گزیده احکام روزه مطابق با فتوای 5 مرجع تقلید
ماه مبارک رمضان، ماه بهار قرآن، ماه مهمانی خدا و ماه نشستن بر سر سفره رحمتی است که هم صیقل دهنده جسم است و هم تعالی بخشنده روح. در این ماه پر برکت، روزهداران، از یک سو، بیش از دیگر ایام سال، با قرآن انس میگیرند و بیش از هر زمان دیگری، طالب انجام اعمالی هستند که در علو درجات معنویشان مؤثر است و از سوی دیگر، با دقت بیشتری نسبت به گذشته، از محرمات و مکروهات پرهیز میکنند. به همین دلیل، روزهداران مؤمن، در ایام ماه مبارک رمضان، با تأمل بیشتری به احکام مربوط به روزه در این ماه مبارک، توجه میکنند. آنچه در پی می آید، مجموعه پاسخهای پنج مرجع تقلید، آیات عظام خامنهای، سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی و نوری همدانی به پرسشهای شرعی مختلف درباره احکام ماه مبارک رمضان است که برگرفته از جلد شانزدهم مجموعه ارزشمند «رساله دانشجو» است و به همت حجتالاسلام والمسلمین سیدمجتبی حسینی گردآوری و توسط معاونت مطالعات راهبردی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، تنظیم و منتشر شده است.
استفاده از عطر توسط روزه دار
پرسش: آیا استفاده از عطر، شامپو، کرم و رژلب در ماه مبارک رمضان مجاز است؟
همه مراجع: هیچ یک از موارد ذکر شده روزه را باطل نمی کند؛ مگر آن که رژ لب، وارد دهان شده و فرو داده شود.
دود وسیله نقلیه
پرسش: گاهی فرد روزه دار در کنار وسیله نقلیه قرار می گیرد و دود آن به حلق او می رسد؛ آیا روزه اش باطل می شود؟
همه مراجع: اگر با این اعتقاد که دود غلیظ به حلقش نمی رسد، در کنار وسیله نقلیه بایستد و به طور اتفاقی دود به حلقش برسد، روزه اش صحیح است.
بخار حمام
پرسش: تنفس بخار آب در حمام، برای روزه دار چه حکمی دارد؟
همه مراجع: بخار آب حمام، روزه را باطل نمی کند.
شستن سر روزه دار
پرسش: شستن سر زیر شیر آب، در حال روزه، چه حکمی دارد؟
همه مراجع (به جز سیستانی): آنچه روزه را باطل می کند، فرو بردن سر زیر آب است؛ به طوری که یک مرتبه آب، همه سر را فراگیرد؛ اما شستن سر زیر شیر و زیر دوش اشکالی ندارد.
آیتا... سیستانی: فرو بردن تمام سر در آب، روزه را باطل نمی کند؛ ولی کراهت شدید دارد و شستن سر زیر شیر و زیر دوش حکم آن را ندارد.
سحری و اذان
پرسش : کسی که در سحر، تا پایان اذان غذا بخورد، روزه اش چه حکمی دارد؟
همه مراجع: ملاک امساک برای روزه، طلوع فجر صادق است. بنابراین، اگر با شروع اذان، اطمینان به طلوع فجر پیدا کند، نباید چیزی بخورد و اگر لقمه ای در دهان دارد، نباید فرو برد. اما اگر اطمینان به دخول وقت ندارد، می تواند چیزی بخورد.
تبصره: البته برای آنکه دچار شبهه بطلان روزه و وجوب قضا نشود، احتیاط آن است که چند دقیقه قبل از اذان صبح، از خوردن و آشامیدن امساک کند.
ضعف بدن روزه دار
پرسش: هنگامی که روزه می گیرم، به شدت بدنم سست می شود و نمی توانم کارهایی مثل درس خواندن را انجام دهم، وظیفه من چیست؟
همه مراجع: این گونه ضعف و سستی ها تا حدودی لازمه روزه است و برای نوع افراد پیش می آید و به دلیل آن نمی توان روزه را خورد؛ ولی اگر ضعف به قدری باشد که معمولاً نشود آن را تحمل کرد، خوردن روزه اشکال ندارد.
قضای روزه ماه مبارک رمضان
پرسش: در ماه مبارک رمضان مدتی روزه نگرفته ام، اما تعداد روزه های قضا شده را فراموش کرده ام؛ وظیفه ام چیست؟
همه مراجع: می توانید به مقدار حداقل اکتفا کنید؛ یعنی، هر مقدار از روزه ها را که یقین دارید کمتر از آن نبوده است، قضا کنید و بیش از آن لازم نیست.