printlogo


غلط ننویسیم

فراموشش کن
در فیلم‌های دوبله شده از زبان انگلیسی، غالباً گوینده به دیگری که ناراحت یا خشمگین است، می‌گوید: «فراموشش کن»! این جمله معادل اصطلاح انگلیسی «Forget it» است که بر اثر شتاب زدگی مترجمان، لفظ به  لفظ ترجمه شده ولی در فارسی با توجه به موقعیتی که در آن به کار می‌رود، بی‌معنی یا مضحک است. معادل درست این جمله در فارسی، بر حسب موارد مختلف، چنین است: اگر در جواب تشکر برای خدمت یا هدیه‌ای باشد، معمولا می‌گوییم: «چیزی نیست، قابلی ندارد»؛ اگر برای دلجویی یا چشم‌پوشی از سخن یا رفتار ناخوشایندی باشد، می‌گوییم: «مهم نیست»، «چیزی نیست»، «بگذریم» و... . اگر هنگام خشمگین شدن از پیشامد نابه جایی باشد، می‌گوییم: «به جهنم» یا «شد که شد» یا «فکرش را نکن»!
مُلک/ مِلک
این دو واژه را نباید با هم اشتباه کرد. مُلک به معنای «سلطنت» و نیز «قلمروی سلطنت» یا «مملکت» است، امّا مِلک یعنی «آن چه در تصرف کسی باشد» به ویژه زمین زراعی.
نقایص/ نواقص
این دو واژه با هم یکی نیستند. نقایص جمع نقیصه و به معنای «عیب و خوی بد» است و نواقص جمع ناقصه و به معنای «ناتمام و ناکامل» است. از این رو اصطلاح «تکمیل نقایص» صحیح نیست؛ چون به معنای «کامل کردن عیب‌ها» است و درست خلاف منظور گوینده خواهد بود و به جای آن باید گفت: «رفع نقایص». اما اصطلاح تکمیل نواقص طبق نظر دکتر محمد معین صحیح است؛ چون چیزهای ناکامل را می‌توان کامل کرد.


برگرفته از کتاب «غلط ننویسیم» ابوالحسن نجفی