خوانندگان محترم! در صفحه 10 روزنامه خراسان، پاسخگوی پرسش های حقوقی شما هستیم. شما می توانید پرسش های خود را در تمام زمینه های حقوقی، از طریق پیامک به شماره 2000999 ارسال کنید. لطفاً در ابتدای متن پیامک حتما کلمه «حقوقی» را قید فرمایید.
پرسش: آیا در قانون برای توهین به شخصیت و تحقیر افراد، جرم انگاری شده است؟ فردی که گرفتار این مشکل شده باشد، چگونه می تواند حق خود را بگیرد؟
پاسخ: توهین یعنی کسی، دیگری را با کلماتی که موجب تحقیر او شود، خطاب کند. توهین می تواند با گفتار، کردار، نوشتار و حتی اشارات دست و چشم و نظایر آن باشد. این جرم، در ماده 608 قانون مجازات اسلامی، مصوب سال 1375، پیش بینی شده است. ماده مذکور مقرر میکند: «توهین به افراد از قبیل فحاشی و استعمال الفاظ رکیک، چنانچه موجب حد قذف نباشد، به مجازات شلاق تا 74 ضربه یا پنجاه هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی خواهد بود.» در صورت وقوع جرم توهین، قربانی جرم، یعنی کسی که به او توهینی شده است، باید برای پیگیری موضوع و تعقیب کسی که توهین کرده است، به دادسرای محل وقوع جرم مراجعه و با ابراز دلایل خود، از جمله شهادت شهود، موضوع را اثبات و مجازات قانونی متهم را تقاضا کند.
پرسش: آیا زن میتواند پس از بخشیدن مهریه، از بخشش خود منصرف شود و تقاضای پرداخت آن را داشته باشد؟
پاسخ: اثر ابرا یا بخشش مهریه، شبیه پرداخت مهریه است. اگر همسر شما در دفتر اسناد رسمی، با تنظیم سند رسمی، مهریهاش را ابرا کرده باشد(یعنی آن را بخشیده باشد)، اعلام انصراف بعدی او اثری ندارد. همچنین، اگر در دفتر اسناد رسمی اقرارنامهای با مضمون دریافت مهریه تنظیم کرده باشد، نمیتواند بعداً دریافت مهریه را انکار کند. در این فرض، اگر زن بعداً مهریه را مطالبه کند، به طور معمول، دادگاههای خانواده بر اساس مفاد اسناد رسمی اقرار یا ابرا رای صادر میکنند اما در صورتی که با تنظیم سند عادی و بدون تنظیم سند رسمی، مهریه ابرا یا اقرار به دریافت آن شود و بعداً زن مهریه را مطالبه کند، دادگاههای خانواده معمولاً درستی یا نادرستی ابرا یا اقرار را بررسی میکنند. اثبات ابرای مهریه، با مدعی آن است. به عبارت دیگر، اگر زن بخشیدن مهریه را انکار کند، مرد باید با استناد به دلایل محکمه پسند (اسناد مکتوب رسمی یا عادی، شهادت، اقرار، سوگند و ...) توافق مورد ادعای خود را اثبات کند. از آنجا که مهریه طلبی مستند به سند رسمی (عقدنامه) است و از سوی دیگر، بخشش مهریه معمولاً تحت فشار و بدون رضایت قلبی زن صورت می گیرد، به طور معمول و جز در مواردی که دلایل قوی و محکمه پسند (مثل سند رسمی ابرا یا اقرار به دریافت مهریه) ارائه شود، دادگاه های خانواده چنین ادعایی (یعنی بخشیدن یا اقرار به دریافت مهریه) را به آسانی نمی پذیرند.
پرسش: وسیلهای را از مغازهای خریدم که معیوب بود. آن را برای مغازهدار بردم و او هم قبول کرد اما چون پول نقد نداشت، روی فاکتور خرید، موضوع را نوشت و امضا کرد. حال وی از دادن مبلغ مد نظر خودداری می کند و مدعی است فاکتور و نوشته او فقط یک تکه کاغذ پاره است. لطفا راهنمایی ام کنید.
پاسخ: ابتدا سعی کنید با مذاکره یا شکایت به صنف مربوط، مشکل خود را حل کنید. اگر مذاکره و بعد از آن مراجعه به صنف مربوط، مشکل شما را حل نکرد، دادخواستی با خواسته الزام به استرداد وجه به شورای حل اختلاف یا دادگاه محل فروشگاه تقدیم کنید. دادخواست خود را در صورتی که مبلغ پرداختی کمتر از 20 میلیون تومان است، به شورای حل اختلاف و در غیر این صورت، به دادگاه تقدیم کنید. در قسمت دلایل و منضمات دادخواست، فاکتور فروش را قید و اگر شاهدی دارید، نام و نشانی شاهدان خود را ذکر کنید. همچنین، اگر بهای کالا را از طریق سیستم بانکی (کارتخوان، چک یا ...) پرداختهاید، گردش حساب خود را هم، پیوست دادخواست کنید. اسناد عادی (مانند فاکتور)، حتی اگر یک تکه کاغذ پاره باشد، معتبر و در دادگاه ها قابل استناد است. در صورتی که طرف دعوا اصالت سند را انکار کند؛ مثلا اظهار کند که سند را امضا نکرده، اثبات اصالت آن با کسی است که به سند استناد میکند. در این حالت، شما می توانید با درخواست ارجاع فاکتور به کارشناس خط یا به وسیله شهادت شهود، صحت و اصالت سند عادی را اثبات کنید.