نشست مخفیانه ورشکسته ها در نئوم
نتانیاهو در سفری شبانه به عربستان با بن سلمان و پمپئو دیدار کرد.چرا اولین سفر نخست وزیر اسرائیل به عربستان حالا انجام شده است؟

ساعاتی قبل از حمله موشکی انصارا... به پالایشگاه عظیم شرکت آرامکو در جده عربستان، «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر رژیم صهیونیستی در سفر به سعودی در یک نشست سه جانبه مخفیانه با «مایک پمپئو» وزیر خارجه پادر هوای آمریکا و «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان سعودی شرکت کرد.آن گونه که رسانه های اسرائیلی نوشتند، این نشست سه جانبه مخفیانه در شهر «نئوم» عربستان حدود ۵ ساعت به طول انجامیده است. هرچند وزیر خارجه سعودی این نشست را تکذیب کرده است اما رادیو ارتش اسرائیل خبر نشست را تایید کرد. گویا موساد اجازه داده است خبر مختصری از این سفر منتشر شود. گفته میشود نتانیاهو همراه یوسی کوهین رئیس سازمان جاسوسی موساد از فرودگاه بن گوریون (اللد) به فرودگاهی در ساحل خلیج نئوم در عربستان رفتهاست اما بنی گانتز، وزیر جنگ و گابی اشکنازی، وزیر خارجه اسرائیل از این سفر مطلع نبودهاند. نتانیاهو هم اکنون شرایط سیاسی سخت و متزلزلی را سپری میکند و خود نیز به طور کامل به این مسئله واقف است. او همین اندک ماندگاری سیاسی را که تاکنون داشته ، مدیون امتیازاتی است که پیشتر از رئیس جمهور کنونی آمریکا دریافت کرده بود. حالا این سفر در واقع اولین سفر نخست وزیر اسرائیل به عربستان است که گزارش آن منتشر میشود. همچنین گفته میشود هواپیمای حامل نتانیاهو و کوهین متعلق به بازرگان یهودی اودی آنجل است که برای نشستهای محرمانه درباره «توافقنامههای ابراهیم» (سازش میان اسرائیل و کشورهای عربی) به کار گرفته شده است. در یکی، دو سال اخیر چنین دیداری در غیر عربستان نیز انجام شده است؛ اما آن چه تازگی دارد، اعلام این سفر و دیدار است؛ آن هم پس از شکست ترامپ و پیروزی بایدن. ترامپ قبل از برگزاری انتخابات تلاش زیادی کرد تا عربستان نیز مانند امارات، بحرین و سودان روابط رسمی با اسرائیل برقرار کند؛ اما معذوریتهای متعددی به ریاض اجازه چنین کاری را نداد. حالا این پرسش مطرح است که دلیل کنار گذاشتن این معذوریتها و انجام و اعلام این سفر و دیدار در این بازه زمانی حساس چیست؟ در پاسخ میتوان چند نکته را مطرح کرد: نخست این که بعد از شکست ترامپ که روابط نزدیکی با نتانیاهو و بن سلمان داشت، نوعی نگرانی درباره سیاستهای بایدن در میان هم پیمانان آمریکا در منطقه در خصوص رویکرد احتمالی وی در قبال ایران ایجاد شده است. از این جهت، احتمالا یکی از اهداف مهم سفر نتانیاهو و این دیدار سه جانبه، هماهنگی مشترک برای تداوم راهبرد آمریکایی فشار حداکثری بر ایران در دوره بایدن و تلاش مشترک برای ایجاد اتفاقات و واقعیتهایی در دو ماه آینده در سطح منطقه باشد تا مانع تغییری در این راهبرد در دوره بایدن شود.
واشنگتن پست: بن سلمان از قدرت گرفتن بایدن به شدت ترسیده است
معمولا سفرهایی با اهداف کلان امنیتی و سیاسی به ویژه میان دو طرف که روابط رسمی آشکاری هم ندارند، اعلام نمیشود و همین نکته ما را به هدف دیگری از این سفر و اعلام آن رهنمون میکند و آن هم اهمیت آن برای شخص بن سلمان پس از پیروزی بایدن است. هرچند که عربستان سعودی تاکنون پایداری سیاسی خود در صحنه قدرت را با پروژه «نفت در برابر امنیت» مرتبط کرده بود اما پس از روی کار آمدن ترامپ، سران ریاض تضمین بقای سیاسی خود را نه به ساختار سیاسی واشنگتن که به شخص دونالد ترامپ ارتباط دادند. این بدان معناست که در شرایط کنونی، حیات سیاسی بن سلمان به ترامپ گِرِه خورده است و نه ساختار سیاسی آمریکا. کسی که تحلیلها، توئیتها، اظهارنظرهای نزدیکان به حلقه قدرت در عربستان را دنبال کرده باشد، در لابه لای سطور و کلمات آنها نوعی نگرانی را درباره رفتار احتمالی بایدن با شخص بن سلمان و نه روابط با عربستان حس میکند. بایدن قبلا اظهارات بسیار تندی علیه بن سلمان به ویژه در قضیه قتل جمال خاشقچی مطرح کرده است و همین باعث یک نوع نگرانی برای بن سلمان شده و این احتمال را مطرح میکند که بایدن برای تضعیف موقعیت وی به تقویت طیف سنتی خاندان حاکم که در چند سال اخیر کاملا به حاشیه رانده شده اند، اقدام کند. واشنگتن پست می نویسد: «دلیل نشست محرمانه در نئوم یک چیز است: به نظر می رسد بن سلمان از قدرت گرفتن بایدن به شدت ترسیده است.» هرچند احتمالا متن روابط راهبردی میان واشنگتن و ریاض تحت تاثیر این رویکرد قرار نخواهد گرفت. حال در این وضعیت، جدا از هدف پیش گفته نخست، این دیدارها و سفرها میتواند بایدن را در قبال بن سلمان دست به عصا کند؛ بالاخره در مسائلی در خاورمیانه که پای اسرائیل و منافع آن در میان باشد، معمولا روسای جمهور آمریکا چه دموکرات و چه جمهوریخواه کاملا محتاطانه عمل میکنند و بر خلاف این منافع کاری نمیکنند. از این رو، نتانیاهو هم از این نگرانیهای بن سلمان بهره خاص خود را میبرد و این احتمال دور از ذهن نیست که در همین دو ماه شاهد روابط رسمی عربستان و رژیم صهیونیستی نیز باشیم.