شوک اورانیومی به اروپا
ایران 14 ماه بعد از خروج آمریکا از برجام تعهدات خود در عمل را کاهش داد و انباشت اورانیوم غنی شده از 300 کیلوگرم فراتر رفت
10 تیر 98 به تقویم نقاط عطف برجام اضافه شد؛ جایی که با پایان صبر راهبردی و یک ساله تهران و در واکنش به بی عملی اروپایی ها در برجام و برطرف نشدن تحریم هایی که قرار بود طبق توافق هسته ای برداشته شود، ایران ذخایر اورانیوم غنی شده خود را از سقف مندرج در برجام بالاتر برد تا اولین تهدید خود را در آستانه دومین ضرب الاجل به اروپا عملیاتی کرده باشد. دو روز پیش یک منبع آگاه به روزنامه خراسان گفته بود با توجه به نتایج ضعیف نشست کمیسیون مشترک برجام، ایران اقدامات خود را پی خواهد گرفت.دیروز ظهر، منابعی آگاه از بالاتر رفتن حجم ذخایر اورانیوم غنی شده ایران از سقف 300 کیلو خبر دادند و بلافاصله وزیر خارجه کشورمان این مسئله را تأیید کرد. همچنین منابع خبری گزارش دادند که یوکیانو آمانو دبیر کل آژانس نیز این خبر را تایید کرده است. همزمان آژانس بین المللی انرژی اتمی در واکنش به این خبر گفته بهزودی در این باره گزارشی ارائه خواهد کرد. اقدام ایران در کاهش تعهدات خود، طبق ماده 36 برجام است که این حق را می دهد در صورت انجام نشدن تعهدات طرف مقابل، ایران هم بخشی از تعهداتش را کم کند. طبق گفته هفته گذشته کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی، قرار بود ذخایر ایران در روز پنج شنبه 6 تیر از سقف مندرج در برجام عبور کند. بنا بر مصوبه شورای عالی امنیت ملی در واکنش به خروج آمریکا از برجام و بدعهدی اروپایی ایران دو محدودیت ذخایر اورانیوم و آب سنگین را رعایت نخواهد کرد و در گام دوم - که به گفته شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی از 16 تیر آغاز خواهد شد – ایران دو تعهد دیگر خود شامل سطح غنی سازی (درصد) و برگرداندن راکتور اراک به حالت پیشین را کلید خواهد زد. البته دیروز یک منبع آگاه در گفت و گو با تسنیم از احتمال تغییر در یکی از دو اقدام مرحله دوم ایران خبر داده بود اما این منبع توضیحات بیشتری نداد. برخی اظهارنظرها درباره این که چینی ها به تعهدات خود درباره بازطراحی راکتور اراک عمل کرده اند نشان می دهد که ممکن است این تغییر مربوط به این موضوع باشد. وزیر خارجه کشورمان هم در حاشیه مراسم بزرگداشت نماینده نطنز از برنامه ایران برای افزایش درصد غنی سازی خبر داد. ظریف در عین حال به برنامه ایران برای راکتور اراک اشاره ای نکرد اما به تسنیم درباره خبر مورد اشاره خود نوشت: «درباره موضوع ادامه همکاری چین و انگلیس در موضوع بازطراحی راکتور آب سنگین اراک گفته شده با توجه به اعلام این کشورها در بیانیه کمیسیون نشست وین مبنی بر این که در موقع تعیینشده کار مربوط به بازطراحی را انجام خواهند داد، اگر این روال درست پیش برود مسئله دیگری جایگزین موضوع اراک در گام دوم خواهد شد.» گفته می شود اقداماتی چون کاهش بازرسی ها می تواند از جمله برنامه های ایران برای گام سوم کاهش تعهدات در شهریور باشد.
روسیه: این کار واکنش مناسب به آمریکاست
عبور ایران از تعهدات برجامی اش همان طور که انتظار می رفت با واکنش کشورهای دیگر روبه رو شد. روسیه این اقدام را واکنش متناسب ایران به خروج آمریکا از برجام بیان کرد. معاون وزیر خارجه این کشور گفت: افزایش ذخایر اورانیوم غنیسازی شده ایران از حدود برجام مجاز شمرده می شود و جای تعجب نداشت. به گزارش ایسنا ریابکوف در واکنش به این موضوع تصریح کرد: نباید این مسئله را بیش از حد دراماتیک کرد. باید به این اقدام به عنوان پیامد برخیرویدادهای پیشین نگریست. ایران با تحریمهای بیسابقه و غیرقابل تصوری از سوی آمریکا روبه رو شده است. نفت ایران در تحریم است. اینها تلاشی برای سرکوب کردن یک کشور مستقل هستند. وزیر خارجه انگلیس هم ابراز نگرانی کرد و از ایران خواست به برجام پایبند بماند!
خبر مرتبط
11 تعهد بر زمین مانده اروپا به روایت ظریف
وزیر خارجه کشورمان اینستکس را «پاسخی ناکافی به نیازهای ایران و مقدمهای برای سایر تعهدات اروپا» توصیف کرد. ظریف با روایت اتفاقاتی که در یک سال و دو ماهه بعد از خروج آمریکا از برجام افتاده، گفت: بعد از خروج آمریکا از برجام و اجرای ماده ۳۶ توسط ایران، یعنی به فاصله دو روز از این اتفاق در ۲۰ اردیبهشت سال ۹۷، اروپاییها ۱۱ تعهد دادند که اینستکس هیچ کدام از این تعهدات نیست بلکه مقدمهای برای اجرای آن تعهدات است. تاکنون نه تنها اروپاییها اصل تعهداتشان را انجام ندادهاند که مقدمه اجرای تعهداتشان بعد از وجود ۱۴ ماه تازه در حال عملیاتی شدن است. اینستکس بدون اجرای دیگر تعهدات معنایی ندارد. ظریف افزود: اروپاییها تعهد کردند که فروش نفت ایران را تضمین کنند. اروپاییها تعهد کردند که حمل و نقل را تضمین کنند که این کار را هم نکردند. همچنین تضمین بازگشت داراییهای ایران و عواید فروش نفت را تضمین کردهاند.
تحلیل مرتبط
فارین پالیسی: ایران هیچ وقت تعظیم نمی کند
«فارین پالیسی» در یادداشتی به قلم یک تحلیل گر ارشد آمریکایی با هشدار درباره عواقب مواضع دولت ترامپ تصریح کرد: «ایران در برابر فشارهای آمریکا تسلیم نخواهد شد.» در هفته های اخیر نگرانی از سیاست های رئیس جمهور آمریکا در برابر ایران، موجب نگرانی نخبگان این کشور شده است.در این تحلیل با اشاره به این که ترامپ بعد از مقاومت ایران در برابر خواسته های غیرمنطقی او دچار آشفتگی شده، آمده است: «ترامپ فکر میکرد ایران هم مانند دولت مکزیک تعظیم خواهد کرد. اما ایران تعظیم نکرده و تقریبا به طور قطع باید گفت که تعظیم نخواهد کرد.»