پروژه راه آهن مشهد- بجنورد- گرگان،معطل بانک عامل
اکرم اسعدی- عملیات اجرایی خط ریلی مشهد- بجنورد- گرگان که به گفته مدیرکل دفتر فنی استانداری خراسان شمالی قرار بود اول تیر ماه همزمان از چهار نقطه آغاز شود، آغاز نشد تا بدقولی مسئولان را به رخ بکشد و شرح مثنوی هفتاد من کاغذ این خط ریلی، بی نتیجه، به پایان برسد.تاکنون سه بار عملیات اجرایی این خط ریلی آغاز شده اما آن چه به جایی نرسیده، ریل گذاری بوده است و بس! اردیبهشت ماه امسال وقتی مدیرکل دفتر فنی استانداری خراسان شمالی برای آغاز دوباره عملیات اجرایی این خط ریلی، طبق قرارداد این پروژه، زمان تعیین کرد، تصور می شد این بار دیگر در حد وعده نماند و پروژه اجرایی شود اما این بار نیز این وعده رفت تا مانند گذشته روی کاغذ آرام بگیرد و آغاز عملیات اجرایی این پروژه ملی و زیربنایی در استان به زمانی دیگر موکول شود.
مشخصات پروژه
پروژه احداث راهآهن مشهد- بجنورد- گرگان یک خطه و طول آن ۵۷۰ کیلومتر است. این خط ریلی در راهگذر ریلی شرقی واقع در اتصال CIS (کشورهای مستقل مشترک المنافع) بوده و هزینه ساخت آن بیش از هشت هزار و300 میلیارد تومان برآورد شده و طبق قرارداد، باید 85 درصد مبلغ طرح را سرمایهگذار خارجی یعنی شرکت چینی «سایناهیدرو» و 15 درصد آن را نیز دولت با کارفرمایی آستان قدس رضوی تامین کند.ظرفیت بار این پروژه 6.1 میلیون تن و ظرفیت مسافر این خط ریلی 2.4 میلیون نفر است.ارزش خالص فعلی(NPV) پروژه هزار و 600 میلیارد ریال، نرخ بازگشت سرمایه 6.3 درصد و حداقل نرخ بازگشت آن 5 درصد و دوره ساخت این پروژه پنج ساله و دوره بهره برداری از آن ۲۰ سال است.حداکثر شیب مسیر راه آهن گرگان- بجنورد- مشهد ۱۵ در هزار و پروژه دارای 15 هزار و 800 متر تونل و 7 هزار و 600 متر پل است.تعداد ایستگاههای درجه یک این پروژه چهار عدد، درجه دو، هفت عدد و درجه سه ۳۰ عدد است.همچنین سرعت این طرح برای قطار باری ۱۲۰ کیلومتر در ساعت و برای قطار مسافری ۱۶۰ کیلومتر در ساعت است.
ماجرا چه بود؟
پروژه راه آهن مشهد- بجنورد- گرگان که پس از کش و قوس های فراوان و کشمکش ها بر سر چگونگی تأمین سهم 15 درصدی دولت و نیز پس از انعقاد و ابطال قراردادهای قبلی، بالاخره قرار شد توسط آستان قدس و با فاینانسوری شرکت چینی ساخته شود، باز هم دچار مشکلی جدید شد و حالا مشخص نشدن بانک عامل، دلیل تاخیر در آغاز عملیات اجرایی این پروژه اعلام شده است.مدیرکل دفتر فنی استانداری خراسان شمالی پیشتر گفته بود: خرداد امسال، عملیات اجرایی خط ریلی مشهد- بجنورد- گرگان دوباره شروع می شود. «عنبری» افزوده بود: پس از ابطال قرارداد قبلی این پروژه، قرارداد جدید تهیه شد که مورد موافقت سرمایه گذاران اعم از آستان قدس به عنوان سرمایه گذار داخلی و شرکت چینی به عنوان فاینانسور خارجی و شرکت ساخت راه های کشور قرار گرفت و مقرر شد این قرارداد تا آخر ماه جاری به امضای فاینانسور چینی و وزارت راه و شهرسازی برسد. وی بیان کرده بود: 10 روز پس از امضای قرارداد، عملیات اجرایی پروژه آغاز خواهد شد که طبق وعده های داده شده، در نهایت تا آخر سه ماه نخست امسال، عملیات اجرایی این خط ریلی آغاز می شود. وی افزوده بود: این عملیات به طور همزمان از سه جبهه در مشهد، خراسان شمالی و گرگان آغاز خواهد شد و پیمانکار قول داده است همزمان با مشهد و گرگان در خراسان شمالی نیز کارگاه بزند و کار را آغاز کند.
اجرای پروژه در انتظار انتخاب بانک عامل
مدیرکل دفتر فنی استانداری خراسان شمالی اکنون می گوید: پیمانکار انتخاب و قرارداد، به او ابلاغ شده و ارقام و دیگر ابعاد انجام کار هم مشخص است.«عنبری» می افزاید: تاریخ شروع عملیات اجرایی خط ریلی مشهد- بجنورد- گرگان در قرارداد یکم تیر ماه قید شده است و برای این که کار شروع شود وزارت راه و شهرسازی و پیمانکار دنبال عاملیت بانکی هستند و اگر این موضوع حل شود، عملیات اجرایی آغاز می شود.وی اظهارمیکند: استاندار از طریق وزارت راه و شهرسازی پیگیر است تا بتوانند عاملیت بانک را مشخص کنند و با توجه به این که این موضوع در تهران و از سوی وزیر هم پیگیری می شود، امیدواریم زودتر به نتیجه برسد و بانک عامل مشخص شود.«عنبری» ادامه می دهد: فاینانسور چینی نامه زده و متعهد شده است با وجود این که آمریکا از برجام خارج شده است، این موضوع تاثیری در روند کار آن ها ندارد و تعهد داده است با همان قرارداد و همان رقم کار را انجام دهد.
قرارداد اجرا تنفیذ نشده است
در این میان، مدیرعامل شرکت مسکن و عمران قدس رضوی می گوید: قرارداد اجرای خط ریلی مشهد- بجنورد- گرگان، خرداد ماه از طرف وزارت راه و شهرسازی به آستان قدس به عنوان پیمانکار این پروژه ابلاغ شد اما هنوز تنفیذ نشده است و تا زمانی که تنفیذ نشود، نمی توان عملیات اجرایی آن را آغاز کرد.«محمد رضا رئیسی» می افزاید: زمان تنفیذ قرارداد، زمانی است که بانک های دو طرف مسائل مالی را بین خودشان حل کنند و تأییدها و 85 درصدی که فاینانسور می خواهد تامین مالی کند، به بانک عامل در ایران بیاید.وی بیان می کند: زمانی که پول پرداخت شود عملیات اجرایی قرارداد شروع خواهد شد و تا قبل از تاییدهای مالی بین بانک فاینانس کننده چین، بانک مرکزی ایران و بانک عامل عملیات بانکی، کار اجرایی شروع نمی شود چون منابع مالی آن باید تامین و سپس اجرا شود.وی اظهار می کند: طبق قانون از زمان ابلاغ قرارداد شش ماه فرصت است که تنفیذ انجام شود و برای تنفیذ قرارداد باید بانک چین، بانک مرکزی و بانک عامل همه پای کار بیایند و اقدام ها و توافق های فی مابین را انجام دهند؛ وقتی که توافق ها انجام و پول به پشتوانه بانک مرکزی به حساب بانک عامل واریز شد، آن موقع تنفیذ قرارداد انجام و عملیات اجرایی پروژه آغاز می شود.مدیرعامل شرکت مسکن و عمران قدس رضوی می گوید: یکی از موارد بانک عامل است، چند بانک برای پذیرفتن عاملیت پروژه راه آهن مشهد- بجنورد- گرگان اعلام آمادگی کرده اند و بانک مرکزی باید تصمیم بگیرد که کدام بانک را برای این منظور بپذیرد اما موارد دیگری نیز وجود دارد که بهتر است در گزارش قید نشود.وی می افزاید: امیدوارم این پروژه قبل از پایان شش ماه تنفیذ شود تا بتوان عملیات اجرایی آن را امسال اجرایی کرد.
نکات مهم پرونده
* قرارداد اجرای خط ریلی مشهد- بجنورد- گرگان، خرداد ماه از طرف وزارت راه و شهرسازی به آستان قدس به عنوان پیمانکار این پروژه ابلاغ شد اما هنوز تنفیذ نشده است و تا زمانی که تنفیذ نشود، نمی توان عملیات اجرایی آن را آغاز کرد
* پیمانکار انتخاب و قرارداد به او ابلاغ شده است و ارقام و دیگر ابعاد انجام کار هم مشخص است
* فاینانسور چینی نامه زده و متعهد شده است با وجود این که آمریکا از برجام خارج شده، این موضوع تاثیری در روند کار آن ها ندارد و تعهد داده است با همان قرارداد و همان رقم کار را انجام دهد
* امیدوارم این پروژه قبل از پایان شش ماه تنفیذ شود تا بتوان عملیات اجرایی آن را امسال آغار کرد