
تحلیل روز
تعداد بازدید : 89
نظام امنیتی درحال بازآفرینی!
سیدنیما موسوی - از مهم ترین اخبار هفته گذشته که در رسانه های جهان بازتاب چندانی نداشت؛ برگزاری نشست امنیتی مسکو با حضور مسئولان نظامی کشورهای نزدیک به روسیه بود. مقامات نظامی چین، روسیه، آفریقای جنوبی، ایران، بلاروس، عربستان، امارات، ترکیه و ... از جمله کشورهایی بودند که در اجلاس امنیتی مسکو شرکت کردند.اجلاس امنیتی مسکو برای نخستین بار در سال ۲۰۱۲ و پس از وقایع موسوم به «بهار عربی» آغاز شد. در آن برهه اتاق های فکر در روسیه «بهار عربی» را ادامه انقلاب های رنگی در حوزه اوراسیا در آغاز قرن ۲۱ تحلیل میکردند. تأسیس این کنفرانس امنیتی مصادف بود با پایان ایده غربگرایی در عصر مدودف و بازگشت اوراسیاگرایی با آغاز دوره جدید ریاست جمهوری پوتین. وقایعی همچون استقرار سپر دفاع موشکی ناتو در لهستان، بهار عربی، انقلاب های رنگی و مسئله اوکراین و سوریه از جمله اختلافات عمده غرب و روسیه در آن سال ها محسوب می شد. برگزاری یازدهمین نشست امنیتی مسکو در آگوست ۲۰۲۳ آن هم زمانی که غرب در پی ادغام دو پیمان ناتو و آئوکاس برای مهار روسیه و چین است، نشان دهنده عزم روسیه برای بازآفرینی نظام امنیتی کنونی در جهان است؛ به همین دلیل نشست امنیتی مسکو را بازتولید پیمان ورشو در دوره جنگ سرد می دانم. از سوی دیگر همزمان با آمادگی کشورهای مختلف برای عضویت در پیمان بریکس که دامنه آن حتی به متحدان سنتی آمریکا همچون مراکش نیز رسیده است، برگزاری چنین اجلاسی را می توان ضمیمه امنیتی پیمان بریکس برشمرد. نشست کنونی در مسکو را باید ادامه اجلاس امنیت بین الملل در ماه می ۲۰۲۳ در مسکو دانست؛ اجلاسی که پوتین برای نخستین بار در طول دو دهه حکمرانی خود در روسیه از لزوم عبور از جهان تک قطبی و تعیین معماری امنیتی جدید برای جهان سخن گفت. اهمیت این اجلاس برای ایران جایی بود که لیشانگفو وزیر دفاع چین که سخنگوی رادیکال ترین بخش هیئت حاکمه چین است و حتی تحت تحریم آمریکا قرار دارد ضمن تأکید بر لزوم عبور از جهان تک قطبی، بر همکاری های نظامی مستمر با ایران و بلاروس تأکید کرد. از سوی دیگر همسویی همزمان ایران و عربستان با روسیه و چین باعث شده که این دو کشور بزرگ در غرب آسیا زمینه های تنش میان خود را کاهش دهند. دیدار عزیز نصیرزاده جانشین فرماندهی ستاد مشترک ایران با طلال العطیبی جانشین وزیر دفاع عربستان، شاهدی بر این مدعاست که دو کشور ذیل نظم امنیتی نوین در جهان با یکدیگر به همزیستی مسالمت آمیزتری رسیدهاند.