صادق غفوریان -معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش در ارائه تازه‌ترین آمار از بازماندگان تحصیل، این تعداد را  ۱۶۰هزار دانش‌آموز در مقطع ابتدایی بیان کرد. عدد و رقمی که اگرچه در سایر اخبار بیش از این هم ذکر شده، اما به نظر رقم بزرگی است. تازه این 160هزار نفر تنها برای مقطع ابتدایی است و ممکن است تعدادی هم باشند که هنوز شناسایی نشده‌اند.

روند افزایش ترک تحصیل طی 5 سال

معصومه نجفی پازوکی، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش، روز گذشته این را هم گفت که «روند بازماندگی از تحصیل در پنج‌سال اخیر یکسان بوده است.» البته مرکز آمار، آمار دوسال تحصیلی قبل را طوری اعلام کرد که نشان می‌دهد، روند ترک تحصیل آن‌چنان که گفته می‌شود، ثابت نبوده و با افزایش همراه بوده است: «تعداد دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل در مقطع ابتدایی، در فاصله سه دوره تحصیلی رو به افزایش بوده، چنان که در سال تحصیلی ۱۳۹6-۱۳۹5 تعداد بازماندگان از تحصیل در مقطع ابتدایی ۱۶۱هزار و ۸۶۷ نفر بوده که در سال تحصیلی ۱۴۰۰ - ۱۳۹۹ به ۲۱۰هزار و ۲۲۱ نفر افزایش یافته است.» (منبع: فرارو)

تعداد دبستانی های جامانده

روی دیگر آمار جاماندگان از تحصیل در مقطع ابتدایی که روز گذشته یک مقام مسئول در وزارت آموزش و پرورش اعلام کرد، آمارهای دیگری است که در این زمینه وجود دارد؛ آمارهایی با اعداد و ارقامی هولناک که به معنای واقعی کلمه، لرزه به اندام هر ایرانی دلسوز می‌اندازد. در این باره، آخرین گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی مربوط به ترک‌تحصیلی‌ها طی سال‌های 1393 تا 1401 ما را با آمارهایی عجیب روبه‌رو می‌کند: «تعداد دانش‌آموزان ترک‌تحصیلی در سال تحصیلی ۱۳۹4-۱۳۹3 برابر با ۳۴۷هزارو ۲۰۳ نفر بوده که با کاهش ۲۲درصدی در سال تحصیلی ۱۳۹9-۱۳۹8 به عدد ۲۷۰هزار و ۵۵۵ نفر رسیده است. این کاهش ۲۲درصدی مربوط به دوره دوم متوسطه است که در همین بازه زمانی مذکور، از ۱۹۹هزار نفر به ۴۵هزار نفر کاهش یافته است؛ اما در سوی دیگر، آمار دانش‌آموزان ترک‌تحصیل‌کرده دوره ابتدایی و متوسطه اول در بازه زمانی پیش‌گفته رو به رشد بوده، به‌نحوی که در دوره ابتدایی شاخص مذکور از ۷۸هزار نفر به ۹۹هزار نفر و دو دوره متوسطه اول از ۶۰هزار نفر به ۱۲۴هزار نفر افزایش یافته است. در سال تحصیلی ۱۴۰1-۱۴۰0 نیز آمار تارکان تحصیل با رشد ۳درصدی به ۲۷۹هزار و ۱۹ نفر رسید.»

عددی هولناک از کل ترک تحصیلی ها  

اما در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، یک عدد بیش از هر آماری روح را می‌خراشد؛ این‌که در این گزارش می‌خوانیم حدود یک میلیون نفر در مقاطع مختلف به دلایل متفاوت از تحصیل جا مانده‌اند: «تعداد کل افراد بازمانده از تحصیل در ســال تحصیلی 1395-1394 برابر 862.777 نفر است که در سال تحصیلی1401-1400 با 26 درصد رشـد به 911 هزار و 272 نفر افزایش یافته است.»

استان های دارای بیشترین ترک تحصیل

آن طور که قابل پیش‌بینی است، 70درصد تارکان تحصیل مربوط به دهک‌های درآمدی پایین یک تا 5 هستند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که پنج استان سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی، تهران، خوزسـتان و آذربایجان‌غربی دارای بیشترین فراوانی مطلق بازماندگان از تحصیل‌اند. همچنین اسـتان‌های سیسـتان و بلوچسـتان، خراسـان رضوی، خوزستان، آذربایجان‌غربی و کرمان نیز به ترتیب دارای بیشــترین آمار تارکان از تحصیل در سال 1401-1400 بوده‌اند.

 

 

 

بیست و هفتم تیرماه بود که مراسم پایانی جایزه «رودی» در سال ۲۰۲۳ در شهر تورین ایتالیا برگزار شد و جایزه بخش شاعران تأثیرگذار معاصر که با عنوان «شاهد زیبایی» شناخته می‌شود، به گروس عبدالملکیان از ایران رسید. گروس عبدالملکیان 18 مهر 1359 متولد شد،  او تا امروز علاوه بر جوایز معتبر ملی، موفق به کسب افتخاراتی از جمله دریافت جایزه ادبی ایتالیا (رودی) و نامزدی نهایی جایزه پِن (جایزه قلم آمریکا) شده و تاکنون به دعوت بسیاری از کشورها برای شعرخوانی و شرکت در جشنواره‌های بین‌المللی به نقاط مختلف دنیا سفر کرده است. همزمان با تهیه این مصاحبه نیز او برای شرکت در جشنواره شعر فرانسه و شعرخوانی در جمع شاعران شناخته‌شده چند کشور جهان، مهمان این کشور بود. با گروس عبدالملکیان که در طول تمام سفرهایش همواره درتلاش بوده تا شعر معاصر ایران را به مردم دیگر کشورهای جهان معرفی کند، درباره جدیدترین اثرش یعنی «سه‌گانه خاورمیانه»، رمز و راز جهانی‌شدن شعر او و چالش‌های پیش روی شعر فارسی برای جهانی‌شدن گفت‌وگو کرده‌ایم.

 

درباره کتاب سه‌گانه خاورمیانه توضیح دهید.

این مجموعه دارای دو عنوان اصلی و فرعی است. عنوان اصلی سه‌گانه خاورمیانه و شامل جنگ، عشق و تنهایی است. این کتاب شعر، داستان انسان امروز در فضای خاورمیانه است و به موضوعات جنگ، عشق و تنهایی بر این زمین و زمینه می‌پردازد. هرچند وقتی مخاطب، مجموعه را می‌خواند، لمس می‌کند که خاورمیانه در این کتاب جنبه‌ای نمادین هم دارد.

 

 بیشتر از چه جهت نمادین است؟

نماد را می‌شود این‌گونه تعریف کرد: کرانمند کردن امری بیکران؛ یعنی نماد در عین این‌که کرانمند است، بیکران است و در عین این‌که بیکران است، کرانمند است. واژه خاورمیانه در این کتاب می‌تواند برای شما خاورمیانه باشد، برای شخص دیگری ایران باشد و برای مخاطب دیگری، جهان.

 

 این کتاب با دیگر کتاب‌هایتان چه تفاوت‌هایی دارد؟

یکی از تفاوت‌های اصلی این کتاب با مجموعه‌های دیگرم یا مجموعه شعرهای دیگر شاعران، ساختمان کلی این کتاب است. در حقیقت این کتاب، یک مجموعه شعر پیوسته است؛ یعنی شعرهای این مجموعه هم مستقل‌اند و هم‌پیوسته. مخاطب می‌تواند کتاب را از هر صفحه‌ای که علاقه‌مند است، باز کند و شعری را به شکلی مستقل بخواند. علاوه بر این اگر کتاب را از آغاز بخواند، حالتی از یک منظومه در برابرش شکل می‌گیرد و هر سه فصل یکی پس از دیگری اتفاق می‌افتند. البته یکی دیگر از تفاوت‌ها هم در نوع متفاوت شکل‌گیری تریلوژی (سه‌گانه) در این مجموعه است؛ یعنی کتاب سه فصل دارد، اما برخلاف تمام سه‌گانه‌های دیگر، آغاز فصل‌هایش مشخص نشده است و برای هر مخاطب، هر فصل در جای متفاوتی آغاز می‌شود. 

 

بازخورد مردم دیگر نقاط جهان، در مواجهه با شعرهایتان چگونه بوده؟

برای من که رضایت‌بخش است و همواره انرژی فوق‌العاده‌ای از مخاطبانم در کشورهای مختلف گرفته‌ام. خوشبختانه بازخوردها، چه در تأیید چه از منظری انتقادی، متنوع و گسترده بوده و از تمامی این بازخوردها انرژی گرفته‌ام و بهره‌ها برده‌ام؛ اما نکته‌ای کلی را باید در این‌جا مطرح کنم و آن این است که به‌هرحال شعر به دلیل نمادگرایی و استعاره‌ای بودن و برخورداری از بیانی پوشیده و چندلایه، در تمام جهان مخاطبی محدودتر و حرفه‌ای‌تر دارد. مخاطب شعر معمولاً به ذهنی ورزیده‌تر نیاز دارد تا از پیچ‌وخم‌های بیانیِ شعر عبور کند و با اعماق یک اثر ارتباط بگیرد. همین مقوله، یکی از عواملی است که تعداد مخاطبان شعر را در تمام جهان محدودتر می‌کند. مثلاً این سخن را از بسیاری از ناشران  در کشورهای مختلف شنیده‌ام که در کل مخاطب ادبیات داستانی گسترده‌تر از مخاطب شعر است؛ اما در همین فضا با توجه به این‌که کتاب‌هایم نه‌تنها در ایران که در سایر کشورها، بارها تجدیدچاپ‌ شده‌اند، استقبال از شعر بسیار امیدبخش است. البته این بحث بسیار گسترده است و به این مقوله از زوایای دیگری هم می‌شود پرداخت.

 

 تا امروز چند مجموعه از شما ترجمه ‌شده است و به چه زبان‌هایی؟

تا آن‌جا که در خاطر دارم، حدود ۱۲ کتاب از بنده به زبان‌های انگلیسی، آلمانی، فرانسه، عربی، سوئدی و چند زبان دیگر ترجمه‌ شده است.

 

دلیل کمتر دیده شدن شعر معاصر و کهن ما در سطح جهان چیست؟ آیا ترجمه‌پذیر نبودن برخی از شعرها را می‌توان دلیل این موضوع دانست؟

اول این‌که شاعران و مخاطبان جدی شعر در کشورهای اروپایی و برخی کشورهای همسایه که دیده‌ام، با آثار یا نام شاعران بزرگ کلاسیک ما آشنا هستند؛ اما شعر معاصر ما را در حد بسیار محدودی می‌شناسند. البته اوضاع این شناخت رو به بهبود است. بنده به‌عنوان شاعری فارسی‌زبان همواره درتلاش بوده‌ام، شعر معاصر فارسی را از طریق سخنرانی‌ها، مصاحبه‌ها و برنامه‌های مختلفی که داشته‌ام، معرفی کنم. برای مثال به چند نشر از ناشرانم که کتاب یا کتاب‌هایی را از من منتشر کرده‌اند و پیگیر ترجمه دیگر کتاب‌هایم بوده‌اند، پیشنهاد کرده‌ام که یک آنتولوژی از شعر معاصر ایران یا شعر چند دهه گذشته فارسی را منتشر کنند که خوشبختانه دو نشر از این میان، این مقوله را جدی گرفته‌اند و به مترجمانشان این کار را پیشنهاد داده‌اند. درباره بخش دیگر پرسش شما    و ترجمه‌‌پذیر نبودن برخی شعرها می‌توان گفت که یقیناً چنین است. شعرهایی که بخش گسترده‌ای از تکیه زیباشناسانه آن‌ها بر موسیقی و صورت زبان است، چیزهای زیادی را در ترجمه از دست می‌دهند و بهتر است ترجمه نشوند. هرچند به تجربه‌دیده‌ام، در موارد استثنایی اگر همین شعرها هم ویژگی‌های پررنگ و اثرگذاری در عرصه محتوا و تخیل داشته باشند، می‌توانند پس از ترجمه لذت‌بخش و تأثیرگذار باشند. فراموش نکنیم که نقش مترجم شعر در این فضا و تسلطش بر هر دو زبان مبدأ و مقصد بسیار پررنگ است.

 

با توجه به دیدارهایی که با غیرفارسی‌زبان‌ها داشتید، مهم‌ترین ویژگی شعر فارسی ازنظر آن‌ها چیست؟

شعر فارسی دارای تاریخی طولانی، اصیل و سرشار از تجربیات متنوع است. در طول این مسیر، هم پیشنهادهایی برای شعر شرق و غرب داشته و هم از تجربیات شعری دیگر کشورها بهره برده است؛ بنابراین امروز امکانات متنوعی در اختیار شعر ماست، پس می‌توان گفت برای مخاطبان دیگر کشورها که با شعر ما آشنا می‌شوند، تنوع فضاهای شاعرانه، تجربیات موسیقایی و محتوایی شعر ما جذاب است. در حوزه موسیقی، آهنگ عروضی شعر ما که با شعر عرب مشترک است و شکل‌های موسیقایی که از دل این عروض برآمده برای مخاطبان سایر زبان‌ها جذابیت خاصی دارد. در حوزه محتوایی هم تجربیات شعر اجتماعی و انتقادی ما و همچنین سنت عرفانی و حکمت‌های شعرمان برایشان قابل‌توجه و قابل‌تأمل است.

 

برای معرفی هرچه ‌بهتر شاعران کشورمان به دیگر کشورها باید چه اقداماتی در دستور کار قرار گیرد؟

در این زمینه نقش تمام پل‌های ارتباطی، مهم و مؤثر است؛ یعنی هم نقش مترجمان آزاد و گستردگی فعالیت آن‌ها اهمیت دارد، هم تسلط این مترجمان بر زبان مبدأ و مقصد؛ البته به کیفیت ترجمه‌ها هم باید توجه شود. نقش نهادهای فرهنگی و گروه‌ها و استادان ادبیات فارسی در دانشگاه‌های سایر کشورها هم می‌تواند سازنده باشد؛ همچنین می‌توان بهره‌گیری از فضای مجازی و امکان ارتباط وسیعی را که از این طریق با جهان فراهم‌شده نیز به این موارد افزود. برای مثال راه‌اندازی سایت‌های ادبی چندزبانه و فعال به شرطی که از کیفیت ترجمه بالایی برخوردار باشند و همراهی شاعران و مترجمان برجسته را با خود داشته باشند، می‌تواند نقشی عملی، پررنگ و بسیار سازنده برای معرفی شعر امروز ایران به جهان ایفا کند.

 

تفاهم‌نامه ایجاد مرکز تأمین مالی از بازار سرمایه در خراسان رضوی بین استاندار خراسان رضوی و رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار و اتاق بازرگانی استان امضا شد.این تفاهم‌نامه در حاشیه همایش سرمایه‌گذاری و تأمین مالی از بازار سرمایه به امضای طرف ها رسید که تأمین مالی از طریق بورس، تسریع در پذیرش شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی در بورس و معرفی شرکت‌های توانمند استان خراسان رضوی به سازمان بورس ازجمله محورهای این تفاهم‌نامه است.

پذیرش 10 شرکت خراسان رضوی در فرابورس

مجید عشقی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان این‌که طبق برنامه‌ریزی ما بیش از ۱۰ شرکت خراسان رضوی امسال در فرابورس پذیرش خواهند شد افزود: اشتباهی که از ابتدا در بازار سرمایه رقم خورده، تأکید بر راه‌اندازی تالار معاملات بوده است؛ درحالی‌که آن چه در بازار سرمایه، اصالت دارد، خود سرمایه است و نه تالار معاملات. باید بدانیم معاملات بازار ثانویه برای یک هدف ثانویه ایجادشده و کلیت بازار سرمایه تنها برای معاملات ثانویه نیست، بلکه برای تأمین مالی و سرمایه‌گذاری است.او با اشاره به فرازوفرود بورس در سال 99 اظهار کرد: متأسفانه در سال 99 جریان نقدینگی به سمت تولید نرفت، پول خارج شد و ما ماندیم و جمعیتی که زیان کردند و اقتصاد کشور از جریان نقدینگی محروم شد. متأسفانه ذائقه‌ای که اکوسیستم بازار سرمایه در ۳۰ سال گذشته تلقین کرده این است که برای سود باید معامله کرد و ‌ساختارها نیز این‌گونه چیده شده است اما اگر ما نتوانیم جریان نقدینگی را به سمت تولید هدایت کنیم با مشکل مواجه خواهیم شد.عشقی بابیان این‌که یکی از معضلات چند سال گذشته این است که هرسال در قانون بودجه متغیرهای مؤثر بر شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی را به هم می‌ریزیم و تمام محاسبات اولیه پروژه‌ها و شرکت‌ها را در یک سال نابود می‌کنیم افزود: بحث برنامه هفتم توسعه امروز در کشور بسیار جدی است و باید در این برنامه، موضوع پیش‌بینی پذیری اقتصاد را با دقت بیشتری دنبال کنیم.

100 شرکت استان آماده ورود به بورس

استاندار خراسان رضوی نیز در این همایش با اشاره به این‌که در استان  بیش از ۱۰۰ شرکت داریم که آمادگی ورود به بورس را دارند گفت: امروز با نگاه‌های عادی و روش‌های گذشته نمی‌توان منابع مالی بنگاه ها را تأمین کرد. مسئله جدی ما در این موضوع تأمین منابع بانک‌ محور است و اگر بخواهیم بر اساس نیازها، مسائل و مزیت‌های استان، برای تأمین منابع مالی صرفاً به سراغ بانک‌ها برویم، اهداف ما محقق نمی‌شود و آفت‌هایی نیز دارد.

نظری بیان کرد: درخواست ما از رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار این است که مرکز تأمین منابع مالی در استان و به‌ویژه در شهر مشهد تشکیل و به صاحبان صنایع و بنگاه‌های تولیدی ازنظر اطلاع‌رسانی و آموزش کمک شود؛ تعداد شرکت‌هایی که در بورس حضور دارند حکم می‌کند کار جهشی در این بخش انجام دهیم.در این همایش، توکلی رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی نیز بابیان این‌که نرخ استهلاک سرمایه از نرخ ایجاد سرمایه در کشور و استان پیشی گرفته است، اظهار کرد: یکی از عوامل این است که تعداد زیادی از سرمایه‌گذارهایی که قصد اجرای یک پروژه را داشته‌اند به علت تأمین نشدن سرمایه قادر نبودند سرمایه‌گذاری خود را به منصه ظهور برسانند.

سهم 1.6 درصدی خراسان رضوی از بازار سرمایه کشور

رضا خواجه‌ نائینی، مدیرکل امور اقتصادی و دارایی خراسان رضوی در ابتدای این نشست  با اشاره به این‌که استان ما باوجود سهم 5.5 درصدی در تولید، تنها 1.6درصد از ظرفیت بازار سرمایه کشور را  در اختیار دارد گفت: در سال 1397 ظرفیت بازار سرمایه کشور 500 همت بوده و این رقم امسال به حدود 9000 همت رسیده است. در این میان، سهم خراسان رضوی نیز 80 همت و 40 شرکت از این بازار است و به دلایل فرهنگی شرکت‌های استان در سال های گذشته رغبتی برای شفاف‌سازی و ورود به بازار بورس نداشتند اما در یک سال اخیر تمایل و درخواست برای این اتفاق بسیار زیاد بوده است.سخنران بعدی برنامه، محمدعلی شیرازی، مدیرعامل فرابورس ایران بود. او با اشاره به این‌که فرابورس از ابتدای سال، 10 عرضه اولیه داشته که سه مورد آن با مجموع 1260 میلیارد تومان تأمین مالی، مربوط به استان خراسان رضوی بوده است اظهار کرد: بازارها و ابزارهای مطلوبی برای سرمایه‌گذاران در فرابورس فراهم است که شرکت‌های متعدد ازجمله دانش‌بنیان‌ها می‌توانند از این ابزارها بهره بگیرند.محمدعلی شیرازی در خصوص تأمین مالی جمعی گفت: استان خراسان رضوی در حوزه تأمین مالی جمعی، پس از تهران و سمنان، رتبه سوم کشور را در میان استان‌ها به خود اختصاص داده و این استان 6 طرح موفق با حدود 90 میلیارد تومان سرمایه در این حوزه داشته است.جواد جهرمی مدیرعامل شرکت بورس کالای ایران در ادامه نشست خاطرنشان کرد: بورس کالا سال گذشته ۱۱۸ میلیون تن معامله داشته که سهم خراسان رضوی ۶ درصد بوده و نسبت به سال قبل از آن ۷۰ درصد رشد داشته است.

 

همه برای یکی، یکی برای همه

پیرمرد، یک سبد لیمو به پشت موتورش بسته و در چهارراه در حال حرکت بود. سبد ناخواسته وسط چهارراه رها و همه لیموها در خیابان پخش‌و‌پلا شد. پیرمرد نمی‌توانست یک نفره همه لیموها را جمع‌کند و چراغ راهنمایی هم تغییر رنگ می‌داد. مردم بیکار نماندند و دسته‌جمعی به کمک او رفتند تا زودتر لیموهایش را جمع‌کند و دوباره در جعبه بچیند. اصلا از قدیم گفته‌اند یک دست، صدا ندارد.

 

 

 

 

بهاره موفقی/ 11 سال از خاموشی چراغ های کوهستان پارک شادی می گذرد، سال هایی که غریو شادی مردم در این مجموعه مثل شمعی خاموش شد و یکی از مکان های نوستالژیک مشهد زیر گرد و غبار فراموشی رفت. کوهستان پارک شادی مشهد از سال 1370 به بهره‌برداری رسید،  اما در سال 1391 گرد تعطیلی بر پیکره این مجموعه پاشیده شد؛ درست وقتی که اداره کل استاندارد به دلیل ایمنی دستگاه های بازی به این مجموعه ورود کرد ، بعد از مدتی مشخص شد که مجموعه کوهستان پارک شادی مشهد مالکی به نام بانک دی دارد و این آغازی برای تعطیلی طولانی مدت این مکان خاطره انگیز مشهدی ها شد. از آن زمان تاکنون رسانه ها بارها پیگیر بازگشایی این مجموعه شدند. حالا پس از گذشت سال ها خبرهای امیدبخشی درباره احیای مجدد این مجموعه به گوش می رسد. تلاش برای احیای این مجموعه تا آن جا پیش رفته است که مدیر کل اداره بنیاد شهید و امور ایثارگران استان، خبر از معرفی سرمایه گذار برای کوهستان پارک شادی می دهد و تاکید می کند: «عزم بنیاد شهید این است که کوهستان پارک شادی را دوباره احیا کند.»

به گزارش خراسان رضوی، حجت الاسلام و المسلمین مهدی حسن زاده نامقی، مدیر کل اداره بنیاد شهید و امور ایثارگران خراسان رضوی درباره چگونگی تعیین تکلیف کوهستان پارک شادی توسط بنیاد شهید می گوید: بعضی از سهامداران بانک دی خانواده شهدا و ایثارگران هستند. اذهان عمومی به اشتباه این گونه شکل گرفته که این مجموعه متعلق به بنیاد شهید است، اما این گونه نیست. ظاهرا این بانک دیونی از بنیاد داشته و سازمان املاک بنیاد درحال تهاتر است. سازمان املاک هم وابسته به اداره کل بنیاد شهید استان نیست، به طورمستقیم زیر نظر مرکز است. وی می افزاید: آخرین خبری که گرفتم ظاهرا درحال انجام تهاتر هستند. اموال و دارایی هایی را به بانک دی می دهند که آن جا را سازمان املاک در اختیار بگیرد و پیگیر دعوت از سرمایه گذارانی است که آن جا را بازسازی کنند چون کوهستان پارک شادی برای مشهد و زائران یک نوستالژی است. بنابراین عزم بنیاد شهید این است که آن‌جا را دوباره احیا کند. وی در پاسخ به این سوال که آیا زمان مشخصی برای تعیین تکلیف این موضوع در نظر گرفته شده است یا خیر؟می گوید: خیر، هم اکنون در حال تهاتر هستند. فعلا سازمان املاک بنیاد به دنبال سرمایه گذار است. ما چند تا از سرمایه گذاران را هم معرفی کردیم. بضاعتمان این بوده که چندتن از سرمایه‌گذاران مشهدی را که دغدغه مند هستند، پای کار بیاوریم.

جزئیات پیگیری ها

به گزارش «خراسان رضوی»، روزنامه خراسان 4 خرداد امسال، گزارشی تحت عنوان «امید به احیای کوهستان پارک شادی» منتشر کرد که در آن، از واگذاری شهربازی نوستالژیک مشهدی ها توسط بانک دی به سازمان کوثر زیرمجموعه بنیاد شهید، خبر می دادتا امیدها برای بازشدن قفل احیای کوهستان پارک زنده شود. در این گزارش، مدیریت شهری نیز با تاکید بر حفظ کاربری از آمادگی برای توافق خبر داد. 25 خردادامسال نیز روزنامه خراسان گزارشی تحت عنوان «2 جلسه بدون نتیجه با بنیاد شهید برای احیای کوهستان پارک» منتشر کرد که در آن رئیس شورای اسلامی شهر مشهد در گفت‌وگو با ایسنا درباره آخرین وضعیت کوهستان پارک شادی مشهد اظهار کرد:«وضعیت کوهستان پارک باید تعیین تکلیف شود؛ تاکنون دو جلسه با دکتر قاضی‌زاده برگزار کردیم اما به نتیجه مشخصی نرسیدیم». این مقام مسئول همچنین خاطرنشان کرد: «ما به دنبال این هستیم که کوهستان پارک دوباره نوسازی و تجهیزات جدید استفاده شود، زیرا مردم از کوهستان پارک خاطره دارند و نباید آن خاطره ها را از بین برد». رئیس شورای اسلامی شهر مشهد با بیان این که ما در حال پیگیری نوسازی کوهستان پارک هستیم و بنیاد شهید نیز مخالفتی ندارد، افزود:«تعیین سرمایه‌گذار برعهده بنیاد شهید است». پس از آن در 4 تیر در روزنامه خراسان خبری با عنوان «خبرهای خوش شهردار برای مشهد» منتشر شد که در آن شهردار مشهد با تاکید بر حفظ کاربری کوهستان پارک شادی اظهار کرده بود: «با رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران توافق شد که کوهستان پارک شادی به صورت خیلی مدرن احیا شود. حداقل 20 هکتار آن در قالب همین شهربازی خواهد بود و اماکن تفریحی دیگری در زمین آن محقق خواهد شد و یک مجموعه فرهنگی، تفریحی و گردشگری مناسب برای مشهد ایجاد می‌شود.» در 19 تیرامسال، روزنامه خراسان گزارشی تحت عنوان «احیای کوهستان پارک، یک گام به جلو» منتشر کرد که در آن خبر داد که شورای پول و اعتبار نیز با واگذاری کوهستان پارک شادی به بنیاد شهید موافقت کرده است تا احیای کوهستان پارک، یک گام رو به جلو برود و طبق توافق شهرداری مشهد با بنیاد شهید،شرایط برای احیای کوهستان پارک به صورت مدرن فراهم شود. روزنامه خراسان در 17 مرداد امسال نیز گزارشی تحت عنوان «احیای کوهستان پارک شادی در مسیر تحقق» منتشر کرد که در آن معاون اقتصادی شهردار در حاشیه حضور در تحریریه روزنامه خراسان و دیدار با خبرنگاران به مناسبت روز خبرنگار برای تعیین تکلیف کوهستان پارک شادی اظهار کرد: «باتوجه به مذاکرات و توافقات اخیر، چشم من روشن است که کوهستان پارک شادی حداقل در این دوره از مدیریت شهری تعیین تکلیف شود.»

 

  تاریخ را باید گنجینه عبرت‌ها بدانیم؛ عبرت‌هایی که می‌تواند در طراحی و ترسیم مسیرها و راهبردهای جدید، نقشی کلیدی و محوری داشته ‌باشد؛ به قول مرحوم ملک‌الشعرای بهار، «گذشته، پایه و بنیان حال و آینده است». سرمایه عبرت‌های تاریخی، گاه محصول هزینه‌های سنگین و غیرقابل جبرانی است که پدران ما، ناخواسته آن را پرداخته‌اند تا نسل‌های آینده را از ابتلا به چالش‌ها و ضررهای مشابه، مصون نگه دارند. 70 سال پیش در چنین روزی، بالاخره تلاش‌های چند ساله و جنگ ترکیبی استعمار کهنه و نو علیه نهضت ملی شدن صنعت نفت، اسباب سقوط دولت ملّی و بازگشت عصر دیکتاتوری را فراهم کرد؛ عصری که مهم ترین شاخص آن، تسلط دوباره غرب و به خصوص آمریکا و انگلیس، بر منابع و ثروت‌های ملی ایرانیان بود. کودتای 28 مرداد سال 1332، در شرایطی به حیات نهضت و دستاوردهای آن پایان داد که اوضاع سیاسی داخل کشور، در پی تشنج‌ها و درگیری‌های متعدد، سخت آشفته و ابر بدبینی و سوءظن بر سر کشور سایه انداخته ‌بود؛ دیگر از همراهی و هم‌سویی جامعه در رویدادهایی مانند قیام 30 تیر، نشانی دیده نمی‌شد و ساختار سیاسی کشور، از فقدان همبستگی رنج می‌برد. این وضعیت، علاوه بر رویکردهای ناصواب برخی از فعالان نهضت و تلاش برای نادیده گرفتن قانون از سوی تعدادی دیگر، ریشه در براندازی هدفمندی داشت که از سوی نهادهای اطلاعاتی آمریکا و انگلیس برنامه‌ریزی شده ‌بود. به طور خلاصه، آن‌چه در کودتای 28 مرداد اتفاق افتاد، وابسته به یک عامل واحد نبود و باید آن را برایند عوامل متعددی بدانیم که در ادامه، به برخی از آن ها، به مثابه درسی سازنده برای روزگار خودمان، خواهیم پرداخت:

نخست - نادیده گرفتن جریان نفوذ: یکی از مهم ترین عواملی که کار را برای کودتاچیان تسهیل کرد، نادیده گرفتن جریان نفوذ از سوی دولت دکتر مصدق بود. جمع زیادی از دست‌اندرکاران و عوامل ایرانی کودتا، کسانی بودند که در این دولت و در مناصب کلیدی حضور داشتند. فضل‌ا... زاهدی، مجری و نخست‌وزیر کودتا، برای مدت‌ها وزیر کشور دولت دکتر مصدق بود. در میان حلقه اطرافیان نخست‌وزیر، جریان نفوذ حضور قدرتمندی داشت و او کم و بیش این موضوع را می‌دانست، اما به هر دلیل، مانع از تداوم فعالیت آن ها نشد و به انحای مختلف، از کنار اقدامات خائنانه آن ها، بی‌تفاوت عبور کرد.

دوم – اعتماد به بیگانگان: بسیاری از پژوهشگران، اعتماد دکتر مصدق را به آمریکایی‌ها، بزرگ ترین اشتباه سیاسی وی می‌دانند. او با وجود سابقه و تجربه طولانی در حوزه فعالیت‌های سیاسی، در رفتاری که باید آن را در خوشبینانه‌ترین وضعیت، غفلت بدانیم، به وعده‌های آمریکایی‌ها دل خوش کرد و با وجود آن ‌که می‌دانست در جهانِ پس از جنگ جهانی دوم، میان واشنگتن و لندن، به دلیل منافع مشترک، روابط مستحکم و پیوسته‌ای ایجاد شده ‌است، کوشید از یک طرف قدرت، برای عقب راندن طرف دیگر استفاده کند و در این مسیر، از تکاپوهای دیپلماتیک بهره ببرد. غافل از این ‌که آن ‌چه کاخ‌ سفید تعقیب می‌کرد، منافع بود، نه روابط و چون منافع آمریکا در ارتباط با بریتانیا، بسیار فربه‌تر از حجم منافع آمریکا در ارتباط با ایران و دولت مصدق بود، آمریکایی‌ها در تقابل میان این دو، مصدق را وانهادند و به انگلیسی‌ها روی خوش نشان دادند.

سوم – غفلت از جنگ رسانه‌ها: کودتای 28 مرداد، حاصل یک جنگ ترکیبی همه‌جانبه علیه نهضت ملی شدن صنعت نفت بود (در این باره می‌توانید به مقاله صفحه 6 امروز مراجعه کنید). بخشی از این جنگ ترکیبی، به سوءاستفاده از قدرت و نفوذ رسانه معطوف می‌شد. از همان آغاز نهضت ملی شدن صنعت نفت، دشمنان نهضت، جنگ رسانه‌ای را به صورتی کارآمد به کار انداختند و با سوءاستفاده از فضای باز و تقریباً بدون محدودیتی که در این دوره به وجود آمده‌ بود، بذر ناامیدی، سوءظن و گاه بی‌تفاوتی نسبت به اقدامات دولت و آرمان‌های نهضت را در دل مخاطبان پاشیدند. برای تقویت این جنگ گسترده، شبکه‌های ویژه اطلاعاتی، مانند «شبکه بدامن» به کار افتاد و خبرهای دروغ و بی پایه، فضای رسانه‌ای کشور را مسموم و آماده وقوع کودتا کرد.

چهارم – پایبند نبودن به ساختارهای قانونی: دکتر مصدق به عنوان نخست ‌وزیر برکشیده نهضت ملی شدن صنعت نفت که دست بر قضا حقوقدانی تحصیل کرده بود، ظاهراً به بهانه اجرای سریع برنامه‌ها و تقابل با هجمه‌های احتمالی و این‌ که مجلس، همخوانی لازم را با دولت ندارد، دست به اقدامات و مطالبه‌های فراقانونی زد. او به عنوان فردی آشنا با مبانی حقوق و نیز، سیاستمدار کهنه‌کار عصر مشروطه، به خوبی می‌دانست که نادیده گرفتن اصل تفکیک قوا و آسیب رساندن به استقلال قوای سه‌گانه، می‌تواند تبعات جبران‌ناپذیری داشته باشد؛ اما با بی‌اعتنایی به چنین مسئله مهمی و مطالبه اختیارات قانون‌گذاری شش‌ماهه برای نخست‌وزیر و بعداً انحلال مجلس شورای ملی، عملاً حفره‌هایی قابل اتکا برای دشمنان نهضت به وجود آورد و سنگین‌ترین ضربات از محل همین حفره‌ها به نهضت وارد شد.

پنجم – بی‌تفاوتی به اندرزهای خیرخواهان: یکی از نکات عبرت‌آموز در بررسی تاریخی کودتای 28 مرداد، نادیده گرفتن سخن ناصحانی است که با اِشراف بر شرایط و آگاهی از اقدامات دشمن، به دنبال جلوگیری از وارد آمدن خسارت بودند، اما به فریادهای آن ها وقعی گذارده نشد. افزون بر آیت‌‌ا... سیدابوالقاسم کاشانی که با وجود اختلافات پیش‌آمده، به عنوان خیرخواه نهضت و در راستای تلاش برای حفظ آن، برای دکتر مصدق پیام فرستاد و درباره قریب‌الوقوع بودن کودتا به وی هشدار داد، افرادی از اطرافیان شخصِ دکتر مصدق، مانند دکتر غلامحسین صدیقی نیز، درباره خطر عدول وی از قانون و تلاش برای عبور از آن با بهانه رسیدن سریع به هدف، هشدار دادند، اما دکتر مصدق، با هر منطق و دلیلی، به این هشدارها وقعی ننهاد و شد آن ‌چه که نباید می‌شد.

گروه سیاسی-رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار شرکت‌کنندگان در بیست‌وچهارمین مجمع عالی فرماندهان و مسئولان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، پیدایش، رشد و بالندگی و بحران‌شکنی و عملکرد سپاه را در ابعاد نظامی،‌ مردمی، خدماتی و سازندگی، منحصربه‌فرد و افتخارآمیز خواندند و با اشاره به ادامه سیاست دشمن برای بحران‌آفرینی، خدشه به امنیت کشور و ایجاد اختلال در زندگی مردم تاکید کردند: در پرتو «وحدت ملی»، «مشارکت دادن مردم»، «کمک به مردم به خصوص طبقات ضعیف»، «کار شبانه‌روزی و جهادی مسئولان» و «ادامه حرکت، امید و شوق به تحقق اهداف انقلاب» شکست دشمن و پیروزی ملت قطعی است.

 سپاه بزرگ ترین سازمان ضدتروریستی در دنیاست

 حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای،‌ «فراموش شدن واقعیات و حقایق انقلاب در اذهان ملت ایران» را از اهداف شیاطین جهان دانستند و با منحصربه‌فرد خواندن تشکیل مجموعه‌ای با ویژگی‌های سپاه در میان انقلاب‌های بزرگ تاریخ‌ گفتند: نقص و ضعف در همه مجموعه‌های انسانی وجود دارد، اما در تاریخ کشور هیچ مجموعه نظامی با این اندازه از سلامت معنوی، سیاسی، اخلاقی و انسانی وجود نداشته است.فرمانده کل قوا، رشد و زایش درونی سپاه را هم بی‌نظیر برشمردند و با تشریح گسترش سازمانی این نهاد در فاصله کوتاهی از تشکیل افزودند: سپاه پاسداران با همراهی و همکاری ارتش فداکار، حدود دو سال بعد از شکل‌گیری، در چند عملیات بزرگ از جمله فتح‌المبین و آزادی خرمشهر، نقش تعیین‌کننده‌ای ایفا کرد و توانست قدرت عظیم دفاع نظامی انقلاب را به رخ دشمن بکشد.ایشان با اشاره به استمرار رشد و زایش و استحکام درونی سپاه گفتند: این مجموعه اکنون به کانونی عظیم و کاملاً مجهز و بزرگ‌ترین سازمان ضدتروریستی جهان تبدیل شده است که بسیاری از ارتش‌های بزرگ جهان از انجام دادن اقداماتی شبیه فعالیت‌های آن، ناتوان هستند.رهبر انقلاب، عملکرد سپاه را هم جذاب و چندوجهی خواندند و مواجهه پیروز با بحران‌ها را یکی از وجوه مستمر عملکردی این نهاد دانستند.

سپاه عامل شکست راهبرد غرب یعنی«بحران‌های پیاپی» در اوایل انقلاب بود

حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای با اشاره به تشکیل کنفرانس سران آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی در جزیره گوادلوپ فرانسه افزودند: آن ها نجات رژیم دست نشانده را ناممکن دانستند، اما با طراحی‌ راهبرد «بحران‌های پیاپی»، امیدوار بودند که این بحران‌ها، هر دولتی را در حکومت جدید ایران از پای دربیاورد.

رهبر انقلاب با یادآوری بحران‌ها، اغتشاشات، ناامنی‌ها و فعالیت‌های گسترده گروه‌های تروریستی در مناطق مختلف کشور در اوایل انقلاب افزودند: اسناد لانه جاسوسی آمریکا در ایران هم نشان داد که این حوادث در چارچوب همان راهبرد غرب مبنی بر بحران‌‌سازی پیاپی در ایران رخ داده است.ایشان،‌ سپاه پاسداران را عامل شکست آن بحران‌ها و نجات مردم استان‌های درگیر خواندند و تاکید کردند: دشمنان درصدد بودند با ایجاد بحران‌های مستمر، انقلاب را زمین‌گیر و بی‌رمق کنند و بعد با یک اقدامی شبیه کودتای ۲۸ مرداد، کار انقلاب را تمام کنند، اما سپاه جلوی تکرار کودتای ۲۸ مرداد را گرفت و نگذاشت ایران از مسیر صحیح آغاز شده منحرف شود و به همین علت است که دشمنان تا این حد به سپاه بغض و کینه دارند.

عملکرد سپاه ، دشمن را ناچار کرده با هیاهوی پوچ به تخریب سپاه بپردازد

فرمانده کل قوا عملکرد سپاه در دفاع مقدس را فصلی درخشان و بسیار مهم خواندند و افزودند: افزایش روزافزون توانایی‌ها، بُعد دیگری از عملکرد سپاه پاسداران است که برای ایران، امنیت و بازدارندگی ایجاد کرده است.رهبر انقلاب، کاهش و   تکرار نکردن  جمله «گزینه نظامی روی میز است» را ناشی از قدرت بازدارندگی و توانمندی‌های سپاه دانستند و گفتند: همه می‌دانند این جمله، دیگر سبک، بی‌معنا و بی‌ارزش شده است.حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای عملکرد سپاه در مسئله سازندگی و امور زیربنایی را هم افتخارآفرین، درخشان و در ابعادی بی‌نظیر ارزیابی کردند و افزودند: پاسداران انقلاب در خدمات عمومی، رفع محرومیت‌ها، بلایای طبیعی و حوادثی نظیر کرونا با همه توان در خدمت مردم بوده‌اند.اثرگذاری سپاه در فضای عمومی کشور و جذب جوانان، بُعد دیگری از عملکرد سپاه بود که رهبر انقلاب در این ‌باره گفتند: عنصر جوان وقتی علم و عمل، آرمان گرایی و واقع‌بینی و قدرت سخت و تجهیزاتی با قدرت نرم یعنی ارتباط با مردم را در سپاه درهم‌تنیده می‌بیند، الگو می‌گیرد و جذب می‌شود که جوانان و شهیدان سرافراز دفاع از حرم و امنیت، نتیجه این گونه جذابیت‌های سپاه و عناصر سربلند سپاهی نظیر حاج قاسم، حججی و ابراهیم هادی به‌شمار می‌روند.ایشان تاثیرات فرا مرزی سپاه پاسداران را هم عمیق و بسیار مهم دانستند و گفتند: عملکردها و جذابیت‌های سپاه در ابعاد مختلف، دشمن را نگران و ناچار کرده است با دروغ و شایعه و هیاهوی پوچ به تخریب سپاه بپردازد.

پیش از پاسداری از انقلاب، باید دایم از خود مراقبت و پاسداری کنیم

سرفصل بعدی که فرمانده کل قوا در این دیدار به پاسداران انقلاب اسلامی گوشزد کردند، لزوم پاسداری از خود بود.ایشان با اشاره به لغزش‌هایی همچون غفلت از یاد خدا، غرور، گمراهی، بی‌توجهی به نعمت‌ها و کمک‌های پروردگار و ناامیدی و تردید، پاسداری از خویش یعنی تقوای الهی را وظیفه همه مجموعه‌ها و یکایک افراد خواندند و گفتند: ضعف‌های شخصیتی موجب زمین خوردن انسان در بزنگاه‌های حساس می‌شود؛ بنابراین پیش از پاسداری از انقلاب، باید دایماً از خود مراقبت و پاسداری کنیم.حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای، مسئولان سپاه را به حساسیت و مراقبت از حفظ ارزش ها و برجستگی‌های مهم سپاه توصیه کردند و با اشاره به آیه شریفه‌ای از قرآن که عذاب و پاداش زنان والامقام و محترم پیامبر اکرم(ص) را دو برابر می‌خواند، گفتند: ما مُعمّمین و شما سپاهیان نیز این گونه هستیم؛ چراکه کار خوب یا خطای ما آثار بیرونی مضاعفی دارد و اهمیت مراقبت از خود را دو چندان می‌کند.رهبر انقلاب با اشاره به فداکاری نسل‌های قبلی سپاه، به نسل جوان و افتخارآفرین امروز سپاه توصیه کردند: سعی کنید آراستگی علمی، عملی و معنوی خود را حتی از آن نسل‌های خوب گذشته بالاتر ببرید.

«حاکمیت سیاسی اسلام»،علت برانگیختن دشمن ها

سرفصل بعدی سخنان حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای در این دیدار پاسخ به این سؤال مهم بود که انقلاب اسلامی چه خصوصیتی دارد که موجب برانگیختن دشمنی‌ها می‌شود و در مقابل آن ها پاسداری از انقلاب، ضرورت پیدا می‌کند؟ایشان «حاکمیت سیاسی اسلام» در ایران را پاسخی روشن به این سؤال دانستند و در تشریح خصوصیات و ویژگی‌های اسلام سیاسی گفتند: «مخالفت با ظلم و ظالم و یاری مظلوم» خصوصیت برجسته  و حساسیت‌برانگیز اسلام سیاسی است که قهراً رژیمی همچون رژیم صهیونیستی را که بنا و اساس آن بر اشغال و ظلم و زور و شکنجه است با نظامی همچون جمهوری اسلامی به عناد و دشمنی وامی‌دارد.مخالفت نظام اسلامی با دست‌درازی به منافع و منابع ملت ها، خصوصیت دیگری بود که رهبر انقلاب آن را موجب معارضه استعمارگران با نظام اسلامی دانستند و افزودند: در مقابل رویکرد استعماری، قرآن به ما دستور داده که در مواجهه با ملت ها حتی با ملت های دارای عقیده و رفتار ناهمسان، با دادگری و عدالت رفتار کنیم.

حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای، ثروت‌اندوزی و پیشرفت کشورهایی همچون انگلیس و فرانسه را در طول قرن ها حاصل اشغال، استعمار و استثمار سایر کشورها خواندند و گفتند: فلان تحلیل گر سیاسی سؤال می‌کند، جمهوری اسلامی چه کرده که فلان کشور با آن مخالف است، در حالی که پاسخ این سؤال روشن است و دستگاه اهریمنی استعمار با آن سابقه اساساً نمی‌تواند با نظام اسلامی خوب باشد.«اعتقاد به کرامت همه انسان‌ها فارغ از رنگ، نژاد و منطقه» دستور دیگر قرآنی بود که رهبر انقلاب با اشاره به آن خاطرنشان کردند: انسان سیاه‌پوست هم طبق منطق قرآن هیچ فرقی با دیگر انسان ها ندارد. بنابراین غربی‌ها که منطق تبعیض نژادی را به شکل فضاحت‌باری گسترش داده و می‌دهند، آیا می‌توانند با نظام اسلامی مهربان باشند؟ایشان با برشمردن عامل دیگر کینه‌توزی بدخواهان به اسلام سیاسی، به دستور قرآن مبنی بر صلح و رفتار مسالمت‌آمیز با هر کشور و دولتی که بنای مخاصمه ندارد، اشاره کردند و افزودند: نظام اسلامی حرف هر کشوری ولو غیرهمفکر را که بگوید قصد معارضه ندارد، قبول می‌کند، اما اگر متوجه حیله‌گری و دروغگویی و آمادگی طرف مقابل برای خنجر از پشت زدن شد، هرگز قبول نمی‌کند و در مقابل پیمان‌شکنی نیز مقابله به مثل می‌کند.

یکی از گرفتاری‌هایی که گاهی قبلاً دچار آن شده‌ایم ، اشتباه در شناخت دشمن است

حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای یک علت مهم دیگر خصومت‌ها با نظام اسلامی را الگو شدن و پیشگامی و پیشرانی جمهوری اسلامی برای حرکت‌های مقاومتی در منطقه حساس غرب آسیا خواندند و گفتند: اگر جمهوری اسلامی الگو نمی‌شد، این دشمنی‌ها کمتر بود.ایشان با مقایسه زمین‌گیر شدن ارتش‌های مجهز سه کشور عربی در مقابل رژیم حقیر صهیونیستی در سال‌های قبل از پیروزی انقلاب یعنی در جنگ شش روزه سال ۱۹۶۷ و همچنین جنگ ۱۹۷۳ خاطرنشان کردند: بعد از انقلاب اسلامی کار به جایی رسید که همین رژیم، ۳۳ روز تلاش کرد حزب‌ا... لبنان را شکست دهد، اما نتوانست و با فضاحت مجبور به فرار شد.رهبر انقلاب با تاکید بر این که فاصله‌ انقلاب و قبل از انقلاب، فاصله‌ جنگ ۶ روزه ۱۹۶۷ و جنگ ۳۳ روزه است، افزودند: امروز کار به جایی رسیده است که در سرزمین‌های اشغالی فلسطین و در منطقه غرب رود اردن، جوان ها به‌گونه‌ای حرکت و حمله می‌کنند که رژیم صهیونیستی را عاجز کرده‌اند.ایشان خصوصیات اسلام سیاسی را در مقابله با اهریمنانِ خبیث، کینه‌ورز، عهدشکن و دروغگو، قهراً دشمن‌ساز دانستند و گفتند: با شناخت دشمن، هم انگیزه پاسداری عمیق‌تر می‌شود، هم در شناخت طرف مقابل دچار اشتباه نمی‌شویم؛ چراکه یکی از گرفتاری‌هایی که گاهی قبلاً دچار آن شده‌ایم و نباید آن را تکرار کنیم، اشتباه در شناخت دشمن است؛ بنابراین همچنان که امام بزرگوار با آن بصیرت نافذ می‌فرمود، باید هر چه فریاد داریم بر سر آمریکا بزنیم.

 قدر و اهمیت پیشرفت ها را بدانیم اما مغرور نشویم

 حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای در بخش پایانی سخنانشان به بیان چند توصیه مهم و عمومی پرداختند.ایشان با اشاره به پیشرفت‌های فراوان و توانایی‌ها و کارهای خوب بعد از انقلاب، تاکید کردند: قدر و اهمیت پیشرفت ها را بدانیم، اما مغرور نشویم.ایشان سیاست راهبردی غرب مبنی بر ایجاد بحران‌ها در ایران را سیاستی ادامه‌دار خواندند و افزودند: آن ها همچنان به دنبال بحران‌سازی دایم در داخل کشور هستند؛ یک روز به بهانه انتخابات، یک روز به بهانه بنزین و یک روز به بهانه زن. البته ابزارهای تولید بحران هم امروز پیشرفته‌تر شده است.رهبر انقلاب هدف اصلی دشمن از ایجاد بحران را ضربه به امنیت کشور دانستند و گفتند: بدون امنیت، «اقتصاد، اشتغال، کارهای زیربنایی، راه‌اندازی کارخانه‌ها و علم و دانشگاه و مراکز تحقیقاتی» هم وجود ندارد؛ بنابراین هدف اصلی آن ها از مخدوش کردن امنیت کشور، ایجاد اختلال در زندگی مردم است.ایشان عامل اصلی طراحی و بحران‌سازی را دستگاه های جاسوسی سیا، موساد و ام‌آی۶ انگلیس دانستند و افزودند: البته آن ها پادوهای داخلی و خارجی و عناصر غرب گرا و بی‌توجه را هم به کار می‌گیرند، اما اصل و سر قضیه، سرویس‌های جاسوسی است.

وظیفه مهم امروز ما وحدت ملی، مشارکت دادن مردم و کمک به آحاد مردم است

حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای با تأکید بر این که باید وظایف خود را در قبال طراحی‌های دشمن درک کنیم، گفتند: وظیفه امروز ما مراقبت دایم از انقلاب است. وظیفه مهم امروز ما وحدت ملی، مشارکت دادن مردم و کمک به آحاد مردم به خصوص طبقات ضعیف است. وظیفه امروز، کار جهادی شبانه‌روزی و خستگی‌ناپذیر مسئولان است.

ایشان با اشاره به عبور کشور از گردنه‌ها و مسیرهای سخت در حرکت به سمت قله‌ها گفتند: ما از بخش زیادی از مسیر با وجود شیب‌ تند عبور کرده و به قله‌ها نزدیک شده‌ایم، بنابراین امروز روز خسته شدن و ناامیدی نیست، بلکه روز شوق و امید و حرکت است و مسئولان کشور باید با این روحیه حرکت کنند.

نمی‌گوییم انتقاد نباشد، اما بیان انتقاد همراه با اعتماد به مسئولان باشد

رهبر انقلاب همچنین درباره انتقاد از مسئولان گفتند: نمی‌گوییم انتقاد نباشد، اما بیان انتقاد همراه با اعتماد به مسئولان باشد؛ چراکه مسئولان با شوق، توانمندی، توکل به خدا و با همه توان در حال کار هستند.ایشان در پایان تاکید کردند: راه پیموده شده تا به امروز را اگر با قوت دنبال کنیم، پیروزی بر دشمن قطعی است.

محمدی-گام های متقابل ایران و عربستان برای توسعه روابط از مرحله آشتی به مراحل دوستانه و گسترده تر یک به یک برداشته می شود.حالا و با سفر حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه ایران به عربستان، ریاض در کانون توجه رسانه ها قرار گرفته است.وزیر خارجه کشورمان  پس از دیدار با همتای سعودی و بازدید از سفارت ایران در ریاض به جده سفر و با محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی دیدار کرد. این دیدار را می توان یکی از مهم ترین دیدارهای مقامات دو کشور در دهه اخیر ارزیابی کرد که نشان از محاسبات راهبردی تهران و ریاض درباره احیای روابط دیپلماتیک دو کشور دارد.محمد بن سلمان محرک اصلی تغییر رویکرد سیاست خارجی ریاض در سطح منطقه ای و

 بین المللی و در رابطه با ایران معرفی می شود. وی از زمان تعیین به عنوان ولیعهد عربستان تقریبا اختیارات مقام اول عربستان سعودی را از آن خود کرده است. از این لحاظ دیدار امیر عبداللهیان و بن سلمان حاوی سیگنال های سیاسی مهمی درباره فصل جدید روابط تهران-ریاض ارزیابی می شود. از سوی دیگر،دیدار وزیر خارجه ایران با مقامات عالی رتبه عربستان را می توان به عنوان نشانه معنادار از اراده سیاسی جدی دو کشور برای توسعه و ارتقای روابط دوجانبه تعبیر کرد که می تواند بر همسویی تهران و ریاض در موضوعات منطقه ای و بین المللی نیز تاثیرگذار باشد. به عقیده کارشناسان، توسعه روابط اقتصادی در سایه اراده سیاسی تهران و ریاض می تواند به شراکت گسترده تر میان ایران و عربستان منجر شود.بن سلمان  با ابلاغ سلام خود و‌‌ پادشاه عربستان سعودی به مقام معظم رهبری و رئیس جمهور   کشورمان گفت: نگاه عربستان به رابطه با ایران راهبردی بوده و ریاض در این خصوص عزم جدی دارد. امیرعبداللهیان نیز در ایکس(توئیتر سابق)نوشت: ۹۰ دقیقه با بن‌سلمان گفت‌وگو کردیم.گفت‌وگوها صریح، بی‌پرده، سودمند و نتیجه‌بخش، مبتنی بر سیاست همسایگی بود. با اراده روسای دو کشور، بر مناسبات دوجانبه پایدار در همه زمینه‌ها تاکید شد. در منطقه «بر امنیت و توسعه برای همه» اتفاق نظر داریم.سفارت ایران در ریاض و سرکنسولگری آن در جده، پس از هفت سال به طور رسمی  ۱۶ و ۱۷ خرداد با حضور برخی مقامات ایرانی و عربستانی بازگشایی شدند.این اولین سفر وزیر خارجه ایران به ریاض پس از ازسرگیری روابط دو کشور و پس از سال‌های طولانی به عربستان است. روابط دیپلماتیک ایران و عربستان تا قبل از توافق اسفند سال گذشته برای مدت ۷ سال قطع بود.وزیر خارجه عربستان نیز ۲۷ خرداد امسال به تهران سفر و با وزیر خارجه و رئیس جمهور ایران دیدار کرده بود. وی پیشتر در پکن و همچنین بعد از آن در حاشیه نشست دوستان بریکس در آفریقای جنوبی با امیرعبداللهیان ملاقات و گفت وگو کرده بود.پادشاه عربستان نیز از رئیس جمهور ایران برای سفر به این کشور دعوت کرده است. وزیر خارجه عربستان در نشست خبری گفت،عربستان امیدوار است که میزبان ابراهیم رئیسی باشد. امیرعبداللهیان گفت،رئیسی دعوت را پذیرفته است و در زمان مناسب سفر انجام می شود.

 

هادی محمدی – داشتن یک راکتور آب سنگین بومی و ساختن آن در ایران یک کار بزرگ بوده و نشان از توان بالای متخصصان کشورمان دارد اما نکته مهم این است اگر آب سنگین که مهم ترین ماده در راکتور است تامین نشود ، چه باید کرد ؟ در دنیایی که آمریکا به نزدیک ترین متحدش یعنی رژیم صهیونیستی تنها 25 کیلوگرم آب سنگین در سال می دهد ، تامین 70تن آب سنگین برای آغاز حرکت راکتور اراک حتما کار غیر ممکنی باید باشد . اما آینده اندیشی نظام از یک سو و تلاش و مجاهدت خاموش دانشمندان این عرصه، از سوی دیگر باعث شد تا قبل از اتمام کار راکتور آب سنگین خنداب(اراک) ، تاسیسات تولید آب سنگین در همان منطقه خنداب اراک شروع به کار کند تا خیالمان از داشتن آب سنگین برای راکتور راحت شود . ایران به عنوان نهمین کشور تولید کننده آب سنگین در دنیا به این محصول رسید، حتی توانست بیش از ظرفیت تعریف شده، ابتدای کار -16تن – امروز به میزان 20تن تولید آب سنگین با غنای 99.88درصد در سال برسد  و حالا شما گزارشی اختصاصی از بازدید خبرنگار روزنامه خراسان از این دستاورد بزرگ صنعت هسته ای را می خوانید.

 تولید آب سنگین در دل باغ های سرسبز خنداب 

وقتی از بزرگراه اراک به خرم آباد ،  وارد یک جاده فرعی می شوی که شما را به شهرستان خنداب در 80کیلومتری شمال غرب اراک می رساند فضایی سرسبز با باغ هایی مملو از درختان میوه خودنمایی می کند. کارخانه آب سنگین اراک که به دلیل مجاورتش با شهر خنداب " مجتمع آب سنگین شهدای خنداب " نامیده می شود در نگاه اول شباهت زیادی به مجتمع های پتروشیمی یا پالایشگاه های نفت دارد با این تفاوت که در آن جا طلای سیاهی که تصفیه می کنند حداکثر لیتری 3دلار ارزش دارد و این جا  طلایی زلال به نام آب سنگین به دست می آید که حدود هزار دلار در هر لیتر قیمت گذاری می شود. آن هم محصول آب سنگین جمهوری اسلامی ایران که چند سال قبل در پیشرفته ترین آزمایشگاه آمریکا یعنی آزمایشگاه ساوان ریور آمریکا تایید شد و آمریکا 32 تن از آن و روسیه 37 تن را از ایران خریدند.امروز نیز تعداد زیادی از کشورهای آسیایی و اروپایی در صف ایستاده اند تا این کیمیای با ارزش ایرانی محصول کیمیاگری نخبگان ایرانی را بخرند.

آب سنگین چیست ؟

آب سنگین همان آب معمولی است با این تفاوت که به جای 2 هیدروژن و یک اکسیژن در آب معمولی (H2O) دو اتم دوتریوم جایگزین شده و D2O را شکل داده است. آب سنگین، پرمصرف‌ترین ایزوتوپ پایدار دنیاست و آژانس امنیت ملی آمریکا درباره آب سنگین با بیان این که این ماده یک سرمایه ارزشمند ملی است به مقامات این کشور توصیه کرده بدون مطالعه اقتصادی آن را تولید کنند. این محصول استراتژیک در بخش های مختلف علوم تغذیه، نفت و گاز، شیمی، زیست شناسی ، داروسازی، هیدرولوژی، فیبرهای نوری و پزشکی ، صنایع با فناوری بالا و غیر

هسته ای کاربردهای فراوانی دارد؛ ایزوتوپ های پایدار، تامین اکسیژن 18، تصویربرداری از بیماری های صعب العلاج ، بررسی آب های زیر زمینی و سن یابی آن، محل مناسب احداث سد و بررسی منشأ آلودگی های آب و غذا و بررسی چاه های نفت از جمله دیگر کاربردهای آن است. آب سنگین در طبیعت موجود بوده و در هر 7هزار مولکول آب معمولی در منطقه خنداب اراک یک مولکول آب سنگین وجود دارد و کاری که در مجموعه آب سنگین انجام می شود، استخراج این مولکول است.

 شکست قوانین سخت گیرانه آمریکا درباره صادرات آب سنگین

به دلیل اهمیت بالای آب سنگین در دنیا،  آمریکا قوانینی به نام NRC دارد که کشورها را از حیث دسترسی به آب سنگین به 3 دسته تقسیم کرده است؛ دسته اول کشورهایی هستند که شرکت‌های آمریکایی اجازه صادرات آب سنگین به آن‌ها را ندارند مثل ایران، عراق، کره شمالی و سوریه. کشورهای دسته دوم آن‌هایی هستند که شرکت‌های آمریکایی در سال مجوز صادرات 25 کیلوگرم آب سنگین به آن‌ها را دارند مثل هند، میانمار، افغانستان، رژیم صهیونیستی ، کشورهای دسته سوم که سخت‌گیری کمتری درباره آن‌ها وجود دارد حداکثر میزان صادرات آب سنگین یک تن در سال است و این درحالی است که ایران به تنهایی سالی 20تن آب سنگین تولید می کند.در واقع کشورمان بعد از کشورهایی همچون  آمریکا، روسیه، چین، هند، آرژانتین، رومانی و کانادا نهمین کشوری بود که در دنیا آب سنگین تولید کرد، آن هم در شرایطی که همه کارهای طراحی، خرید، ساخت، اجرا و راه‌اندازی مجتمع تولید آب سنگین در داخل کشور انجام شده و هیچ مشاور و پیمانکار خارجی در این موضوع وجود نداشته است.

درباره انتخاب خنداب به عنوان محل ساخت این تاسیسات هم بررسی های زیادی صورت گرفته   است،  بحث‌هایی همچون تامین مواد اولیه، زلزله‌خیز بودن، استراتژیک بودن منطقه، بحث‌های سیاسی، پدافندی و... دخیل هستند ضمن این که 5 سایت برای بحث آب سنگین در شهرهای مختلف پیشنهاد شده بود که با لحاظ شرایط بالا، خنداب استان مرکزی انتخاب شد البته تقریبا هیچ فرقی بین آب این جا با دیگر مناطق وجود ندارد ، آب برخی مناطق میزان دوتریوم بیشتری دارند و برخی هم کمتر است اما تفاوت چشمگیری وجود ندارد. حتی این نگرانی که برداشت آب تاسیسات آب سنگین از آب های زیرزمینی منطقه است هم وجود ندارد چون مصرف آب مجموعه در حد یک حلقه چاه برای یک مزرعه متوسط است.

 20تن آب سنگین مشتری هم دارد ؟

 اما یک سوال مهم این است که با توجه به نیاز راکتور اراک و سقف ذخایر آب سنگین که طبق برجام 130 تن است و ایران تا سال 94 بیش از 200تن را تولید کرده بود ، چرا همچنان سالی 20تن آب سنگین تولید می کنیم و فروش این مقدار زیاد چگونه عملی خواهد شد ؟ در واقع مشتری زیادی در دنیا برای آب سنگین وجود دارد و به قدری مصرف آب سنگین و ترکیبات دوتره که از آب سنگین به دست می آید در دنیا رو به افزایش است و کمبود وجود دارد که به راحتی مشتری برای این 20تن پیدا خواهد شد . در سال 2012 میلادی پیش بینی شده بود مصرف آب سنگین جهان در سال 2015  80 تن باشد، در حالی که مصرف در سال 2015 ؛140 تن شد و هم اینک آمریکا به تنهایی 140 تن مصرف آب سنگین دارد. علاوه بر این کشورهایی همچون آلمان و سوئیس سالانه بین 10 تا 20 تن مصرف آب سنگین دارند و در صورت تامین شرایط، میزان مصرف داخلی ما سالانه 7تا 8 تن است و باید دنبال بازار سازی برای محصول خود باشیم.

هم اکنون 9 کشور در قاره های آسیا ، اروپا و آمریکا در صف مشتریان آب سنگین ایران هستند که به دلایل تجاری نمی توان آن ها را نام برد، همچنین 60مرکز تحقیقاتی و دانشگاهی کشور از محصولات مجتمع خنداب استفاده می کنند. در اروپا 10شرکت معتبر در این زمینه شناسایی شده است که اگر تنها با دو شرکت به توافق برسیم کل محصول آب سنگین ایران در سال برای نیاز این دو شرکت کافی است.

کیفیت آب سنگین ایران به گونه ای است که حتی آمریکا که زمانی دنبال تعطیل کردن این تاسیسات بود، زمانی که برای آزمایشگاه اوکریچ خود نیاز به آب سنگین داشت بعد از تست محصولات مختلف در دنیا و با آزمایش آب سنگین ایران با دستگاه های بسیار پیشرفته تایید می کند که این محصول فوق خالص بوده و می خرد. علت این است که کارخانه خنداب بسیار جوان و نسبت به کارخانه های دیگر به روزتر است همچنین خلوص آب سنگین تولیدی ایران از 75/99 تا 99/99 بوده و مواداولیه بهتر، کنترل های دقیق تر و روش ذخیره سازی بهتر باعث کیفیت بالای آب سنگین ایران شده است .

  طلایی به نام اکسیژن 18 محصولی 

 اما در این کیمیا گری که در خنداب انجام می شود ، محصولی به نام اکسیژن 18 به دست می آید که نه فقط از نفت سیاه بلکه از طلای زرد هم گران تر به فروش می رسد و اهمیت زیادی دارد . یکی از مهم‌ترین دستاوردهای مجتمع آب سنگین اراک تولید اکسیژن 18 است که برای اولین بار در سال 1397 تولید شد . برای تشخیص سرطان، دستگاه‌های مختلفی وجود دارد اما دنیا به سمت دستگاه PET حرکت کرده که این دستگاه می‌تواند برای تشخیص سرطان و شناسایی بافت‌های سرطانی و پیشروی سرطان و تاثیر بافت‌های سرطانی استفاده شود. در کشور ما هم تعداد نه چندان زیادی از این دستگاه وجود دارد و برنامه‌ریزی شده تا به 50 عدد از این دستگاه برسیم. 95درصد دستگاه‌های PET از فلوئور 18 استفاده می‌کنند که برای تولیدش نیاز به اکسیژن 18 است و این ماده بعد از دوتریوم دومین ایزوتوپ پایدار پرمصرف دنیا به شمار می رود که خوشبختانه ما به سمت تولید آن حرکت کردیم. تولید‌کننده‌های عمده اکسیژن 18 در دنیا نیز آمریکا، روسیه، انگلیس، چین، ژاپن و رژیم صهیونیستی هستند. در سال 100کیلو اکسیژن 18 در اراک تولید می کنیم که در داخل مصرف می شود اما اگر به سمت بازارهای خارجی برویم و اگر جزئی فروشی کنیم برای هر گرم اکسیژن 18 در بسته های 30گرمی ، 100دلار(5میلیون تومان ) می دهند و اگر به صورت عمده بفروشیم قیمت آن 20دلار برای هر گرم است .

با آب سبک جوان بمانید 

در میان محصولات این کارخانه با برکت ، آب سبک هم دیده می شود   و کارخانه خنداب توانسته 10تن آب سبک هم صادر کند . آب سبک نسبت به آب سنگین دوتریوم کمتری دارد . حدود 100دوتریوم در هر یک میلیون مولکول آب است . بیشترین مشتری آب سبک شرکت‌های آرایشی هستند و می گویند این آب سبک در جوان ماندن و شادابی هم تاثیر دارد تا جایی که از آن به نام « آب حیات » هم یاد می شود .تاسیسات اب سنگین خنداب(اراک) را در حالی با این فکر ترک می کنم که چنین تجهیزات پیشرفته ای که بیشتر آن ساخت متخصصان صنعت هسته ای ایران بوده و در حوزه نیازهای زندگی مردم اثرگذار است، می تواند در آینده نزدیک چه گره های بزرگی را از صنعت و پزشکی کشورمان بگشاید و نه تنها در آمدزایی بالایی نصیب کشور کند بلکه ایران را از خام فروشی هایی که عادت کرده‌ایم، برهاند.

سیدخلیل سجادپور-   8تن از عاملان و افراد مرتبط با پرونده سرقت مسلحانه از یک طلافروشی در شهر نصرآباد از توابع استان خراسان رضوی درحالی دستگیر شدند که از 3 ماه قبل نقشه این دستبرد بی رحمانه را در یکی از پرورشگاه های سگ های خیابانی طراحی کرده بودند. فرمانده انتظامی استان خراسان رضوی، روز گذشته به واکاوی پرونده سرقت مسلحانه از طلافروشی پرداخت و به خبرنگار روزنامه خراسان گفت: ساعت حدود 7 بعد از ظهر پانزدهم مرداد، سرنشینان نقابدار یک دستگاه پراید مشکی مقابل طلافروشی در نصرآباد منطقه تربت جام توقف کردند و با شلیک گلوله به سوی جوان طلافروش، حدود 3 کیلوگرم طلا را به سرقت بردند. سردار سرتیپ محمد کاظم تقوی افزود: دزدان مسلح هنگام فرار از محل سرقت به روی شهروندان نیز آتش گشودند و با ایجاد رعب و وحشت در میان عابران و رهگذران گلوله هایی را به طرف راننده یک  دستگاه وانت نیسان و موتورسواری شلیک کردند که قصد داشتند سارقان را تعقیب کنند اما در این میان یکی از گلوله ها به لاستیک خودروی وانت برخورد کرد و بدین ترتیب دزدان مسلح متواری شدند و طلافروش مجروح نیز به مرکز درمانی انتقال یافت و تحت مداوا قرار گرفت.

رئیس پلیس خراسان رضوی تصریح کرد: با توجه به اهمیت و حساسیت جرایم اخلال در نظم و امنیت مردم، گروه ورزیده ای از کارآگاهان اداره جنایی زیر نظر مستقیم سرهنگ کارآگاه جواد شفیع زاده (رئیس پلیس آگاهی استان خراسان رضوی) ماموریت یافتند تا ماجرای سرقت مسلحانه مذکور را به طور شبانه روزی پیگیری کنند. به همین دلیل چندین گروه اطلاعاتی و عملیاتی با هدایت سرهنگ مهدی سلطانیان (رئیس اداره جنایی آگاهی) به تجزیه و تحلیل های کارشناسی پرداختند و تحقیقات میدانی را با همکاری نیروهای انتظامی تربت جام و نصرآباد آغاز کردند.  سردار تقوی با اشاره به اولین مرحله از اقدامات فنی و تخصصی کارآگاهان و بازبینی دوربین های مدار بسته افزود: کارآگاهان در بررسی های میدانی دریافتند که دزدان مسلح از یک قبضه سلاح کلاشینکف و یک قبضه تک لول کمرشکن استفاده کرده اند اما واکاوی آنان در شماره انتظامی پلاک پراید و شکل ظاهری آن مشخص کردکه دزدان از افراد حرفه ای و سابقه دار هستند که قطعات چند خودروی سرقتی را برای دستبرد به طلافروشی ترکیب کرده اند. مقام ارشد انتظامی خراسان رضوی که خود کوله باری از تجربیات انتظامی را بر دوش دارد و گروه تخصصی کارآگاهان به طور مستقیم از تجربیات ارزنده وی بهره می برند، در ادامه این گفت وگوی اختصاصی اضافه کرد: با بررسی گلوله ای که به پای چپ طلافروش شلیک شده و از ران پای راست وی بیرون آمده بود، نوع سلاح کلاشینکف مشخص شد و از سوی دیگر هم خودروی پراید مشکی رنگ زیر ذره بین تحقیقات قرار گرفت که نتایج این بررسی ها نشان داد  دزدان خطرناک، 3دستگاه خودروی پراید را از مشهد و تربت جام سرقت کرده اند و سپس پلاک خودروی پراید سبز یشمی و لوازم یک پراید سبز دیگر مانند رینگ و لاستیک، جلو پنجره و غیره را روی پراید مشکی رنگ نصب کرده اند تا پلیس را هنگام پیگیری ماجرا گمراه کنند. سردار سرتیپ محمد کاظم تقوی خاطرنشان کرد: بنابراین عملیات اطلاعاتی روی پراید مشکی رنگی متمرکز شد که 3 ماه قبل از منطقه تربت جام سرقت شده بود تا این که دامنه رصدهای اطلاعاتی به یکی از روستاهای تربت جام رسید چرا که یکی از منابع محلی فرد معتادی را سوار بر خودروی پراید مشکی در حال سرقت گندم دیده بود. بدین ترتیب دوربین های ترافیکی منطقه، بازبینی و هویت فرد معتادی به نام «ابراهیم- ن» مشخص شد که در یک مرکز پرورش سگ های خیابانی کار می کرد.  «سکاندار امنیت سرزمین خورشید» ادامه داد: کنکاش های کارآگاهان درباره صاحب کار ابراهیم (جوان 30 ساله) نشان داد که وی از افراد سابقه داری است که سال ها نیز به اتهام معاونت در قتل در زندان بود!  

اما او که «اسماعیل – ح» نام دارد به طور مستقیم در سرقت مسلحانه حضور نداشته و احتمالا در طراحی این دستبرد نقش داشته است. به همین دلیل کارآگاهان وی را زیر نظر گرفتند و به سرنخ هایی از یک دزد حرفه ای و سابقه دار رسیدند که در مشهد سکونت دارد و همچنان در زمینه سرقت خودرو فعالیت می کند ولی در زندان با یکدیگر دوست بوده اند.  فرمانده انتظامی خراسان رضوی با اشاره به تحقیقات نامحسوس در این پرونده حساس افزود: وقتی هویت جوانی به نام «مانی» لو رفت، بی درنگ کارآگاهان با استفاده از بانک اطلاعاتی مجرمان، وی را در اطراف میدان  امام حسین (ع) مشهد هنگامی دستگیر کردند که برای دریافت پول از مالخر (طلافروش) قرار گذاشته بود.  ساعتی بعد با انتقال این متهم به پلیس آگاهی خراسان رضوی، وی لب به اعتراف گشود و راز دستبرد مسلحانه با همدستی اسماعیل، ابراهیم و فردی تبعه خارجی معروف به «محمد پشتو» را لو داد. سردار سرتیپ تقوی، تاکید کرد: بی درنگ گروه عملیاتی کارآگاهان وارد عمل شدند و با محاصره مخفیگاه «اسماعیل» وی را درحالی دستگیر کردند که در منزل مسکونی خود تونل زیرزمینی احداث کرده بود.  وی گفت: در بازرسی از این تونل که از یکی دیگر از اتاق های این منزل بیرون می آمد، مقادیر زیادی مواد مخدر از نوع چرس و یک خشاب اسلحه کلاشینکف کشف شد که بدین ترتیب عملیات کارآگاهان برای دستگیری دیگر عاملان این دستبرد مسلحانه ادامه یافت و «ابراهیم» نیز در حالی به چنگ کارآگاهان افتاد که بررسی ها نشان داد نقشه سرقت مسلحانه از 3 ماه قبل در پرورشگاه سگ های معروف به «اتم» طراحی شده و جوان دیگری به نام «ابوالفضل» از بستگان اسماعیل هم نقش داشته است.  رئیس پلیس با تجربه خراسان رضوی با اشاره به دستگیری دیگر متهمان و مالخران پرونده ادامه داد: تحقیقات کارآگاهان بیانگر آن بود که «ابوالفضل» (یکی از متهمان اصلی) با «محمد پشتو» تماس گرفته و او را به بهانه نگهداری از سگ ها به نصرآباد کشانده است. به همین دلیل پنج شنبه گذشته «محمد پشتو» نیز در یکی از روستاهای گرگان دستگیر شد و به تیراندازی حین انجام این سرقت مسلحانه اعتراف کرد. 

سردار تقوی همچنین به اعترافات صریح 8 متهم این پرونده اشاره کرد و گفت: واکاوی پلیس در این ماجرا نشان دادکه سارقان مسلح ابتدا قصد داشتند در پوشش زنانه به این طلافروشی دستبرد بزنند به همین دلیل هم «مانی» ( دزد خودرو) را با استفاده از کلاه گیس و آرایش و پوشاندن مانتو به شکل زن درآورده بودند و در روزهای 13 و 14 مرداد با همین شگرد وارد طلافروشی شده اند اما در ادامه از این نقشه منصرف شده بودند چرا که احتمال می دادند هنگام فرار با لباس زنانه دچار مشکل شوند! 

مقام ارشد انتظامی خراسان رضوی در ادامه این گفت وگوی اختصاصی به معرفی یکی از مراکز مهم اقامتی به دستگاه قضایی نیز اشاره کرد و گفت: «ابوالفضل» (فردی که اسلحه شکاری و لباس پلنگی هنگام سرقت داشت) در یکی از مراکز اقامتی در هسته مرکزی مشهد مخفی شده و متصدی این مرکز مدارک مستندی از وی دریافت نکرده بود. همچنین طلافروشی که طلاهای سرقتی را بدون فاکتور و زیر قیمت روز طلا خریده بود نیز به عنوان مالخر در این پرونده دستگیر شده که مجازات سنگینی در انتظار وی است. 

سردار سرتیپ محمد کاظم تقوی اضافه کرد: در ادامه این عملیات، مقادیر زیادی از طلاهای سرقتی و اسلحه های جنگی از آغل یکی از سگ های خطرناک و آغل گوسفندان کشف شد و بررسی های بیشتر نیز در حالی ادامه دارد که عامل تیراندازی (محمد پشتو) فقط یکی از توله سگ های معروف به «اتم» را با خود و به عنوان بخشی از دستمزد این دستبرد به گرگان برده بود! 

 

 برخی از پژوهشگران معاصر معتقدند که اعتماد دکتر محمد مصدق به آمریکایی‌ها، اشتباه راهبردی او بود؛ اشتباهی که زمینه‌های شکل‌گیری کودتای 28 مرداد و سقوط دولت ملی را تسریع کرد. با این حال، فرایندی که در نهایت به حوادث 28 مرداد 1332 انجامید، آن‌قدر در هم پیچیده و به یکدیگر مرتبط است که شناخت آن، به سادگی و در شرایطی که هنوز انگلیس به عنوان یکی از دو دولت خارجی دخیل در کودتا، نقش خود را در این اقدام نپذیرفته‌، امکان ندارد. انگلیسی‌ها برای ساقط کردن حکومت مصدق، همه نیرو و ظرفیتی را که طی حدود یک قرن در ایران به دست آورده بودند، به میدان آوردند و تمام اهرم‌های سیاسی و بین‌المللی خود را به کار گرفتند. حذف دسترسی آن‌ها به نفت ایران، فقط یک شکست اقتصادی یا حتی سیاسی نبود؛ این اتفاق می‌توانست مانند یک دومینو، به تمام کشورهایی که انگلیس در آن‌ها صاحب منافع استعماری بود، تسرّی یابد و اقتدار جهانی استعمار پیر را که در پی جنگ جهانی دوم و ضربات سنگین آلمان هیتلری، در وضعیت به شدت آسیب‌پذیری قرار داشت، یک گام دیگر به فروپاشی نزدیک کند. بنابراین، هنگام اجرای کودتای 28 مرداد، انگلیس در شرایط خاصی قرار داشت؛ موضوعی که باید در بررسی این واقعه مهم تاریخ معاصر ایران و تحلیل چرایی و چگونگی وقوع آن، مورد توجه جدی قرار گیرد و ما را به پاسخ این پرسش تاریخی و کلیدی برساند که چرا انگلیس با گذشت 70 سال از کودتای 28 مرداد، حاضر نیست مسئولیت خود را در آن گردن بگیرد و اسناد مربوط به این واقعه تاریخی را منتشر کند؟

آمریکا برنده اصلی کودتا بود، اما ...

همین چند روز قبل بود که «دیوید اوئن»، وزیر خارجه اسبق انگلیس از نقش کشور متبوعش در کودتای 28 مرداد 1332 صحبت کرد و از لندن خواست که این نقش را بپذیرد، اما انگلیسی‌ها هنوز هم از اعتراف به این موضوع طفره می‌روند. مسئله اصلی پذیرش نقش انگلیس در کودتای 28 مرداد نیست؛ این نقش آشکارتر از آن است که بخواهیم برای یافتن ادلّه مربوط به آن، سرگردان شویم. آن‌چه اهمیت دارد، چگونگی و کیفیت این نقش است. طی 70 سال گذشته، همواره نقش اجرایی آمریکایی‌ها در انجام کودتا، به دیگر بخش‌های آن تعمیم داده و سعی شده‌است که انگلیس به عنوان یک شریک درجه 2 در فرایند طراحی و اجرای کودتا نمایانده شود. تردیدی نیست که آمریکایی‌ها برنده اصلی کودتای 28 مرداد بودند؛ آن ها بعد از سقوط دولت دکتر مصدق، سهم عمده‌ای را از کنسرسیوم نفتی که به اسم مشارکت در استخراج نفت ایران، ثروت ملی ایرانیان را غارت می‌کرد، به دست آوردند. آمریکایی‌ها با نفوذ گسترده در بدنه حاکمیت رژیم پهلوی، شاه را به بخشی از برنامه‌های منطقه‌ای خود تبدیل کردند؛ یکی از اقمار یانکی‌ها در غرب آسیا! طی کمتر از یک دهه بعد، ده‌ها هزار آمریکایی با عنوان مستشار، در بخش‌های مختلف اداری، اقتصادی، نظامی و... به کار گرفته شدند؛ مستشارانی که علاوه بر حقوق بالا و سنگین، در سال 1343 حق کاپیتولاسیون (قضاوت کنسولی) را هم به دست آوردند. بنابراین، ما در این که آمریکایی‌ها برنده اصلی کودتا بوده‌اند، نمی‌توانیم تردید کنیم، اما انگلیسی‌ها چه؟ آیا آن ها بر سر حقوق آمریکا یا سلطنت شاه چانه می‌زدند و برای خودشان چیزی نمی‌خواستند؟ ساده‌لوحانه‌ است اگر چنین باوری داشته باشیم. گاهی آن‌قدر سرگرم بررسی نقش آمریکا در کودتای 28 مرداد می‌شویم که فراموش می‌کنیم به نتایج این کودتا، دست‌کم در حوزه نفتی، نگاه دقیقی بیندازیم؛ کنسرسیومی موسوم به «هفت‌خواهران» که غول‌های نفتی آن دوران محسوب می‌شدند، منافع نفتی ایران را بعد از کودتا، به صورت 50–50 در اختیار گرفتند؛ سهم شرکت نفت «انگلیس و ایران» که نامش به «بریتیش پترولیوم» تغییر کرده بود، در این کنسرسیوم به 40 درصد بالغ می‌شد. 40 درصد سهام نیز، از آن پنج شرکت نفتی آمریکایی بود، اما از 20 درصد باقی‌مانده، 6 درصد به «توتال انرژیز» رسید که یک شرکت فرانسوی بود و 14 درصد بقیه، از آن شرکت «رویال داچ شل» شد؛ شرکتی که ملیتی هلندی – انگلیسی داشت و البته، بخش عمده سهام آن، از آن بریتانیایی‌ها بود. معنای این تقسیم بندی، بدون تردید، حفظ دست برتر انگلیس در منافع نفتی ایران است؛ آن هم بعد از ساقط کردن دولتی که برخاسته از تحولات مربوط به نهضت ملی شدن صنعت نفت بوده. افزون بر این، شرکت «بریتیش پترولیوم» بابت خلع ید، غرامت سنگینی از ایران گرفت؛ خسارتی که برخی آن را معادل کل منافع به دست آمده برای انگلیس، از آغاز قرارداد دارسی تا زمان ماجرای خلع ید می‌دانند. به دیگر سخن، انگلیسی‌ها در جریان کودتا، پشت سر آمریکایی‌ها پنهان شدند تا با ایجاد یک شراکت راهبردی، از تداوم سهم خود از چپاول نفت ایران، به صورتی نسبتاً پایدار مطمئن باشند.

ترغیب آمریکایی‌ها به شراکت

وجود شرکای متعدد، این امکان را به انگلیسی‌ها می‌داد که در صورت تکرار وقایعی مانند نهضت ملی شدن صنعت نفت، بتوانند در ایجاد یک اتحادیه جهانی ضدایرانی، موفق‌تر و سریع‌تر عمل کنند. این مسئله به عنوان یکی از نتایج تجربی آن‌ها در جریان مقابله با مبارزات ضداستعماری مردم ایران، بسیار جدی گرفته شد. آن‌ها طی سال‌های 1330 تا 1332، برای راضی کردن آمریکا به همکاری و برقراری شراکت در این زمینه، با چالش‌های زیادی روبه‌رو شدند. واشنگتن معتقد بود اگر بتواند بدون نیاز به همکاری با انگلیس، اختیار منابع نفتی ایران را، مانند عربستان، از طریق نزدیک شدن به مصدق و دوستانش به دست آورد، چه نیازی است به همراهی با لندن؟! عبور کاخ سفید از این تصور و رسیدن به باوری که انگلیس به پذیرش آن نیاز داشت، مدت‌ها طول کشید. اسناد تاریخی می‌گوید که لندن برای این پروژه، روی ترس عمیق واشنگتن از نفوذ کمونیسم در ایران حساب باز کرده بود. راهپیمایی‌های حزب توده در حمایت از مصدق، آن هم در ماه‌های منتهی به کودتا، نقش مهمی در تغییر رویه آمریکا ایفا کرد؛ راهپیمایی‌هایی که بعدها معلوم شد نقش توده‌ای‌های انگلیسی در آن‌ها، بسیار پررنگ بوده است. لندن همزمان با طرح همراه کردن آمریکا با جریان براندازی، خود به یک جنگ ترکیبی علیه دولت دکتر مصدق دست زد.

«جنگ هیبریدی» علیه نهضت مردم ایران

سال 2007 بود که فرانک.جی.هافمن، پژوهشگر مؤسسه مطالعات سیاسی «پوتاماک» در آرلینگتونِ ویرجینیا، طی مقاله‌ای پژوهشی، برای نخستین بار از اصطلاح «Hybrid War» رونمایی کرد؛ اصطلاحی که در زبان فارسی، «جنگ آمیخته» یا «جنگ ترکیبی» ترجمه شد. جنگ ترکیبی، یک راهبرد نظامی است، اما در آن شیوه‌های گوناگون جنگ با فضا و ارزش‌های متفاوت به کار گرفته می‌شوند؛ اقدامات نظامی کلاسیک، جنگ در فضای مجازی، خبررسانی‌های دروغین و... . هرچند جعل این اصطلاح جدید است، اما کاربری میدانی آن، قدمت زیادی دارد. انگلیس در تقابل با نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران، عملاً از نوعی جنگ ترکیبی بهره برد؛ در بُعد سیاسی، آن‌ها تمام نمایندگان طرفدار خود را در مجلس شورای ملی به خط کردند و همه تلاش خود را برای به ضعف و شکست کشاندن نهضت به کار بستند. تهدیدات نظامی انگلیسی‌ها و آمدن ناوهای جنگی به سواحل ایران در خلیج فارس و نزدیکی آبادان، رویکرد نظامی کلاسیکِ آن‌ها در این جنگ ترکیبی بود. بخش مهم دیگری از این جنگ، در قالب تزریق شبهه و ایجاد موج مطبوعاتی و رسانه‌ای علیه دولت دکتر مصدق و ناکارآمد نشان دادن آن برنامه‌ریزی شد. شبکه «بدامن» به عنوان یکی از بازوهای اصلی این پروژه، فعالیت گسترده‌ای داشت. بدامن که در ارتباط مستقیم با اینتلیجنس سرویس انگلیس بود، در برهه‌ای از فعالیت خود، توانست از امکانات مالی سازمان سیا نیز برخوردار شودو دلیل این برخورداری، رویکردهای ضدکمونیستی شبکه و تلاش برای عقب راندن توده‌ای‌ها از فضای سیاسی کشور بود؛ چیزی که آمریکایی‌ها به آن حساسیت داشتند. در بُعد ایجاد ناامنی در کف جامعه، انگلیسی‌ها از شبکه ایرانیان وابسته به خودشان، بهره زیادی بردند. این اتفاق، به ویژه در وقایع روز کودتا، بیشتر به چشم آمد. نقش شاپور ریپورتر، مأمور ویژه انگلیس در ایران، برای انسجام بیشتر این اقدامات، محوری و غیرقابل انکار بود.

آیا کودتا، اقدامی ضدکمونیستی بود؟

تمام این مقدمات چیده و حتی در آبان سال 1331، برای اجرایی شدن طرح کودتا تلاش شد، اما واقعیت آن بود  که  انگلیسی‌ها می‌خواستند برای اجرا کردن چنین طرحی که قطعاً تبعات داخلی و بین‌المللی بسیاری داشت، جوانب احتیاط را به طور کامل رعایت کنند. پیوندهای سیاسی و منافع مشترک آن‌ها با آمریکایی‌ها، این احتمال را که در صورت همراهی واشنگتن، هزینه‌های مالی و سیاسی کودتا به حداقل می‌رسد، افزایش می‌داد. انگلیس به دلیل سابقه طولانی در استعمار ملت‌های شرق، به عنوان یک دولت استعمارگر شهرت فراوانی داشت و اگر کودتا به تنهایی و با اتکا به برنامه‌ریزی و حمایت مالی لندن انجام می‌گرفت، ذیل عنوان تلاش استعمار برای بازگشت به ایران تعبیر می‌شد و این می‌توانست هزینه‌های سنگین و غیرقابل پیش‌بینی ایجاد کند. از سوی دیگر، انگلیسی‌ها از عطش کاخ سفید برای نفت ایران و واهمه آمریکایی‌ها از نفوذ کمونیسم در این کشور خبر داشتند؛ پس چرا در تلاش برای ایجاد این شراکت راهبردی درنگ کنند و کودتا را یک اقدام ضدکمونیستی جلوه ندهند؟! این رویکرد، ما را به یاد تحلیل «باری روبین» در کتاب «جنگ قدرت‌ها در ایران» می‌اندازد که نوشت: «برخلاف آمریکایی‌ها که بیش از اندازه در جریان سقوط مصدق و بازگشت شاه به مسند قدرت سر و صدا راه انداختند، انگلیسی‌ها درباره نقش حساسی که در این کار داشتند سکوت اختیار کردند و گناه همه مسائل و مشکلات بعدی را به گردن آمریکایی‌ها انداختند. همان‌طور که می‌دانیم طرح اصلی سرنگونی مصدق که به طرح آژاکس معروف شد از طرف انگلیسی‌ها تهیه شده بود ولی وقتی کرمیت روزولت می‌خواست کتابی درباره جریان وقایع سال 1953 در ایران بنویسد، به او توصیه شد به نقش انگلیس در این ماجرا اشاره نکند[!]»

هر چه روند دادگاه ترامپ جلوتر می رود، محبوبیتش در میان جمهوری خواهان  افزون تر می شود. او براساس آخرین نظرسنجی ها، ۶۰ درصد آرای رای دهندگان جمهوری خواه را دارد و فاصله اش با سایر رقبای درون حزبی، مدام بیشتر می شود. رئیس جمهور سابق آمریکا و کاندیدای پیشروی جمهوری‌خواهان در انتخابات ۲۰۲۴ درباره شرایط کشورش در گفت‌وگو با فاکس‌بیزنس اظهار کرد: «ما قدرت داریم اما در حال کاهش است. در واقع، این امر با افول قدرت دلار نمایان است و من فقط درباره ارزش ارز خود صحبت نمی‌کنم، من درباره استفاده از ارز ما در سراسر جهان صحبت می‌کنم.» ترامپ گفت: در واقع از دست رفتن سلطه دلار آمریکا «بزرگ تر از باختن در هر جنگ» دیگر است. کشور ما در حال حرکت به سوی   جهنم است و ما دیگر نمی‌توانیم بزرگی کنیم. اوخاطرنشان کرد: «شما به فرودگاه‌های ما نگاه کنید، به پایانه‌های ما نگاه کنید، به جاده‌های کثیف و جاده‌های خراب و هر چیز دیگری نگاه کنید. ما مانند یک کشور جهان سوم شده‌ایم.» وی افزود: «ما چیزی داریم که بسیار قدرتمند است و این دلار ماست. اما شما نگاهی به آن چه هم اکنون برای آن اتفاق می‌افتد و سایر کشورها که دیگر از آن استفاده نمی‌کنند، بیندازید. می‌دانید که چین می‌خواهد آن را با یوآن جایگزین کند و این غیرقابل تصور است، غیرقابل تصور. هرگز نباید اتفاق بیفتد. اما اکنون همه به این فکر افتاده‌اند.» وقتی صحبت از اقتصاد رو به زوال آمریکا و افزایش هزینه زندگی می‌شود، رئیس جمهور سابق و نامزد ۲۰۲۴ سیاست انرژی را مسئول آن می‌داند: «به نظر من، تورم از نظر انرژی ایجاد شده   زیرا این موضوع بسیار بزرگی است. این مانند همه چیز، همه چیز است.» وی ادامه داد: «ما به طور جداگانه نیرویی بزرگ تر از روسیه و عربستان سعودی بودیم. در یک سال و نیم اخیر، ما یک نیروی بزرگ تر از آن ها بودیم و پول زیادی دادیم. ما می‌توانستیم بدهی خود را بپردازیم و کارهایی را انجام دهیم که هیچ کس تاکنون در این کشور ندیده است.» ترامپ همچنین اظهار کرد که او قصد دارد «عقل سلیم» را به کاخ سفید بازگرداند. ترامپ در اظهاراتی علیه جو بایدن نیز گفت: او نمی تواند دو جمله را کنار هم بگذارد، نمی داند کجاست. او نمی تواند از پله ها پایین برود چه برسد به این که از پله ها بالا برود. ما فاسدترین و بی کفایت ترین رئیس جمهور تاریخ کشورمان را داریم.

 

امینی- با فرا رسیدن ایام اربعین، برخی بانک ها از طرح های تسهیلات خود برای زائران به عتبات خبر دادند. یکی از این طرح ها که توسط بانک ملی رسانه ای شد، بیشتر مورد توجه قرار گرفت. وام 10 میلیون تومانی که ضمن آن، متقاضی باید 2.5 میلیون تومان نزد بانک ودیعه می گذاشت و این مبلغ تا انتهای دوره تسهیلات نزد بانک باقی می ماند. این طرح بیش از پیش تعجب کارشناسان را برانگیخت، چرا که دقیقاً بر خلاف تاکیدات قبلی بانک مرکزی برای پرهیز بانک ها از بلوکه کردن سپرده در قبال تسهیلات بود. با این حال، پس از اعتراضات مردمی، شورای فقهی بانک مرکزی به ماجرا ورود و بلوکه کردن مبلغ یادشده را مغایر با شرع اعلام کرد و در نهایت این موضوع اصلاح شد. با این حال این سوال همچنان باقی است که چرا این رویه ها هنوز در نظام بانکی وجود دارد؟

 یک وام جنجالی

اواسط مرداد بود که همزمان با فرا رسیدن ایام اربعین، برخی موسسات مالی و بانک ها از طرح های تسهیلات خود برای زائران کربلا رونمایی کردند. وامی که با توجه به سیل متقاضیان سفر به عتبات در این ایام، می تواند مورد توجه آن ها قرار گیرد.

یکی از این طرح ها به بانک ملی تعلق داشت. این بانک اعلام کرد که زائران اربعین می توانند در بازه زمانی یادشده (تا 25 مرداد)، با مراجعه به شعب این بانک و افتتاح حساب ویژه، 2.5 میلیون تومان نزد این بانک ودیعه بگذارند و از تسهیلات ویژه طرح به مبلغ 10 میلیون تومان و نرخ سود (معادل با نرخ مصوب و اعلامی شورای پول و اعتبار که 23 درصد است) «برای خرید ارز اربعین و کمک هزینه سفر» استفاده کنند. طبق این طرح، متقاضیان باید پس از بازگشت، در مدت 6 ماه از تاریخ دریافت تسهیلات، برای بازپرداخت اقساط خود اقدام کنند. با این حال، شرط مهم این بانک این بود که مبلغ تودیع شده در حساب ویژه این طرح تا زمان تسویه تسهیلات و بدهی   باقی خواهد ماند.

یک ابهام مهم 

پس از این اعلام، ابهامات شرعی درباره این وام در رسانه ها مطرح شد، از جمله نرخ سود تعیین شده برای این وام. با این حال یکی دیگر از اصلی ترین ابهامات این طرح، بلوکه شدن سپرده در ازای تسهیلات بود که به طور واضح با تاکیدات قبلی بانک مرکزی در این زمینه مغایرت داشت.

به عنوان مثال، خبرگزاری ایرنا 26 بهمن 1400، به نقل از غنی آبادی مدیر کل مقررات، مجوزهای بانکی و مبارزه با پول شویی بانک مرکزی، به صراحت اعلام کرد که بلوکه کردن بخشی از مبلغ تسهیلات از گذشته ممنوع بوده است. چرا که به لحاظ فقهی، قانونی و مقرراتی محل ایراد است و نرخ موثر سود تسهیلات را افزایش می دهد و تخطی از قوانین تلقی می شود. به گفته وی، چنین تخلفی در هیئت رسیدگی به تخلفات بانک ها رسیدگی می شود.

در ادامه، این موضوع با اعتراضات مردمی روبه رو شد و در نهایت کمیته فقهی بانک مرکزی نظر نهایی خود را درباره آن چنین اعلام کرد: «اصل پرداخت تسهیلات اربعین در قالب مرابحه بر اساس مصوبات قبلی شورای فقهی بلااشکال است. با این حال با توجه به این که سپرده پذیری در قالب حقوقی قرض به عنوان پیش شرط دریافت تسهیلات مرابحه مطرح شده است، لذا این بخش خلاف شرع تشخیص داده شد». به دنبال این مسئله هم بانک ملی اعلام کرد: «در اجرای مصوبه شورای فقهی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ... به استحضار متقاضیان دریافت «تسهیلات مرابحه به زائران اربعین حسینی» می‌رساند اصلاحات مدنظر شورای فقهی در دستورالعمل‌ها و نحوه پرداخت تسهیلات یاد شده اعمال شده و بر این اساس مبلغ 25 میلیون ریال واریزی بابت افتتاح حساب ویژه طرح، قابل برداشت است و همچنین تسهیلات یاد شده از تاریخ یکم تا 5 شهریور به حساب افتتاح شده واریز خواهد شد.»

 چرا بانک ها در قبال تسهیلات سپرده بلوکه شده طلب می کنند؟ 

موضوع بلوکه شدن بخشی از تسهیلات مربوط به امروز و دیروز نیست و چندین سال است برخی بانک ها به بهانه های مختلف (و همان طور که گفته شد، غیر قانونی) آن را اجرا 

کرده اند. با این حال، همان طور که در بالا نیز اشاره شد، این کار دو اشکال عمده دارد:

1- اولین اشکال مهم آن، مربوط به غیر شرعی بودن آن است. همان چیزی که هم اکنون شورای فقهی بانک مرکزی نیز آن را تصریح کرده است و البته مجال بیشتر برای پرداختن به آن در این جا نیست.

2- اما دومین اشکال مهم آن، ناظر به دور زدن نرخ های سود توسط بانک هاست. در خصوص وام فوق، اگر چه برخی رسانه ها اقساط آن را با شرایط اولیه، حدود یک میلیون و 780 هزار تومان اعلام کردند، اما باید گفت که در این محاسبات، تاثیر بلوکه شدن سپرده 2.5 میلیون تومانی دیده نشده است. بر این اساس، اگر این موضوع را نیز در محاسبه لحاظ کنیم، نرخ سود محاسباتی برای این تسهیلات قطعاً بیشتر از 23 درصد خواهد بود. این مسئله علاوه بر این که به نوعی با درک اولیه مخاطب این تسهیلات از نرخ سود 23 درصدی آن مغایرت دارد، در صورت ادامه به محملی برای بانک ها به منظور دورزدن نرخ سود تسهیلات منتهی خواهد شد. اقدامی که با توجه به ناترازی های موجود در نظام بانکی، توسط بانک ها در گذشته نیز انجام شده و از همین رو بانک مرکزی بر کنترل بانک ها از این منظر تاکید کرده است.

در مجموع باید تاکید کرد که نظارت دقیق تر بانک مرکزی بر بانک ها برای اجرای دقیق و نه صوری مقررات مالی اسلامی ضروری است چرا که ربا به طور مصرح در آیات و روایات حرام اعلام شده است و موجب خسارت دنیوی و اخروی برای رباگیرنده و ربادهنده می شود. در این میان اصرار بانک ها بر بلوکه کردن بخشی از سپرده ها باید با واکنش جدی بانک مرکزی و البته آسیب شناسی چرایی گرایش بانک ها به این مسئله و رفع زمینه های بروز آن همراه  باشد.