خیابانهای تونس باز هم ناآرام است؛مردم تونس در اعتراض به سیاست امنیتی سرکوبگرانه و همچنین نقض آزادی های معترضان مخالف ، تظاهرات بزرگی برگزار کردند.از اواسط ژانویه تظاهرات در این کشور که شرایط اجتماعی و اقتصادی پرتنشی دارد، تشدید شده است.تونسی ها در این تظاهرات همچنین به شکری بلعید، فعال چپگرا و منتقد سرسخت حزب النهضه که 6 فوریه 2013 ترور شد، ادای احترام کردند. ترور وی کشور را در بحران سیاسی عمیقی فرو برد و حزب النهضه را مجبور به ترک دولت کرد. بدون شک رکود حاکم بر حوزه گردشگری، سهم بزرگی در بحرانهای اقتصادی تونس طی یک سال گذشته داشته است. براساس آمارهای رسمی منتشر شده توسط دولت تونس، تعداد گردشگران خارجی که طی سال2020 به این کشور سفر کردهاند 78درصد کاهش داشته است. به گزارش شبکه الجزیره، این وضعیت بحرانی در طول تاریخ تونس بیسابقه است؛ آن هم درحالیکه فعلا نشانهای جدی از بهبود شرایط کرونا و بازگشت شرایط به قبل از انتشار جهانی این ویروس دیده نمیشود. تبعات منفی ویروس کرونا برای اقتصاد تونس زمانی بهتر درک میشود که بدانیم این کشور در سال2019 با جذب بیش از 9میلیون گردشگر، رشدی قابل توجه را در این حوزه ثبت کرده بود.گردشگری یکی از مهم ترین منابع اقتصاد تونس به شمار میآید؛ این صنعت اصلیترین کانال واردات ارز به کشور بوده و پس از کشاورزی، بزرگترین عامل اشتغال زایی در تونس است. پیشبینی میشود با سقوط چشمگیر درآمدهای گردشگری طی یک سال گذشته، اقتصاد تونس در سال2021 دستکم 7درصد کوچک شود. به نوشته روزنامه العربی الجدید، تنها 10درصد از هتلهای تونس، آن هم در بهترین حالت با نصف ظرفیت طی یک سال گذشته فعال بوده است. انقلابی که با شعار «شغل، آزادی و کرامت» آغاز شد حالا پس از گذشت یک دهه با معضلاتی بهمراتب جدیتر از دوران دیکتاتوری زینالعابدین بنعلی در سطح اقتصادی روبهرو است؛ اگرچه در این میان نمیتوان از پیشرفت چشمگیر تونس در سطح فضای سیاسی و حقوقی پس از انقلاب سال2011 چشم پوشید. رشد اقتصادی تونس در سال2020، به بیش از 3درصد رسیده بود؛ رقمی که اکنون منفی 6درصد اعلام شده است. میزان تورم این کشور نیز از 4.4درصد در سال2010 به بیش از 6درصد افزایش یافته است. کاهش تولید و تضعیف گردشگری (به استثنای سال2019) از دیگر نتایج اقتصادی برای تونس طی یک دهه گذشته بوده است. مجموعه این تحولات وابستگی بیسابقه دولتهای تونسی به کمکهای صندوق بینالمللی پول برای اداره کشور را بهدنبال داشته است؛ امری که باید با اجرای برنامههای ریاضتی شدید از سوی دولتها جبران شود. آیا تداوم این روند بار دیگر تونس را به نقطه آغاز باز میگرداند؟
آفریقا زیر سایه جنگ و کرونا
از سوی دیگر، سی و چهارمین اجلاس عمومی سران کشورهای عضو اتحادیه آفریقا با محوریت موضوعاتی چون چگونگی کنترل شیوع ویروس کرونا، چگونگی کاهش تنش ها و برقراری امنیت در قاره آفریقا برگزار شد.درخواست لغو به رسمیت شناختن حاکمیت مغرب بر صحرای باختری از رئیس جمهور جدید آمریکا و همچنین درگیری های مرزی در منطقه شاخ آفریقا و موضوع ادامه ساخت و آبگیری سد النهضه توسط اتیوپی، از دیگر محورهای این نشست بود.این نشست در شرایطی برگزار شد که کشورهای مختلف قاره آفریقا با معضلات بسیاری رو به رو هستند و تنش های سیاسی در این قاره افزایش یافته است.به رسمیت شناختن حاکمیت مغرب بر صحرای باختری توسط «دونالد ترامپ» رئیس جمهور پیشین آمریکا موضوعی است که تنش ها را در میان کشورهای این منطقه افزایش داده است و اکنون شرکت کنندگان در این نشست از «جو بایدن» رئیس جمهوری جدید آمریکا خواستند تا از این تصمیم صرف نظر کند.در این نشست که به صورت ویدئو کنفرانس برگزار شد، همه گیری بیماری کووید- 19 در کشورهای مختلف قاره آفریقا و راهکارهای مقابله یا کنترل، یکی دیگر از موضوعات مورد بحث شرکت کنندگان بود.بسیاری از کشورهای این قاره، در شرایط وخیم اقتصادی و سیاسی، درگیر جنگ های داخلی یا فعالیت گروه های تروریستی هستند که این شرایط، همه گیری کووید- 19 را افزایش داده است. همچنین، بسیاری از کشورهای آفریقایی برای تامین دارو و تجهیزات پزشکی با مشکلات بسیاری رو به رو هستند.بر اساس گزارش کمیسیون اقتصادی سازمان ملل در رابطه با امور آفریقا، شیوع ویروس کرونا میتواند به کشته شدن 300 هزار تا سه میلیون ساکن این قاره منجر شود.کشورهای آفریقا همچنین برای اجرای برنامه واکسیناسیون کرونا با چالشهای جدی مواجه هستند. شرایط جغرافیایی، ناامنی و فقر سبب شده است تا کشورهای این قاره تاکنون سهم بسیار اندکی در برنامه واکسیناسیون کرونا داشته باشند.اتحادیه آفریقا در این زمینه اعلام کرد، دو تا سه سال طول خواهد کشید تا شصت درصد از جمعیت این قاره در مقابل ویروس کرونا ایمن سازی شوند.موضوع دیگر ادامه نا امنی ها و افزایش فعالیت گروه های تروریستی در کشورهای مختلف این قاره است. گروه های تروریستی از جمله بوکوحرام، الشباب و داعش همچنان در مناطق مختلف آفریقا فعال هستند.