عصر امروز و همزمان با فرارسیدن سالروز شهادت شهید دکتر مصطفی چمران و روز ملی بسیج اساتید، همایش اساتید بسیجی استان با حضور سردار «حسین سلامی» جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران در مشهد برگزار می شود. رئیس مجمع عالی بسیج اقشار و بسیج اساتید استان با اعلام این خبر گفت: این برنامه، ساعت ۱۷ امروز در دانشکده علوم دانشگاه فردوسی مشهد برگزار می شود.

اولین گام تشکیلاتی با هدف پرورش دانشجویانی از جنس شهید چمران، اوایل سال 75 در دانشگاه فردوسی مشهد شکل گرفت. تشکیلاتی که به صورت خودجوش و به دور از بوروکراسی اداری، فعالیت خود را برای تحقق فرمایش های امام راحل و رهبر انقلاب اسلامی آغاز کرد تا به فرموده امام خمینی (ره) دانشجویانی در تراز شهید چمران تربیت کند. در گفت و گو با دکتر «مجتبی بذرافشان مقدم» به عنوان نخستین مسئول بسیج اساتید دانشگاه فردوسی مشهد، به تشریح جزئیاتی درباره پیشینه و نحوه راه اندازی بسیج اساتید دانشگاه فردوسی مشهد پرداختیم.بذرافشان درباره فلسفه شکل گیری بسیج اساتید و اهمیت آن می گوید: توسعه و رشد فرهنگی و علمی جامعه با توجه به ارزش ها و اصول مکتب اسلام یکی از ضرورت های اجتناب ناپذیر است که از ابتدای انقلاب اسلامی به ویژه انقلاب فرهنگی وجود داشته و همیشه فرهیختگان و نخبگان جامعه را به خودش مشغول داشته است به طوری که در هر مناسبت و برنامه ای بتوانند چاره اندیشی و برنامه ریزی و برای اعتلای فرهنگی و اجتماعی کشور تلاش کنند. حضرت امام خمینی (ره) به استادان دانشگاه ها فرمودند: «بدانید چنان چه دانشگاه را بسازید، کشور را بیمه کرده اید.» مقام معظم رهبری نیز بارها ضرورت اسلامی شدن دانشگاه ها را گوشزد کرده بودند. در همین راستا، در سال 75 با مقدمه ای که از سالیان قبل با فعالیت های بسیج دانشجویی در مشهد مقدس شکل گرفته و  به سراسر کشور انتشار یافته بود، تاکید شد که بسیج اساتید در دانشگاه ها ایجاد شود.
تشکیلاتی که نمونه ای نداشت
به گفته وی، این یک حرکت خودش و برآمده از دغدغه های استادان و فعالان بسیج دانشجویی دانشگاه های خراسان بزرگ بود که  با بحث های اولیه درباره شکل گیری هسته های علمی در دانشگاه ها آغاز شد، این که این هسته های علمی با چه ترکیبی از استادان و دانشجویان شکل بگیرد. ایده بسیج اساتید در ابتدای سال 75 شکل گرفت. آن زمان این تشکیلات به عنوان اولین تشکیلات بسیج اساتید در کشور که نمونه ای در هیچ دانشگاهی نداشت، در دانشگاه فردوسی مشهد آغاز به کار کرد. بذرافشان یادآور می شود: آن زمان چون تشکیلاتی به نام بسیج اساتید وجود نداشت مسئول وقت بسیج دانشجویی استان جناب آقای علی سهیلی، اولین حکم بسیج اساتید را صادر کرد چون هیچ کس این مسئولیت را نمی پذیرفت. وقتی این حکم صادر شد با یکی از مدیران دانشگاه برای امکانات و اتاق صحبت کردم، رئیس وقت دانشکده علوم تربیتی که معاون مالی وقت دانشگاه هم بود، اولین سوالی که پرسید این بود که «این چه تشکیلاتی است و حکم را چه کسی امضا کرده است؟» آن زمان این تشکیلات تا این اندازه ناشناخته بود اما با کمک دوستان و با چند هدف مشخص، بسیج اساتید را شکل دادیم که مهم ترین اهداف ما، احیا، حفظ و تحکیم ارزش های اسلامی و اعتلای تفکر و فرهنگ بسیجی در دانشگاه، توسعه فرهنگ تحقیق و پژوهش و استفاده بهینه از توانایی اعضای هیئت علمی دانشگاه ها، توسعه اسلامی در همه زمینه ها تا نیل به خودکفایی و ایجاد تمدن بزرگ اسلامی بود. وی با یادآوری نام هایی که آن زمان برای شکل گیری این تشکیلات تلاش کردند، می افزاید: علی سهیلی مسئول وقت بسیج دانشجویی استان، دکتر امیر فرهادیان که بعد از آقای سهیلی مسئولیت بسیج دانشجویی استان را بر عهده گرفت و آقای احمدآبادی از مجموعه بسیج دانشجویی وقت که کمک جدی برای شکل گیری بسیج اساتید داشت، در این باره بسیار کمک کردند.بذرافشان با بیان این که بعد از شکل گیری بسیج اساتید، اقدام به شناساندن این تشکیلات و جذب نیرو کردیم، خاطرنشان می کند:  تشکیل اولین شورای بسیج اساتید دانشگاه فردوسی از مهم ترین اقدامات ما در آن دوره بود که اعضای شورای بسیج اساتید وقت را دکتر طالبیان شریف به عنوان مسئول اداری و مالی، دکتر محمدتقی قبولی مسئول فرهنگی بسیج اساتید و دکتر سعید مرتضوی، مسئول پژوهشی بسیج اساتید دانشگاه تشکیل می‌دادند. در واقع هسته اولیه بسیج اساتید در اولین دانشگاه کشور با این ترکیب شکل گرفت که بعدها دکتر سیدین و دکتر صادق علمی هم اضافه شدند.
تشکیلات سازمان یافته ای نداشتیم اما...
رئیس سازمان بسیج اساتید خراسان رضوی با یادآوری فعالیت های عمده ای که در سال های اولیه شکل گیری بسیج اساتید می‌توان به آن اشاره کرد، می گوید: یکی از جلساتی که در سال 76 برگزار شد، با هدف شناسایی بسیج اساتید و عضوگیری در 13 تیرماه آن سال بود که اعلام موجودیت رسمی بسیج اساتید در یک دانشگاه دولتی بزرگ، یعنی دانشگاه فردوسی در این تاریخ انجام شد. بعد از عضوگیری برای برگزاری اولین همایش «شهید دکتر چمران، اسوه استاد بسیجی» در 31 خرداد 77 برنامه ریزی شد. در همایش «شهید دکتر چمران، اسوه استاد بسیجی» آیت ا... طبسی، تولیت فقید آستان قدس رضوی برای اولین بار در دانشگاه فردوسی مشهد حضور یافت و به عنوان مهمان ویژه همایش، سخنرانی داشت. او اضافه می کند: ما در آن زمان تشکیلات سازمان یافته ای نداشتیم و دعوت از بزرگان و مدیران کشوری مستلزم وجود تشکیلات خاصی بود اما ما شروع کردیم به نامه زدن. علاوه بر مرحوم آیت ا... طبسی، آقای محمدعلی نجفی که در آن دوره معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه بودند، مهندس مهدی چمران برادر شهید که آن موقع معاون فرهنگی ستاد کل نیروهای مسلح بودند، برخی از روسای دانشگاه ها همچون آقای امراللهی رئیس دانشگاه خواجه نصیر و دکتر سرافراز رئیس وقت دانشگاه فردوسی مشهد و استادان و دیگر مدیران استانی در این همایش شرکت کردند.
نامه دلگرم کننده رهبر انقلاب
بذرافشان می گوید: بعد از این که این نشست را برگزار کردیم گزارشی تنظیم و خدمت مقام معظم رهبری و بسیاری از مسئولان وقت ارسال شد. جالب این که اولین و تنها جایی که به این نامه جواب دادند دفتر مقام معظم رهبری بود. ایشان پی نوشتی را مرقوم فرموده بودند که با امضای آیت ا... محمد گلپایگانی برای ما ارسال شد و تشکیلات بسیج اساتید را دلگرم کرد. با این حمایت و دلگرمی، تشکیلاتی که در مشهد پا گرفته بود به مرور به دانشگاه های سراسر کشور هم سرایت کرد و آن ها نیز اقدام به تشکیل بسیج اساتید کردند. او خاطرنشان می کند: سال 78 دانشگاه علم و صنعت تاسیس تشکیلات بسیج اساتید را پیگیری کرد و بعد از آن هم دانشگاه اصفهان. دانشگاه علم و صنعت مکاتبه ای با مقام معظم رهبری داشتند و گزارشی ارائه دادند که در همان سال، رهبر انقلاب  پیامی برای دوستان ما در بسیج اساتید دانشگاه علم و صنعت هم مرقوم فرمودند.وی با اشاره به شکل گیری تدریجی مقدمات ساختار بسیج اساتید در کشور طی سال 79 یادآور می شود: در سال 78 توسط بسیج دانشجویی آن زمان که به عنوان بسیج دانشگاه ها فعالیت می کرد، چندین اساسنامه تنظیم و ویرایش شد. یکی از کارهایی که در آن سال انجام دادیم ویرایش چهارم اساسنامه بسیج اساتید در تشکیلات بسیج دانشگاه های استان خراسان بود. اولین مسئولی هم که در کشور به عنوان رئیس بسیج اساتید در سال 79 معرفی شد دکتر کامران، نماینده وقت مجلس اصفهان بود. با پیگیری هایی که شد، در نهایت در سال 1380 شورای عالی انقلاب فرهنگی با تشکیل بسیج اساتید در دانشگاه ها موافقت کرد و مصوبه آن به دانشگاه های سراسر کشور ابلاغ شد.

چمران؛ استاد تراز انقلاب اسلامی
دکتر جلیل دارا / معاون فرهنگی و اجتماعی سازمان بسیج اساتید کشور
شهید مصطفی چمران الگوی تمام عیار علم و ایمان بود؛ کسی که هم در عرصه علم و دانش با رویکردی جهادی و بسیجی قدم در مسیر آبادانی ایران اسلامی برداشت و هم با تزکیه نفس و به کارگیری تقوای الهی نمونه بارز استاد متعهد و انقلابی شد. مجاهدت شهید چمران در دفاع از خاک و هویت خود نیز مثال زدنی است. زمانی که گروهی از مدعیان دانشگاهی و روشنفکر دفاع از هویت ایرانی در خارج از ایران و با تعصبی وطن دوستانه بر طبل دفاع از خاک و میهن می کوبیدند اما جای آن ها در صف مجاهدان نبرد با متجاوزان و متعرضان این خاک و سرزمین خالی بود، شهید چمران در اولین خاکریز نبرد، با دشمنان ایران و انقلاب می جنگید؛ کسی که در آن زمان در همان محیطی که مدعیان وطن دوست حضور داشتند، جایگاه علمی بسیار بالاتری از آن ها داشت. شخصیتی که به بیان رهبر فرزانه انقلاب اسلامی، در وجود خود تضادهای دروغین علم و ایمان، سنت و تجدد و علم و عمل را بی معنا کرده بود. معاون فرهنگی و اجتماعی سازمان بسیج اساتید کشور یکی از اقدامات اصلی خود را تبیین شاخص های استاد تراز انقلاب اسلامی قرار داده است و هر سال به مناسبت روز شهادت شهید چمران، گردهمایی استادان بسیجی با هدف تبیین شخصیت والای این شهید بزرگوار برگزار می شود.

ماموریت های استادان بسیجی
دکتر محمدرضا ابن الدین حمیدی جانشین سازمان بسیج کشور
سازمان بسیج اساتید کشور با به‌کارگیری نیروهای متخصص در زمینه‌های مختلف به دنبال آن است که نقش مؤثر خود را در رفع مشکلات کشور به ‌خوبی ایفا کند. در دوره جدید مدیریت سازمان بسیج اساتید، تغییر نظام مسئله‌شناسی، خروج از مناسبت‌زدگی‌ها و شکل‌گیری اندیشکده‌های راهبردیِ رصد مسائل جامعه و دانشگاه در صدر اولویت‌های این سازمان قرار گرفته است. در پاسخ به چیستی ماموریت های استادان بسیجی برای حفاظت از کشور یا انقلاب اسلامی در شرایط کنونی، رویکردی پیشگیرانه و رو به جلو با نگاه به آینده انقلاب اسلامی در دستورکار سازمان قرار دارد. در این رویکرد، استادان با دارا بودن سه ظرفیت ذاتی؛ آموزشی، پژوهشی و تربیتی به گونه ای در فعالیت های بسیج به کارگیری می شوند که امکان بهره گیری از این توانایی برای حفاظت از کشور و انقلاب اسلامی فراهم آید. در این باره سازمانی جدید به نام «اندیشکده راهبردی» طراحی شده است تا ظرفیت بالقوه استادان دراین مسیر، اثر بخش و در راستای حل مسائل انقلاب اسلامی و کشور استفاده شود. شاید بتوان گفت بسیج اساتید، غنی ترین و پای کارترین سرمایه انسانی نخبگانی را در اختیار دارد و بارها به مسئولان کشور اعلام کرده ایم و دوباره اعلام می کنیم که برای جامعه سازی و جامعه داری و حل مشکلات مردم، تمام توان خود را در طبق اخلاص قرار دهند و با تعریف یک سازو کار ساده و البته حساب شده به رفع مشکلات کمک کنند. بسیج اساتید متشکل از نخبگان و استادانی با دانش های تخصصی و مهارت های کاربردی متنوع و گوناگون و همچنین انگیزه های الهی، انسانی و رویکردهای جهادی است که این جمع نخبگانی را از سایر تشکل های نخبگانی متمایز کرده است. این یک ظرفیت استثنایی است، ما همه استادان علاقه مند به میهن و پیشرفت کشور با هر نوع ذوق و سلیقه سیاسی را بسیجی می دانیم و دست آن ها را برای کمک در حل مشکلات مردم و جامعه می فشاریم. به لطف خدا با اعلام رویکرد جدید بسیج اساتید و تبیین نگاه حل مسائل، استادان دانشگاه ها اقبال خوبی به عضویت در بسیج دارند و قطعا اگر نهادهای حاکمیتی و دولت این فرصت را قدر بدانند می توان اتفاقات خوبی را در همه عرصه های جامعه رقم زد.به اجمال باید به این نکته نیز اشاره کرد که واقعی کردن آمار، بررسی نقاط ضعف، جذب و اصلاح رویکرد جذب، شبکه سازی در سراسر کشور، تعامل با نهادهای دولتی، نظامی و علمی در سطح کلان کشور و استان ها از جمله سیاست های بسیج اساتید در حوزه معاونت سرمایه انسانی این تشکل است.

شاخصه های شهید چمران
دکترسید محمدرضا مرندی معاون تحلیل و بررسی سازمان بسیج اساتید کشور
چندین شاخصه و ویژگی شهید چمران، او را به یک الگوی برتر برای استادان تبدیل کرده است. تلاش و جهد علمی بسیار، یکی از شاخصه های شهید چمران است و تقوا و پرهیزگاری، دیگر شاخصه او. آن شهید همواره در دوران دبیرستان و دانشگاه به عنوان نوجوان و جوانی متدین و پایبند به تکالیف و فرایض دینی شناخته می شده است. همچنین شاخصه برجسته دیگر این شهید، احساس مسئولیت اجتماعی و انقلابی اوست. شهید چمران هیچ گاه زندگی خود را صرفا از نگاه تأمین رفاه برای خود نمی دید بلکه به دنبال رفع مشکلات علمی، عملی و اجتماعی جامعه بود. این شاخصه وی را در مهاجرت او از آمریکا به فلسطین و لبنان علی رغم مخالفت جدی همسر آمریکایی اش می توان دید. هنگامی که احساس کرد رزمندگان فلسطینی به کمک امثال او نیاز دارند و زمانی که امام موسی صدر را نیازمند یاری دید، به منظور انجام وظیفه اجتماعی و انقلابی خود از همه تعلقات خویش گذشت. در حالی که مدرک دکترای فیزیک پلاسما داشت و می توانست مرفه ترین زندگی را در آن سوی مرزها داشته باشد همه را پشت سر گذاشت تا به انجام وظیفه اسلامی، انسانی و انقلابی خود بپردازد. هنگامی که انقلاب اسلامی در ایران به پیروزی رسید بار دیگر تمامی تعلقات خود را رها کرد و به ایران آمد تا در کنار یاران انقلاب و نهاد تازه تأسیس سپاه پاسداران به پاسداری از کیان نظام نوپای جمهوری اسلامی که مورد هجمه گروهک‌های ضد انقلاب در کردستان قرار گرفته بود، بپردازد.

باید باری از روی دوش مردم برداریم
دکتر محمد شفیعی‌فر معاون پژوهشی سازمان بسیج اساتید کشور
دانشگاه مسئولیت مدار و استاد مسئول، تفاوتش با دانشگاه و استاد صرفاً علمی، در جامعه محوری است. مسئولیت این دانشگاه و استاد، ارتقای سطح ارتباطی و پیوند دانشگاه با جامعه و مسائل مبتلابه کشور است. مرجعیت دانشگاه و استاد در جامعه، بسته به کار ویژه و فایده ای است که استاد برای جامعه دارد و احیاناً باری که از روی دوش مردم برمی دارد. پژوهش صرفاً برای ارتقای مرتبه و بالا بردن کیفیت آموزش نیست بلکه استاد باید از فرصت پژوهش در دانشگاه که ضرورتاً باید انجام شود، استفاده کند و باری از دوش مردم و جامعه بردارد بنابراین جهت پژوهش و تتبع عوض می شود، نیازمحور می شود و هر فرد و هر استادی که با این نیت و هدف، پژوهش می کند همچون شهید والامقام دکتر چمران، یک بسیجی است. بسیجی به پرونده و اسم نیست، به کار جهادی و معطوف به نیازهای جامعه است.

امروز به آموزش های تمدن ساز نیاز داریم
دکترسیدابراهیم سرپرست سادات، معاون آموزشی سازمان بسیج اساتید کشور
وظایف استادان چیزی غیر از آموزش، پژوهش و تربیت نیست اما مختصات این ها را باید در شرایط کنونی درست تشخیص داد. شرایط کنونی اهمیت ویژه ای دارد، شرایطی جدی که در واقع یک جنگ به ظاهر بی سر و صداست ولیکن جنگ تمام عیار جبهه حق و باطل که از وجوه فرهنگی به وجوه اقتصادی سرایت کرده است. در چنین شرایطی پژوهش ها باید ناظر بر حل مسائل معرفتی و عینی کشور و جامعه و همچنین منافع و مصالح کلی امت اسلامی باشد. آموزش ها باید جهت های جدیدی پیدا کند، امروز به آموزش های تمدن ساز نیاز داریم. آموزش ها باید استعلایی باشد، ذهن کنجکاو، پرسشگر و مهارت پرور تربیت کند، نه ذهن مکانیکی و ماشینی. ما محتاج تربیت دانشجویانی هستیم که منطقی باشند، دارای هوش اجتماعی، تفکر تطبیقی و بدیع، تفکر محاسباتی با سوادِ رسانه های جدید، ذهن طراح و توانمند به مشارکت های واقعی و مجازی باشند. در موضوع تربیت، جدا از مواردی نظیر کمک به رشد فضایل اخلاقی دانشجویان بر اساس ایمان و تقوا، تحکیم مودت و برادری ایمانی و تقریب و همبستگی که همیشه مورد تأکید است، «امید» و «هویت» نیز به طور جدی باید مورد اهتمام باشد. برنامه معاونت آموزش بسیج اساتید کشور، انجام نیاز سنجی مستمر و دوره ای برای تعیین نوع و کیفیت آموزش های مورد نیاز استادان بسیجی در مراکز، اندیشکده ها و کانون ها، ارائه پیوست آموزشی برای اندیشکده های تخصصی بسیج اساتید، ارائه برنامه آموزشی به استادان در بدو ورود، برنامه آموزشی تربیتی، بصیرتی و سیاسی، تقویت ارتباط و گفت وگوی استادان با دانشجویان و کمک به تقویت حلقه های علمی برای تحقق غایی نظام تربیتی استاد و دانشجوست.