10 گام بلند دنیای فناوری در 4 دهه اخیر
از ظهور اینترنت تا فراگیری هوش مصنوعی، تحولات بزرگی در حوزه فناوری رخ داده که زندگی انسانها را دگرگون کرده است
۴۰ سال پیش، اپل با معرفی نخستین کامپیوتر شخصی خود به نام «مکینتاش»، نقطه عطف مهمی در زندگی بشر رقم زد. اما از آن روزگار تا امروز، سرعت پیشرفتها و نوآوریهای تکنولوژیک به شدت افزایش یافته و ابداعات و اختراعات زیادی از راه رسیده و زندگی انسانها را متحول کردهاند. با توجه به شتاب شگفتانگیز پیشرفتهای فناوری در دهههای گذشته، گاهی درک تحولات و اهمیت آنها دشوار میشود. در این مطلب اما قصد داریم برخی از برجستهترین و بزرگترین اختراعات بشر را که از زمان عرضه مکینتاش به بعد، نقش مهمی در زندگی انسان ایفا کردهاند به نقل از «گجت نیوز» بررسی کنیم.
1. شبکه جهانی اینترنت 1993
با اینکه درباره زمان دقیق تولد اینترنت بحثها و اختلافنظرهای زیادی وجود دارد، اما در هر حال باید بدانیم که این اینترنت بود که امکان دسترسی همگانی به اطلاعات در بستر وب را فراهم کرد؛ چیزی که به شکلگیری و کاربست اینترنت بهشکل امروزی منجر شد. تیم برنرزلی، دانشمند بریتانیایی در سال ۱۹۹۳ شبکه جهانی وب را بهعنوان یکی از بزرگترین اختراعات بشر ایجاد کرد و در دسترس همگان قرار داد. چیزی که سرآغاز ارتباطات مدرن و آنلاین، تجارت الکترونیک و اقتصاد دیجیتال بود.
2. وای فای 1997
ابداع وای فای نیز از جمله مهمترین و بزرگترین اختراعات بشر بود که در سال ۱۹۹۷ عرضه شد و وضعیت دسترسی به اینترنت را بهکلی متحول کرد. در واقع با وجود وای فای دیگر نیاز به اتصال به اینترنت بهصورت کابلی برای همیشه از بین رفت. باید بدانید که بدون وجود وای فای و با اتکا به سیستمهای سنتی اتصال به اینترنت، هرگز امکان نداشت سطح دسترسی به اینترنت به میزان امروزی برسد. حالا وای فای به یک عنصر کلیدی در شبکه ارتباطات جهانی در دنیای مدرن ما بدل شده است.
3. گوگل۱۹۹۸
موتور جستوجوی گوگل که در سال ۱۹۹۸ معرفی شد از مهمترین اختراعات بشر در دهههای اخیر محسوب میشود. گوگل بهشیوهای نظاممند، روش دسترسی به اطلاعات را برای افراد متصل به اینترنت متحول کرد و سبب شد تا به سادهترین و بهترین روش، بتوان به مقصود مد نظر خود در وب رسید.البته که گوگل بعدها رقبای مهمی از جمله بینگ، بایدو و یاهو پیدا کرد، اما هنوز که هنوز است گوگل بزرگترین، بهترین و پرکاربردترین موتور جستوجوی جهان محسوب میشود.
4. شبکه های اجتماعی۲۰۰۴
شاید هیچگاه اینطور به آن نگاه نکرده باشید، اما شبکههای اجتماعی پرتعدادی که امروزه بخشی عادی از روزمرگی همه ما محسوب میشوند، خود در سال ۲۰۰۴ یکی از بزرگترین اختراعات بشر محسوب میشدند.در سال 2004 پلتفرم MySpace بهعنوان نخستین شبکه اجتماعی معرفی شد و تعداد کاربران آن در بهترین حالت به یک میلیون نفر در ماه رسید. بعد از این بود که پلتفرمهای محبوب و پرشماری از جمله فیسبوک، اینستاگرام، واتساپ، تلگرام، تیک تاک و غیره از راه رسیدند و شیوههای ارتباط جمعی را در بستر مفاهیم نوینی، بازتعریف کردند. البته که سطح دسترسی این برنامهها به اطلاعات شخصی کاربران و شیوههای درآمدزایی و تبلیغات در آنها، همواره از بحثوجدلهای داغ سالیان اخیر بوده است.
5. آیفون ۲۰۰۷
حدود 16 سال بعد از معرفی نخستین گوشی موبایل، اپل با معرفی آیفون که تماس تلفنی، دستگاه پخش موسیقی، دوربین و ارتباط اینترنتی را در بسته ای یکجا ارائه میداد، دنیای موبایل را بهشکل موثری متحول کرد.اپل استانداردهای جدیدی را وارد دنیای گوشی های هوشمند کرد که به افزایش استفاده کاربران از گوشی های هوشمند منجر شد. استانداردهایی که برخی از آنها حتی تا امروز هم، بدون تغییر در همه گوشی های هوشمند باقی ماندهاند.
6. بیت کوین ۲۰۰۹
شبکه ارتباطات مالی آنلاین و پرداختهای دیجیتالی مدرن، اولین بار و در اواخر دهه ۱۹۵۰ میلادی، با معرفی کارتهای اعتباری پایهریزی شد. در حالی که این شبکه تا سالهای آغازین دهه ۲۰۰۰ به گسترش خود ادامه داد و به نظر بهترین شیوه نقلوانتقالات مالی بهنظر میرسید، اختراع بیت کوین در سال ۲۰۰۹ این تصورات را دگرگون کرد و عصر جدیدی از تراکنشهای امن، سریع و کمهزینه دیجیتال را آغاز کرد. بیت کوین بهعنوان یکی از بزرگترین اختراعات بشر و ارزی که امروزه از آن بهعنوان پادشاه ارزهای دیجیتال یاد میشود، شیوه و سیستم پرداخت جدیدی را معرفی کرد که کاملا از سیستمهای سنتی پیشین مستقل بود. فناوری زیربنایی سیستم پرداخت جدیدی که بیت کوین معرفی کرد، فناوری بلاکچین بود که بستری شفاف، ایمن، سریع و غیرمتمرکز را برای پرداختهای همتا به همتا عرضه میکرد.
7. واقعیت مجازی ۲۰۱۴
یکی از بزرگترین اختراعات بشر که در سالیان پایانی دهه ۲۰۲۰ بیشتر مورد توجه قرار گرفت، واقعیت مجازی بود. نقطه عطف واقعیت مجازی یا VR اما به سال 2014 و زمانی مربوط است که کمپانی بزرگ فیسبوک با پرداخت 2 میلیارد دلار شرکت Oculus VR را خریداری کرد و این سرآغازی شد برای تلاشهای این شرکت جهت دسترسی عمومی به واقعیت مجازی.در ادامه این مسیر، شرکتهای بزرگ دیگر مانند سونی، سامسونگ و گوگل نیز محصولات واقعیت مجازی خود را عرضه کردند. از جمله گوگل، Cardboard را که یک نمایشگر ارزانقیمت برای گوشی های هوشمند بود عرضه کرد؛ محصولی که البته حالا تولید آن متوقف شده است. البته امروزه فیسبوک یا متا بهطور جدیتری در مسیر توسعه واقعیت افزوده عمل میکند و اولین هدستهای واقعیت مجازی Oculus Rift هم در سال 2016 به دست مشتریان رسیدند.
8. خودروهای خودران ۲۰۱۵
در مسیر پیشرفتهای تکنولوژیک بشر در دهههای گذشته، برخی ایدههای خیالی از داستانها و فیلمهای علمی تخیلی نیز راه خود را به زندگی انسان باز کردهاند. خودروهای خودران یکی از این ایدهها بودند و بررسیها نشان میدهد که تا سال ۲۰۲۵ حداقل دو سوم خودروهای سواری دنیا، از قابلیت رانندگی خودکار یا نیمهخودکار برخوردار هستند. گفتنی است، اولین بار کمپانی تسلا در سال 2015 با معرفی فناوری Autopilot که ویژگیها و قابلیتهای شگفتانگیزی داشت، فناوری خودرو خودران را وارد عصر جدیدی کرد.
9. محاسبات کوانتومی ۲۰۱۹
محاسبات کوانتوامی در سال 2019 به لحظه مهمی رسید. در اکتبر 2019، پردازنده Sycamore گوگل توانست با حل یک مسئله ریاضی با سرعتی بالاتر از همه ابررایانههای دنیا، برتری کوانتومی خود را اثبات کند.فناوری محاسبات کوانتومی را میتوان در امور گوناگونی استفاده کرد و از تاثیرات آن در صنایع مختلف بهرهبرداری کرد. طرح اقتصاد کوانتومی مجمع اقتصاد جهانی قرار است بستری برای دسترسی همگانی و ارزشمحور افراد به منابع کوانتومی را بهنحوی فراهم کند که به توزیع عادلانه و جلوگیری از شکاف کوانتومی منجر شود.
10. هوش مصنوعی 2022
هوش مصنوعی نیز از جمله بزرگترین اختراعات بشر محسوب میشود. این فناوری اگرچه تا پیش از سال 2022 نیز وجود داشت و در برخی لوازم الکترونیکی و گجتهای دیجیتال کاربرد داشت، اما ظهور برنامههای کاربردی و همگانی هوش مصنوعی از جمله چتباتهایی مانند ChatGPT، تغییر بزرگی در فهم عمومی از هوش مصنوعی ایجاد کرد. کمپانی OpenAI با معرفی ChatGPT موفق شد در تنها هفت روز بیش از یک میلیون کاربر بهدست بیاورد و از این نظر، رکورد همه برنامههای عمومی پیشین را شکست و به سریعترین برنامه مصرفی تاریخ بدل شد. در همین سال، DALL-E 2 نیز بهعنوان یک ابزار هوش مصنوعی تبدیل متن به تصویر رونمایی شد و از اقبال ویژهای برخوردار شد.