نُتنویسی روی بوم نقاشی!
درباره آهنگ هایی که با الهام از تصویرگری نقاشان بزرگ ساخته شدند
ترجمه: یاسمین مشرف – هنر ریشه در جان و سرشت آدمی دارد و از روح او نشأت میگیرد؛ به همین دلیل میتوان میان انواع هنر، رابطهای تنگاتنگ یافت و هنرمندانی را پیدا کرد که در چند عرصه هنری، همزمان فعالیت میکنند. همچنین، میتوان هنرمندانی را پیدا کرد که با الهام از آثار هنرمندان دیگر رشتهها، اثری بدیع و جدید پدید آوردهاند. در این میان نقاشی و موسیقی، همواره رابطهای تنگاتنگ با یکدیگر داشتهاند. برخی از بزرگترین شاهکارهای موسیقی، الهامبخش آثار بزرگ نقاشی بودهاند و برعکس، برخی از بزرگترین آثار نقاشی جهان با الهام از موسیقی ساخته شدهاند. مواردی که در ادامه میآید، نمونههایی از این آثار است.
نقاشی موج بزرگ کاناگاوا
قطعه دریا
«موج بزرگ کاناگاوا» را شاید بتوان شاخصترین اثر هنری ژاپنی دانست. این نقاشی بهعنوان یکی از بحثبرانگیزترین و معروفترین نقاشیهای جهان شناخته میشود. این اثر، اولین کار «اوکی یوئه» یا چاپ کلیشه چوبی از مجموعه ۳۶ چشمانداز کوه فوجی ژاپن، اثر کاتسوشیکا هوکوسایی نقاش و چاپگر ژاپنی است. هوکوسایی این مجموعه را بین سالهای ۱۸۳۰ تا ۱۸۳۳ و با تکنیک چاپ چوب روی کاغذ خلق کرد. تمام ۳۶ اثر این مجموعه، زوایای مختلفی از کوه فوجی را نمایش میدهند. گفته میشود کلود دبوسی، آهنگساز معروف فرانسوی که گرایشهای شرقشناسانهاش را در برخی آثار خود به نمایش گذاشته، در ساخت اثر ارکسترال «دریا» از این نقاشی الهام گرفته است.
نقاشی جزیره مردگان
شعر سمفونیک جزیره مردگان
آرنولد بوکلین نقاش سوئیسی و یکی از نامهای برجسته جنبش هنری سمبولیسم در اواخر قرن نوزدهم است. برخی، جزیره مردگان را محبوبترین اثر او میدانند. بوکلین بین سالهای 1880 تا 1886 پنجنسخه از این نقاشی را خلق کرد. همه این پنج نسخه، یک صحنه را به نمایش کشیدهاند: یک جزیره سنگی متروک با مجموعهای از درختان سرو و یک قایق پارویی کوچک که یک تابوت و فردی سوگوار در لباس سفید را به تصویر کشیده است. تابلوی جزیره مردگان، الهامبخش چند نقاشی دیگر، آثار ادبی، نمایشنامهها، فیلمها، مجموعههای تلویزیونی و موسیقی بوده است. شاید مشهورترین اثر الهام گرفتهشده از نقاشی جزیره مردگان، شعر سمفونی «جزیره مردگان»، اثر سرگئی راخمانینوف باشد. راخمانینوف این قطعه را بعد از دیدن بازتولید سیاه و سفید نقاشی در فرانسه، در سال 1907 ساخت. وقتی بعدها پیانویست-آهنگساز بزرگ روس، نقاشی اصلی را دید، اظهار کرد که اگر رنگ اصلی نقاشی را دیده بود، احتمالاً شعر سمفونی را نمینوشت!
نقاشی ماجرای ریک
اپرای ماجرای ریک
ماجرای ریک، مجموعهای شامل هشت نقاشی و حکاکی اثر ویلیام هوگارت، نقاش و حکاک انگلیسی است. این مجموعه روایتگر داستان زندگی مرد جوانی به نام راک ول است. ایگور استراوینسکی، آهنگساز ، نوازنده پیانو و رهبر ارکستر روس، این تابلوها را در سال 1947 در نمایشگاهی در شیکاگو دید و اپرای «ماجرای ریک» را که اپرایی در سه بخش است، کم و بیش بر اساس روایت این نقاشیها ساخت.
نقاشی تمثیل بهار
سمفونیک سه گانه بوتیچلی
«پریماورا» یا تمثیل بهار، نقاشی ساندرو بوتیچلی، هنرمند پرآوازه ایتالیایی دوره رنسانس است. پریماورا با تکنیک چسبرنگ روی پنل چوبی خلق شدهاست. بیشتر منتقدان برآنند که پریماورا با به تصویر کشیدن فرشتگان در باغی پر از گل و گیاه، تمثیلی از بهار و زایش است. برخی نیز آن را نمادی از عشق نوافلاطونی دانستهاند. این نقاشی، اوتورینو رسپیگی، آهنگساز ایتالیایی را در سال 1927به ساخت سمفونیک «سهگانه بوتیچلی» تشویق کرد.
تصویرگریهای ویکتور هارتمان
نت پیانو تابلوهای نمایشگاه
ویکتور هارتمان نقاش، مجسمهساز و معمار اهل روسیه بود. چندی پس از مرگ هارتمان، به منظور یادبوش نمایشگاهی از کارهای آبرنگ و طراحیهای وی برگزار شد. بازدید از این نمایشگاه، مودست پتروویچ موسورگسکی بزرگترین درامپرداز موسیقی روسیه را بر آن داشت تا رشتهای از قطعههای پیانو را به صورت سوئیتی تصنیف کند. چند سال بعد، موریس راول آهنگساز و نوازنده فرانسوی این قطعهها را برای ارکستر تصنیف کرد که حاصل کارش محبوبیتی جهانی یافت. امروز آنچه اکثر مخاطبان میشناسند، همین نسخه است.
منبع: mentalitch.com، classicfm.com