هادی محمدی – هادی طحان نظیف سخنگوی شورای نگهبان در آخرین نشست خبری با خبرنگاران در سال 1401، گزارشی از عملکرد این شورا در سال ۱۴۰۱ ارائه کرد. وی همچنین در خصوص آخرین وضعیت برخی لوایح و طرح های حاشیه ساز همچون طرح شفافیت، اصلاح قانون سربازی، قانون انتخابات و ... به بیان نظرات شورای نگهبان پرداخت. در ادامه نکات مهم این نشست خبری را می خوانید.

گزارش عملکرد 1401 شورای نگهبان 

* در سال ۱۴۰۱، ۵۹ مصوبه از مجلس شورای اسلامی دریافت کردیم. ۲۸ مصوبه دریافتی، «لایحه» و ۳۱ مصوبه دریافتی، «طرح» بود. ۱۲ مصوبه در مرحله اول و ۲۴ مصوبه پس از رفع ایرادات شورای نگهبان تایید شد. ۲۳ مصوبه نیز همچنان در رفت و آمد است. همچنین در سالی که گذشت، ۲۴ اساسنامه ارسالی از دولت در شورای نگهبان بررسی و ۲۱ مورد تایید شد و ۳ مورد همچنان در حال بررسی است. در مدت یک سال گذشته ۱۱۸ جلسه در شورای نگهبان برگزار شده که ۸۷ مورد، جلسه صحن شورای نگهبان و ۳۱ جلسه برای فقهای شورای نگهبان بوده است.

تایید نهایی تشدید مجازات قماربازان مجازی 

* طرح اصلاح مواد ۷۰۵ تا ۷۱۱ کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی، چند باری بین مجلس و شورای نگهبان در رفت و آمد بود که در خصوص تشدید مجازات قمار و شرط‌بندی از جمله در فضای مجازی است. افراد زیادی از قمار و شرط‌بندی در این فضا متضرر می‌شوند که باید جلوی آن‌ها گرفته شود. در مرحله آخر این طرح مغایر موازین شرع و قانون اساسی شناخته نشد.

* طرح «بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران» در مرحله قبل با ایرادات متعددی مواجه شد. بسیاری از اشکالات مرتفع شده اما همچنان برخی از اشکالات باقی است که به مجلس شورای اسلامی اعلام کردیم. اشکالات در مرحله قبل زیاد بود اما اکنون مواردی باقی است که باید برطرف شود.

به دلیل یک ایراد طرح شفافیت به مجمع تشخیص رفت

* طرح «شفافیت قوای سه‌گانه، دستگاه‌های اجرایی و سایر نهادها» چند بار بین مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان در رفت و آمد بود. مجلس در مواردی که شورا گفته بود، اصلاحاتی انجام داد اما درباره یک مورد اصرار داشت. طبیعتاً معنای این اصرار این است که مصوبه به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارسال خواهد شد.

مهم ترین ایرادات به لایحه بودجه ۱۴۰۲

*لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشور را شنبه به صورت رسمی دریافت کردیم، البته ما بررسی غیررسمی آن را از قبل آغاز کرده بودیم. شورای نگهبان در بررسی بودجه ۱۴۰۲ ایراد شاکله بودجه نداشته است و سعی کردیم با جلسات فشرده و گاهی سه‌نوبته این مصوبه را بررسی کنیم. بررسی بودجه در ۱۶ جلسه به طول انجامید و نتیجه را سه شنبه شب به مجلس اعلام کردیم.

*درباره تبصره یک: بحث منشأ سهم صندوق توسعه ملی و میزان افزایش آن نسبت به قانون بودجه سال ۱۴۰۱ مورد اشکال ما بود. این میزان ۴۰ درصد مشخص شده بود که مغایر با برنامه ششم توسعه بود.

*در خصوص بند الحاقی تبصره ۵ که در آن پیش‌بینی انتشار ۲۰ هزار میلیارد اوراق مالی اسلامی شده بود: این موضوع به دلیل این که ردیفی در جدول برایش پیش‌بینی نشده بود، مخالف قانون اساسی شناخته شد. این‌ها برای این است که قانون دقیق‌تر باشد تا در مقام اجرا با مشکلی روبه رو نشود.

* درباره تبصره‌ای درخصوص مالیات بر زمین‌ها و خانه‌های مجلل که ارزش‌ آن‌ها بیش از ۲۰۰ میلیارد ریال است: این تبصره نیز خلاف موازین شرع و قانون اساسی شناخته نشد.

* درباره تبصره ۱۲ بودجه در خصوص افزایش حقوق در سال آینده: ضریب حقوق گروه‌های مختلف حقوق‌بگیر ۲۰ درصد نسبت به سال ۱۴۰۱ افزایش می‌یابد که مخالف موازین شرع و قانون اساسی شناخته نشد. حداقل دریافتی سربازان متاهل به میزان 72میلیون ریال نیز مخالف شرع و قانون اساسی شناخته نشد.

اصلاح قانون انتخابات مبتنی بر سیاست‌های کلی باشد

* مجلس وارد بحث اصلاح قانون انتخابات شده است و امیدواریم به نتیجه برسد. مجلس پس از تصویب باید این مصوبه را برای اظهارنظر به شورا ارسال کند. در خصوص اولویت‌های مدنظر شورا بارها مواردی را بیان کردم. مهلت‌ها و زمان‌بندی اظهارنظر شورا درخصوص صلاحیت افراد نیازمند تجدید نظر است. تغییراتی در احکام تبلیغات و تخلفات باید انجام شود. بحث نقش‌آفرینی مسئولانه و قانون‌مند احزاب را نیز می‌توان در این فهرست قرار داد. عینی‌تر شدن شرایط نامزدها نیز از این جمله است. به طور کلی باید موضوعاتی که در سیاست‌های کلی انتخابات آمده، در این قانون نیز دیده شود. امیدواریم این موضوعات مدنظر مجلس باشد. فهرست جامع این اصلاحات در سیاست‌های کلی انتخابات آمده است.

حمایت شورا از بهینه‌سازی سربازی

* در پاسخ به سوالی مبنی بر نظر فقهای شورای نگهبان درباره خدمت وظیفه عمومی: با توجه به این که این موضوع دغدغه جوانان ماست، برای ما اهمیت دارد. استفاده بهتر از فرصت خدمت وظیفه عمومی، دغدغه نیروهای مسلح و مجلس شورای اسلامی است. در سال‌های اخیر با همراهی دولت و مجلس با نیروهای مسلح اقدامات مثبتی درباره این موضوع همچون افزایش حقوق سربازان رخ داده است که امیدواریم این روند در سایر بخش‌ها هم لحاظ شود و با هماهنگی نیروهای مسلح طرح‌های جامع پیش‌بینی و تدوین شود.

* درباره ایرادات نمایندگان به هیئت عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام: هیئت عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام از لحاظ این که مصوبات خلاف سیاست‌های کلی باشد، اعلام نظر می‌کند و ما نظرات این هیئت را به دولت می‌دهیم. جایگاه هیئت عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام کاملاً قانونی است و بن بستی هم وجود ندارد و اگر این هیئت ایراد بگیرد و مجلس بر مصوبه خود اصرار کند، مصوبه به مجمع تشخیص مصلحت نظام می‌رود تا تعیین تکلیف شود.

حسین بردبار -فاز ۱۴ پارس جنوبی آخرین قطعه از 24 فاز منطقه ویژه اقتصادی پارس است که به تازگی توسط رئیس جمهوری به بهره برداری رسید و ماموریت برداشت و شیرین سازی ۵۶ میلیون مترمکعب گاز از میدان پارس جنوبی مشترک بین ایران و قطر را برای شبکه سراسری کشور همراه با تولید چند فراورده نفتی دیگر برعهده دارد، با این تفاوت که بیشترین استفاده از دانش، فناوری و توان ایرانی در آن قابل مشاهده است و در حالی که شرکت های خارجی به دلیل تحریم این منطقه را ترک کردند اما غیرت و همت ایرانی نگذاشت آخرین مرحله از تولید در این جا متوقف شود. وارد این منطقه که می شوی همه چیز بوی نویی می دهد، به اصطلاح خودمانی یک پالایشگاه صفر کیلومتر را می بینی که مجموعه پیچیده و عظیمی از تجهیزات و انواع لوله و مخازن را در خود جمع کرده و به گفته مهندس توسلی پور بومی سازی در آن بالای ۷۰ درصد است در حالی که اوایل کار در منطقه اقتصادی پارس عسلویه حدود ۲۰ درصد بوده است. آن چه در ادامه می خوانید، حاصل گزارش میدانی خبرنگار اعزامی خراسان به فاز 14 پارس جنوبی است:

مهندس سعید چیت ساز، سرپرست مکانیک فاز ۱۴ پارس جنوبی در گفت و گو با خبرنگار ما درباره بومی سازی در این فاز می گوید: صفرتاصد توربین ها، ولوهای صنعتی، آب شیرین کن ها و حتی برخی از کوچک ترین قطعات این فاز توسط شرکت های دانش بنیان ایرانی ساخته شده است. وی با بیان این که ما خودمان برای تست های مختلف این تجهیزات به کارخانجات سازنده آن ها رفتیم، می افزاید: ما صحت و کارایی این تجهیزات را خودمان رصد کردیم زیرا باید از استانداردهای خاصی تبعیت کند. به گفته وی، برخی از پالایشگاه های دیگر در سایر فازهای پارس جنوبی پمپ های دمای پایین از ژاپن وارد کرده اند اما این جا کاملا ایرانی است. وی در پاسخ به این که آیا این تجهیزات ایرانی کارایی لازم را نیز دارد، می گوید: بله، تست های لازم را انجام داده اند و در برخی از پالایشگاه های دیگر هم تا حدی جواب داده ولی این جا به طور کامل استفاده شده است.

مشعل هایی که هنوز می سوزند

با ورود به منطقه ویژه اقتصادی پارس در حدود ۷۰ کیلومتری شهر کنگان آن چه بیشتر از هر چیز دیگری نمود دارد، ده ها مشعلی است که روی دکل پالایشگاه ها می سوزند و بخشی از ثروت ملی این سرزمین را دود می کنند و به آسمان می فرستند. با این حال سلمان خزایی، معاون پشتیبانی شرکت نفت و گاز پارس معتقد است تا یک جایی مشعل باید باشد و می گوید: شرکت های زیرمجموعه وزارت نفت در وسط خودشان یک مشعل دارند و این همیشه فروزان بودن و گرما بخش بودن را نشان می دهد، لذا مشعل باید باشد ولی قبول دارم که مقدار گازی که در آن ها می سوزد بیش از حد است. به گفته وی کل فازهای پارس جنوبی حدود ۷۰۵ میلیون متر مکعب گاز را به شبکه سراسری تحویل می دهد ولی حجم کل گازهای فلری که می سوزد حدود ۲۰ میلیون مترمکعب است که البته بخشی از آن خارج از خواسته و اختیار ماست زیرا ما اتان را به پتروشیمی ها می دهیم و فلرینگ  به شبکه داخلی آن ها بستگی دارد و کاملا خارج از اختیار ماست. محمد مهدی توسلی پور، مجری فاز 14 پارس جنوبی نیز مهم ترین مسئله در بحث فلرینگ را مسئله زیست محیطی می داند و می گوید: با توجه به حفظ سلامت منابع انسانی که در این منطقه کار می کنند، اگر میلیاردها دلار نیز برای آن هزینه شود، جا دارد.

موضوع کاهش فشار در میادین نفتی و گازی، به حیات و ممات این میادین و برداشت از آن ها مرتبط است و کارشناسان معتقدند که طی چند سال آینده ممکن است کاهش فشار در میدان پارس جنوبی منجر به کاهش برداشت و در نتیجه فاقد صرفه اقتصادی شدن این منطقه بشود اما سعید چیت ساز،سرپرست مکانیک فاز 14 پارس جنوبی با بیان این که هم اکنون مشکلی از این بابت وجود ندارد، به خبرنگار ما می گوید: در این باره پیش بینی های لازم شده و فاز ۱۱ پارس جنوبی به همین منظور ایجاد شده است. به گفته وی در فاز ۱۱ کمپرسورهای خاصی برای فشار افزایی تعبیه شده البته پس از ترک بعضی از شرکت های خارجی مذاکراتی با برخی شرکت های دیگر در این باره انجام شده است. محمد مهدی توسلی پور، مجری فاز 14 نیز با بیان این که کاهش فشار در هر میدان نفتی و گازی امری گریزناپذیر است و دیر یا زود محقق می شود، به خبرنگار ما می گوید: فشار روی سکو ۱۳۰تا ۱۴۰ بار(اتمسفر) است و در ورودی پالایشگاه نیز حداقل بین ۷۰تا ۷۵ بار باید باشد که هرچه این رقم کاهش یابد مشکلاتی در برداشت ایجاد می کند. راهکار حل مسئله نیز استفاده از کمپرسورهای فشار افزایی است که در این مورد با شرکت های سازنده داخلی کار را آغاز کرده ایم و فرایند ساخت آن در حال انجام است.

اتحاد ۸شرکت ایرانی

فاز ۱۴ پارس جنوبی به لحاظ موقعیت جغرافیایی در شمالی ترین منطقه پارس جنوبی و به عبارتی با فاصله بیشتری نسبت به سایر فازها با دریا قرار دارد، از همین رو در آخرین اولویت ساخت قرار گرفت. البته قرارداد این فاز به همراه چند فاز دیگر موسوم به فازهای ۳۵ ماهه از سال ۸۹ بسته شد اما به دلیل محدودیت منابع مالی و تحریم های ظالمانه به تاخیر افتاد تا آن که در سال ۹۷ اجرای آن به صورت جدی تری پیگیری شد و با مشارکت شرکت های داخلی شامل مپنا، ماشین سازی اراک، شرکت مدیریت طرح های صنعتی ایران، شرکت پیامند، مجتمع کشتی سازی و صنایع فراساحل ایران، شرکت ملی حفاری و شرکت مهندسی و ساخت صنایع دریایی ایران تحت مدیریت پیمانکاری ایدرو(سازمان گسترش صنایع ایران) سرانجام امسال به بهره برداری رسید. مجری فاز 14 پارس جنوبی می گوید: پالایشگاه فاز ۱۴ در کوران تحریم ها ساخته شد، بعد از آن که ترامپ از برجام خارج شد، بعضی از تجهیزاتی که همکاران ما تست آن ها را نیز در خارج از کشور گرفته بودند، متوقف شد از این رو به سازندگان داخلی رو آوردیم اما گاهی اتفاق می افتاد که فلان دستگاه فقط دو ساعت داخل سامانه پالایشگاه کار می کرد و سه یا چهار بار مجبور می شدیم آن ها را از مدار خارج کنیم و پس از انجام تعمیرات یا تغییرات لازم دوباره به مدار تولید بازگردانیم.