ماجرای شناسایی مامور آلوده آژانس در نطنز
ماموران امنیت سایت نطنز هنگام ورود یک بازرس آژانس، مواد آلوده همراه وی را شناسایی کردند و بازرسی های بعدی این گمانه را تقویت کرد که این زن، مواد آلوده یا مواد منفجره را از طریق سرویس بهداشتی دفع کرده است
با اثبات آلوده بودن وسایل همراه یکی از بازرسان آژانس انرژی اتمی که قصد ورود به یکی از تاسیسات اتمی کشورمان را داشت، نماینده ایران در آژانس خواستار حذف این بازرس از فهرست بازرسان اعزامی به ایران شد و هشدار داد: «به اعضای شورای حکام گفتم که با توجه به سوابق خرابکاری در تأسیسات هستهای کشور، به هیچ وجه درباره امنیت آن مصالحه نمیکنیم.» حتی نماینده ایران در آژانس گفته که همراه این بازرس زن آژانس آثار «نیترات منفجره» شناسایی شده است.نکته قابل تامل در این ماجرا آن است که در بازرسی از سرویس بهداشتی که این بازرس آژانس استفاده کرده، آلارم دستگاه های تشخیص شیمیایی ویژه(دتکتور) بیشتر از بازرسی بدنی وی بوده و این موضوع باعث شده این گمانه تقویت شود که بازرس مذکور قصد داشته از طریق سرویس بهداشتی مواد آلوده همراه خود را معدوم کند. این اتفاق درست پس از آن رسانه ای می شود که ایران گام چهارم کاهش تعهدات برجامی خود را نیز آغاز کرده است. هرچند «کورنل فروتا» مدیر کل موقت آژانس گفته که «ممانعت از خارج شدن یک بازرس از کشور ، به ویژه هنگامی که از طرف آژانس دستور انجام این کار داده شود ، قابل قبول نیست» و آمریکا نیز مدعی شده که اقدام ایران «تحریککننده و بیدادگرایانه» بوده اما نماینده اتحادیه اروپا تاکید کرده «ما میدانیم که این موضوع حل شده است.»
درباره این ماجرا «کاظم غریب آبادی» سفیر و نماینده دایم کشورمان نزد سازمان های بین المللی مستقر در وین اظهارکرد: در 28 اکتبر 2019 (6 آبان 98)، گروهی از بازرسان، برنامه بازدید از سایت هسته ای نطنز را داشتند و مطابق رویه های معمول نیز همواره فرایند بازرسی معمولی در ورودی مجموعه انجام می شود که شامل استفاده از دستگاه های تشخیص شیمیایی ویژه(دتکتور) است. هنگام انجام فرایند بازرسی معمولی، آلارم دستگاه تشخیص روی یک فرد معین روشن شد که تیم امنیتی این فرایند را چند بار تکرار کرد و نتایج هر بار برای یکی از بازرسان یکسان بود. وی افزود: تیم امنیتی حتی سرویس بهداشتی که این بازرس از آن استفاده کرده بود را با دستگاه های مخصوص بررسی کرد که دستگاه ها با حساسیت بیشتری آلارم دادند. با رضایت بازرس مذکور و در حضور وی و همکارانش و با هماهنگی مقامات آژانس، از محل اقامت وی بازدید و متعاقب آن برخی لوازم و داروهای وی بررسی شد که دستگاه ها روی کیف خالی وی آلارم می دادند. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شبکه خبر، غریب آبادی افزود: احیانا این مواد هنگام رفتن به دست شویی دفع شده است. به گزارش فارس، غریب آبادی گفت: پس از تماس با دبیرخانه آژانس و با هماهنگی و موافقت مقامات آژانس، برخی نمونه گیری ها از همان کیف دستی صورت گرفت و به طور مشترک، پلمب شد. وی تاکید کرد: هیچ شکی نیست که برخی مواد مشکوک در این حادثه وجود داشته است. غریب آبادی افزود: با توجه به وجود سوابق خرابکاری در قبال تاسیسات کشورمان، از آژانس خواسته ایم در این زمینه روشنگری کند و آن ها نیز به صورت کتبی قول همکاری داده اند.
وجود آثار نیترات انفجاری همراه بازرس آژانس
به گزارش یورو نیوز، غریبآبادی روز پنج شنبه در جریان نشست اضطراری شورای حکام گفت: دلیل ممانعت از ورود بازرس این نهاد به سایت هستهای نطنز در هفته گذشته مثبت بودن وجود آثار «نیترات منفجره» بوده است.
فراخبر
علت این میزان سخت گیری از سوی ایران چیست؟
موارد متعدد از خرابکاری های صنعتی در حوزه هسته ای از ویروس استاکس نت گرفته تا آلودگی های اورانیومی خارجی و انفجار در پست های برق و ... که کشف آن ها از فجایع بزرگی جلوگیری کرده و همچنین درز اطلاعات محرمانه ایران به نهادهای امنیتی دشمنان یا رسانه های غربی، این رویکرد را برای ما ایجاد کرد که با توجه به بازرسی تاسیسات هسته ای ایران با نگاه سخت گیرانه و ناشی از عدم اعتماد توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی، نظارت ایران بر بازرسان نیز باید سخت گیرانه و بر اصل "عدم اعتماد کامل " استوار باشد به ویژه این که تجربیات قبلی برای کشورمان این تلقی را برای بازرسان ایجاد کرده که به احتمال زیاد جاسوس هستند و نظارت بر کارشان باید در بالاترین سطح باشد. اصغر زارعان دستیار ویژه رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و معاون سابق حفاظت و امنیت سازمان انرژی اتمی درباره نحوه بازرسی بازرسان آژانس، چندی قبل به خراسان گفته بود : برابر ماده 4 پروتکل الحاقی، در صورت درخواست آژانس برای دسترسی به هر قسمت از یک سایت که توام با بازدید باشد، مدت اطلاع قبلی حداقل دو ساعت است که باید به صورت کتبی باشد و دلایل دسترسی و فعالیتهای انجام شده در خلال این دسترسی مشخص شود. معاونت حفاظت و امنیت با همکاری وزارت اطلاعات ابتدا صلاحیت بازرسان را مورد ارزیابی و تایید قرار می دهد و سپس درخواست آژانس را بررسی و بازرسان را در تمامی مراحل همراهی می کند. در ابتدا، کلیه تجهیزات الکترونیکی و ذخیره ساز اعم از تلفن همراه، لپ تاپ، تبلت، هارد، فلش، رکوردر و... از بازرسان دریافت و برای ورود به سالنهای فرایندی کلیه لباسهای آنها تعویض و با لباسهای مخصوص که در اختیارشان قرار داده میشود، عملیات بازرسی صورت میگیرد. بنابراین هیچگونه ضبط تصویر و صدا هنگام عملیات امکان پذیر نخواهد بود. همچنین مشخصات تجهیزات و دستگاههای نصب شده در صنعت هستهای (شناسنامه تجهیزات) پوشانده شده و قابل دیدن نیست. اگر یک بازرس خواهان نمونه برداری از محیط باشد، باید درخواست خود را ارائه دهد و توسط سازمان انرژی اتمی بررسی شود تا در صورت صلاحدید، نمونه توسط طرف ایرانی تهیه شده و در اختیار بازرس قرار گیرد.