتون نیز سهم مهمی در اخراج وی دارد به‌عنوان‌مثال سختگیری بر چین و ایران نه‌تنها جواب نداده بلکه رفتار این کشورها را تهاجمی کرده است.این اخراج نشان داد عامل شخصیت ترامپ در سیاست خارجی آمریکا پررنگ‌تر از قبل خواهد شد. هرچند گفته می‌شود خروج بولتون باعث کاهش رویکرد نظامی‌گری آمریکا می‌شود اما باید توجه کرد این تغییر در سیاست آمریکا در قبال ایران تغییر محسوسی به وجود نخواهد آورد و آمریکا در قبال ایران همچنان سیاست فشار حداکثری را تعقیب خواهد کرد. بیان این که این اقدام سیگنالی برای مذاکره با ایران است نیز برآمده از نداشتن اطلاع کافی از سیاست داخلی آمریکاست و نباید به این تحلیل دل بست.

 

برکناری بولتون هم نتوانست از روند کاهش محبوبیت «دونالد ترامپ» جلوگیری کند.آخرین نظر سنجی انجام شده از سوی شبکه آمریکایی "ای بی سی نیوز" پس از برکناری "جان بولتون" از سوی ترامپ، نشان می دهد که کاهش محبوبیت رئیس‌جمهور آمریکا در افکار عمومی این کشور همچنان ادامه دارد.محبوبیت ترامپ در تازه ترین نظرسنجى ٦ درصد کاهش یافته و از ٤٤ درصد به ٣٨ درصد رسید.در همین نظرسنجى ؛ مخالفت با ترامپ ٣درصد نسبت به سه ماه قبل افزایش یافته است.