خوانندگان محترم! در صفحه 10 روزنامه خراسان، پاسخگوی پرسش های حقوقی شما هستیم. شما می توانید پرسش های خود را در تمام زمینه های حقوقی، از طریق پیامک به شماره 2000999 ارسال کنید. لطفاً در ابتدای متن پیامک حتما کلمه «حقوقی» را قید فرمایید.
پرسش: آیا پدر شوهر میتواند تعهد کند که مهریه عروسش را بپردازد؟ در صورت خودداری از این کار، باید شکایت را علیه چه کسی مطرح کرد؟
پاسخ: شخص ثالث (یعنی شخصی غیر از زن و شوهر)، میتواند تعهد به پرداخت مهریه کند. در صورتی که پس از عقد ازدواج شخص ثالث مهریه را پرداخت نکرد، با توجه به نوع و شکل تعهد، میتوان علیه ثالث یا ابتدا علیه شوهر، سپس علیه ثالث یا همزمان علیه هر دو نفر (ثالث و شوهر)، در دادگاه خانواده دعوای مطالبه مهریه اقامه کرد. ماده 10 قانون مدنی بیان میکند: «قراردادهای خصوصی نسبت به کسانی که آنرا منعقد نمودهاند، در صورتی که مخالف صریح قانون نباشد، نافذ است.» طرفین عقد ازدواج میتوانند با یکدیگر و با شخص ثالثی، مثلاً پدر شوهر، توافق کنند که پرداخت مهریه یا بخشی از آن بر عهده شخص ثالث باشد. چنین توافقی، بین طرفین آن (یعنی زن، شوهر و شخص ثالث)، معتبر و لازم الاجراست. در مورد تعهد به پرداخت، ضمانت یا انتقال مهریه به شخص ثالث، حکم خاص و استثنایی در قانون وجود ندارد. مهریه نیز، مانند دیگر حقوق مالی، قابل تعهد یا ضمانت از سوی ثالث و نقل و انتقال ارادی یا قهری به ثالث است. ضمانت یا تعهد به پرداخت مهریه میتواند به عنوان شرط ضمن عقد، در سند نکاحیه قید شود یا طرفین پس از وقوع عقد نکاح، در قراردادی جداگانه در این باره توافق کنند. در هر صورت ضروری است هر سه نفر (زن، مرد و ثالث) در این زمینه توافق داشته باشند و توافق خود را مکتوب یا قسمت مربوط در سند ازدواج را امضا کنند. امکان اینکه شخص ثالث پیش از وقوع عقد نکاح از مرد برای پرداخت مهریه ضمانت کند، مورد تردید است. توصیه میکنم در صورتی که قبل از عقد ازدواج یا ثبت آن، در این باره توافقی کردهاید، حتماً این توافق را هنگام اجرای عقد به صورت شرط ضمن عقد در سند نکاحیه درج کنید و طرفین آن را امضا کنند. بند 6 ماده 4 قانون حمایت خانواده، رسیدگی به دعاوی راجع به مهریه را در صلاحیت دادگاه خانواده قرار داده است. بنابراین، در صورت خودداری شخص ثالث متعهد(پدر شوهر) به انجام تعهد خود و پرداخت مهریه، میتوانید علیه وی به دادگاه خانواده دادخواست مطالبه مهریه تقدیم کنید. ممکن است شخص ثالث به این صورت تعهد کرده باشد که در صورت پرداخت نشدن مهریه از سوی شوهر، آن را پرداخت کند.