
تحلیل روز
تعداد بازدید : 137
چندقدم تا مرگ مذاکرات صلح
نویسنده : سید حسام رضوی international@khorasannews.com
رئیسجمهور آمریکا پس از انجام تبادل دو استاد دانشگاه آمریکایی کابل با سه فرمانده ارشد گروه طالبان به ویژه انس حقانی، با محمد اشرفغنی رئیسجمهور افغانستان تماس تلفنی برقرار و بر توافق جدید با گروه طالبان که دو شرط اساسی در دل آن نهفته،تاکید کرده است:الف) برقراری آتشبس کامل ب) دخیل شدن کامل دولت افغانستان در مذاکرات آینده (در واقع آغاز مذاکرات مستقیم میان دولت افغانستان و گروه طالبان).یکی از مهمترین مسائلی که از ابتدای مذاکرات میان زلمی خلیلزاد نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا برای صلح افغانستان و نمایندگان سیاسی گروه طالبان مورد بحث و جدل بوده، مسئله برقراری آتشبس کامل بوده است.آمریکاییها در تمام طول 10 ماه گذشته به نحوی سعی داشتند این موضوع را به گروه طالبان بقبولانند که آغاز اجرای آتشبس از سوی این گروه پیششرطی جدی برای اجرای توافق کامل صلح میان دو طرف و به سرانجام رساندن این روند است.در واقع خواست آمریکا این بوده که همزمان با پیشنهاد و اعلام جدول زمانی خروج نیروهای خارجی از افغانستان، گروه طالبان باید آتشبس کامل را اجرا کنند این در حالی است که طالبان چه پیش از آغاز مذاکره مستقیم با نماینده آمریکا، چه در حین 9 دور مذاکره با خلیلزاد و چه پس از اعلام تعلیق مذاکرات از سوی ترامپ بارها اعلام کرده است که آتشبس کامل تنها زمانی اجرایی خواهد شد که حتی یک سرباز خارجی در افغانستان حضور نداشته باشد.به واقع آتشبس در زمان حضور نیروهای خارجی در افغانستان خط قرمز و به نوعی برگ برنده طالبان در مذاکرات است و بعید به نظر میرسد که رهبران این گروه به راحتی از این خواسته اساسی خود عقبنشینی کنند و به آن تن دهند.آتشبس طالبان در زمان حضور نیروهای نظامی خارجی در افغانستان حتی با وجود اعلام جدول زمانی خروج آن ها، معنایش پایان حیات طالبان و جدا شدن بدنه میانی این گروه و گرایش آنها به دیگر گروههای جهادی خواهد بود و این موضوعی است که رهبران طالبان به آن واقفند و پذیرش این شرط ترامپ به نظر عملی نخواهد بود.گروه طالبان اکنون خود را در افزونه قدرت سیاسی و امنیتی میبیند و در خود دلیل موجهی برای تن دادن به خواست ترامپ احساس نمیکند، بنابراین به نظر میرسد گذاشتن شرط آتشبس برای آغاز مجدد مذاکرات صلح با طالبان، رهبران این گروه را بیش از پیش در صداقت آمریکا برای توافق صلح دچار تردید میکند.اعلام شرط آتشبس از سوی ترامپ آب سردی بر پیکر نیمهجان مذاکرات صلح میان واشنگتن و طالبان است که میتواند آن را تا کام مرگ پیش ببرد مگر این که این گفته ترامپ در گفت وگو با اشرف غنی صادقانه نبوده باشد.دومین موضوعی که در گفت وگوی تلفنی ترامپ و اشرف غنی مطرح شده این است که رئیسجمهور آمریکا اعلام کرده که در دور جدید مذاکرات صلح، دولت افغانستان باید حضور و دخالت داشته باشد و طالبان باید این موضوع را بپذیرد.گروه طالبان بارها اعلام کرده است که هرگز دولتی را که در زمان اشغال این کشور توسط آمریکا بر سر کار آمده باشد به رسمیت نمی شناسد و با او مذاکره نخواهد کرد.به زعم طالبان، حکومت وقت در افغانستان خود ارادهای برای تصمیمگیری ندارد و این آمریکاست که تصمیم نهایی را میگیرد به همین دلیل لزومی برای اتلاف وقت برای مذاکره با حکومت کابل وجود ندارد.از سوی دیگر طالبان مذاکره با دولت افغانستان را به نوعی مشروعیتبخشی به آن و مشروعیتزدایی از جهاد خود در برابر همه دولتهای پسااشغال آمریکا میداند و به همین دلیل تاکنون حتی حاضر به حضور در نشستی که نمایندهای رسمی از حکومت افغانستان در آن باشد، نشده است.با این حال یکی از خواستههای جدی دولت افغانستان از آمریکا این است که باید دولت کابل در تمام مذاکرات حضور داشته باشد و توافق نهایی نیز میان دولت و طالبان منعقد شود.به نظر میرسد اشرف غنی در قبال آزادی انس حقانی و تبادل او با اسرای آمریکایی این وعده را از آمریکا و ترامپ گرفته است که دولتش را وارد مذاکره با طالبان کند. اکنون نیز ترامپ در قبال این خدمت غنی اعلام کرده است که یکی از شرطهای اساسیاش حضور و دخالت دولت افغانستان در مذاکرات با طالبان است که شرط تقریبا بیاعتباری است.به نظر میرسد شروط جدید اعلامی از سوی دونالد ترامپ برای آغاز مجدد مذاکرات صلح با طالبان در واقع موانعی جدی برای آغاز این روند است و اگر ترامپ بر این شروط خود پافشاری کند باید گفت که راه مذاکرات صلح افغانستان بیش از پیش پیچیده خواهد شد و شاید هم به مرگ آن منجر شود.