ساعت 48 دقیقه  و 21 ثانیه بامداد جمعه 19 اردیبهشت، تهران لرزید. زمین لرزه ای به قدرت 5.1 ریشتر در عمق هفت کیلومتری زمین در شهرستان دماوند و در 58 کیلومتری تهران که اگر چه خسارت جانی و مالی چندانی نداشت اما یک بار دیگر همه اذهان را به سوی فاجعه زلزله احتمالی 7 ریشتری در تهران برد. تا جایی که رئیس سازمان مدیریت بحران  تاکید کرد: در صورتی که زلزله 7 ریشتری در تهران اتفاق بیفتد بر دو میلیون نفر تأثیر مستقیم دارد و یک فاجعه بین‌المللی رخ خواهد داد. همزمان بحث‌هایی از سوی برخی کارشناسان و مقام های مسئول مبنی بر این که منشأ این زلزله آتشفشان دماوند  بوده یا  فعالیت های گسل «مشاء»  که از سمت فیروزکوه و دماوند تا محدوده کندوان  امتداد دارد، شروع شده است.

زمین لرزه ای به بزرگای 5.1 ریشتر، ساعت ۴۸ دقیقه و 21 ثانیه بامداد دیروز جمعه در نزدیکی دماوند رخ داد که مردم در شهرهای تهران، کرج، قزوین و فیروزکوه  و حتی قم این لرزش را حس کردند. خیلی ها در تهران سراسیمه به خیابان ها آمدند  و تعدادی از مردم پس از وقوع زلزله شب را در پارک‌ها گذراندند. براساس آخرین آمار اعلام شده از سوی منصور درجاتی، مدیرکل مدیریت بحران استان تهران، زلزله بامداد دیروز در تهران، دماوند و کرج (تا زمان اعلام خبر) دو کشته و ۲۳ مصدوم به جا گذاشته است. به گفته  وی یک مرد ۶٠ ساله حین فرار بر اثر تروما از ناحیه سر و یک زن ۲۱ ساله بر اثر ایست قلبی جان خود را از دست داده‌اند و ۲۳ مصدوم نیز گزارش شده است.

وی  افزود: پس از زلزله اولیه تاکنون ۲۰ پس لرزه رخ داده که کمترین مقدار 2.1 و بیشترین 3.9 در مقیاس ریشتر ثبت شده است. در عین حال، فارس تعداد پس لرزه ها را 40 پس لرزه اعلام کرده است.  به گفته درجاتی،  مرکزیت زلزله در نقطه امامزاده هاشم و منطقه مشاء دماوند است و در آبسرد، گیلان، گیلاوند و رودهن بیشتر از دیگر نقاط استان تهران  هم احساس شده است. رضا کرمی، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران تهران نیز گفته است که احتمال دارد آماده باش مدیریت بحران برای زلزله تا سه روز آینده ادامه داشته باشد.

 رد پای آتشفشان دماوند در زلزله تهران؟

در همین حال بحث هایی درباره منشأ این زلزله به میان کشیده شده است. دکتر فرخ توکلی کارشناس ژئودزی سازمان نقشه‌برداری کشور با بیان این که این زمین‌لرزه می‌تواند با فعال شدن آتشفشان دماوند ارتباط داشته باشد، افزود: البته مختصات و عمق دقیق این زمین‌لرزه را باید بیشتر بررسی کرد. ممکن است زلزله تهران به دلیل حرکت گسل مشاء باشد و روی آتشفشان دماوند نیز تاثیر بگذارد یا برعکس. بر اساس شواهد، آتشفشان‌شناسان، کوه دماوند را یک آتشفشان فعال می‌دانند و وجود چشمه‌های آب گرم و خروج گازهای خروجی تنها شواهدی بر این گفته است اما چند وقتی است که درباره هیجانات کوه دماوند مطالبی مبنی بر گرم شدن هوای دماوند و احتمالات دیگر مطرح می‌شود.

 این در حالی است که علی مرادی، رئیس مرکز لرزه نگاری کشوری مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران در خصوص دلیل وقوع زلزله تهران گفت: با اطمینان می‌گویم که این زلزله مربوط به گسل مشاء است و فعال شدن آتشفشان دماوند را تکذیب می‌کنیم. وی با بیان این که این زمین لرزه در نزدیکی روستای مشاء و امامزاده هاشم رخ داده است، گفت: شرایط سنجش آتشفشان با زلزله کاملاً متفاوت است. همچنین ابراهیم حق شناس، معاون پژوهشی پژوهشگاه بین‌المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله گفت: این زلزله ارتباطی با فعالیت آتشفشانی ندارد چرا که گسل مشاء که نزدیک ترین گسل به این آتشفشان است، در طول تاریخ فعالیت های خود را داشته است.

گسل مشاء چیست؟

 به گزارش رکنا، گسل مشاء- فشم از سمت فیروزکوه و دماوند تا محدوده کندوان امتداد یافته و طول آن حداقل ۲۰۰ تا ۳۰۰ کیلومتر است و توانمندی‌اش برای زلزله بیش از 7 ریشتر است. گسل فشاری مشاء، گسل بزرگی است که شامل زیر شاخه های فراوانی نیز می‌شود زلزله ۱۸۳۰ میلادی به منطقه شرقی فعالیت این گسل نسبت داده می شود. علاوه بر این، زلزله بزرگی هم در سال ۹۵۸ میلادی با بزرگ 7.7 ریشتری در ۵۰ کیلومتری تهران رخ داده است که به قسمت غربی این گسل نسبت داده می شود.

مهدی زارع استاد پژوهشگاه زلزله‌شناسی درباره این زمین لرزه بر این عقیده است که زلزله تهران، در همان گسلی رخ داد که در آن زلزله ۷ ریشتری رخ داده بود.

او ادامه داد: مشاء گسل مهمی است، زلزله ۱۸۳۰ دماوند، روی همین گسل اتفاق افتاده است. ۱۹۰ سال است که زلزله مهمی روی این گسل اتفاق نیفتاده و به هر حال با توجه به فعال بودن گسل و همچنین به دلیل این که گسل در روستای کلان با گسل شمال تهران تلاقی دارد، به نظر می‌آید این روند با اهمیتی برای شهرهای اطراف آن مثل تهران، دماوند، بومهن و پردیس است.  وی توضیح داد: با قطعیت نمی‌توانیم بگوییم این زلزله اصلی است یا پیش لرزه، نمی‌توانیم بگوییم اتفاق بزرگ تری رخ نمی‌دهد، اما با توجه به این که برآورد شده در سال ۱۸۳۰ میلادی زلزله تاریخی با بزرگای ۷ روی این گسل رخ داده است، همیشه این احتمال هست که زلزله‌ای بزرگ تر از ۷ هم روی آن رخ بدهد.

زارع گفت: لازم است یک توجه احتیاطی به این گسل بشود، مخصوصا مردمی که در طبقات بالا زندگی می‌کنند، با تکان‌های شدیدتری نسبت به افرادی که در طبقات هم کف زندگی می‌کنند، روبه رو می‌شوند.

زارع درباره این ادعا که پس‌لرزه‌ها بزرگایی کمتر از ۵ ریشتر دارند، گفت: کسی نمی‌تواند ادعا کند، این لرزه اصلی بود. این ادعا غلط است، هیچ کسی نمی‌تواند با اطلاعاتش مدعی شود که بعد از این زلزله، زلزله‌ای با بزرگای ۷ رخ نمی‌دهد. نشان به آن نشان که در سرپل ذهاب هم زلزله‌ای به بزرگای 4.5 ریشتر اتفاق افتاد و تقریبا ۴۰ دقیقه بعد زلزله 7.3 اتفاق افتاد. این اظهارنظرهای غیرکارشناسی و غلطی است که مسئولان به اشتباه  می‌گویند و کار درستی نیست، کسی نباید مردم را بترساند کسی هم نمی‌تواند ادعا کند حتما زلزله بزرگی می‌آید. اما این که کسی مدعی شود، این اتفاق اصلی بوده و هیچ اتفاق مهم تری رخ نمی‌دهد، گمراه کننده است.

 

خبر مرتبط 

می دانستم که سومین شوهرم مخارجش را از راه سرقت خودرو تامین می کند ولی چاره ای نداشتم جز آن که چشمانم را روی خلافکاری هایش ببندم و در ارتکاب جرم با او همراه شوم، چرا که وقتی خمار می شدم همه فکر و ذهنم رسیدن به مواد مخدر بود، به همین دلیل دست به هر کاری می زدم تا این که ... این ها بخشی از اظهارات زن 20 ساله عضو یک باند سرقت خودرو است که در عملیات ضربتی نیروهای تجسس زبده کلانتری شهرک ناجای مشهد به دام افتاد. این زن جوان که ریشه زندگی فلاکت بارش را اعیاد می داند، درباره قصه غم انگیز گذشته خود به مشاور و مددکار اجتماعی کلانتری شهرک ناجای مشهد گفت: 11ساله بودم که مرا به «حسن علی» شوهر دادند. پدر معتادم فکر می کرد دختر باید چشم و گوش بسته باشد و در سن پایین ازدواج کند. از سوی دیگر یک نان خور هم از سفره غذایشان کم می شد. با آن که پدرم جوشکاری می کرد و مادرم نیز به عنوان خدمتکار در منازل بالاشهری ها مشغول کار بود ولی باز هم به سختی مخارج زندگی و هزینه های اعتیادشان را تامین می کردند. خلاصه، من زمانی فهمیدم که «حسن علی» هم معتاد است که او بیشتر اوقاتش را با دوستان معتادش می گذراند و سپیده دم به منزل می آمد. همسرم بیکار بود و روزها را نیز می خوابید. چون پدر و مادر خودم معتاد بودند، توان رویارویی با او را نداشتم. با وجود این، دو سال این شرایط را تحمل کردم و بالاخره در 13سالگی اولین مهر طلاق بر شناسنامه ام جا خوش کرد. به منزل پدرم بازگشتم و در حالی که خواهر و برادر کوچک ترم را به خاله ام می سپردیم، به همراه مادرم به کارگری می رفتم. یک سال بعد از این ماجرا، پدرم با خواستگارانی که برایم پیدا می کرد، سعی داشت به هر طریقی مرا شوهر بدهد. برای فرار از این وضعیت به خاله ام پناه بردم تا مدتی مرا نزد خودش نگه دارد اما او از ترس پدر معتادم و برای جلوگیری از آبروریزی، خواسته ام را نپذیرفت و من به ناچار دوباره به خانه بازگشتم چرا که خواهر و برادر کوچک ترم نیز به من وابسته بودند.  یک ماه بعد پدرم مرا به «محمود پلنگ» شوهر داد. او جوانی سابقه دار و شرور بود که مواد مخدر مصرفی پدر و مادرم را تامین می کرد. «محمود» که بارها به خاطر قاچاق مواد مخدر زندانی شده و آثار خودزنی های زیادی روی پیکرش نمایان بود، همواره مرا کتک می زد تا جایی که با افکاری احمقانه و برای رهایی از این وضعیت به فکر خودکشی می افتادم. همسرم شرط گذاشت که اگر مدتی با او به شهرستان بروم و برایش کار کنم، حاضر می شود طلاقم بدهد. من هم به ناچار قبول کردم اما قبل از عزیمت به شهرستان، او دوباره دستگیر و برای مدت طولانی راهی زندان شد. در حالی که با زندانی شدن همسرم و به حکم قانون طلاقم را گرفتم اما در همین روزها پدرم هنگام جوشکاری از روی داربست سقوط کرد و ویلچرنشین شد به همین دلیل روزگار ما سخت تر شد و من در آشپزخانه یک رستوران مشغول کار شدم تا کمک خرج خانواده ام باشم. وقتی از سختی کار می نالیدم، مادرم مرا به مصرف مواد مخدر ترغیب می کرد و این گونه بود که خیلی زود معتاد شدم و تا به خودم آمدم همنشین مواد مخدر صنعتی شده بودم. در این وضعیت زندگی ما از هم پاشید و هرکس فقط برای تامین مواد مخدر خودش تلاش می کرد. خاله ام که این شرایط آشفته را دید خواهر و برادر کوچکم را تحویل بهزیستی داد. من هم که برای فروش مقداری از لوازم منزلمان به سمساری رفته بودم تا با فروش آن ها مواد مخدر بخرم، در همان فروشگاه با جوانی به نام «رمضان» آشنا شدم. وقتی از من درباره علت فروش وسایل منزل سوال کرد، داستان زندگی و سرگذشتم را برایش بازگو کردم. او بعد از شنیدن ماجراهای تلخ گذشته ام، پیشنهاد ازدواج داد و من هم بلافاصله پذیرفتم.  چند روز بعد از طریق دوستان «رمضان» فهمیدم که او یک سارق حرفه ای است و چندین فقره سابقه کیفری دارد. با شنیدن این حرف ها غم سنگینی قلبم را فشرد اما چاره ای نداشتم جز سکوت و همراهی با او، چرا که آن زمان 18سال بیشتر نداشتم و نمی توانستم خماری را تحمل کنم. من برای تامین مواد مخدر صنعتی هر کاری انجام می دادم، به همین دلیل مجبور شدم برای آن که همسرم دستگیر نشود وارد باند آن ها شوم تا پلیس با وجود یک زن هنگام سرقت های خودرو به آن ها مشکوک نشود.  خلاصه، دو سال با «رمضان» زندگی کردم و قرار بود که مرا به عقد دایم خودش در آورد ولی در حالی که سوار بر یک دستگاه پژو206 سرقتی بودیم، در محاصره پلیس قرار گرفتیم و... شایان ذکر است، با صدور دستورات ویژه ای از سوی سرهنگ محمد فیاضی (رئیس کلانتری شهرک ناجا) تحقیقات نیروهای کارآزموده تجسس برای دستگیری اعضای دیگر این باند ادامه دارد. 

 

ماجرای واقعی با همکاری پلیس پیشگیری خراسان رضوی