اگر دوستدار طبیعت باشید و در یکی از استان‌های خراسان زندگی کنید، بی‌شک نام شمخال را تاکنون شنیده‌اید. روستایی سرسبز با مردمانی مهربان و طبیعتی چشم‌نواز که به‌واسطه رودخانه‌ پرآب و رونق کشاورزی و باغ‌داری‌اش مورد توجه است. حوالی این روستا، دره‌ای با همین نام وجود دارد که هرساله گردشگران زیادی را از سراسر کشور به سمت خود می‌کشاند. دره‌ای که بافت آن بی‌شباهت به دره شیرز لرستان نیست و دیواره‌های بلند و گیاهانی که از دل صخره‌ها بیرون آمده‌اند، ترکیبی استثنایی و خاص به‌وجود آورده است. شمخال در منطقه باجگیران شهر قوچان واقع شده است و بد نیست بدانید که در کشور روسیه هم شهری به همین نام وجود دارد. گویاریشه این واژه  به زبان ترکی بازمی‌گردد و به یک سنت کهن اشاره دارد که امروز اطلاعات اندکی در خصوص آن موجود است. این منطقه فاصله بسیار کمی تا مرز ترکمنستان  با ایران دارد و از شمخال تا عشق‌آباد تنها 62 کیلومتر و چیزی حدود یک ساعت فاصله است. پیمایش کامل دره شمخال یک برنامه‌ سنگین به حساب می‌آید و نیازمند قدرت بدنی بالا و تجهیزات مناسب است. اگرچه می‌توان به صورت خانوادگی از ورودی دره بازدید کرد اما پیمایش کامل آن برای افراد سالخورده و کودکان ممکن نیست. با سرعت گرفتن روند واکسیناسیون کووید-19 در ایران و امید به بازگشت روزهای عادی، پیمایش این دره در آینده‌ای نزدیک دور از تصور نیست و اگر نمی‌دانید چرا و چطور باید به شمخال سفر کنید، این گزارش را تا انتها بخوانید تا سفری کاغذی به این مکان خاص و جذاب داشته باشید.

48 ساعت دره‌نوردی
کیلومتری که برای طول دره در منابع مختلف قید شده، بین اعداد 18 تا 22 متغیر است اما چیزی که ما از پیمایش این دره ثبت کردیم، 18.5 کیلومتر است. پیمایش شمخال اگرچه برای عده‌ای برنامه دو روزه محسوب می‌شود اما گروه‌های حرفه‌ای این مسیر را یک روزه پیمایش می‌کنند و برای اتمام برنامه پیش از غروب خورشید، حداکثر ساعت 4 صبح و همزمان با سپیده دم وارد دره می‌شوند. همان‌طور که پیشتر اشاره شد، دیواره‌های بلند شمخال، آن را به مکانی کم‌نظیر تبدیل کرده و ارتفاع این دیواره‌ها تا 200 متر نیز تخمین زده شده است. به‌علاوه بدنیست بدانید که پیمایش شمخال در سریع‌ترین حالت ممکن 12 ساعت زمان می‌برد.

جلوه‌های رنگارنگ و شگفت‌انگیز
در تمام طول مسیر و از میان دیواره‌های دره، رودخانه جریان دارد و گاهی عمق آب به بیش از یک متر می‌رسد. شما در پیمایش شمخال بارها وارد رودخانه می‌شوید و جریان رودخانه گاه آرام است و گاه خشن. شمخال به‌واسطه موقعیت مکانی‌اش دارای آب و هوایی خنک است و به همین‌خاطر پیمایش شمخال را به فصل‌های بهار و تابستان، موکول می‌کنند و پیمایش آن در زمستان، پرمخاطره و سخت اما بسیار هیجان‌انگیز است. شمخال هنگام برف و سرما، یکپارچه یخ می‌شود و گذر از آن کار هرکسی نیست و به تجهیزات مناسب نیاز دارد. این جاذبه ژئوتوریستی، از سنگ‌های رسوبی لایه‌لایه تشکیل شده است و فرسایش این سنگ‌ها در گذر زمان و شکافی که امروز به نام دره شمخال در میان دیواره‌های مرتفع آن می‌بینیم، همه‌و‌همه برای علاقه مندان به جاذبه‌های طبیعی، منحصربه‌فرد است. کسانی که علاقه مند به آتشفشان‌ها، چین‌خوردگی‌های زمین، گنبدها و غارها، بلورهای نمکی و تپه‌های مرجانی و... هستند از دیدن جلوه‌های رنگارنگ زمین در شمخال شگفت‌زده می‌شوند.

استراحت در حمام اول
پس از پیمایش 6 کیلومتر ابتدایی مسیر به جایی خواهید رسید که نام‌ آن «حمام اول» است. حمام اول مکانی است که برای برنامه‌های بیش از یک روزه، برخی تیم‌ها در آن کمپ می‌زنند و شب را در همین منطقه به صبح می‌رسانند. حمام اول چشمه‌های متعددی دارد و سطح صاف آن بیش از باقی مسیر است و به همین دلیل، محل مناسبی برای شب‌مانی است. حدفاصل حمام اول تا حمام دوم چالش‌های مسیر آغاز و پیمایش، از یک پیمایش نسبتا سبک به پیمایشی با فراز و نشیب تبدیل می‌شود. این فراز و نشیب‌ها می‌تواند پرش از ارتفاع باشد یا گذر از آب اما آن چه در این مسیر بدون شک به آن نیاز پیدا خواهید کرد، تجهیزات فرود یا مهارت سنگ‌نوردی برای ادامه مسیر است.

صرف ناهار در «کبوتر خانه»
«کبوترخانه» یکی دیگر از محل‌های مناسب برای کمپ شبانه است. از آن جایی که پیمایش یک روزه‌ شمخال با همه‌ چالش‌هایی که دارد برای عده‌ای ممکن نیست، برخی گروه‌ها به سراغ گزینه کمپ شبانه می‌روند. در 11کیلومتری ابتدای دره، محلی به نام کبوترخانه وجود دارد که همچون حمام اول دارای سطح صاف و وسیعی است. کبوترخانه هم چشمه‌هایی دارد که شب‌مانی را برای طبیعت‌دوستان راحت‌تر می‌کند و همچنین محل صرف ناهار برای گروه‌هایی است که می‌خواهند شمخال را یک روزه به پایان برسانند. در فاصله 4کیلومتری از کبوترخانه با دوآبی مواجه می‌شوید. رسیدن به دوآبی یعنی شمخال رفته رفته رو به پایان است و تا انتهای مسیر چیزی حدود 4 ساعت باقی‌مانده است. دو آبی محل رسیدن دو رودخانه از دو جهت متفاوت به یکدیگر است و از این جا به بعد حجم و شدت آب بیش از باقی مسیر است. به هم رسیدن دو رودخانه، باعث می‌شود تا در طول مسیر برای گذر از عرض رودخانه به قدم‌های محکم‌تر و حمایت دیگران نیاز داشته باشید تا تعادل‌تان به هم نخورد.

فرودهای 7 متری
و پردردسر
شما در دره شمخال سه فرود را پیش رو دارید که اگرچه ارتفاع این فرودها اندک است اما با این حال، یک اشتباه ساده می‌تواند به قیمت آسیب دیدگی و مصدومیت‌‌تان تمام شود. فرودهای شمخال به ترتیب 5، 6 و 7 متر تخمین زده می‌شود و این اعداد ممکن است کمی بیشتر یا کمتر باشد. پریدن از آبشارهای این سه فرود توصیه نمی‌شود و اگر هنگام فرود سر یا پاهایتان آسیب ببیند، پیمودن ادامه مسیر برایتان بسیار دشوار می‌شود و از آن جایی که دسترسی خودرو به این منطقه غیرممکن است، نه تنها همه‌ گروه به زحمت می‌افتند بلکه خودتان هم شمخال را با خاطره‌ای تلخ به پایان می‌رسانید. اگر مهارت‌های دیواره‌نوردی یا سنگ‌نوردی ندارید، با تیمی همراه شوید که بتواند شما را بی‌دردسر از این سه فرود و با تجهیزات کامل عبور دهد در غیر این صورت قید شمخال را بزنید. اغلب گروه‌های طبیعت‌گردی که راهی شمخال می‌شوند این نکته را می‌دانند و تاکید چندباره ما به این دلیل است که اگر قصد پیمایش شخصی این دره را دارید، خودتان را برای مواجهه با فرودها آماده کنید. پیشتر نردبانی کابلی برای گذر از فرود مرتفع شمخال تعبیه شده بود که با گذر سال‌ها این نردبان دیگر امکان استفاده را ندارد.

آن چه قبل از سفر به شمخال به شما نمی‌گویند
معمولا گروه‌های مبتدی به سراغ پیمایش کامل شمخال نمی‌روند. مقصد آن‌ها اغلب حمام اول است و آن چه باهم مرور کردیم، چالش‌هایی است که برای پیمایش کامل شمخال با آن مواجه هستید. برای پیمایش شمخال آب کافی به همراه داشته باشید و اگر در تابستان به آن جا سفر می‌کنید، از غذاهای فاسد نشدنی استفاده کنید. مغزهای خوراکی به همراه داشته باشید و سعی کنید لوازم کمک‌های اولیه را با خود به دره ببرید تا در صورت بروز هرگونه حادثه، بتوانید به وضعیت‌تان رسیدگی کنید. اگر تجهیزات الکترونیکی به همراه دارید، از درای‌پک(کیف ضد آب) استفاده کنید . مهم‌ترین نکته در پیمایش شمخال انتخاب کفش مناسب است. بهترین انتخاب صندل کوهنوردی جلو بسته‌ است و از ما می‌شنوید هرگز با صندل عادی وارد رودخانه شمخال نشوید. همچنین کفش‌های کوهنوردی سنگین در پیمایش این مسیر به کارتان نمی‌آید و اگر صندل کوهنوردی ندارید، کفشی بپوشید که آب به راحتی از آن خارج شود. برای برنامه‌های شب‌خواب، چادر، کوله سبک و مناسب، هدلایت و... همراه داشته باشید و تا آن جا که می‌توانید سبک سفر کنید. پیمایش 18 کیلومتر با تجهیزات سنگین، هرکسی را از پا می‌اندازد و شیرینی این پیمایش را به کام‌تان تلخ می‌کند و در پایان، شمخال بی‌نهایت زیباست و اگر اهل چالش و ماجراجویی هستید، پیمایش کامل دره شمخال را در برنامه‌های آتی خود بگذارید.

عکس ها: محمد حسین وکیلی، مریم شیعه زاده

خوشبختانه روند واردات واکسن کرونا و تزریق آن به سرعت خوبی رسیده و روزانه بیش از یک میلیون نفر در کشور واکسینه می شوند. تا ساعت 14 روز گذشته بیش از 45 میلیون نفر حداقل یک دوز واکسن را دریافت کرده اند و با احتساب مجموع تزریق دو دوز تا روز گذشته حدود 64  میلیون و 500 هزار دوز واکسن تزریق شده است. نگاهی به آمار واکسیناسیون و جمعیت کشور نشان می دهد حدود 65 درصد افراد بالای 12 سال در کشورمان واکسن زده اند. امروز می خواهیم در کنار بررسی تعداد واکسن های وارداتی، به تفکیک برند تولید کننده از آخرین وضعیت 9 واکسن ایرانی بنویسیم که موفق شدند مجوزهای سازمان غذا و دارو برای کارآزمایی‌های بالینی را به‌دست آورند، در همین ابتدا بد نیست بدانید که از این 9 واکسن فقط سه واکسن به مرحله تزریق عمومی رسیده‌اند. البته از همان ابتدا به تعداد بالای مجوزهای تولید واکسن، واکنش هایی وجود داشت و به تازگی هم مشاور وزیر بهداشت به همشهری گفته است که تعداد بالای تولید واکسن‌های داخلی توجیه‌پذیر نیست و در آینده احتمالا واکسن‌های داخلی کرونا با هم ادغام می‌شوند.

سجادپور- چند محکوم فراری که باند مخوف «شیاطین یک چشم» را برای دستبرد مسلحانه به منازل مردم تشکیل داده بودند، با تلاش شبانه روزی کارآگاهان پلیس آگاهی خراسان رضوی و صدور دستورات ویژه قضایی در حالی به دام افتادند که راز شکنجه های جسمی و روحی برخی از شاکیان زن نیز فاش شد. به گزارش اختصاصی خراسان، بیست و چهارم شهریور گذشته بود که زنی وحشت زده با پلیس 110 تماس گرفت و از ماجرایی تکان‌دهنده پرده برداشت. این زن 35 ساله که هنوز صدایش از شدت ترس می لرزید و اضطراب سراسر وجودش را فرا گرفته بود در تشریح حادثه سرقت مسلحانه به نیروهای انتظامی گفت: به همراه پسر 12 ساله ام در منزل خواب بودم که ناگهان 3 جوان وارد خانه ام شدند. یکی از آن ها متکایی را روی صورتم گذاشت به طوری که نفسم بند آمده بود و دیگری در حالی که با سلاح کلت کمری به سرم می کوبید، با تهدید به مرگ از من می خواستند سروصدا نکنم! در همین حال یکی دیگر از مهاجمان خطرناک، پیچ گوشتی را زیر گلوی پسر 12 ساله ام گذاشت تا محل نگهداری طلاها را  نشان دهد. فرزندم از ترس گریه می کرد و به خاطر آن که سارقان مسلح به من آزار نرسانند، پول و سکه های داخل منزل را به آن ها تحویل داد ولی باز هم دزدان خشن که یکی از آن ها تصویری وحشتناک روی دستش خالکوبی کرده بود، مرا رها نکردند و النگوهایم را با سیم‌چین بریدند. این زن 35 ساله که در منطقه قاسم آباد مشهد سکونت دارد، در ادامه این ماجرا گفت: از شدت ترس به خود می‌لرزیدم که دزدان مسلح طلاها را جمع کردند و با یک خودرو پژو 207 مشکی رنگ گریختند. گزارش خراسان حاکی است، با توجه به اهمیت و حساسیت این ماجرای تکان دهنده، بلافاصله فرمانده انتظامی خراسان رضوی دستورات ویژه‌ای را برای پیگیری این حادثه و دستگیری سارقان مسلح صادر کرد و از کارآگاهان پلیس آگاهی خراسان رضوی خواست هرچه سریع تر همه امکانات را برای به دام انداختن این دزدان بی رحم به کار گیرند. به دنبال تاکیدات سردار سرتیپ محمد کاظم تقوی، گروه ورزیده ای از کارآگاهان اداره عملیات ویژه با نظارت و هدایت مستقیم سرهنگ کارآگاه جواد شفیع زاده (رئیس پلیس آگاهی خراسان رضوی) وارد عمل شدند و تحقیقات میدانی گسترده‌ای را آغاز کردند. همزمان با بررسی های کارآگاهان مشخص شد که روز قبل از وقوع این سرقت وحشیانه، دزدان مسلح به منزل دیگری در منطقه احمدآباد مشهد دستبرد زده اند. آن ها با بستن دست و پاهای یک زن 30 ساله، لوازم منزل او را به هم ریخته بودند ولی جست و جوهای آنان نتیجه ای نداشت و هیچ گونه طلا  یا اشیای با ارزشی پیدا نکردند به همین دلیل سارقان قمه به دست، با کتک‌کاری زن جوان سوار بر خودروی پژو 207 مشکی رنگ از محل گریخته بودند!   بنا بر گزارش خراسان، جمع آوری پرونده های سرقت مسلحانه بیانگر آن بود که پلیس با یک باند مخوف تبهکاری روبه رو شده است بنابراین عملیات های اطلاعاتی و کارشناسی با استفاده از تدابیر و راهنمایی های سردار تقوی وارد مرحله جدیدی شد و نیروهای اداره اطلاعات جنایی نیز به یاری کارآگاهان عملیات ویژه آمدند. بررسی پرونده سرقت های مشابه نشان داد، سارقان مسلح در بولوار استقلال نیز با استفاده از یک دستگاه پژو 207 مشکی رنگ  به یک منزل دستبرد زده اند. به همین دلیل جلسات تجزیه و تحلیل های کارشناسی به فرماندهی سرهنگ کارآگاه «براتعلی جان دیزآوندی» (رئیس اداره عملیات ویژه آگاهی) برگزار شد و کارآگاهان در چند گروه تخصصی به ردیابی دزدان مسلحی پرداختند که شاکیان از وجود خالکوبی «شیطان یک چشم!» روی دست سرکرده سارقان خبر می دادند. حالا دیگر این پرونده  به باند «شیاطین یک چشم!» معروف شده بود که بازبینی دوربین های مدار بسته و کنترل خط سیر سارقان در محیط های جغرافیایی وقوع جرم با  استفاده از فناوری های نوین و تجهیزات پیشرفته پلیسی ادامه یافت. بررسی های شبانه روزی حکایت از آن داشت که دزدان مخوف پلاک سرقتی روی خودرو پژو نصب کرده اند به همین دلیل شیوه عملیات تغییر کرد و پس از انجام یک سری فعالیت های اطلاعاتی و ردزنی های پلیسی سرنخ هایی از جوان سابقه داری به نام «م- م» به دست آمد که در سرقت های مذکور نقش داشت. بنابراین گروهی از کارآگاهان به سرپرستی سرهنگ همتی (افسر ارشد پرونده) در یک عملیات اطلاعاتی موفق شدند مخفیگاه وی را در شهرک آبادگران شناسایی کنند اما از آن جایی که متهم فردی خطرناک و محکوم فراری از زندان بود، عملیات دستگیری با رعایت موارد امنیتی آغاز شد و گروه ورزیده کارآگاهان وی را در یک عملیات غافلگیرانه درحالی به دام انداختند که خودروی مشکی رنگ نیز در مخفیگاه وی پارک بود. در بازرسی از مکان اختفای «م- م» چند بطری مشروبات الکلی نیز کشف و مشخص شد متهم مذکور که فردی سابقه دار است خالکوبی جمجمه ای وحشتناک را  روی دست دارد که شاکیان از آن به عنوان شیطان یک چشم نام برده اند و او خودروی پژو 207 را از یکی از موسسات کرایه خودرو، اجاره کرده و با دیگر همدستانش به منازل مردم دستبرد می زند! به گزارش خراسان، با لو رفتن ماجرای «شیاطین یک چشم!» دیگر همدستان وی نیز که از زندانیان فراری بودند  یا در زندان ،تحمل کیفر می کردند با صدور دستورات محرمانه از سوی قاضی خاکشور (قاضی شعبه 217 دادسرای عمومی و انقلاب مشهد) دستگیر و به مقر انتظامی منتقل شدند. ادامه تحقیقات بیانگر آن بود که «و- گ» (یکی دیگر از اعضای این باند) در شهر جدید گلبهار مخفی شده است بنابراین وی نیز با اعطای نیابت قضایی از سوی قاضی پرونده و در یک عملیات هماهنگ در مخفیگاهش در حالی به دام افتاد که زیر کاناپه مخفی شده بود. در بازرسی از منزل وی نیز یک قبضه سلاح کلت جنگی به همراه 8 تیر فشنگ مورد استفاده در سرقت های مسلحانه کشف شد و بدین ترتیب 4 عضو این باند مخوف تحت بازجویی های تخصصی قرار گرفتند و به 5 فقره سرقت مسلحانه از منازل مردم اعتراف کردند. متهمان پرونده «شیاطین یک چشم» همچنین 2 مالخر اموال سرقتی در شهرک طرق مشهد و شهرستان اسفراین را لو دادند که بلافاصله گروه ورزیده کارآگاهان با دستورات قاطع قاضی خاکشور وارد عمل شدند و دو مالخر اموال سرقتی را نیز دستگیر کردند. گزارش اختصاصی خراسان حاکی است، تحقیقات کارآگاهان که زیر نظر سرهنگ شفیع زاده ادامه داشت، به نتایجی رسید که نشان می داد «م- م» (سرکرده 39 ساله باند) دارای سوابق سرقت منزل، جعل اسناد و کلاهبرداری است که دوران محکومیت 10 ساله خود را در زندان می گذراند که پس از اعزام به مرخصی دیگر به زندان بازنگشته و باند سرقت مسلحانه «شیاطین یک چشم!» را تشکیل داده است. «الف- ش» (عضو 35 ساله باند) نیز که سابقه سرقت دارد به جرم مواد مخدر در حال تحمل 25 سال زندان بود که با سوء استفاده از «بندباز» زندان و در هنگام مرخصی مرتکب سرقت های مسلحانه شده است. «م- الف» (عضو 31 ساله باند) هم که سابقه سرقت منزل دارد حدود 5 سال در زندان مرکزی مشهد تحمل کیفر کرده است. همچنین «و- گ» (سارق مسلح 40 ساله) نیز که مانند همدستانش سابقه سرقت از منزل دارد حدود 12 سال در زندان بود که هنگام دستگیری یک محکوم فراری محسوب می شد. شایان ذکر است، بررسی های بیشتر برای ریشه‌یابی این پرونده و کشف جرایم احتمالی دیگر اعضای این باند مخوف با صدور دستورات ویژه ای از سوی مقام قضایی همچنان ادامه دارد.