گروه اجتماعی- واکاوی منشأ داخلی یا خارجی پدیده ریزگردها در استان مازندران با وجود رطوبت و جنگل‌های حیرت‌انگیز و سربه فلک‌کشیده هیرکانی و گره‌گشایی این توده تازه‌شکل‌گرفته بدخیم، نیازمند بررسی‌های دقیق علمی و کارشناسی است. به گزارش ایرنا، بنا بر تحقیقات علمی نخبگان دانشگاهی پدیده گرد و غبار یا به عبارتی ریزگردها از سال ۲۰۰8 که از سمت سوریه و عراق وارد استان‌های غربی، تهران و همچنین استان‌های شرقی کشور شد، آژیر خطر توفان‌های گرد و غبار را به صدا در آورده بود. در ۱۰ سال اخیر با گسترش توفان‌های گرد و غبار این پدیده مرزها را درنوردید و دیگر منحصر به یک کشور نیست. نخبگان علمی بر این باورند که ریزگردها در سه گروه لوکال (محلی)، رجینال(منطقه‌ای) و نیز گلوبال(جهانی) است. وزش باد، میزان رطوبت خاک و پوشش گیاهی سه مولفه دخیل در شکل‌گیری توفان‌های گرد و غبار در جهان است. چهره های علمی براین باورند، بدون بررسی داده‌های علمی نمی‌توان منشأ ریزگردها را به صورت دقیق بیان و تایید علمی کرد. به گفته آن‌ها، گام نخست برای چاره‌جویی این مشکل آن است که با مطالعات و تحقیقات میدانی علمی درصدهای غبار از خاستگاه‌ها و منشأهای آن به صورت دقیق بررسی و برای آن چاره‌جویی شود.  بیستم شهریورماه امسال در برخی از شهرهای مازندران همانند بابل، مردم برای نخستین‌بار با پدیده‌ای به نام گردو غبار روبه‌رو شدند. در اوایل صبح که مردم از خانه‌های خود بیرون زده بودند، بسیاری از آن‌ها بر این باور بودند که به دلیل خاکبرداری‌ها  یا تخریب یک ساختمان در محدوده منزل یا محل کارشان، گرد و خاکی ایجاد شده و برخی دیگر نیز بر این تصور بودند که مه صبحگاهی شهر بابل را فرا گرفته است. از سوی دیگر، برخی هم اشکال را از چشمانشان می‌دیدند و چندبار چشمان خود را با دستشان مالش دادند که نکند دیدگانشان کم‌سو شده است؛ اما واقعیت چیز دیگری بود و شهروندان با سرزدن به شبکه‌های اجتماعی دریافتند که ریزگردها مهمان جدید و ناخوانده شهرشان و دیگر شهرهای اطراف شده است. 

احتمال نقش آفرینی تالاب های خشک شده

در همین زمینه، عضو کمیته ملی سیلاب‌های کشور در گفت و گو با ایرنا گفت: حل پدیده ریزگردها در مازندران بدون بررسی‌های دقیق علمی امکان‌پذیر نخواهد بود. مهدی حمیدی، دکترای مهندسی عمران آب بیان کرد: با بررسی‌های دقیق علمی منشأ ریزگردها در مازندران مشخص خواهد شد. وی با بیان این‌که خاستگاه ریزگردها در قره‌قوم به لحاظ علمی قابل تایید نخواهد بود مگر این‌که با داده‌های علمی درصدها و منشأ این ریزگردها مشخص شود، اظهار کرد: ما به عنوان محقق که چندین سال درباره ریزگردها فعالیت‌های تحقیقاتی و میدانی انجام داده‌ایم منشأ قره‌قوم را اگر رد نکنیم، تایید هم نمی‌توانیم بکنیم؛ بلکه با تحقیقات علمی درصد آن باید مشخص شود. این استاد دانشگاه اضافه کرد که اظهار نظر کلی درباره ریزگردهای مازندران و منشأ آن بدون پشتوانه علمی جایگاهی نخواهد داشت. وی گفت: در مازندران هم تالاب‌هایی وجود داشت که منابع آب کافی به آن‌ها می‌رسید که با خشک شدن، آن‌ها هم مستعد ریزگردها هستند که در بررسی‌های علمی این موارد باید لحاظ شود.

 تاریخچه ریزگردها در ایران

عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل همچنین اظهار کرد که در بررسی‌های علمی عوامل داخلی و خارجی توامان باید بررسی و بعد از آن راه‌های جلوگیری از آن اجرایی شود. وی با بیان این‌که مسئله گرد و غبار با گسترش خشکسالی پررنگ‌تر شده است، گفت: در ۱۵ سال گذشته در شهرهای بزرگ کشور مشکل ریزگردها را نداشتیم اما از سال ۲۰۰۸ ریزگردها از سمت سوریه و عراق وارد ایران شده، بخش‌های غربی را درنوردیده و پای آن به تهران باز شده و تداوم آن در شهرهای شرقی کشور به مازندران هم رسیده است.

 انواع ریزگردها

 عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل گفت: سه دسته ریزگردها در جهان اعم از محلی، منطقه‌ای و جهانی وجود دارد که دسته جهانی آن وارد اتمسفر و جو می‌شود و اقیانوس‌ها را در می‌نوردد تا جایی که گرد و غبار صحرای آفریقا به آمریکای جنوبی هم می‌رسد.وی اضافه کرد: ریزگردهای محلی در ابعاد کوچک‌تری تاثیرگذاری دارد اما ریزگردهای منطقه‌ای چند کشور و یا به عبارتی خاورمیانه را دربر می‌گیرد؛ بنابراین با این داده‌ها بدون بررسی علمی نمی‌توانیم تایید کنیم که ریزگردهای موجود در مازندران و به خصوص شهرهای مرکزی آن از قره‌قوم ترکمنستان باشد.

 راهکار افزایش رطوبت و پوشش گیاهی

 برنده جایزه محقق کارآزموده جورج فاستر از بنیاد ون هومبلت آلمان، اظهار کرد: تنها راه مبارزه با ریزگردها در کشور و همچنین استان مازندران آن است که منشأ این ریزگردها با روش‌های علمی بررسی و برای پوشش گیاهی و افزایش رطوبت خاک آن منطقه اقدام شود. وی اضافه کرد: جهان به این سمت می‌رود که با غرس برخی از گیاهان همانند حوزه آرال مانع پرواز ریزگردها شود.

 این چهره علمی گفت :همان طور که ریزگردها یک‌شبه به وجود نیامده‌اند یک‌شبه هم این مشکل برطرف نمی شود؛ بلکه باید طی چند سال با انجام کارهای زیرساختی اعم از پوشش گیاهی و رطوبتی این مشکل را برطرف کرد. دکتر حمیدی بیان کرد: در تحقیقات علمی و فنی بررسی منشأ ریزگردهای مازندران و از طرفی دیگر حل ریشه‌ای این مشکل، نیازمند تعامل و دیپلماسی با کشورهای همسایه هستیم. عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل تاکید کرد: ریزگردهای مازندران را می‌توان با آب و تقویت رطوبت و پوشش گیاهی در یک فرایند زمانی برطرف کرد که باید هرچه زودتر بررسی‌های علمی و کارشناسی که نشان‌دهنده میزان و درصد این ریزگردها در داخل یا این‌که در چه مناطقی در خارج از کشور است، انجام شود.

 

 

مشهدالرضا (ع)، امسال هم مثل سال های گذشته در دهه پایانی ماه صفر میزبان خیل میلیونی زائران سوگوار اهل بیت (ع) بود اما بازگشت این خیل عظیم از عزاداران رضوی، به دغدغه هرساله مسئولان تبدیل شده است و در این راستا برای تسهیل این اتفاق‌ در این ایام، ‌ تدابیر ویژه‌ای گرفته می‌شود. در همین ارتباط جعفر شهامت، مدیرکل راهداری  و حمل و نقل جاده ای خراسان رضوی در گفت و گو با خبرنگار ما به تشریح این اقدامات پرداخت که آن را در ادامه می خوانید.

سهم 83 درصدی خودروهای شخصی در تردد زائران

مدیرکل راهداری و حمل ونقل خراسان رضوی، به ارائه آمار‌های تردد زائران حرم رضوی در این استان به مناسبت ایام پایانی ماه صفر پرداخت و گفت: در این ایام مجموعا ۳ میلیون و 709 هزار و 785 مسافر از طرق مختلف وارد استان خراسان رضوی شدند.

او در ادامه درباره سهم شقوق مختلف حمل و نقل مورد استفاده زائران برای رسیدن به مشهد الرضا (ع) افزود: سهم حمل و نقل هوایی در رساندن زائران به مشهد 3 درصد، حمل و نقل ریلی 6 درصد و جاده ای عمومی (اتوبوس) برابر 8 درصد بوده است.  اما سهم خودروهای شخصی نسبت به دیگر شقوق حمل و نقل سهم بسزایی بوده و 83 درصد از زائران با خودروی شخصی برای زیارت امام مهربانی ها خود را به مشهد رسانده اند.

رشد 32 درصدی تردد زائران

جعفر شهامت تاکید کرد: مجموع تردد مسافران ورود و خروج به استان از اربعین حسینی تا کنون (26 شهریور) با رشد 32 درصدی نسبت به سال گذشته همراه بوده است.

بر اساس گفته های مدیر کل راهداری و حمل ونقل خراسان رضوی از اربعین حسینی تا روز پایان ماه صفر یک میلیون و 600 هزار تردد ورود و خروج به مشهد الرضا را شاهد بوده ایم.

نیاز به 6600 اتوبوس جهت بازگشت زائران

مدیرکل راهداری استان خراسان رضوی در خصوص تسهیل بازگشت زائران هم به خبرنگار ما گفت: برآورد ما در خصوص ناوگان اتوبوس مورد نیاز جهت بازگشت زائران 6600 سرویس اتوبوس است که بیش از 1800 سرویس اتوبوس از مشهد به شهرهای مختلف اعزام شده است.

او در ادامه افزود: با تمهیداتی که اندیشیده شده بود توانستیم به صورت آنلاین و غیر حضوری اقدام به پیش فروش بلیت برگشت زائران کنیم و 1926 سرویس اتوبوسی با ظرفیت 56 هزار صندلی به صورت آنلاین توسط زائران تهیه شد.

بهسازی و ایمن سازی ۱۲۰۰ کیلومتر از راه‌های استان خراسان رضوی

شهامت در ادامه از اقدامات اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای خراسان رضوی جهت بهسازی و ایمن سازی ۱۲۰۰ کیلومتر راه استان به ارزش ۲۵۰۰ میلیارد تومان خبر داد و افزود: با توجه به این که بیش از 90 درصد تردد زائران از طریق ناوگان حمل و نقل جاده ای و خودروهای شخصی صورت می گیرد؛ سعی کردیم با بهسازی و ایمن سازی 1200 کیلومتر از راه‌های استان خراسان رضوی و خط کشی ۳ هزار کیلومتر راه مقدمات سفر ایمن را برای زائران علی بن موسی الرضا (ع) فراهم کنیم.وی در ادامه از اصلاح ۱۱۵ نقطه پرحادثه در راه‌های استان خبر داد و گفت: ۵۰۰ کیلومتر روشنایی طولی و ۵۰ نقطه روشنایی نقطه‌ای از دیگر اقداماتی است که در راستای ارتقای ایمنی و بهبود کیفیت راه‌های استان خراسان رضوی انجام شده است.

مدیرکل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای استان افزود: ۲۵ ابنیه فنی پل کوچک و ۱۶ عدد ابنیه فنی پل بزرگ نیز از ابتدای سال جاری تا کنون تعمیر شده است.

برای بازگشت عجله نکنید

مدیرکل راهداری استان خراسان رضوی در پایان گفت: با توجه به اینکه آمادگی میزبانی از زائران تا پایان شهریور ماه را داریم، لذا تاکید داریم زائران عجله‌ای برای بازگشت خود نداشته باشند. به گفته وی، همچنان شاهد ورود زائران به مشهد هستیم و به همین دلیل همچنان باب خدمت رسانی به زائران باز است. او در پایان از زائرانی که با رعایت نکات ایمنی از ایجاد حادثه در طول مسیر جلوگیری می کنند قدردانی کرد.