چهرههای ثابت جنوب شهر
پریناز ایزدیار و هوتن شکیبا بازیگران اصلی «ملاقات خصوصی» و همچنین، نوید محمد زاده و مجید صالحی از جمله هنرپیشههاییاند که در سالهای اخیر بیش از دیگران در فیلمهای موسوم به جنوب شهری حضور درخشانی داشتهاند
نویسنده : مصطفی قاسمیان

نیمه دهه 90 و در حالی که سینمای اجتماعی با تمرکز بر طبقه متوسط، پس از حدود یک دهه سلطنت بر سینمای ایران، به نوعی دچار تکرار شده بود، فیلم سینمایی «ابد و یک روز» ساخته سعید روستایی که در جنوب شهر ساخته شده بود و معضلات اجتماعی نظیر اعتیاد، بیکاری، فقر و... را به شکلی عریان به نمایش میگذاشت، مسیر تازهای را در سینمای ایران باز کرد. این دسته از فیلمها با استقبال تماشاگران، به مرور بیشتر و بیشتر شدند تا این که نوعی ژانر یا زیرژانر از گونه درام را شکل دادند. در این میان بعضی بازیگران نیز در این سالها، در فیلمهای موسوم به گونه جنوب شهری حضور پررنگی داشتهاند و به نوعی به چهرههای ثابت جنوب شهر تبدیل شدهاند. این روزها فیلم «ملاقات خصوصی» با بازی پریناز ایزدیار و هوتن شکیبا در نقشهای اصلی روی پرده سینماست و به بهانه نمایش عمومی این اثر که مؤلفههای این گونه را دارد، در گزارش امروز نگاهی به بازیگران پرکار گونه جنوب شهری داریم.
نوید محمدزاده

بین فیلمهای جنوب شهری، «ابد و یک روز» ساخته سعید روستایی مهم ترین اثر است و بین شخصیت های آن فیلم، «محسن» با بازی نوید محمدزاده تأثیرگذارتر.
محمدزاده در حالی که فیلم قبلیاش «عصبانی نیستم!» توقیف شده بود، با «ابد و یک روز» به یک نماد در سینمای ایران تبدیل شد و بخشهایی از بازی او در این فیلم همچنان در شبکههای اجتماعی دیده میشود. محمدزاده مدتی بعد در «مغزهای کوچک زنگزده» اثر هومن سیدی بازی کرد که اگرچه به طور آشکار تحت تأثیر فیلم کالت «شهر خدا» محصول برزیل بود، اما در ایران ادامهدهنده گونه جنوب شهری به شمار میآید. بازی نوید در این دو اثر با وجود تفاوت در بعضی جزئیات، با یکدیگر شباهت داشت و همین موضوع هم انتقادهایی را برانگیخت. در عین حال او برای «ابد و یک روز» برنده و برای «مغزها...» نامزد سیمرغ جشنواره فیلم فجر شد.
پریناز ایزدیار
گونه جنوب شهری، اساساً مردانه است و شخصیت های زن پرتعدادی در این آثار حضور ندارند. با این حال پریناز ایزدیار در دو عنوان متقدم و متأخر این گونه آثار بازی کرده است. او «سمیه» فیلم «ابد و یک روز» بود و 6 سال بعد نقش «پروانه» فیلم «ملاقات خصوصی» را ایفا کرد و برای هر دو فیلم، مورد تحسین منتقدان و تماشاگران قرار گرفت. هرچند برای «ابد و یک روز» سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن را دریافت کرد، اما برای دومی، نامزد هم نشد. جالب آن که شخصیتهای زن در آثار گونه جنوب شهری، عموماً افرادی قربانی، مظلوم و معصوماند که اختیار چندانی از خود ندارند و منفعلانه سرنوشت خود را در دست مردان رگ گردنی اطراف خود میبینند، اما شخصیت پریناز ایزدیار در «ملاقات خصوصی» اینگونه نیست و با انتخاب خود، کم وبیش سرنوشت اش را رقم میزند.
هوتن شکیبا
دیگر بازیگر اصلی فیلم «ملاقات خصوصی» هم تجربه حضور در نقش یک فرد لات را دارد. او در فیلم «ابلق» ساخته نرگس آبیار که اگرچه به طور کامل در گونه فیلمهای جنوب شهری قرار نمیگیرد، نقش «علی» را ایفا میکرد که مردی خشن و بدهکار بود و همواره به پرندهبازی میپرداخت. شکیبا در فیلم «ملاقات خصوصی» ، نقشی کاملا متفاوت را ایفا میکند. یک معلم زبان که به علت یک خطا، به زندان افتاده و تاوان سختی میدهد. او در این فیلم در محاصره لاتها و خلافکارهاست، اما شخصیتی متفاوت دارد. هوتن شکیبا برای بازی خوب در هردوی این آثار، توسط تماشاگران و منتقدان تحسین شد، اما به شکلی تعجببرانگیز حتی نامزدی جشنواره فیلم فجر را هم به دست نیاورد.
مجید صالحی
بازیگر نامآشنای سینمای کمدی که در سالهای اخیر مسیر خود را به سمت درامهای اجتماعی چرخاند و امسال سرانجام برای بازی در «شماره 10» سیمرغ بهترین بازیگر جشنواره فیلم فجر را گرفت، دو بار در نقش لات در آثار جنوب شهری جلوی دوربین رفته و توجهات را به خود جلب کرده. در کارنامه این بازیگر در سال 99، سریال «سیاوش» به کارگردانی سروش محمدزاده و فیلم «صحنهزنی» اثر علیرضا صمدی به چشم میخورد که هردو آثاری متوسط به شمار میروند و برای او دستاوردی جز بیرون آمدن از دایره بسته سینمای کمدی نداشتند. صالحی البته در هردوی این آثار، بارقههایی از امید را نشان داد، اما گاه شخصیت ها به اندازهای اغراقشدهاند که فرصت اجرای چندانی به بازیگر نمیدهند.
پیام احمدینیا
تنها بازیگری که 3 بار در آثار گونه جنوب شهری جلوی دوربین رفته، پیام احمدینیاست. او که به واسطه قد بلند، جثه تنومند و صدای بم خود بارها برای نقش انواع لات و خلافکار انتخاب شده، نقشی مکمل در «صحنه زنی» داشت و اکنون هم با نقش سردسته خلافکاران زندان، «ملاقات خصوصی» را روی پرده سینما دارد. احمدینیا از جمله هنرپیشههای اصلی «حکم رشد» به عنوان یکی از معدود محصولات تلویزیون در گونه جنوب شهری هم بود؛ سریالی که البته خیلی دیده نشد، اما باز هم این بازیگر در آن نقشآفرینی بهاندازهای داشت و به اصطلاح نقش را درآورد.
علی شادمان
علی شادمان هردو تجربه خود را در گونه جنوب شهری، در آثار محمد کارت کارگردان جوان سینما گذرانده است. او بازیگر اصلی سریال «یاغی» بود که اگرچه در محله «لیان شامپو» زندگی میکرد و جزو گروه «اسی قلک» و کمی هم یک خلافکار خردهپا به شمار میآمد، اما نسبت به دیگر افراد محله کمتر شر به پا میکرد و شخصیتی سربهراهتر داشت. شادمان در «شنای پروانه» نیز نقشی کوتاه داشت که به تولید و توزیع مشروبات الکلی میپرداخت و در معدود صحنههایی که حضور داشت، اندکی از دعواهای معروف این گونه را هم اجرا کرد.
عباس جمشیدیفر
مجموعه «خوشنام» که ماه رمضان 1401 روی آنتن شبکه یک سیما رفت، اگرچه اثری کمدی است و به شکل کامل در دسته درامهای جنوب شهری قرار نمیگیرد، اما دو شخصیت اصلی آن، به نوعی لات به شمار میآمدند. عباس جمشیدیفر یکی از آنها بود که البته نقش او جای کار فراوانی نداشت و سریال هم خیلی دیده نشد. شخصیت «فریدون» به واسطه خطوط قرمز تلویزیون، ادبیات و رفتارهای متناسب با اینگونه شخصیتها را نیز به کار نمیبرد و خلاصه تصنعی بود. در نقطه مقابل، نقش این بازیگر در سریال «یاغی» محصول فیلیمو قرار داشت که بسیار مورد توجه قرار گرفت و در کنار «زخم کاری»، به نقطه عطفی در کارنامه جمشیدیفر تبدیل شد. او که توانایی بازی در نقشهای کمدی و جدی را دارد، از چهرهای به اصطلاح گریمخور برخوردار است که مسیر این بازیگر را برای نقشآفرینی در نقش های متنوعی باز میکند.